Του Τάκη Γιαννόπουλου
«Τραγική μου διαπίστωση είναι ότι το πρόβλημά μας δεν είναι δυστυχώς η εικόνα μας, αλλά η ουσία της ζωής μας. Εντύπωσή μου είναι ότι αν κάποιος δημοσιογράφος παρουσίαζε σε βίντεο μίαν μόνον φορά τη συνεδρίασή μας, με τις χαρακτηριστικές λεπτομέρειές της, θα έκανε μεγαλύτερη ζημιά από όσα έκαναν όλα τα κανάλια μαζί τον τελευταίο μήνα. Είναι δύσκολο πλέον να πιστέψω ότι μια Ιεραρχία με τη χθεσινή συμπεριφορά είναι δυνατόν να κάνει και την παραμικρή κάθαρση» (Νικόλαος, μητροπολίτης Μεσογαίας και Λαυρεωτικής 22.2.05).
Όταν ακόμα και μητροπολίτες βγάζουν τέτοια συμπεράσματα, δεν χρειάζεται να είναι κανείς μαρξιστής για να καταλάβει ότι οι προτάσεις Χριστόδουλου για «αγρυπνία και αυτοκάθαρση» αποτελούν πομφόλυγες.
Τα ατελείωτα εκκλησιαστικά σκάνδαλα δεν αφορούν μια μερίδα «κακών παπάδων» αλλά ολόκληρο το εκκλησιαστικό οικοδόμημα. Δεν αφορούν απλά τον Γιοσάκη και τον Βαβύλη αλλά μεγάλο κομμάτι της ιεραρχίας, τον ίδιο τον αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο και τον πατριάρχη Ιεροσολύμων Ειρηναίο.
Η ποικιλία και το εύρος των σκανδάλων δείχνει επίσης ότι δεν πρόκειται για μεμονωμένες ενέργειες κάποιων αλλά για ένα ολόκληρο κύκλωμα που περιλαμβάνει πληθώρα αδικημάτων και επεκτείνεται στην δικαιοσύνη, τις κρατικές μυστικές υπηρεσίες, επιχειρηματίες και βέβαια την εκάστοτε κυβέρνηση που δεν είναι δυνατόν να συμβαίνουν όλα αυτά και να μη γνωρίζει τίποτα κανένας.
Ο Χριστόδουλος και οι ιεράρχες προκαλούν και υποκρίνονται, γιατί δίπλα σε εκατομμύρια φτωχούς και άνεργους αυτοί αποτελούν μεγαλομετόχους της Εθνικής Τράπεζας, τους μεγαλύτερους γαιοκτήμονες, κατόχους off shore ή real estate εταιρειών και εκατοντάδων ακινήτων. Ακόμα διαθέτουν πανάκριβα αυτοκίνητα και βίλες και δισεκατομμύρια σε μετρητά και καταθέσεις.
Τέλος, τα σεξουαλικά σκάνδαλα των ιεραρχών αποδεικνύουν πόσο φαιδρές, αστήρικτες επιστημονικά και ενάντια στη φύση του ανθρώπου είναι οι απόψεις για την αγαμία των κληρικών, τις προγαμιαίες σχέσεις και ότι «η ομοφυλοφιλία είναι κουσούρι». Αποδεικνύουν επίσης την απύθμενη υποκρισία τους.
Η κάθαρση δεν μπορεί να έρθει με την μέθοδο του αυτοκαθαρισμού που προτείνει ο Χριστόδουλος και οι ιεράρχες. Αυτό αποτελεί πρόκληση και εμπαιγμό.
Ούτε και μόνο με τον απλό διαχωρισμό εκκλησίας – κράτους, που ισχύει στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης εδώ και δεκαετίες ( π.χ. στη Γαλλία από το 1905). Όσο σωστό είναι αυτό, τόσο από μόνο του δεν φτάνει. Στην πράξη σημαίνει να αφεθεί η εκκλησιαστική ιεραρχία να συνεχίσει να κάνει ότι θέλει.
Αντιδραστική από την πρώτη στιγμή
Η ελλαδική Εκκλησία από την πρώτη στιγμή της δημιουργίας της συνδέθηκε με ότι πιο αντιδραστικό υπήρχε και με την στήριξη της εκάστοτε εξουσίας. Ο καταστατικός χάρτης της Εκκλησίας συντάχτηκε το 1833 επί Όθωνα από τον αντιβασιλιά Μάουερ και στις βασικές του δομές παραμένει ίδιος μέχρι σήμερα, αφού η πιο πρόσφατη αναθεώρησή του έγινε από την κυβέρνηση του Ε. Βενιζέλου το 1928-32.
Η ηγεσία της Εκκλησίας ήταν αντίθετη με την επανάσταση του 1821 καθώς και με την Αντίσταση το 41-44 ενώ ήταν υπέρ των τσιφλικάδων, των Γερμανών κατακτητών και των Ελλήνων δοσίλογων.
Αποτέλεσε στήριγμα της Χούντας και ο Χριστόδουλος διετέλεσε γραμματέας του τότε αρχιεπισκόπου Ιερώνυμου και δεν έμαθε για τους βασανισμούς γιατί «διάβαζε πολύ». Ο αρχιεπίσκοπος Σεραφείμ, τον οποίο ο Χριστόδουλος διαδέχτηκε, ήταν πρόταση της τελευταίας χουντικής φουρνιάς Ιωαννίδη-Γκιζίκη το 1973. Από το 1998 στη θέση αυτή ανήλθε ο Χριστόδουλος γνήσιο τέκνο της Χρυσοπηγής και των πιο ακροδεξιών αντιλήψεων.
Όλα αυτά δεν αποτελούν προνόμιο της ελληνικής εκκλησίας ή της ορθόδοξης θρησκείας. Λίγο πολύ όλες οι θρησκείες και οι αντίστοιχες εκκλησίες έχουν να επιδείξουν παρόμοιο και καθόλου θεάρεστο έργο. Για παράδειγμα, η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία εκτός από το να παίζει απευθείας το ρόλο του στηρίγματος αντιδραστικών καθεστώτων και να λειτουργεί σαν κράτος εν κράτει (π.χ. Βατικανό ) έχει βγάλει από τα σπλάχνα της οργανώσεις όπως την Opus Dei που αριθμεί 85.000 μέλη και έχει φιλοναζιστικές τάσεις και διασυνδέσεις με τη Μαφία.
Όταν η δικαιοσύνη δεν είναι και τόσο τυφλή
Μπορεί οι ιεράρχες να πήραν το μεγαλύτερο μερίδιο της δημοσιότητας αλλά τα εκκλησιαστικά σκάνδαλα συνδέονται άμεσα και με το χώρο της δικαιοσύνης.
Δικαστές, μεγαλοδικηγόροι, αστυνομικοί, μαζί με παπάδες «κανόνιζαν» υποθέσεις και αυγάταιναν τις τραπεζικές τους καταθέσεις. Πχ ο τ. πρόεδρος των πρωτοδικών Ε. Καλούσης φέρεται να έχει πάνω από 2 δις δρχ. καταθέσεις σε ελβετικές τράπεζες. Το κύκλωμα φτάνει μέχρι πολύ ψηλά, αφού ήδη εμπλέκονται δεκάδες δικαστές όλων των βαθμίδων, ενώ 13 χρόνια πριν στοιχεία που αφορούσαν τη δράση παράνομων κυκλωμάτων (πόρισμα Φλούδα) έμειναν στα συρτάρια.
Οι τωρινές εξελίξεις, σε μια στιγμή μάλιστα που οι δικαστικοί διεκδικούσαν αύξηση των αποδοχών τους ανάλογη με αυτή των βουλευτών και των διοικητών ΔΕΚΟ, έρχονται να αποδείξουν ότι άλλος ένας πυλώνας του συστήματος είναι διαβρωμένος από τα θεμέλια.
Διαχωρισμός εκκλησίας – κράτους
Ο διαχωρισμός εκκλησίας κράτους είναι το πρώτο και άμεσο βήμα και πρέπει στην πράξη να σημαίνει:
– την αντικατάσταση των θρησκευτικών «μυστηρίων» (γάμοι, βαφτίσια, κηδείες, όρκοι) από απλές διαδικασίες στα δημαρχεία, χωρίς καταβολή αντίτιμου (πολιτικός γάμος, δήλωση ονόματος στα ληξιαρχεία, κατάργηση υποχρεωτικών όρκων κτλ). Να είναι βέβαια σεβαστό το δικαίωμα όλων όσων επιλέγουν τις θρησκευτικές τελετές.
– Στην εκπαίδευση, να διαχωριστεί το υπουργείο παιδείας από το θρησκευμάτων, να καταργηθεί η θρησκευτική προπαγάνδα από το μάθημα της αντικειμενικής γνώσης όλων των θρησκειών καθώς και των απόψεων όσων δεν πιστεύουν σε καμία θρησκεία, ώστε να μπορεί ελεύθερα ο μαθητής να διαμορφώνει άποψη για το ζήτημα, να καταργηθούν οι υποχρεωτικοί εκκλησιασμοί και προσευχές.<br/>
– Να πάψουν να θεωρούνται «αιρέσεις» οι υπόλοιπες θρησκείες και «προσηλυτισμός» η προσπάθεια να προσελκύσουν πιστούς.
– Το θρησκευτικό δικαίωμα να είναι ελεύθερο για τους πιστούς όλων των δογμάτων και να μπορούν να έχουν τους αντίστοιχους θρησκευτικούς χώρους, όπως οι ορθόδοξοι χριστιανοί
Η εκκλησιαστική περιουσία
Το θέμα της εκκλησιαστικής περιουσίας πρέπει επιτακτικά να μπει στο τραπέζι..
– Να υπάρξει διαχειριστικός έλεγχος και καταγραφή της τεράστιας εκκλησιαστικής περιουσίας που να συμπεριλάβει και τις 2500 μονές πανελλαδικά.
– Η περιουσία αυτή να περάσει στο δημόσιο και την τοπική αυτοδιοίκηση και να αξιοποιηθεί για δραστική αύξηση των κοινωνικών δαπανών για παιδεία, υγεία, πρόνοια. Τμήμα των καλλιεργήσιμων εκτάσεων να περάσει σε συνεταιρισμούς φτωχών αγροτών.
– Να καταργηθούν όλες οι φοροαπαλλαγές καθώς και η μισθοδοσία των 80 ιεραρχών και 11000 κληρικών από το κράτος. Η ιδιότητα του ιερέα να θεωρείται εθελοντική συνεισφορά που να επιδοτείται από τις ενορίες.
– Οι ενορίες να εκλέγουν τους ιερείς και την ιεραρχία. Όλοι οι αξιωματούχοι της εκκλησίας να είναι ανακλητοί και να καταργηθεί η μεσαιωνική αντίληψη της δια βίου θητείας.
– Τα οικονομικά της εκκλησίας, των μητροπόλεων, των ναών κλπ να υπόκεινται σε απόλυτη διαφάνεια. Να καταργηθεί το τραπεζικό απόρρητο –οι λογαριασμοί να είναι ανά πάσα στιγμή ανοικτοί σε έλεγχο.
Ο θλιβερός ρόλος της αριστεράς
Αν η σιωπή κυβέρνησης και ΠΑΣΟΚ στο ζήτημα της εκκλησιαστικής περιουσίας είναι «κατανοητή» λόγω των χιλιάδων νημάτων που τους συνδέουν με τη σαπίλα του συστήματος, την ιεραρχία και τον αρχιεπίσκοπο, για τα κόμματα της αριστεράς (ΚΚΕ, ΣΥΝ) είναι απαράδεκτη.
Δεν αρκεί απλά να μιλάς για χωρισμό εκκλησίας – κράτους (ΣΥΝ) ή να επικρίνεις το ιμπεριαλιστικό σύστημα γενικά (ΚΚΕ) για τη σαπίλα στην εκκλησία. Δεν επιτρέπεται η βουλευτής του ΚΚΕ, Λ.Κανέλη, να δίνει συγχαρητήρια στον Χριστόδουλο για την δράση της ΜΚΟ («Μη Κυβερνητική Οργάνωση»)της Εκκλησίας της Ελλάδος, «Αλληλεγγύη». Και να μην λένε λέξη για την ίδια τη ρίζα του σκανδάλου που είναι η τεράστια εκκλησιαστική περιουσία και το εντελώς αντιδημοκρατικό καθεστώς των ανεξέλεγκτων μητροπολιτάδων και επισκόπων!
Το ζήτημα της εκκλησιαστικής περιουσίας πρέπει να αποτελεί την αιχμή του δόρατος για τον καθένα που θέλει να βάλει τέρμα σ’ αυτή τη σαπίλα και ανεξάρτητα από θρησκευτικές πεποιθήσεις.
Το πέρασμα της στα χέρια της κοινωνίας σε συνδυασμό με την πάλη για μια άλλη κοινωνία, απαλλαγμένη από το κυνηγητό του κέρδους, την εκμετάλλευση και τη διαφθορά, μια κοινωνία σοσιαλιστική, πρέπει να αποτελούν αδιαπραγμάτευτες αρχές για την αριστερά και για κάθε οργάνωση που μιλά στο όνομα των συμφερόντων των λαϊκών στρωμάτων.