Το γεγονός ότι μια σειρά από συνιστώσες και ανεξάρτητοι αγωνιστές του ΣΥΡΙΖΑ τοποθετούνται σήμερα για το οργανωτικό, είναι δείγμα του προβληματισμού που υπάρχει στον κόσμο του ΣΥΡΙΖΑ, ότι «κάτι δεν πάει καλά» με το υπάρχον μοντέλο λειτουργίας, ότι μάλλον υπάρχει ένα «κάθισμα». Στα πλαίσια αυτά, νιώθουμε υποχρεωμένοι να τοποθετηθούμε επί των προτάσεων που κάνουν κάποιες συνιστώσες είτε με τις γραπτές τους τοποθετήσεις σε διαδικασίες του ΣΥΡΙΖΑ, είτε μέσω των εντύπων τους.

Συνασπισμός

Στο διευρυμένο συντονιστικό του ΣΥΡΙΖΑ στη Θεσσαλονίκη, κατατέθηκε κείμενο συμβολής της μεγαλύτερης συνιστώσας, του ΣΥΝ. Το κείμενο αυτό θα μπορούσε να χαρακτηριστεί εξισορροπητικό. Από τη μια πλευρά περιλαμβάνει μια σειρά από προτάσεις που κινούνται στη θετική κατεύθυνση, από την άλλη όμως οι προτάσεις αυτές, είναι κατά τη γνώμη μας ανεπαρκείς.

Πιο συγκεκριμένα, οι σύντροφοι του ΣΥΝ, προτείνουν την εφαρμογή των αποφάσεων της πρώτης Συνδιάσκεψης για πλουραλιστική εκπροσώπηση στα ΜΜΕ, Γραφείο Τύπου και έντυπο του ΣΥΡΙΖΑ. Προτείνουν επίσης αναβάθμιση του Πανελλαδικού Συντονιστικού ως αντιπροσωπευτικού οργάνου, ενίσχυση των τοπικών και θεματικών επιτροπών του ΣΥΡΙΖΑ, δημιουργία ταμείου ΣΥΡΙΖΑ στην επόμενη διαπραγμάτευση της διανομής της κρατικής χρηματοδότησης και καθιέρωση διαδικασιών ελέγχου των «από πάνω» από τους «από κάτω».

Όλα τα παραπάνω είναι μεν θετικά, όμως κινδυνεύουν είτε να μείνουν ευχολόγια, είτε η τήρησή τους να εναπόκειται στις καλές προθέσεις των στελεχών του ΣΥΝ(*) αν δεν δοθεί απάντηση στο κεντρικό ερώτημα που είναι: αν ο ΣΥΡΙΖΑ θα μετατραπεί σε πολιτικό φορέα (ομοσπονδιακού χαρακτήρα), που θα έχει μέλη με δικαιώματα, που θα έχει τοπικές οι οποίες θα μπορούν να παίρνουν αποφάσεις, που η βάση θα μπορεί να εκλέγει την ηγεσία της και να την ανακαλεί όταν χρειάζεται.

Αλλιώς, με ποιες διαδικασίες θα αναδεικνύονται οι αντιπρόσωποι του Πανελλαδικού Συντονιστικού, ώστε αυτό το όργανο να έχει «πολιτική νομιμοποίηση»; Θα μπορούν οι τοπικές επιτροπές να εκλέγουν τους αντιπροσώπους τους; Τι θα γίνει αν η μεγάλη πλειοψηφία του Πανελλαδικού Συντονιστικού δεν εγκρίνει του απολογισμούς της Γραμματείας ή της Κοινοβουλευτικής Ομάδας; Σ’ αυτά οι σύντροφοι του ΣΥΝ δεν δίνουν συγκεκριμένη απάντηση. Θεωρούν μάλιστα πως η συγκρότηση του ΣΥΡΙΖΑ σε ομοσπονδιακό δημοκρατικό πολιτικό φορέα θα οδηγήσει σε διάλυση των συνιστωσών και των ιστορικών πολιτικών ρευμάτων που εκφράζουν, όταν κάτι τέτοιο δεν μπαίνει από καμία πλευρά.

Την ίδια στιγμή υπεραμύνονται της ομοφωνίας στη λήψη αποφάσεων, παραγνωρίζοντας ότι κάποιες φορές η ομοφωνία και το δικαίωμα βέτο μιας συνιστώσας ή ακόμα κι ενός ατόμου μπορεί να μπλοκάρει την οποιαδήποτε απόφαση.

Το γεγονός ότι αυτή τη στιγμή στην Κεντρική Γραμματεία της Αθήνας δεν εφαρμόζονται αποφάσεις της Πανελλαδικής Συνδιάσκεψης λόγω έλλειψης ομοφωνίας, δεν προβληματίζει τους σ. του ΣΥΝ;

Συμπερασματικά, μπορούμε να πούμε πως το κείμενο του ΣΥΝ κρατάει ισορροπίες. Από τη μια εκφράζει την αγωνία και τη διάθεση της πλειοψηφίας των μελών και στελεχών του να προχωρήσει και να χτιστεί ο ΣΥΡΙΖΑ, από την άλλη όμως εκφράζονται και οι πιέσεις της Ανανεωτικής Πτέρυγας που στην καλύτερη περίπτωση τα στελέχη της βλέπουν το ΣΥΡΙΖΑ σαν ένα απλό εκλογικό σχήμα, ενώ στη χειρότερη τον αντιμετωπίζουν ανοιχτά εχθρικά.

ΔΕΑ

Οι σύντροφοι της ΔΕΑ δεν κατέθεσαν κείμενο στο διευρυμένο συντονιστικό της Θεσσαλονίκης, μπορούμε να βρούμε όμως στοιχεία της αντίληψής τους για το οργανωτικό σε άρθρο τους στην Εργατική Αριστερά που δημοσιεύτηκε στις 4/3. Αντιγράφουμε από το άρθρο:

«Η άποψη της ΔΕΑ είναι ότι τα οργανωτικοπολιτικά καθήκοντα στο ΣΥΡΙΖΑ είναι διαφορετικά: Να αναπτυχθούν πραγματικά Τοπικές Επιτροπές σε συστηματική βάση. Να ξεκαθαρίσουν περιεχόμενα παρέμβασης σε τοπικό επίπεδο πέρα από τα «εύκολα» (είναι χαρακτηριστικό ότι σε τοπικό επίπεδο πέρα από τα ζητήματα ελεύθερων χώρων-πρασίνου κ.λπ. υπάρχει μεγάλη δυστοκία…). Να ενοποιηθούν δυνάμεις σε κλαδικό επίπεδο και κυρίως στους εργατικούς χώρους. Να υπάρξει μια πιο ισχυρή συμφωνία για το «πρόγραμμα» ΣΥΡΙΖΑ, για την αντιμετώπιση της ΕΕ και κυρίως για την τακτική απέναντι στις νέες σειρήνες της κεντροαριστεράς (απόρριψη του κυβερνητισμού στην έλλειψη αυτοδυναμίας ΠΑΣΟΚ). Αυτά τα βήματα, αν γίνουν με επιτυχία, ανοίγουν πιθανότητες για μετατροπή του ΣΥΡΙΖΑ σε κάποιας μορφής ομοσπονδιακό-πολυτασικό κόμμα. Όμως απέχουμε πολύ από αυτά».

Σ’ αυτό το σημείο οφείλουμε να επισημάνουμε κατ’ αρχήν πως οι σ. της ΔΕΑ κάνουν κατά τη γνώμη μας ένα μεθοδολογικό λάθος: Ξεχωρίζουν το πρόγραμμα από την οργανωτική αναδιάταξη, σαν να είναι δύο άσχετα μεταξύ τους πράγματα. Για το Ξ μια νέα, βαθύτερη αριστερή πορεία του ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να εκφράζεται σε όλα τα επίπεδα: από την υιοθέτηση ενός σοσιαλιστικού προγράμματος, την απόρριψη της κεντροαριστεράς και την πάλη για μια κυβέρνηση της αριστεράς, μέχρι την οργανωτική αναδιάταξη σε μαζικό, δημοκρατικό, ομοσπονδιακό φορέα που θα μπορέσει να υλοποιήσει τα παραπάνω. Χωρίς την τελευταία προϋπόθεση, όσο σημαντικά βήματα και αν γίνουν στο πρόγραμμα και τις πολιτικές θέσεις, θα είναι «κουτσά», θα παραμένουν απλά «συμφωνίες κορυφής» αν δεν υπάρχει μια οργανωμένη και συγκροτημένη βάση να τα προωθήσει στους αγώνες και να τα υπερασπιστεί.

Όσα «όχι» και αν λένε, για παράδειγμα, τα κείμενα του ΣΥΡΙΖΑ στην κεντροαριστερά (που τα λένε ήδη), θα αρκεί πχ μια δημόσια δήλωση του Κουβέλη για να θολώσει αυτή η γραμμή, αν δεν έχουν τα μέλη του ΣΥΡΙΖΑ τη δυνατότητα να βάλουν τα συγκεκριμένα στελέχη στη θέση τους.

Επίσης οι Τοπικές Επιτροπές δεν είναι δυνατό να αναπτυχθούν χωρίς να έχουν μέλη, χωρίς ο κόσμος που συμμετέχει σ’ αυτές να μπορεί να τις νιώσει «δικές του», χωρίς να νιώθει πως μπορεί να επηρεάσει τις κεντρικές αποφάσεις του ΣΥΡΙΖΑ.

Το συγκεκριμένο άρθρο στην Ε.Α. κλείνει με τις παρακάτω φράσεις:

«Αν κάποιοι σύντροφοι έχουν ιδέες για τα «μέλη», για ψηφοφορίες και για δημιουργία διαδικασιών πλειοψηφίας-μειοψηφίας, ας μας το πουν. Όμως συγκεκριμένα. Με στόχο να απαντηθούν προωθητικά κάποια προβλήματα».

Αυτό ακριβώς κάνει το Ξεκίνημα. Μιλάει συγκεκριμένα και πρακτικά (βλέπε σχετικό κείμενο που καταθέσαμε στην συνάντηση) για τις οργανωτικές του προτάσεις και σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να κατηγορηθεί ότι «ψαρεύει σε θολά νερά» (όπως αναφέρει το άρθρο της ΔΕΑ). Σημειώνουμε επίσης πως το «Ξ» αναφέρεται εδώ και ένα περίπου χρόνο στο γενικό οργανωτικό διάγραμμα που προτείνει για τον ΣΥΡΙΖΑ, σε άρθρα και μπροσούρες, αλλά οι σ. προτιμούν να υποστηρίζουν πως κανείς δεν έχει «ιδέες για μέλη» κοκ.

ΚΟΕ

Οι σ. της ΚΟΕ στο διευρυμένο συντονιστικό της Θεσσαλονίκης κατέθεσαν δύο κείμενα, ένα για το οργανωτικό της Θεσσαλονίκης και ένα για τη λειτουργία της Κεντρικής Γραμματείας.

Κατ’ αρχήν, δεν μπορούμε να μη ξεκινήσουμε από το γεγονός ότι και στα δύο κείμενα δίνεται σχεδόν αποκλειστικό βάρος στην «κορυφή» του ΣΥΡΙΖΑ. Την ΚΟΕ δεν φαίνεται να την απασχολεί και πολύ το πώς θα οργανωθεί η «βάση» του ΣΥΡΙΖΑ, αν ο κόσμος του ΣΥΡΙΖΑ θα έχει τελικά δικαιώματα, αν η συμμετοχή του θα μπορεί να έχει ουσιαστικό περιεχόμενο…

Και ας πάμε στην ουσία των προτάσεων: Παρ’ ότι θεωρούμε προβληματική και την πρότασή τους για τη γραμματεία της Θεσσαλονίκης, αφού μειώνει αισθητά την εκπροσώπηση των ανένταχτων (από 1/3 σε 1/5), ιδιαίτερα χτυπητή μας φαίνεται η πρόταση για τη λειτουργία της Κεντρικής Γραμματείας. Οι σ. προτείνουν ανάμεσα στα άλλα:

«Να δημιουργηθεί και να λειτουργήσει συντονιστικό της Γραμματείας με 5-6 άτομα δύο-τρεις φορές ή και παραπάνω την εβδομάδα. Τα άτομα αυτά είναι λίγο πολύ γνωστά και έχουν ξεχωρίσει ή μπορούν να κάνουν αυτή τη δουλειά και ξέρουν το εγχείρημα. Η πρόταση είναι συγκεκριμένη: Αλέκος Φλαμπουράρης, Ρούντι Ρινάλντι, Γιάννης Μπανιάς, Αντώνης Νταβανέλλος, Γιάννης Θεωνάς, Μανώλης Γλέζος(**)».

Το συγκεκριμένο όργανο που προτείνουν οι σ. θα είναι ένα μόνιμο «διευθυντήριο» το οποίο θα αντικαταστήσει τη σημερινή γραμματεία η οποία θα συνεδριάζει πιο αραιά… Το διευθυντήριο είναι που στην ουσία θα καθορίζει την καθημερινή πολιτική γραμμή του ΣΥΡΙΖΑ. Τα μέλη του όμως δεν θα έχουν εκλεγεί από πουθενά και δεν προβλέπεται να αλλάξουν ποτέ.

Η ΚΟΕ βαρύνεται με κάτι πολύ σοβαρό. Έχει εγκαταστήσει τον βασικό της εκπρόσωπο στο πόστο του συντονιστή της κεντρικής γραμματείας και αρνείται εδώ και μήνες την αντικατάστασή του. Με την πλήρη και επιθετική υποστήριξη των Γιάννη Θεωνά, Δήμου Τσακνιά, Αντώνη Νταβανέλλου, ο Ρ. Ρινάλντι απλά αρνείται να μετακινηθεί από τη θέση του συντονιστή στην οποία κλείνει κοντά ενάμιση χρόνο (στη Θεσ/νίκη, στον αντίποδα, η εναλλαγή γίνεται κάθε 3 μήνες)!!

Και όταν κάποια στιγμή αποφάσισε η ΚΟΕ να γράψει κείμενο για τα οργανωτικά του ΣΥΡΙΖΑ, αυτό που την απασχολεί πρώτα και κύρια είναι η Γραμματεία! Και, η πρόταση που κάνει είναι να συνεχίσει να «διοικεί» η ίδια παλιά ομάδα!

Πέρα όμως από αυτό, ποιος θα κρίνει ότι όντως οι συγκεκριμένοι σ. που αναφέρονται ονομαστικά «μπορούν» και «ξέρουν να κάνουν αυτή τη δουλειά»; Με ποια κριτήρια υπονοείται ότι οι υπόλοιποι σ. της Γραμματείας, ανάμεσά τους εκπρόσωποι 4 συνιστωσών (ΔΗΚΚΙ, ΞΕΚΙΝΗΜΑ, ΚΟΚΚΙΝΟ, ΡΟΖΑ), όλοι οι ανένταχτοι και όλες οι γυναίκες, δεν ξέρουν και δεν μπορούν;

Εx officio ικανοί ηγέτες υπάρχουν σε αυταρχικά καθεστώτα και στα αστικά κόμματα, δεν έχουν όμως θέση στην αριστερά. Στην αριστερά, οι πάντες οφείλουμε να λογοδοτούμε, να κρινόμαστε και να δεχόμαστε την ανάκλησή μας. Αλλιώς η αριστερά που θα χτίζουμε θα είναι «μια από τα παλιά», θα αναπαράγει τα λάθη του παρελθόντος και θα είναι αποκρουστική στα μάτια χιλιάδων αγωνιστών που δεν είναι διατεθιμένοι να δεχθούν αναμφισβήτητους ηγέτες.

Δημήτρης Χατζηκώστας

_________________________

(*) Ειδικά για τα στελέχη της πλειοψηφίας του ΣΥΝ στη Θεσσαλονίκη, οι καλές προθέσεις είναι δεδομένες και εκφράζονται ανάμεσα στα άλλα και με την πλουραλιστική εκπροσώπηση στα τοπικά ΜΜΕ που τηρείται με σχολαστική ευλάβεια και με τη στήριξη που παρείχαν οι σύντροφοι στη συγκρότηση τοπικών και θεματικών επιτροπών. Οι καλές προθέσεις όμως δεν είναι δυνατό να αποτελούν τη μόνη εγγύηση για την δημοκρατική λειτουργία του ΣΥΡΙΖΑ.

(**) Ο Μανώλης Γλέζος είναι γνωστό πως για πρακτικούς λόγους δεν μπορεί να συμμετέχει στη γραμματεία της Αθήνας. Ζει στη Νάξο.