Σε μια επιστολή που δημοσίευσαν εργαζόμενοι στην εταιρεία Amazon πριν λίγες μέρες, δηλώνουν ότι αρνούνται να δουλέψουν σε προγράμματα αναγνώρισης προσώπων που πουλάει η εταιρεία τους στη συνοριακή αστυνομία με σκοπό την καταστολή της μετανάστευσης.
Η Amazon, η μεγαλύτερη εταιρεία σήμερα στις ΗΠΑ, μαζί με τις άλλες εταιρείες-κολοσσούς που ασχολούνται με τις νέες τεχνολογίες, έχει αρχίσει να συνάπτει συμβόλαια με υπηρεσίες του μηχανισμού καταστολής του αμερικάνικου κράτους. Στρατός, αστυνομία, συνοριοφυλακή και άλλες υπηρεσίες αξιοποιούν τις τεχνολογίες αυτές προκειμένου να ελέγχουν πιο εύκολα τον πληθυσμό, και ειδικά τις «ύποπτες» ομάδες όπως οι μετανάστες, οι μειονότητες και τα κινήματα.
«Αρνούμαστε να χτίσουμε εργαλεία που παραβιάζουν δικαιώματα»
Στο γράμμα τους, οι εργαζόμενοι της Amazon δηλώνουν:
«Αρνούμαστε να δουλέψουμε πάνω στην πλατφόρμα που στηρίζει το ICE (σημ: Immigration and Customs Enforcement, Τμήμα Μετανάστευσης και Τελωνείων – η συνοριοφυλακή των ΗΠΑ), και αρνούμαστε να χτίσουμε εργαλεία που παραβιάζουν τα ανθρώπινα δικαιώματα»
«Δεν χρειάζεται να περιμένουμε για να μάθουμε πως θα χρησιμοποιηθούν αυτές οι τεχνολογίες. Ξέρουμε ότι στην εποχή της πρωτόγνωρης στρατιωτικοποίησης της αστυνομίας, της στοχοποίησης των ακτιβιστών για τα δικαιώματα των μαύρων πολιτών και της αύξησης των απελάσεων οι οποίες περιλαμβάνουν και παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, οι τεχνολογίες αυτές θα χρησιμοποιηθούν σαν ένα πανίσχυρο εργαλείο το κατασταλτικού μηχανισμού. Τελικά, θα χρησιμοποιηθούν για να βλάψουν τα πιο καταπιεσμένα στρώματα»
Το πρόγραμμα Rekognition της Amazon είναι ένα πρόγραμμα αναγνώρισης προσώπων που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να αναγνωρίζονται «ύποπτοι» που θα υπάρχουν σε μια βάση δεδομένων που φτιάχνει το περιβόητο ICE, η υπηρεσία υπεύθυνη για τη μετανάστευση. Το πρόγραμμα μπορεί να αναγνωρίζει πρόσωπα από βίντεο και φωτογραφίες ακόμα και σε μαζικές συγκεντρώσεις. Μπορεί να αναγνωρίζει μέχρι και 100 πρόσωπα σε μια φωτογραφία, και να ταυτοποιεί τα στοιχεία τους από βάσεις δεδομένων με δεκάδες χιλιάδες πρόσωπα. Μπορεί κανείς να φανταστεί τι σημαίνει αυτό σε χώρες όπως οι ΗΠΑ και η Βρετανία, στις οποίες υπάρχουν κάμερες παντού: η αστυνομία θα μπορεί να γνωρίζει ανά πάσα στιγμή που βρίσκεται κάθε πρόσωπο. Το ποιοι θα εντάσσονται σε αυτές τις βάσεις δεδομένων είναι επίσης αμφιλεγόμενο. Σε μια εποχή που το κράτος φαίνεται να θεωρεί εχθρό του κάθε άνθρωπο που αγωνίζεται ή που παλεύει για την επιβίωση του ή που απλά δεν εντάσσεται στα «πρότυπα κανονικότητας», όλοι καταλαβαίνουμε τους κινδύνους που κρύβει μια τέτοια εξέλιξη.
Συζητιέται μάλιστα, το πρόγραμμα να συνδεθεί με τις κάμερες που έχουν υποχρεωτικά πάνω στα σώματα τους οι αστυνομικοί στις ΗΠΑ. Με αυτό τον τρόπο, οι κάμερες αυτές, που υποτίθεται εγκαταστάθηκαν για να μπορούν να ελέγχονται οι αστυνομικοί για αυθαιρεσίες, θα μετρατραπεί σε ένα ακόμα μέτρο ελέγχου του πληθυσμού.
Και στη Google και στην Microsoft
Η αντίδραση των εργαζομένων της Amazon έχει να κάνει με την πολιτική που ακολουθεί ο Τράμπ σε σχέση με την μετανάστευση. Οι νόμοι του για το «Muslim ban» (την απαγόρευση εισόδου στις ΗΠΑ ανθρώπων από μουσουλμανικές χώρες) οι απειλές για μαζικές απελάσεις, το κυνήγι των «dreamers» (των παιδιών που έφτασαν στις ΗΠΑ χωρίς χαρτιά αλλά έχουν μεγαλώσει εκεί) και πρόσφατα η βάρβαρη πρακτική χωρισμού των μεταναστών γονέων από τα παιδιά τους στα σύνορα έχουν βρει μπροστά τους σοβαρές αντιστάσεις.
Οι αντιστάσεις αυτές έχουν πολλές φορές αναγκάσει τον Τράμπ να υποχωρήσει, όπως στην υπόθεση του χωρισμού των παιδιών από τους γονείς, μέτρο που αναγκάστηκε να καταργήσει!
Στη μάχη που δίνεται ενάντια σε αυτές τις πολιτικές οι εργαζόμενοι της Amazon δεν είναι μόνοι! Πριν λίγους μήνες, 3.000 υπάλληλοι της Google, υπέγραψαν επιστολή προς τη διοίκηση της εταιρείας διαμαρτυρόμενοι για την συνεργασία της με το Πεντάγωνο. Η Google συνεργάζεται με τον αμερικάνικο στρατό σε ένα πρόγραμμα που επεξεργάζεται εικόνες από drones (τηλεκατευθυνόμενα ιπτάμενα οχήματα) και το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να ορίζονται στόχοι σε μια στρατιωτική επιχείρηση.
Στην επιστολή τους οι εργαζόμενοι της Google έγραφαν:
«Δεν δεχόμαστε να δουλεύουμε σε προγράμματα που ενισχύουν την δυνατότητα παρακολούθησης του αμερικάνικου στρατού – και που έχουν σαν αποτέλεσμα να χάνονται ανθρώπινες ζωές»
Μετά τις αντιδράσεις από τους υπαλλήλους της η Google ανακοίνωσε ότι δεν θα ανανεώσει τη σύμβαση με το Πεντάγωνο.
Κάτι παρόμοιο έγινε και με τη Microsoft, όπου 100 υπάλληλοι απείλησαν με παραίτηση αν δεν ακυρωθεί το συμβόλαιο 20 εκατομμυρίων δολλαρίων που είχε η εταιρεία με το ICE. Μετά τις πιέσεις ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας αναγκάστηκε να δηλώσει ότι το συμβόλαιο της εταιρείας δεν έχει να κάνει με την επιβολή της πολιτικής του ICE αλλά με την οργάνωση γραφείου που έχει η υπηρεσία.
Οι εργαζόμενοι της Microsoft έγραφαν στην επιστολή τους:
«Απαιτούμε να ακυρώσει η Microsoft όλα τα συμβόλαια της με το ICE, είτε με εργολαβικές εταιρείες που συνεργάζονται με την υπηρεσία αυτή. Ως άνθρωποι που εργαζόμαστε στην ανάπτυξη τεχνολογιών από τις οποίες βγάζει κέρδη η Microsoft, δεν δεχόμαστε να γίνουμε συνένοχοι σε κάτι τέτοιο. Είμαστε κομμάτι ενός κινήματος που αναπτύσσεται, και που αποτελείται από πολλούς ανθρώπους στον κλάδο μας. Αναγνωρίζουμε την τεράστια ευθύνη που έχουν όσοι μπορούν να δημιουργήσουν τόσο ισχυρά τεχνολογικά όπλα, και την υποχρέωση τους να εξασφαλίσουν ότι αυτές οι τεχνολογίες θα αξιοποιούνται για καλούς σκοπούς και όχι για να προκαλέσουν βλάβη στις κοινωνίες».
Και το φάντασμα της IBM
Στο κείμενο τους οι εργαζόμενοι της Amazon επίσης αναφέρουν:
«Ως εργαζόμενοι της Amazon με ηθικό ανάστημα, απαιτούμε να έχουμε λόγο πάνω στην εργασία μας και στο πως αυτή χρησιμοποιείται. Έχουμε μάθει από την ιστορία πως η IBM παρείχε τεχνογνωσία που βοήθησε τον Χίτλερ τη δεκαετία του ’40. Η IBM δεν ανέλαβε τις ευθύνες της τότε, και όταν έγινε γνωστός ο ρόλος της ήταν πολύ αργά. Δεν θα αφήσουμε κάτι τέτοιο να γίνει ξανά. Τώρα είναι η ώρα να δράσουμε».
Γίνεται αναφορά εδώ σε μια πτυχή της ιστορίας του αμερικάνικου κεφαλαίου που δεν είναι ιδιαιτέρως γνωστή. Η εταιρεία IBM, μια από τις μεγαλύτερες στο χώρο της τεχνολογίας στο μεσοπόλεμο στις ΗΠΑ, πουλούσε τις τεχνολογικές της ανακαλύψεις στο γερμανικό κράτος επί Χίτλερ.
Συγκεκριμένα, πουλούσε το νέο τότε σύστημα ταξινόμησης για μεγάλα μεγέθη με διάτρητες κάρτες. Το σύστημα αυτό ήταν στην ουσία ο πρόδρομος των ηλεκτρονικών υπολογιστών. Στις κάρτες αυτές καταγραφόταν πληροφορίες με συνδιασμούς από τρυπήματα, τα οποία στη συνέχεια «διαβαζόταν» από ειδικές μηχανές.
Με το σύστημα των διάτρητων καρτών, μπορούσαν οι γερμανικές αρχές να συλλέγουν, να ταξινομούν και να επεξεργάζονται μεγάλο όγκο στοχείων, κάτι που για την εποχή ήταν πρωτόγνωρο. Οι Ναζί χρησιμοποίησαν αυτό το σύστημα για την καταγραφή των εβραίων (τους οποίους στη συνέχεια εξόντωναν) καθώς και για την οργάνωση των στρατοπέδων συγκέντρωσης (στα οποία γινόταν μαζικές δολοφονίες Ρομά, αριστερών, ΛΟΑΤ ανθρώπων, κτλ). Αυτή η δολοφονική μηχανή δεν θα μπορούσε να ήταν τόσο αποτελεσματική χωρίς την οργάνωση που είχε – και σε αυτό τον τομέα η IBM βοήθησε πάρα πολύ. Μάλιστα, ο διευθύνων σύμβουλος της IBM Τόμας Γουάτσον έλαβε το ’37 από τον ίδιο τον Χίτλερ μετάλλειο τιμής του Γ΄ Ράιχ για τις υπηρεσίες του.
Με βάση την ιστορική εμπερία αυτή, αλλά και τα σημερινά κινήματα ενάντια στο ρατσισμό, βλέπουμε τους εργαζόμενους στον κλάδο της τεχνολογίας να αντιστέκονται. Και η αντίσταση τους μπορεί να έχει αποτελέσματα. Τελικά, και η πιο πανίσχυση μηχανή, χρειάζεται ανθρώπους για να την κινήσουν. Και οι άνθρωποι αυτοί, οι εργαζόμενοι, έχουν τη δύναμη να τη σταματήσουν.