Άρθρο του Pete Dickenson (από το site της CWI, www.socialistworld.net )
Επιμέλεια: Ηλέκτρα Κλείτσα
Λίγο μετά τα πρόσφατα ατυχήματα στον πυρηνικό σταθμό της Φουκουσίμα, με σημαντικότερο αυτό του περασμένου Αυγούστου, ο Ιάπωνας πρωθυπουργός Σίνζο Άμπε, διέκοψε τη σύντομη επίσκεψη του στη σύνοδο των G20 (των είκοσι ισχυρότερων οικονομικά κρατών του κόσμου) για να παρευρεθεί στη συνάντηση της Ολυμπιακής Επιτροπής στο Ρίο ντε Τζανέιρο, η οποία θα αποφάσιζε ποια πόλη θα διοργανώσει τους ολυμπιακούς αγώνες του 2020.
Το «όνειρο» πραγματοποιήθηκε, αφού η επιτροπή ψήφισε το Τόκιο, μετά τις διαβεβαιώσεις του πρωθυπουργού, ότι μέχρι τη διεξαγωγή των αγώνων, όλα τα προβλήματα θα έχουν λυθεί, και ότι δεν πρόκειται να κινδυνεύει κανείς από τους συμμετέχοντες από την παρουσία ραδιενέργειας, στην ατμόσφαιρα, το νερό ή τα τρόφιμα.
Ωστόσο, οι διαβεβαιώσεις αυτές το πιθανότερο είναι ότι θα διαψευστούν, ειδικά αν λάβει κανείς υπόψη τις αντίστοιχες διαβεβαιώσεις, όπως και τα έργα και τις ημέρες της εταιρίας Tepco, στην οποία ανήκει ο πυρηνικός σταθμός, από το Μάρτη του 2011 και μέχρι σήμερα.
Το ατύχημα του περασμένου Αυγούστου
Στα τέλη του περασμένου Αυγούστου, η Tepco ανακοίνωσε ότι 305 τόνοι ραδιενεργού νερού διέρρευσαν από τη μονάδα, στη θάλασσα. Αυτό το επεισόδιο αξιολογήθηκε από τις ιαπωνικές αρχές ως ατύχημα επιπέδου τρία, δηλαδή ως «σοβαρό ατύχημα». Στο ανώτατο επίπεδο (επτά) στην κλίμακα μέτρησης της σοβαρότητας των πυρηνικών ατυχημάτων, έχει καταταχθεί το ατύχημα στο Τσερνομπίλ το 1986, αλλά και το πρώτο ατύχημα της Φουκουσίμα την άνοιξη του 2011. Αμέσως μετά, οι αρχές της Νότιας Κορέας απαγόρευσαν την εισαγωγή ψαριών που έχουν αλιευθεί στα νερά γύρω από την περιοχή, κατηγορώντας την ιαπωνική κυβέρνηση ότι δεν παρέχει αξιόπιστες πληροφορίες για την πραγματική κατάσταση του εργοστασίου.
Όλα αυτά, παρά το γεγονός ότι το Νοέμβρη του 2011, λίγους μήνες μετά την καταστροφή των τριών πυρηνικών αντιδραστήρων που ακολούθησαν το σεισμό και το τσουνάμι που χτύπησε τις ανατολικές ακτές της χώρας, η Tepco διαβεβαίωνε ότι η μονάδα έχει σφραγιστεί πλήρως και δεν υπάρχει κίνδυνος νέας διαρροής ραδιενέργειας.
Η κατάσταση σήμερα
Σήμερα, 400 τόνοι νερού κατεβαίνουν καθημερινά από τα βουνά της περιοχής, και περνάνε μέσα από τους κατεστραμμένους πυρηνικούς αντιδραστήρες. Αυτό δεν είναι μια «φυσική διαδικασία», αλλά μια σχεδιασμένη προσπάθεια κατεύθυνσης της τεράστιας αυτής ποσότητας νερού, προκειμένου να διατηρείται χαμηλή η θερμοκρασία των αντιδραστήρων που παραμένουν ακόμη ενεργοί.
Αυτή η διαδικασία, που αναπόφευκτα μετατρέπει το νερό σε ραδιενεργό, αναγκάζει στη συνέχεια την Tepco να το «καθαρίσει», απομακρύνοντας τη μεγαλύτερη ποσότητα καισίου 137, και στη συνέχεια να αποθηκεύσει το επεξεργασμένο, αλλά ακόμη ραδιενεργό νερό σε μεγάλες δεξαμενές.
Αυτή τη στιγμή, υπάρχουν περίπου 1.060 δεξαμενές, κάθε μία από τις οποίες περιέχει 1.000 τόνους νερού. Το «ατύχημα» του Αυγούστου προέκυψε πιθανότατα από διαρροή στις δεξαμενές φύλαξης του επεξεργασμένου νερού, στις οποίες ανακαλύφθηκαν φθορές από τη διάβρωση εξαιτίας της επαφής με το θαλασσινό νερό που χρησιμοποιήθηκε στην πρώτη φάση «ψύξης» του σταθμού, μετά το αρχικό ατύχημα.
Περίπου δυόμισι χρόνια μετά το ατύχημα, εξακολουθούν να παραμένουν αναπάντητα ερωτήματα σχετικά με το εργοστάσιο. Το μακροπρόθεσμο σχέδιο υποτίθεται πως είναι να απομακρυνθούν τα ραδιενεργά υλικά από τους κατεστραμμένους αντιδραστήρες, μια εξαιρετικά δύσκολη επιχείρηση, η οποία μάλιστα έχει προγραμματιστεί για το καλοκαίρι του 2020, ακριβώς δηλαδή πάνω στην έναρξη των πολυπόθητων Ολυμπιακών Αγώνων!
Οι επιστήμονες έχουν διαφορετική γνώμη…
Εν τω μεταξύ, οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι θα είναι εξαιρετικά δύσκολο να απομονωθούν και να απομακρυνθούν τα ραδιενεργά υλικά. Ο καθηγητής Περ Πέτερσον, επικεφαλής του τμήματος πυρηνικής ενέργειας του Πανεπιστημίου Μπέρκλεϊ της Καλιφόρνια, έχει εξηγήσει ότι είναι πιθανό τα «δοχεία συγκράτησης» (κυλινδρικά δοχεία που περιέχουν και ψύχουν τους πυρηνικούς αντιδραστήρες) να έχουν συνολικά διαβρωθεί από την έκθεσή τους στο αλάτι του θαλασσινού νερού, και ότι η προτεραιότητα της εταιρίας θα έπρεπε να είναι η αφαίρεση του αλατιού από το νερό που χρησιμοποιείται για να ψύξει τις εγκαταστάσεις, προκειμένου να αποτραπεί περαιτέρω διάβρωση. Προειδοποιεί μάλιστα ότι
«Αν αυτό δε συμβεί, θα είναι εξαιρετικά δύσκολο, ως αδύνατο να αφαιρεθεί το ραδιενεργό υλικό». Πρόσθεσε επίσης ότι αν δεν καταφέρει να αφαιρέσει τα ραδιενεργά καύσιμα, η Tepco θα πρέπει να συνεχίσει «να διαχειρίζεται τις συγκεκριμένες εγκαταστάσεις … για χιλιετίες…».
Μέχρι στιγμής η Tepco δε δείχνει να έχει καμία πρόθεση να ακολουθήσει αυτές τις συμβουλές.
Παρά τα ακράδαντα στοιχεία ότι τίποτα στη Φουκουσίμα δεν είναι «υπό έλεγχο», όπως προσπαθούν να πείσουν κυβέρνηση και εταιρία, στα άμεσα σχέδια της πρώτης, είναι να αρχίσει να ξανανοίγει όλους τους πυρηνικούς σταθμούς που έκλεισαν μετά το ατύχημα του Μάρτη του 2011.
Ασφαλείς, καθαρές μορφές ενέργειας!
Ένα από τα βασικά επιχειρήματα των υποστηρικτών της πυρηνικής ενέργειας, είναι ότι δεδομένου πως δεν παράγει αέρια του θερμοκηπίου, είναι φιλικότερη προς το περιβάλλον, και μπορεί να αποτελέσει ένα σημαντικό εργαλείο ανάσχεσης της κλιματικής αλλαγής. Αυτό που «ξεχνάνε» να αναφέρουν, είναι ότι υπάρχει μια εναλλακτική απέναντι τόσο στα ραδιενεργά, όσο και στα ορυκτά καύσιμα: οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ηλιακή, αιολική, γεωθερμική, κλπ, οι οποίες σε συνδυασμό με ένα ουσιαστικό σχεδιασμό εξοικονόμησης σε παγκόσμιο επίπεδο θα μπορούσαν να καλύψουν άνετα τις ενεργειακές ανάγκες της ανθρωπότητας.
Παράλληλα βέβαια, το παράδειγμα της Tepco, είναι το παράδειγμα της πλήρους αδιαφορίας και ανευθυνότητας που επιδεικνύει το ιδιωτικό κεφάλαιο μπροστά στην εξασφάλιση των κερδών του.
Έτσι, την ίδια ώρα που οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας είναι η μόνη πραγματική λύση, τόσο απέναντι στα ρυπογόνα ορυκτά καύσιμα και την κλιματική αλλαγή, όσο και απέναντι στην ωρολογιακή βόμβα των πυρηνικών εγκαταστάσεων, υπάρχει μια βασική προϋπόθεση επιτυχίας: ο έλεγχος της παραγωγής και της διανομής να βρίσκεται στα χέρια των εργαζομένων και της κοινωνίας, και όχι στα χέρια του ιδιωτικού κεφαλαίου και της «αγοράς».
