Δημοσιεύουμε δελτίο τύπου της ελληνο-τουρκο-κυπριακής πρωτοβουλίας ενάντια στον πόλεμο και τις εξορύξεις υδρογονανθράκων στην ανατολική Μεσόγειο «Μας σκάβουν τον λάκκο-Kasma birak-Don’t Dig»
Η πρωτοβουλία Don’t Dig / Kazma Birak / Μας σκάβουν τον λάκκο πραγματοποίησε διήμερη συνάντηση στην Κωνσταντινούπολη στις 31 Οκτωβρίου και 1η Νοεμβρίου 2022. Η πρωτοβουλία ξεκίνησε τον Σεπτέμβριο του 2020 με μια κοινή ανακοίνωση κατά των συνεχιζόμενων ερευνών για ορυκτά καύσιμα στη Μαύρη Θάλασσα και την Ανατολική Μεσόγειο. Τα πλούσια αποθέματα φυσικού αερίου στην Ανατολική Μεσόγειο έχουν οδηγήσει σε μια νέα ένταση μεταξύ της Τουρκίας και της Ελλάδας, όπου η εχθρότητα καλλιεργείται εδώ και χρόνια. Και η αυξανόμενη ένταση έχει δώσει ώθηση σε μια νέα τρελή κούρσα εξοπλισμών. Στην περιοχή μας, όπου η απειλή του πολέμου και της οικολογικής καταστροφής είναι συνεχώς παρούσα, η πρωτοβουλία Don’t Dig / Kazma Birak / Μας σκάβουν τον λάκκο κρούει τον κώδωνα του κίνδυνου ενός φαύλου κύκλου όπου η περιβαλλοντική καταστροφή θα οδηγεί σε πολεμικές αντιπαραθέσεις και ο πόλεμος θα φέρνει νέες περιβαλλοντικές καταστροφές. Η πρωτοβουλία, η οποία ξεκίνησε με 4 οργανώσεις που υπέγραψαν από την Τουρκία και στη συνέχεια αυξήθηκε καθώς προστέθηκαν πολλοί νέοι συμμετέχοντες, ενισχύθηκε με ακόμη ευρύτερη συμμετοχή από την Κύπρο και την Ελλάδα.
Σήμερα, η πρωτοβουλία Don’t Dig / Kazma Birak / Μας σκάβουν τον λάκκο έχει φέρει κοντά σχεδόν 70 οικολογικές οργανώσεις από την Τουρκία, την Ελλάδα και την Κύπρο γύρω από το κύριο θέμα της εναντίωσης στα ορυκτά καύσιμα και τον πόλεμο. Η πρωτοβουλία τονίζει τη σημασία της διεθνούς αλληλεγγύης λέγοντας “όχι στον πόλεμο” στην περιοχή μας, όπου συχνά εκφέρονται απειλές πολέμου και επισημαίνει ότι το οικολογικό και κοινωνικό κόστος των ενεργειακών δραστηριοτήτων μιας χώρας θα το πληρώσουν και οι γείτονές της. Μια διαρροή από τα πυρηνικά εργοστάσια που σχεδιάζεται να κατασκευαστούν στη Sinop και την İğneada στην Τουρκία θα προκαλέσει καταστροφές σε όλες τις χώρες της Μαύρης Θάλασσας και τα Βαλκάνια. Ένας σεισμός που μπορεί να προκληθεί από τις υπεράκτιες γεωτρήσεις Ελλάδας και Κύπρου μπορεί να προκαλέσει καταστροφές σε γειτονικές χώρες.
Σήμερα η Ελλάδα αντιμετωπίζει μια μεγάλη ενεργειακή κρίση. Αν και η κρίση αυτή οφείλεται εν μέρει στον πόλεμο Ρωσίας-Ουκρανίας και στην αύξηση των τιμών του φυσικού αερίου, οι ρίζες της βρίσκονται στην απορρύθμιση και την ιδιωτικοποίηση της ενέργειας, ως αποτέλεσμα νεοφιλελεύθερων πολιτικών. Η Ελλάδα πήρε τη σωστή απόφαση να σταματήσει τη χρήση του λιγνίτη, ο οποίος είναι ανεπαρκής και ιδιαίτερα ρυπογόνος. Ωστόσο, η ενέργεια από καύση λιγνίτη αντικαταστάθηκε με αυξημένες εισαγωγές φυσικού αερίου. Αυτό οδήγησε σε αύξηση του ενεργειακού κόστους και στη συνέχεια της τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος. Το κράτος προωθεί την επέκταση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (αιολικής και ηλιακής) αλλά οι αντιδράσεις της τοπικής κοινωνίας και οι οικολογικές επιπτώσεις των βιομηχανικών και προβληματικώς χοροθετημένων αυτών εγκαταστάσεων αγνοούνται. Οι δασικές εκτάσεις που ανοίγουν μετά από μεγάλες πυρκαγιές σύντομα γεμίζουν με αιολικά πάρκα. Η ενέργεια θεωρείται εμπόρευμα που πωλείται στην αγορά αποτελώντας πηγή κέρδους για τις εταιρείες. Βλέπουμε την ίδια νοοτροπία στις εξορύξεις φυσικού αερίου στη θάλασσα και στην ξηρά. Οι γεωτρήσεις σε περιοχές υψηλής οικολογικής αξίας δικαιολογούνται με επικλήσεις στο “εθνικό συμφέρον”. Οι αγωγοί φυσικού αερίου που θα διασχίσουν τη χώρα νομιμοποιούνται με το αφήγημα ότι η Ελλάδα θα γίνει ενεργειακός κόμβος και ότι είναι απαραίτητοι για την ενεργειακή της ανεξαρτησία. Ενώ οι εντάσεις μεταξύ των δύο χωρών ρίχνουν ακόμα πιο βαθιά τους εργαζόμενους της Τουρκίας και της Ελλάδας στην οικονομική κρίση και την ενεργειακή φτώχεια, οι ΗΠΑ υπολογίζουν πώς θα αποκομίσουν τεράστια κέρδη από αυτές τις εντάσεις, πουλώντας μεγάλες ποσότητες όπλων στην Ελλάδα και προσπαθώντας να εμπορευτούν το σχιστολιθικό αέριο που παράγουν. Γνωρίζουμε ότι τελικά τα κέρδη από εξορύξεις δεν πηγαίνουν ποτέ στους εργαζόμενους! Γνωρίζουμε επίσης ότι οι καπιταλιστές δεν θα μοιράσουν ποτέ τους φυσικούς πόρους ειρηνικά και προς το δημόσιο συμφέρον.
Η κατάσταση στην Κύπρο δεν είναι διαφορετική. Όταν άρχισαν οι έρευνες για το φυσικό αέριο, προσπάθησαν να εξαπατήσουν τον λαό με την εντελώς αβάσιμη προπαγανδιστική αιτίαση ότι αυτό το φυσικό αέριο θα είναι το “αέριο της ειρήνης” και ότι το βόρειο τμήμα της Κύπρου θα είχε επίσης όφελος από αυτό. Στην Τουρκία, νέοι αγωγοί φυσικού αερίου προστέθηκαν πρόσφατα στους ήδη υπάρχοντες που κατακλύζουν τη χώρα. Ο αγωγός Trans Anatolian Natural Gas Pipeline (TANAP), ο οποίος μεταφέρει αζέρικο φυσικό αέριο στην Ευρώπη, δεν αποφέρει καμία ευνοϊκή τιμή για την Τουρκία. Η Τουρκία δεν επωφελείται από το φυσικό αέριο που μεταφέρει η γραμμή Turkish Stream, η οποία καταστρέφει τα δάση και τις εύφορες γεωργικές περιοχές της Θράκης προκειμένου να εξάγει ρωσικό φυσικό αέριο στην Ευρώπη, παρακάμπτοντας την Ουκρανία. Επιπλέον, η πλωτή μονάδα αποθήκευσης και αεριοποίησης υγροποιημένου φυσικού αερίου (FSRU) που κατασκευάστηκε στον Κόλπο του Σάρου κοντά στα ελληνικά σύνορα, σε ένα από τα πιο σπάνια αυτοκαθαριζόμενα υδάτινα οικοσυστήματα στον κόσμο, που φιλοξενεί ενδημικά είδη, προκαλεί σοβαρές οικολογικές καταστροφές. Το υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) που θα έρχεται από το Κατάρ στο λιμάνι αυτό δεν θα χρησιμοποιηθεί για τις ανάγκες της Τουρκίας. Ένα παρόμοιο έργο κατασκευάζεται στην απέναντι πλευρά των συνόρων, στην Αλεξανδρούπολη.
Οι εμπειρίες της Ελλάδας, της Κύπρου και της Τουρκίας με την έρευνα και την εξόρυξη φυσικού αερίου έχουν ομοιότητες σε πολλούς τομείς. Τα κοινά προβλήματα καθιστούν τον κοινό αγώνα ακόμη πιο επιτακτικό και αναπόφευκτο.
Φυσικά, ο εθνικισμός που καλλιεργείται από τις άρχουσες τάξεις παίζει σημαντικό ρόλο πίσω από όλες αυτές τις συγκρούσεις. Με τις εντάσεις να αυξάνονται, ο εθνικιστικός παροξυσμός ενέχει τον κίνδυνο να μετατραπεί σε πόλεμο. Σε αυτό το πλαίσιο, σε ιδεολογικό επίπεδο πρέπει να αναδείξουμε στην αγώνα μας τη σύνδεση των εξορύξεων με την πολιτική και το γεγονός ότι οδηγούν σε πολεμικές αντιπαραθέσεις. Θα πρέπει επιπλέον να βγάλουμε στην επιφάνεια το γεγονός ότι οι στρατοί καταλανώνουν τεράστιες ποσότητες ενέργειας. Πρέπει να προτείνουμε εναλλακτικές λύσεις στο θέμα της ενέργειας, να υποστηρίξουμε ότι η παραγωγή της ενέργειας πρέπει να είναι σε αρμονία με τη φύση και να παλέψουμε για την εθνικοποίηση του τομέα της ενέργειας. Για να κερδίσουμε τον κόσμο στον αγώνα μας, πρέπει να είμαστε προσεκτικοί στο να λέμε πάντα την αλήθεια και να αποκαλύπτουμε την απάτη στη προπαγάνδα των κυβερνήσεων. Πρέπει να υπερασπιστούμε την ανάπτυξη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας σε ένα μη καπιταλιστικό πλαίσιο, υπερασπιζόμενοι την κλιματική και κοινωνική δικαιοσύνη. Πρέπει να μιλήσουμε στους νέους, που ενδιαφέρονται ειλικρινά για την οικολογία, για το πώς μπορούμε να ακολουθήσουμε αντικαπιταλιστικές, αντιιμπεριαλιστικές πολιτικές. Θα πρέπει να γίνουν συγκεκριμένες προτάσεις για τα θέματα αυτά, ώστε να πεισθεί η κοινωνία. Πρέπει να δείξουμε στους εργαζόμενους το πραγματικό κόστος και τα υπέρογκα κέρδη που αποκομίζει το μεγάλο κεφάλαιο μέσω της αύξησης των λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου. Πρέπει να οργανώσουμε διεθνή καραβάνια από τον Σαρό μέχρι την Αλεξανδρούπολη, από το Αιγαίο μέχρι τη Μαύρη Θάλασσα και να καλέσουμε τους νέους να συμμετάσχουν σε αυτά.
Αν και έχουν περάσει μόλις 2 χρόνια από την ίδρυσή της πρωτοβουλίας, εμείς ως συνιστώσες έχουμε μάθει πολλά από την εμπειρία αυτή- η εστίαση σε ένα συγκεκριμένο θέμα μας έχει αποκαλύψει τα απτά αποτελέσματα της διεθνούς αλληλεγγύης. Καταλάβαμε ότι ο εχθρός δεν είναι έξω από την χώρα μας, ότι τις καταστροφικές συνέπειες των πολυεθνικών εταιρειών και των λαϊκιστικών κυβερνήσεων που συνεργάζονται μαζί τους τις πληρώνουν οι λαοί, ότι ο κύκλος υπερπαραγωγής-υπερκατανάλωσης καθιστά τον κόσμο μη κατοικήσιμο και ότι πρέπει να δώσουμε έμφαση στην έννοια της κλιματικής δικαιοσύνης.
Παράλληλα με το πολιτικό της περιεχόμενο, η πρωτοβουλία Don’t Dig / Kazma Birak / Μας σκάβουν τον λάκκο ανοίγει τις πόρτες της για να αντλήσει εμπειρίες από τον κόσμο και να αναπτύξει διεθνείς δεσμούς. Είμαστε αποφασισμένοι να προχωρήσουμε στο δρόμο που έχουμε χαράξει προτάσσοντας την φιλία και την αδελφοσύνη των λαών. Η απάντηση μας στις κυβερνήσεις μας είναι:
Δεν θέλουμε να κάνουμε πόλεμο εναντίον άλλων χωρών, ο μόνος πόλεμος που είμαστε διατεθειμένοι να κάνουμε είναι ένας πόλεμος μεταξύ τάξεων, όχι μεταξύ εθνών.
