Δημοσιεύουμε ανακοίνωση της πρωτοβουλίας «Χωματερή STOP»
Να μιλήσουν οι τοπικές κοινωνίες! Ο Δήμος Πετρούπολης να πάρει πρωτοβουλίες!
Τοπικό Δημοψήφισμα
Οι εξελίξεις στη διαχείριση απορριμμάτων είναι ραγδαίες και εφιαλτικές, επιβεβαιώνοντας δυστυχώς τις εκτιμήσεις της ΧΩΜΑΤΕΡΗΣ STOP. Σε μελέτη του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, της οποίας βασικά σημεία δημοσιοποιήθηκαν επισήμως στις 29/4, προβλέπεται η δημιουργία 6 μεγάλων εργοστασίων καύσης απορριμμάτων για την παραγωγή ενέργειας, πανελλαδικά. Το ένα θα βρίσκεται στην Αττική και άλλο ένα θα αφορά –και– τη Δυτική Αττική.
Καύση από τον πράσινο κάδο, εργοστάσιο και στην Αττική
Οι περιοχές χωροθέτησης των μονάδων αυτών είναι η Ροδόπη, η Κοζάνη, το Ηράκλειο Κρήτης, η Βοιωτία και φυσικά, η Αττική. Οι ακριβείς τοποθεσίες των μονάδων σε Αττική και Βοιωτία δεν έχουν δημοσιοποιηθεί, όμως το γεγονός πως στο εργοστάσιο της Βοιωτίας θα γίνεται διαχείριση των απορριμμάτων και της Δυτικής Αττικής, προϊδεάζει πως δεν θα είναι μακριά από την πολύπαθη Δυτική Αθήνα, με ό,τι συνεπάγεται αυτό για την περαιτέρω υποβάθμιση της ποιότητας ζωής μας.
Ο εφιάλτης της συνέχισης της τερατώδους εγκατάστασης του ΧΥΤΑ Φυλής και της δημιουργίας νέου εργοστασίου καύσης στην «αυλή» της πόλης ή στο γειτονικό Σχιστό, φαντάζει ρεαλιστικό σενάριο, όμως εξίσου εφιαλτική εξέλιξη θα ήταν η δημιουργία μιας τέτοιας μονάδας οπουδήποτε στην Αττική, χωρίς φυσικά να υποτιμούμε τις τραγικές επιπτώσεις από τη λειτουργία του ΧΥΤΑ συνολικά σε Άνω Λιόσια και Φυλή, εδώ και περισσότερα από 50 χρόνια..
Όμως ο εφιάλτης δε σταματά εδώ: Η καύση δεν θα αφορά δευτερογενή καύσιμα που προέρχονται από την επεξεργασία απορριμμάτων (SRF και RDF), όπως γίνεται εδώ και χρόνια σε τσιμεντοβιομηχανίες (Βόλο, Μηλάκι Ευβοίας κ.α.). Θα καίγονται ΣΥΜΜΕΙΚΤΑ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΑ, δηλαδή ό,τι περιέχει ένας πράσινος κάδος αν αφαιρέσουμε τα οργανικά υλικά, με το πλαστικό να κυριαρχεί. Πρόκειται για τη χειρότερη δυνατή εκδοχή καύσης, που παραπέμπει στις καλένδες κάθε – έστω και κουτσουρεμένη- απόπειρα ανακύκλωσης και διαλογής που γινόταν μέχρι στιγμής, αφού θα είναι ασύμφορες για τους εργολάβους που θα αναλάβουν την καύση σύμμεικτων απορριμμάτων.
ΣΔΙΤ και χρυσάφι για τους εργολάβους, υπέρογκα τέλη για τους δημότες
Οι εκπρόσωποι των μεγάλων συμφερόντων ήταν παρόντες στη δημοσιοποίηση βασικών στοιχείων της μελέτης: ΤΕΡΝΑ, ΑΚΤΩΡ, ΜΟΤΟΡ ΟΙΛ, METLEN, ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ ενώ και η ΔΕΗ θα συμμετέχει με δημιουργία μονάδας στην Κοζάνη, όπως άλλωστε έχει ανακοινώσει ο πρόεδρός της από τις αρχές Απρίλη. Τα εργοστάσια δεν θα επιδοτηθούν από την ΕΕ, αφού η καύση δεν θεωρείται ανανεώσιμη πηγή ενέργειας. Θα χρηματοδοτηθούν μέσω ΣΔΙΤ και φυσικά το οικονομικό βάρος θα σηκώσουν οι δημότες των Δήμων που θα υπογράψουν 25ετείς συμβάσεις με τους παραπάνω ομίλους.
Αυτό σημαίνει πως οι μονάδες καύσης θα είναι φαραωνικές, με ανυπολόγιστες περιβαλλοντικές και υγειονομικές επιπτώσεις για εμάς. Το γεγονός επίσης πως δεν θα υφίσταται ούτε αυτός ο ελάχιστος έλεγχος από τη μεριά της ΕΕ, θα κάνει ακόμα πιο ανεξέλεγκτους τους εργολάβους που έχουν έτσι και αλλιώς αποδείξει πως το δημόσιο συμφέρον και η δημόσια υγεία είναι η τελευταία τους προτεραιότητα.
Η καύση απορριμμάτων, παρότι παρουσιάζεται ως μια φιλική δήθεν προς το περιβάλλον διαδικασία που υποτίθεται πως εφαρμόζεται και στην Ευρώπη, εγκαταλείπεται παντού λόγω των τραγικών επιπτώσεων στη δημόσια υγεία. Όπως αποδεικνύουν μελέτες που πραγματοποιήθηκαν σε διάφορες πόλεις της Ευρώπης, η μόλυνση του εδάφους για χιλιόμετρα γύρω από τα εργοστάσια καύσης, είναι πολύ μεγάλη. Στη Λοζάνη για παράδειγμα η μόλυνση του εδάφους με διοξίνες παραμένει ενεργή, παρόλο που το υπεύθυνο εργοστάσιο καύσης δεν λειτουργεί απ’ το 2005. Αντίστοιχα είναι τα αποτελέσματα μετρήσεων στη Μαδρίτη, σε ακτίνα 4 χιλιομέτρων από το εργοστάσιο καύσης Βαλντεμινγκόμεζ.
Μόνη διέξοδος το μαζικό ενωτικό κίνημα, όπως το 2005 για τη λυματολάσπη – πρόταση για ΤΟΠΙΚΟ ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑ και παράδοση 500 υπογραφών στο Δήμο Πετρούπολης από τη ΧΩΜΑΤΕΡΗ STOP.
Για να αποτραπεί ο εφιάλτης της καύσης σύμμεικτων απορριμμάτων, που φαίνεται πως είναι πια προ των πυλών, είναι μονόδρομος ένα πραγματικά ενωτικό, μαζικό και με προοπτική νίκης, τοπικό κίνημα. Απαιτούνται κοινές κινητοποιήσεις από όλους τους φορείς και τις συλλογικότητες που ασχολούνται με το θέμα, ΜΕΣΑ στις γειτονιές μας, με έγκαιρη προετοιμασία και οργάνωση ώστε να γίνουν κτήμα των τοπικών κοινωνιών, με την συμμετοχή όλων των φορέων που δραστηριοποιούνται ή θέλουν να συνεισφέρουν. Μεγάλη θα ήταν και η συμβολή πανεκπαιδευτικών κινητοποιήσεων, ακόμα και μιας ΤΟΠΙΚΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΑΠΕΡΓΙΑΣ αν χρειαστεί. Η τοπική κοινωνία έχει την εμπειρία: Το 2005, με μαζικές κινητοποιήσεις ακύρωσε την απόθεση λυματολάσπης στον ΧΥΤΑ από την Ψυτάλλεια.
Ως ΧΩΜΑΤΕΡΗ STOP προχωρήσαμε ένα ακόμα βήμα για την ενημέρωση και την κινητοποίηση των τοπικών κοινωνιών, συγκεντρώνοντας τις 500 πρώτες υπογραφές υπέρ ενός ΤΟΠΙΚΟΥ ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ, ενάντια στη σχεδιαζόμενη καύση απορριμμάτων στη Φυλή. Στα μέσα Ιούλη παραδώσαμε τις υπογραφές στον δήμαρχο, Βαγγέλη Σίμο και συνεχίζουμε την καμπάνια συλλογής προκειμένου να δυναμώσει η φωνή μας. Τα τοπικά δημοψηφίσματα προβλέπονται στα άρθρα 133 ως 150 του κώδικα «Κλεισθένης» για την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Ωστόσο η κυβέρνηση της Ν.Δ. για να «δέσει» τα χέρια σε όσους αντιστέκονται στις περικοπές, την υποβάθμιση και τις βάρβαρες νεοφιλελεύθερες πολιτικές, ανέστειλε αυτό το δικαίωμα στην ελεύθερη έκφραση των τοπικών κοινωνιών.
ΤΟΠΙΚΟ ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑ έχει πραγματοποιηθεί στον Βόλο από το τοπικό κίνημα τον Μάη του 2019, παράλληλα με τις τοπικές εκλογές μπροστά από τα εκλογικά κέντρα, με το συντριπτικό αποτέλεσμα του 98,51% των πολιτών κατά της καύσης σκουπιδιών στην ΑΓΕΤ. ΤΟΠΙΚΟ ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑ πραγματοποιήθηκε και στη Θεσσαλονίκη τον Μάη του 2014, με το 98% των συμμετεχόντων ενάντια στην ιδιωτικοποίηση του νερού.
Οι δημοτικές αρχές στην Πετρούπολη και τη Δυτική Αθήνα θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν το εργαλείο του τοπικού δημοψηφίσματος για να ενημερωθούν και να κινητοποιηθούν οι ίδιοι οι κάτοικοι και να δημιουργηθούν έτσι οι προϋποθέσεις της πιο πλατιάς και ταυτόχρονα της πιο δημοκρατικής κοινωνικής ανυπακοής.
Οι συναγωνιστές-τριες της ΧΩΜΑΤΕΡΗ STOP σταθήκαμε καλόπιστα δίπλα σε μια δημοτική αρχή που στηρίζεται από την Αριστερά, όπως της Πετρούπολης, προσδοκώντας στο τέλος της θητείας της ο απολογισμός σε σχέση με τη διαχείριση απορριμμάτων να είναι αγωνιστικά και κινηματικά θετικός. Μέχρι στιγμής όμως ο Δήμος Πετρούπολης δεν έχει ανταποκριθεί στις προσδοκίες μας, αφού έχει οργανώσει, πριν περίπου ένα χρόνο, μια κινητοποίηση συνολικά για τα προβλήματα της πόλης και τίποτα ειδικά για τον ΧΥΤΑ Φυλής. Μάλιστα όταν στις 5 Ιούλη του 2024 αντιπροσωπεία της ΧΩΜΑΤΕΡΗΣ STOP συναντήθηκε με τον δήμαρχο Βαγγέλη Σίμο για να παραδώσει τις 500 υπογραφές συμπολιτών μας που τάσσονται υπέρ της διενέργειας τοπικού δημοψηφίσματος ενάντια στην καύση, η απάντηση του δημάρχου ήταν η αμφιβολία ότι η τοπική κοινωνία θα ανταποκριθεί. Έτσι όμως καλλιεργείται μια κουλτούρα παθητικής αναμονής και μοιρολατρίας.
Γι’ αυτό κατά τη γνώμη μας ο Δήμος θα πρέπει να πάρει πρωτοβουλίες σαν τις παρακάτω:
- να πραγματοποιήσει ενημερωτική εκστρατεία (φυλλάδια, αφίσες, αναρτήσεις κλπ.) αλλά και θεματικές/επιστημονικές συζητήσεις σχετικά με την σημασία της ύπαρξης της χωματερής στην περιοχή μας και γιατί τασσόμαστε ενάντια στην επερχόμενη καύση.
- να οργανώσει μαζικές κινητοποιήσεις, με συνεργασία όλων των μαζικών φορέων της πόλης μας, και αποκλειστικό θέμα/αίτημα «Να κλείσει ΤΩΡΑ ή Φυλή” και «Όχι στην καύση», ΜΕΣΑ στην πόλη ώστε να συμμετέχει η τοπική κοινωνία.
- να χρησιμοποιηθεί το θέατρο Πέτρας και ο δημοτικός κινηματογράφος, ώστε να υπάρξουν εκδηλώσεις και πολιτιστικές δράσεις που να κάνουν γνωστά τα αιτήματα της τοπικής κοινωνίας.
Εναλλακτική πρόταση υπάρχει;
Σε όσους καλόπιστα αναρωτιούνται αν υπάρχει εναλλακτική και εφαρμόσιμη πρόταση διαχείρισης των απορριμμάτων, απαντάμε ότι φυσικά υπάρχει. Οι επιστημονικές μελέτες αποδεικνύουν ότι αν γινόταν διαλογή στην πηγή, σωστή ανακύκλωση (γυαλί, μέταλλο, χαρτί, ξύλο), επανάχρηση και γενικευμένη κομποστοποίηση, το τελικό υπόλειμμα θα έφτανε μόλις το 10-15% του σημερινού όγκου απορριμμάτων. Αυτό θα ήταν σαφώς πολύ εύκολα διαχειρίσιμο, με σύγχρονες και φιλικές προς το περιβάλλον μεθόδους ταφής, αποκεντρωμένα, με γεωγραφικά και πληθυσμιακά κριτήρια, με 100% δημόσια διαχείριση, σε διαδημοτικές μονάδες μικρής κλίμακας. Καμιά πολιτική, όσο φιλική προς το περιβάλλον κι αν είναι, δε μπορεί να επιτρέπει την απόθεση των σκουπιδιών ή των υπολειμμάτων σκουπιδιών όλου του λεκανοπεδίου σε μία μόνο εγκατάσταση, όπως συμβαίνει με τον ΧΥΤΑ Φυλής. Όλα αυτά βέβαια προϋποθέτουν ότι η δημόσια υγεία, το περιβάλλον και οι ανάγκες της πλειοψηφίας των ανθρώπων θα μπουν επιτέλους πάνω από τα κέρδη.
