Οι προσπάθειες του συστήματος να συγκαλύψει την υπόθεση του Λιγνάδη ήταν τεράστιες, με την Κυβέρνηση αρχικά να «σφυρίζει» αδιάφορα. Χρειάστηκε η κατάσταση να φτάσει στο απροχώρητο μέχρι να αναγκαστεί η Μενδώνη να «δώσει» τον μέχρι τότε καλλιτεχνικό διευθυντή του Κρατικού Θεάτρου (διορισμένο από την Κυβέρνηση της ΝΔ) και να τον χαρακτηρίσει «επικίνδυνο» άνθρωπο που κατάφερε να ξεγελάσει όλη την Κυβέρνηση.
Η σύλληψη του Λιγνάδη προκάλεσε ανακούφιση σε μεγάλα στρώματα της κοινωνίας, αφού φάνηκε τουλάχιστον για λίγο πως τελικά θα αποδοθεί δικαιοσύνη και θα έρθουν στο φως όλα όσα μέχρι τότε ψιθυρίζονταν. Ότι δηλαδή για χρόνια, ανήλικα παιδιά μπαινόβγαιναν στο σπίτι του, πως κακοποιούσε και εκμεταλλευόταν προσφυγόπουλα, ενώ καταγγέλλεται ακόμα και πως συμμετείχε σε κύκλωμα trafficking.
Σύντομα όμως, έγινε φανερό πως η απόδοση δικαιοσύνης σε αυτή την υπόθεση δεν είναι καθόλου δεδομένη και το ότι ο Λιγνάδης οδηγείται σε δίκη για τον βιασμό τριών ανήλικων και ενός ενήλικου άντρα δεν αρκεί για να το εξασφαλίσει.
Τόσο η σύλληψή του, όσο και το ένταλμα για έρευνα στο σπίτι του Λιγνάδη καθυστέρησαν χαρακτηριστικά, δίνοντάς του χρόνο να «καλύψει» τα ίχνη των εγκλημάτων για τα οποία κατηγορείται.
Και το «κερασάκι στην τούρτα» ήταν το γεγονός πως ο Λιγνάδης προσέλαβε ως συνήγορο τον Αλέξη Κούγια ο οποίος είναι γνωστός για τις τακτικές που ακολουθεί ως συνήγορος, προσβάλλοντας, ταπεινώνοντας και εξουθενώνοντας ψυχικά τους μάρτυρες κατηγορίας.
Ομοφοβία, τρανσφοβία και κακοποιητικός λόγος
Το ότι ο Κούγιας θα ακολουθούσε την ίδια τακτική και στην υπεράσπιση του Λιγνάδη έγινε φανερό από την πρώτη στιγμή, όταν σε δηλώσεις του έκανε λόγο για «επαγγελματίες ομοφυλόφιλους» που έχουν βάλει ως στόχο να βλάψουν τον πελάτη του.
Λίγο πριν την έναρξη της δίκης μετά από δύο αναβολές που ζήτησε ο ίδιος, ο Κούγιας σε πρωινή εκπομπή του Αντένα αναφέρθηκε με αισχρό τρόπο στην τρανς γυναίκα Τζεφ Μοντάνα που έχει κληθεί ως μάρτυρας στη δίκη.
Ανάμεσα σε άλλα είπε:
«Ένα χρόνο τώρα ασχολούμεθα με λούγκρες και με αλλαξοκωλιές. Αλίμονο τώρα αν αρχίσουμε να ασχολούμαστε με αυτούς…
»Τον είχα δει μια μέρα στην Γλυφάδα και μου είπαν αυτός είναι ο Τζεφ Μοντάνα. Περπάταγε στον δρόμο και κράταγε κι ένα φτερό. Άμα δείτε πώς περπάταγε με το φτερό στα χέρια! Έβαλα τα γέλια! Ας τους αξιολογήσει το δικαστήριο…
»Δεν θα μας επιβάλουν τις απόψεις τους ορισμένοι, οι οποίοι, προσωπικά, πιστεύω ότι δεν έχουν βρει τον δρόμο τους. Ας αρχίσουν να περπατάνε με ίσιο τρόπο στη ζωή τους και μετά να κάνουν και κριτική στους υπόλοιπους».
Και δυστυχώς, όλα τα παραπάνω ήταν απλά ένα μικρό δείγμα για το τι θα συνέβαινε στα δικαστήρια, από τις πρώτες κιόλας ημέρες της δίκης.
Σκηνές «απείρου κάλλους» στη δίκη
Για ένα θύμα βιασμού, το να καταθέσει και άρα να κληθεί να ξαναζήσει τον βιασμό του, δεν μπορεί παρά να είναι μία εξαιρετικά τραυματική διαδικασία. Για αυτόν ακριβώς τον λόγο, τα δικαστήρια θα όφειλαν να αντιμετωπίζουν αυτές τις υποθέσεις με μεγάλη ευαισθησία και προσοχή. Δυστυχώς, αυτό απέχει έτη φωτός από την πραγματικότητα των δικαστηρίων, με τα θύματα να αντιμετωπίζονται είτε σαν να λένε ψέματα εξ αρχής, είτε σαν να έχουν «προκαλέσει» ό,τι τους συνέβη.
Φυσικά, ο Αλέξης Κούγιας δεν θα μπορούσε να αποτελεί εξαίρεση, αντιθέτως, βασισμένος σε αυτόν τον γενικό κανόνα, έχει μετατρέψει την αίθουσα του δικαστηρίου σε αίθουσα βασανιστηρίων για τους μάρτυρες κατηγορίας.
Στην περίπτωση του πρώτου μάρτυρα, του Αλί, ο οποίος έχει καταγγείλει πως βιάστηκε από τον Λιγνάδη όταν ήταν 16 ετών, ο Κούγιας τον κράτησε στην έδρα για ερωτήσεις πάνω από 3 ώρες. Ανάμεσα σε άλλα τον ρώτησε πώς γίνεται ο κατηγορούμενος να τον βίασε από το στόμα, από τη στιγμή που είχε ναρκώσει τον Αλί και κατά τη διάρκεια της πεολειχίας το στόμα πρέπει να κάνει κινήσεις. Του ζήτησε να δείξει ακριβώς το σημείο στο οποίο ένιωσε κολλώδες υγρό όταν συνήλθε και όταν ο Αλί το έδειξε, στο περίνεο (το σημείο μεταξύ γεννητικών οργάνων και πρωκτού), ο Κούγιας ανταπάντησε πως το σημείο αυτό δεν είναι ο πρωκτός και άρα ο μάρτυρας δεν λέει αλήθεια. Τον ρώτησε επίσης σε πόση ώρα στεγνώνει το σπέρμα, αλλά και αν «Είναι γκέι ο κατηγορούμενος». Όταν ο Αλί απάντησε «Δεν ξέρω. Είναι παιδόφιλος», η ανταπάντηση του Κούγια ήταν «Σημασία δεν έχει αν είναι παιδόφιλος, σημασία έχει αν είναι ενεργητικός ή παθητικός».
Αυτού του είδους οι ερωτήσεις δεν είναι σπάνιες σε δίκες για βιασμούς. Και ενώ θεωρητικά αποσκοπούν στο να αποκαλυφθεί αν οι μάρτυρες λένε την αλήθεια, στην πραγματικότητα ο τρόπος που γίνονται και ο τρόπος που αντιμετωπίζονται οι μάρτυρες, αποκαλύπτουν τα πραγματικά κίνητρα αυτών των ερωτήσεων. Να εξευτελιστούν, να «τιμωρηθούν» που τόλμησαν να μιλήσουν, να μετανιώσουν την ώρα και τη στιγμή που βρέθηκαν στη δικαστική αίθουσα, να «σπάσουν» ψυχολογικά με την ελπίδα να τα χάσουν και να πέσουν σε αντιφάσεις.
Και τελικά, στέλνουν το μήνυμα και σε άλλα θύματα βιασμού, πως το καλύτερο και ασφαλέστερο που μπορούν να κάνουν για τους εαυτούς τους, είναι να σιωπήσουν.
Ο αποκλεισμός δημοσιογράφων
Πέρα όμως από τη στάση του Κούγια, η δίκη του Λιγνάδη έχει πολλά ακόμα μελανά σημεία. Ένα από αυτά είναι ο αποκλεισμός δημοσιογράφων από την αίθουσα. Συγκεκριμένα, από την αρχή της δίκης αποφασίστηκε λόγω των περιοριστικών μέτρων για τον κορονοϊό, πως θα παρακολουθούν τη διαδικασία 5 δημοσιογράφοι κάθε φορά και εκ περιτροπής για όσους το επιθυμούν. Τα δεδομένα όμως άλλαξαν στην 3η δικάσιμο, όταν η Έδρα του δικαστηρίου παρουσίασε μία αυθαίρετη λίστα περίπου 25 δημοσιογράφων που μόνο αυτοί θα μπορούν να παρακολουθούν τη δίκη!
Παράλληλα απορρίφθηκε και το αίτημα που κατέθεσε το δίκτυο δημοσιογράφων «Reporters United» για τη δημιουργία ενός Παρατηρητηρίου όπως αυτό που λειτούργησε στη δίκη της Χρυσής Αυγής και αυτού που λειτουργεί στη δίκη για την δολοφονία του Ζακ Κωστόπουλου.
Ειδικά στην περίπτωση της δίκης της Χρυσής Αυγής, η ύπαρξη του Παρατηρητηρίου «Golden Dawn Watch» έπαιξε πολύ σημαντικό ρόλο στην ενημέρωση της κοινωνίας, κράτησε στην επικαιρότητα το θέμα όταν τα κυρίαρχα ΜΜΕ το «έθαβαν» και συνέβαλε στο χτίσιμο της αντιφασιστικής συνείδησης σε πλατύτερα στρώματα της κοινωνίας.
Χωρίς καμία σοβαρή και πιστευτή δικαιολογία από την Έδρα για τις αποφάσεις της, δεν μπορούμε παρά να είμαστε εξαιρετικά καχύποπτοι/ες για το ποιους εξυπηρετεί το να μην υπάρχει ελεύθερη πρόσβαση στην πληροφόρηση για τη δίκη του Λιγνάδη.
Και τα καλά νέα
Μία κλασική υπερασπιστική μέθοδος σε περιπτώσεις βιασμού είναι επίσης ο «πρότερος έντιμος βίος» του κατηγορούμενου, η κοινωνική του επιφάνεια, η προσφορά του στην κοινωνία κοκ. Αυτήν την τακτική προσπαθεί να ακολουθήσει και ο Λιγνάδης, με τα ΜΜΕ να αναπαράγουν τη «στωική» του στάση μέσα στις φυλακές, το «ανέβασμα» παραστάσεων κοκ.
Αυτή η προσπάθεια «ξεπλύματος» όμως δε λειτουργεί πάντα. Σύμφωνα με ρεπορτάζ του Αντένα, ο Λιγνάδης δήλωσε την πρόθεσή του να σκηνοθετήσει παράσταση με κρατούμενους στις φυλακές Κορυδαλλού με σκοπό την οικονομική ενίσχυση του ΚΕΘΕΑ (Κέντρο Θεραπείας Εξαρτημένων Ατόμων).
Η διοίκηση του ΚΕΘΕΑ απάντησε άμεσα και αρνητικά, δηλώνοντας:
«(…)το ΚΕΘΕΑ δηλώνει κατηγορηματικά ότι δεν αποδέχεται καμία τέτοιου είδους πρωτοβουλία και ούτε επιτρέπει την εκμετάλλευση του ονόματός του για τη δημιουργία εντυπώσεων στο πλαίσιο της εξελισσόμενης δίκης».
Τα άμεσα αντανακλαστικά του ΚΕΘΕΑ αποτελούν χαρακτηριστικό παράδειγμα των αντανακλαστικών μεγάλων κομματιών της κοινωνίας που, παρά τις ρητορικές μίσους του Κούγια και τη λειψή ενημέρωση από τα ΜΜΕ για τη δίκη, παραμένει σε επιφυλακή, και διεκδικεί την παραδειγματική τιμωρία όχι μόνο του Λιγνάδη, αλλά όλων όσοι έχουν διαπράξει αντίστοιχα εγκλήματα.
