Για πάνω από δέκα μέρες, η κατάσταση στο Εκουαδόρ ξέφυγε πλήρως από τον έλεγχο της κυβέρνησης και των δυνάμεων καταστολής. Οι εργαζόμενοι, οι ιθαγενείς, η νεολαία, τα φτωχά, καταπιεσμένα στρώματα της κοινωνίας απάντησαν στα σκληρά μέτρα λιτότητας της κυβέρνησης με τεράστιες διαδηλώσεις, συγκρούσεις με την αστυνομία και το στρατό και γενικευμένες απεργιακές κινητοποιήσεις. Αρχικά, η κυβέρνηση αναγκάστηκε να κηρύξει τη χώρα σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, να καταφύγει στην άγρια καταστολή, να μεταφέρει την έδρα της από την πρωτεύουσα Κίτο στο απόμακρο λιμάνι Γουαγιακίλ. Πάνω από 1.300 τραυματίες, 1.100 συλλήψεις και 7 διαδηλωτές νεκροί ήταν ο απολογισμός αυτής της φρικτής καταστολής.Τίποτα από τα παραπάνω δεν κατάφερε να κάμψει το κίνημα και να επιτρέψει στην κυβέρνηση να συνεχίσει την προκλητική πολιτική που της υπαγορεύει το ΔΝΤ. Τελικά, μετά από αρκετές μέρες απεργιών και συγκρούσεων, ο Μορένο απέσυρε το μισητό μέτρο της κατάργησης των επιδοτήσεων στα καύσιμα, που προκάλεσε τη μαζική οργή της κοινωνίας. Αυτή η πρώτη νίκη του κινήματος παίρνει ακόμη μεγαλύτερη σημασία, αν αναλογιστεί κανείς ότι το συγκεκριμένο μέτρο δεν ήταν απλά μια επιδίωξη της κυβέρνησης, αλλά ο κεντρικός στόχος του ΔΝΤ, που θα έδινε τον τόνο των συνολικών περικοπών στα δικαιώματα των εργαζομένων και των φτωχών.
Τα μέτρα
Αν και η κοινωνία του Εκουαδόρ είναι συνηθισμένη σε σκληρές πολιτικές λιτότητας όλα τα τελευταία χρόνια, η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι ήταν η ανακοίνωση της κυβέρνησης ότι θα καταργούσε τις επιδοτήσεις στα καύσιμα, εκτινάσσοντας έτσι το κόστος της μετακίνησης για τη μεγάλη πλειοψηφία της κοινωνίας, πλήττοντας ακόμη περισσότερο εργαζόμενους στον τομέα των μεταφορών, και αυξάνοντας κατά 50% τις τιμές των εισιτηρίων στις συγκοινωνίες. Οι επιδοτήσεις που βρίσκονταν σε ισχύ από τη δεκαετία του 70, υπολογίζεται ότι κοστίζουν στην κυβέρνηση 1,4 δις δολάρια το χρόνο, δηλαδή περίπου το 5% του προϋπολογισμού.[1]
Έτσι, οι επιδοτήσεις μπήκαν στο στόχαστρο του ΔΝΤ, που επιβάλει άγριες περικοπές στα τελευταία απομεινάρια κοινωνικής πολιτικής στη χώρα, με βασικό διαπραγματευτικό χαρτί τη συμφωνία για δάνειο ύψους 4,2 δις δολαρίων.[2] Όπως πάντα φυσικά, αυτή η «οικονομική βοήθεια», που βέβαια πρέπει να αποπληρωθεί ως χρέος, συνοδεύεται από απαιτήσεις για σκληρά μέτρα λιτότητας.
Κυβερνήσεις του ΔΝΤ
Κατά τη διάρκεια της σύγκρουσής του με το κίνημα και σε μια προσπάθεια να δικαιολογήσει τα αδικαιολόγητα, ο πρόεδρος Λένιν Μορένο κατηγόρησε για την ανεξέλεγκτη κατάσταση στη χώρα τον προκάτοχό του, Ραφαέλ Κορρέα, αλλά και τον πρόεδρο της Βενεζουέλας, Νικολάς Μαδούρο, που «υποκινούσαν» υποτίθεται τις διαδηλώσεις. Η πραγματικότητα βέβαια είναι ότι τόσο ο Κορρέα, όσο και ο ίδιος ο Μορένο, που άλλοτε μιλούσαν στο όνομα της Αριστεράς και της αντίστασης στο ΔΝΤ, στην πορεία υποτάχτηκαν πλήρως, εφαρμόζοντας σκληρά μέτρα λιτότητας. Αυτά τα μέτρα και η απελπιστική κατάσταση στην οποία ζουν σήμερα τα φτωχά λαϊκά στρώματα της χώρας ήταν ο λόγος για τον οποίο η κοινωνία βγήκε στους δρόμους με τόσο αποφασιστικό και εκρηκτικό τρόπο.
Ο Μορένο μάλιστα, έχει σε τόσο μεγάλο βαθμό ενσωματωθεί στο σύστημα, ώστε δεν αρνείται κανενός είδους εξυπηρέτηση στους οικονομικούς και πολιτικούς ηγέτες του παγκόσμιου καπιταλισμού. Από την έξωση του Τζούλιαν Ασάνζ από την πρεσβεία του Εκουαδόρ στο Λονδίνο,[3] μέχρι την αναγνώριση του «εκλεκτού» των ΗΠΑ Χουαν Γκουαιδό,[4] που αυτοανακηρύχθηκε πρόεδρος της Βενεζουέλας και προσπάθησε να οργανώσει πραξικόπημα, η πορεία του Μορένο δείχνει καθαρά την πλήρη του υποταγή στα μεγάλα συμφέροντα που κυριαρχούν στον πλανήτη.
Το κίνημα
Οι εργαζόμενοι, η νεολαία, οι ιθαγενείς του Εκουαδόρ κατάφεραν μέσα σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα να προχωρήσουν σε σημαντικά βήματα που επέτρεψαν στο κίνημα αυτή την πρώτη νίκη. Αλλά φυσικά ο συνολικός αγώνας ενάντια στις πολιτικές λιτότητας θα συνεχιστεί. Εξάλλου ο Μορένο σε ανακοίνωση του δήλωσε πως «η κυβέρνηση θα αντικαταστήσει το διάταγμα 883 με ένα νέο, το οποίο θα περιλαμβάνει και μηχανισμούς στήριξης των πιο αδύναμων». Η αντικατάσταση ενός μέτρου όπως όλοι καταλαβαίνουμε δεν είναι το ίδιο με την κατάργηση του.
Αυτό που στην ουσία ανάγκασε την κυβέρνηση να υποχωρήσει, ήταν η καθημερινή παρουσία του κινήματος στους δρόμους και βέβαια η γενική απεργία διαρκείας στην οποία προχώρησε τελικά το εργατικό κίνημα της χώρας.
Ιδιαίτερα οι απεργιακές δράσεις και οι καταλήψεις πετρελαϊκών εγκαταστάσεων κατάφεραν να φέρουν την κυβέρνηση σε εξαιρετικά δύσκολη θέση. Η κρατική εταιρεία πετρελαίου, Petroecuador, αναγκάστηκε να αναστείλει όλα τα συμβόλαια πώλησης, επικαλούμενη λόγους «ανωτέρας βίας», κάτι που της έχει στοιχήσει πάνω από 12,8 εκατομμύρια δολάρια!
Σε αυτό το δρόμο πρέπει να συνεχίσει το κίνημα στο Εκουαδόρ!
Όταν βέβαια μιλάμε για μέτρα που προσπαθεί να επιβάλει το ΔΝΤ, κανείς δεν μπορεί να κοιμάται ήσυχος, παρά την πρώτη υποχώρηση. Το μόνο σίγουρο είναι ότι με την πρώτη ένδειξη αδυναμίας από την πλευρά του κινήματος, η κυβέρνηση και οι δανειστές της θα επανέλθουν, τόσο στο συγκεκριμένο μέτρο, όσο και στη συνολική συνέχιση των σκληρών πολιτικών λιτότητας. Έτσι, μετά τους αναγκαίους πανηγυρισμούς, είναι αναγκαία η επαγρύπνηση από το εργατικό κίνημα και την κοινωνία του Εκουαδόρ, αλλά και η διεθνής αλληλεγγύη σε αυτό!
________________________
[1] washingtonpost.com: «Ecuador’s Government Crisis, Explained»
[2] wsj.com: «General Strike Paralyzes Ecuador as President Stands by Austerity Measures»
[3] xekinima.org: «Υπόθεση Ασάνζ: Η «ελευθερία του τύπου» ως το πιο σύντομο ανέκδοτο στον καπιταλισμό»
[4] xekinima.org: «Να ηττηθεί το πραξικόπημα και η επέμβαση των ΗΠΑ στη Βενεζουέλα»