Η κατάσταση στη Βολιβία είναι ιδιαίτερα ασταθής τον τελευταίο καιρό. Η κυβέρνηση του Μοράλες και το κόμμα του Κίνημα για το Σοσιαλισμό (MAS) δέχεται συνεχώς αυξανόμενη πίεση αφενός από το λαϊκό κίνημα, κι αφετέρου από το κατεστημένο της χώρας.
Η δυσαρέσκεια του λαού της Βολιβίας αυξάνεται συνεχώς από την αδυναμία του MAS να φέρει εις πέρας το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων που έχει υποσχεθεί. Στο πρόσφατο παρελθόν είχε συσταθεί Συντακτική Συνέλευση για τη σύνταξη ενός νέου, πιο προοδευτικού συντάγματος, με προθεσμία τις 6 Αυγούστου. Η προθεσμία αυτή πέρασε και νέο σύνταγμα δεν υπάρχει ακόμα. Μάλιστα, προκειμένου η Συντακτική Συνέλευση να πάρει παράταση ζωής 4 μηνών, το MAS έκανε σοβαρούς συμβιβασμούς με το κατεστημένο της χώρας κατά την διαδικασία ψήφισης των νέων συνταγματικών αλλαγών.
Πέρα από αυτό, οι τιμές σε βασικά διατροφικά προϊόντα (ψωμί, γαλακτοκομικά, φρούτα, λαχανικά, κοτόπουλο, βοδινό) έχουν αυξηθεί δραματικά το τελευταίο διάστημα, ενώ αυξήσεις θα γίνουν άμεσα και στις τιμές των δημόσιων μέσων μαζικής μεταφοράς. Κι όλα αυτά, τη στιγμή που- σύμφωνα με στατιστικές- το 60% του Βολιβιανού λαού είναι φτωχοί και το 33% εξαιρετικά φτωχοί! Μάλιστα το 60% του κόσμου αδυνατεί να καλύψει οικονομικά τις βασικές διατροφικές ανάγκες της οικογένειάς του. Όλα αυτά σημαίνουν πρακτικά ότι οι αυξήσεις τιμών θα οδηγήσουν με μαθηματική ακρίβεια μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού στην πείνα.
Ταυτόχρονα, αυξάνεται συνεχώς η πίεση προς το MAS εκ μέρους της δεξιάς πτέρυγας της χώρας (επιχειρηματίες και μεγαλογαιοκτήμονες) η οποία νοιώθει τα συμφέροντά της να απειλούνται και φοβάται ότι το κίνημα των μεταρρυθμίσεων μπορεί άμεσα να μετατραπεί σε ένα κίνημα επαναστατικό.
Όλο αυτό το διάστημα η δεξιά πτέρυγα ισχυρίζεται ότι δεν υπάρχει καμία απολύτως ανάγκη για ψήφιση νέου συντάγματος, και ότι ο κόσμος πρέπει να υπερασπιστεί το υπάρχον, που κατοχυρώνει πλήρως τη δημοκρατία, την ελευθερία, και την προσωπική ιδιοκτησία. Έτσι, θέτει σοβαρά εμπόδια στην ψήφιση συνταγματικών αλλαγών: ισχυρίζεται ότι κάθε άρθρο του νέου συντάγματος πρέπει να συγκεντρώνει πλειοψηφία 2/3 στο κοινοβούλιο, και το νέο σύνταγμα να βρίσκει σύμφωνη την πλειοψηφία σε κάθε πολιτεία της χώρας ξεχωριστά. Μάλιστα, ισχυρίζεται ότι αν δεν συμβεί κάτι τέτοιο είναι ορατός ο κίνδυνος ενός εμφυλίου πολέμου ή και ακόμη ενός πραξικοπήματος. Επιπλέον, η δεξιά πτέρυγα έφερε ισχυρές αντιστάσεις στην απόπειρα αγροτικών μεταρρυθμίσεων του Μοράλες, ο οποίος σκοπεύει να απαλλοτριώσει 600.000 εκτάρια ανεκμετάλλευτης γης και να τα δωρίσει σε κοινότητες ιθαγενών.
Μπορεί ο Μοράλες να έχει την πλειοψηφία του κόσμου με το μέρος του σε εθνικό επίπεδο, αλλά η δεξιά πτέρυγα έχει την πλειοψηφία στις πολιτείες της Media Luna (4 πολιτείες στα ανατολικά της χώρας). Εκεί βρίσκεται η πλειοψηφία των πετρελαιοπηγών της χώρας, παράγονται τα περισσότερα αγροτικά προϊόντα και είναι πιο βιομηχανοποιημένη απ’ ότι οι δυτικές πολιτείες. Και βέβαια, μην ξεχνάμε την στήριξη που απολαμβάνει η πτέρυγα της αντεπανάστασης και από τις δυνάμεις του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού.
Η «άβολη» θέση στην οποία βρίσκεται ο Μοράλες και η κυβέρνησή του οφείλεται στο γεγονός ότι η πολιτική του «πατάει σε 2 βάρκες». Από τη μία- ακολουθώντας το παράδειγμα του Τσάβες στη Βενεζουέλα- προχώρησε σε μερικές ιδιωτικοποιήσεις και, εκμεταλλευόμενος τις πηγές πετρελαίου, κατάφερε να αυξήσει τα αποθεματικά στο ταμείο του κράτους και να κάνει παροχές προς όφελος των εργατών και των αγροτών της χώρας. Από την άλλη όμως, με την πολιτική του κόμματός του έχει επί της ουσίας εξασφαλίσει στη μεσαία και την αστική τάξη ότι δεν πρόκειται να κάνει ρηξικέλευθες μεταρρυθμίσεις που να απειλήσουν τα συμφέροντά τους. Μέχρι τώρα το MAS δεν έχει κάνει οτιδήποτε για να οργανώσει το λαϊκό κίνημα με τέτοιο τρόπο ώστε να ανατρέψει τη δεξιά πτέρυγα της χώρας και να οδηγηθεί στη νίκη.
Ακόμα, στις δυνάμεις του στρατού, ηγούνται ακόμα σε μεγάλο ποσοστό συντηρητικά στοιχεία της δεξιάς πτέρυγας, γεγονός που κάνει ακόμα πιο ορατό τον κίνδυνο για στρατιωτικό πραξικόπημα εκ μέρους της αντεπανάστασης. Γι’ αυτό, το κίνημα της Βολιβίας χρειάζεται να οργανωθεί ανά περιοχές σε δημοκρατικές επιτροπές εργατών, αγροτών, αλλά και οργανωμένες επιτροπές άμυνας, οι οποίες να συνδέονται μεταξύ τους ανά πολιτεία και σε εθνικό επίπεδο. Χρειάζεται ακόμα μια πραγματικά επαναστατική ηγεσία, με πλήρες σοσιαλιστικό πρόγραμμα, η οποία να είναι διατεθειμένη να συγκρουστεί με την αστική τάξη και τους μεγαλογαιοκτήμονες της περιοχής.
Roberto Antezana, C.W.I. Βολιβία
Επιμέλεια Μαρία Καπαράκη
—————–
