Της Gabriela Sánchez, Socialismo Revolucionario (CWI) Βενεζουέλα
Επιμέλεια: Φοίβος Μακρίδης
Στα τέλη Οκτώβρη ο πρόεδρος της Βενεζουέλας, Ν. Μαδούρο, ανακοίνωσε την ανακάλυψη δύο μεγάλων αποθηκών με φαρμακευτικό υλικό στην πολιτεία Αράγκουα. Όπως δήλωσε, η ποσότητα που βρέθηκε στις αποθήκες θα επαρκούσε για να καλύψει τις ανάγκες ολόκληρου του δημόσιου Συστήματος Υγείας για έναν ολόκληρο χρόνο! Το φαρμακευτικό υλικό είχε εισαχθεί από δύο ιδιωτικές εταιρείες που ανήκουν στα ίδια άτομα.
Αυτό το περιστατικό δεν είναι σπάνιο στη Βενεζουέλα. Τον τελευταίο καιρό ανακαλύπτονται διαρκώς αντίστοιχες αποθήκες σε ολόκληρη τη χώρα, γεμάτες με διάφορα είδη πρώτης ανάγκης. Για πολλά από αυτά, οι ιδιοκτήτες δεν έχουν τα απαραίτητα έγγραφα για να αποδείξουν ότι τα έχουν εισάγει νόμιμα.
Οι ελλείψεις στα τρόφιμα έχουν φτάσει φέτος στο 30% κι ο πληθωρισμός κυμαίνεται στο 63,5%, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας της Βενεζουέλας.
Οι ελλείψεις δεν αφορούν μόνο σε τρόφιμα και είδη προσωπικής υγιεινής ή καθαριστικά προϊόντα, αλλά περιλαμβάνουν και τα δημόσια νοσοκομεία, που συχνά έχουν ελλείψεις σε βασικό ιατρικό εξοπλισμό, ενώ οι ασθενείς και οι οικογένειές τους είναι αναγκασμένοι να εφοδιάζονται μόνοι τους με σύριγγες κι επιδέσμους.
Η κυβέρνηση κατηγορεί τη Δεξιά για τις ελλείψεις και τον πληθωρισμό, ως τμήμα του διαρκούς σαμποτάζ και του «οικονομικού πολέμου» που ασκεί, παράλληλα με τις κλοπές και τη λαθραία μεταπώληση προϊόντων, τόσο στο εσωτερικό της χώρας, όσο και στην Κολομβία.
Ποιος σαμποτάρει ποιον;
Χωρίς αμφιβολία, τεράστια ευθύνη για την κατάσταση φέρει η άρχουσα τάξη, το κεφάλαιο και η Δεξιά, που, ιδιαίτερα μετά το θάνατο του Τσάβες, έχουν εντείνει τις προσπάθειες αποσταθεροποίησης της κυβέρνησης.
Η πρόσφατη έλλειψη προϊόντων για αρκετούς μήνες, που ακολουθήθηκε από την ξαφνική επανεμφάνισή τους, κι ο φόβος ότι μπορεί ξαφνικά να προκύψει και πάλι έλλειψη, δημιουργεί ένα κλίμα άγχους κι αβεβαιότητας και προωθεί νευρικές αγορές στη χονδρική, ενισχύοντας έτσι ακόμη περισσότερο τις ελλείψεις και ανεβάζοντας τις τιμές. Επίσης, πολλά προϊόντα με ελεγχόμενες τιμές (είδη πρώτης ανάγκης στα οποία η κυβέρνηση έχει επιβάλει ανώτατο όριο προκειμένου να είναι προσιτά στα λαϊκά στρώματα) αγοράζονται από μεσάζοντες σε τιμές χονδρικής, για να μεταπωληθούν στη συνέχεια σε υψηλότερες τιμές στη μαύρη αγορά ή για να παραμείνουν αποθηκευμένα μέχρι να εμφανιστεί εκ νέου πρόβλημα στον ανεφοδιασμό.
Το παράδειγμα της Polar
Ο Λορέντζο Μεντόζα, πρόεδρος της Polar (εταιρεία παραγωγής και διανομής τροφίμων) δήλωνε σε δραματικό τόνο τον Οκτώβρη ότι τα αποθέματα σε αλεύρι αραβοσίτου θα διαρκούσαν μόνο μέχρι το Δεκέμβρη και στη συνέχεια θα εξαντλούνταν, εκτός εάν η κυβέρνηση συμφωνούσε να αυξήσει την τιμή του.
Η Polar παράγει και διακινεί τρόφιμα σε ποσότητα που αγγίζει το 18% του συνόλου των διατροφικών αναγκών της Βενεζουέλας. Ο Μεντόζα, ένας από τους πλουσιότερους ανθρώπους της χώρας, ισχυρίστηκε ότι ήταν αδύνατο να εισάγει αλεύρι, να το συσκευάσει και να το διακινήσει στη τιμή που επέβαλλε τη κυβέρνηση. Κάτω από αυτή την πίεση, η κυβέρνηση ανακοίνωσε αύξηση της τιμής του συγκεκριμένου προϊόντος η οποία έφτασε το 218%.
Αυτή η συνεχιζόμενη κατάσταση είναι ξεκάθαρα μέρος μιας γενικευμένης εκστρατείας που στόχο έχει να απογοητευτεί ο κόσμος από την κυβέρνηση Μαδούρο και να την εγκαταλείψει – είτε εκλογικά, όπως προτιμά η πιο μετριοπαθής πτέρυγα της Δεξιάς, είτε μέσω δυναμικών κινητοποιήσεων και δράσεων, όπως προτιμά το μειοψηφικό, εξτρεμιστικό τμήμα της.
Διαφθορά στην κυβέρνηση
Μία από τις μεγαλύτερες αντιθέσεις του «Τσαβισμού» (σημ «Ξ»: το κίνημα που αναπτύχθηκε από τον Τσάβες και το οποίο έχει σαν σύμβολό του τον αποθανών πρόεδρο) είναι ότι από τη μία μιλάει για τον σοσιαλισμό, αλλά από την άλλη διατηρεί ανέπαφο το καπιταλιστικό σύστημα, με όλες τις στρεβλώσεις και τη διαφθορά που κουβαλά.
Εδώ και πολλά χρόνια, στο εσωτερικό του «Τσαβισμού» είναι ολοφάνερη η εμφάνιση δεξιών ρεφορμιστικών και γραφειοκρατικών δυνάμεων, όπως εξίσου ολοφάνερη είναι και η διαφθορά που διαπερνά κάθε τμήμα της κυβέρνησης. Η κατάσταση αυτή εντοπίζεται και στις ένοπλες δυνάμεις, αξιωματικοί των οποίων, έχοντας αυτοχαρακτηριστεί σαν «Τσαβιστές», ελέγχουν θέσεις – κλειδιά στην κυβέρνηση.
Ο ίδιος ο Μαδούρο δήλωσε ότι, παράλληλα με τον οικονομικό πόλεμο, το 40% όλων των τροφίμων της Βενεζουέλας γίνονται αντικείμενο λαθρεμπορίου που περνά από τα (άκρως ενισχυμένα στρατιωτικά) σύνορα με την Κολομβία.
Οργανωμένες μαφίες, σε συνεργασία με παραστρατιωτικές οργανώσεις, εμπορεύονται λαθραία τα είδη στα οποία έχουν επιβληθεί ελεγχόμενες τιμές, παράλληλα με το λαθρεμπόριο πετρελαίου. Είναι προφανές ότι το λαθρεμπόριο λειτουργεί με τη σιωπηρή συνεργασία παραγόντων των ενόπλων δυνάμεων και συνεργατών τους στο εσωτερικό της ίδιας της κυβέρνησης.
Η μαύρη αγορά
Ο νέος νόμος ενάντια στην πώληση τροφίμων και βασικών ειδών στη μαύρη αγορά είναι, στην πραγματικότητα, άλλη μια απόδειξη ότι η κυβέρνηση δεν έχει πραγματική πρόθεση να χτυπήσει το πρόβλημα στη ρίζα του. Το 42% των εργαζομένων της χώρας εργάζονται στη μαύρη αγορά κι ένα σημαντικό ποσοστό από αυτούς βγάζουν μεροκάματο ως πλανόδιοι πωλητές, γνωστοί ως «buhoneros», πουλώντας τρόφιμα, ρούχα κι άλλα είδη.
Με τα νέα μέτρα που σκοπεύει να εφαρμόσει η κυβέρνηση, αυτοί που θα διώκονται πλέον θα είναι οι ίδιοι οι μικροπωλητές κι όχι οι οργανωμένες μαφίες που ελέγχουν το λαθρεμπόριο.
Για κάθε αποθήκη που ανακαλύπτεται, υπολογίζεται ότι υπάρχουν εκατοντάδες ή και χιλιάδες άλλες, γεμάτες με προϊόντα που βρίσκονται σε έλλειψη και προορίζονται να πουληθούν στους μικροπωλητές από τις μαφίες.
Το γεγονός ότι τελικά τιμωρείται ο πιο αδύναμος κρίκος της αλυσίδας αποτελεί πραγματική ειρωνεία. Αυτό πρέπει να γίνει αντιληπτό από τους εργαζομένους και τους φτωχούς.
Μέτρα
Μεγάλες εταιρείες, όπως είναι η Polar, προκειμένου να «αντιμετωπίσουν» τον έλεγχο που επιβάλλει η κυβέρνηση στις τιμές κάποιων προϊόντων, ανακαλύπτουν μια σειρά από κόλπα για να δικαιολογήσουν τις αυξήσεις που κάνουν. Προϊόντα όπως το αλεύρι αραβοσίτου αναμεμειγμένο, υποτίθεται, με ρυζάλευρο δεν λογίζεται σαν ένα από τα προϊόντα για τα οποία ισχύει η ελεγχόμενη τιμή.
Τα μέτρα της κυβέρνησης για τον έλεγχο των τιμών έχουν αποδειχθεί αναποτελεσματικά. Αν και υπάρχει τηλεφωνική υπηρεσία για καταγγελίες, που σε κάποιες περιπτώσεις έχουν οδηγήσει στην επιβολή προστίμων, συνολικά έχουν γίνει λίγα πράγματα προκειμένου να μπει ένα φρένο στην κερδοσκοπία και τον πληθωρισμό.
Μέσα στα τελευταία δέκα χρόνια, η ίδρυση κρατικών σούπερ μάρκετ κι οι αυξήσεις των εισαγωγών από το δημόσιο, είχαν μία άμεση θετική επίδραση στην καθημερινότητα των εργαζομένων και των φτωχών. Ωστόσο, η μεγάλη ζήτηση σε συνδυασμό με την απουσία επαρκούς αριθμού τέτοιων σούπερ μάρκετ προκειμένου να καλύπτονται οι ανάγκες, έχουν σαν αποτέλεσμα μια μεγάλη ταλαιπωρία για τον κόσμο, που μπορεί να αναγκαστεί να ξοδέψει ακόμα και πέντε ώρες προκειμένου να κάνει τα ψώνια του.
Την ίδια στιγμή η σχεδόν απόλυτη εξάρτηση από τις εξαγωγές πετρελαίου προκειμένου να μπορούν να χρηματοδοτηθούν οι μεταρρυθμίσεις προς όφελος της κοινωνίας, αφήνει έκθετη την «Μπολιβαριανή Επανάσταση» σε διεθνείς παράγοντες, όπως η πρόσφατη πτώση της τιμής του πετρελαίου. Ενώ ο έλεγχος των κρατικών φορέων και υπηρεσιών από κάθε είδους γραφειοκράτες-καριερίστες, χωρίς τη συμμετοχή και το δημοκρατικό έλεγχο της κοινωνίας, επιτρέπουν τη διαιώνιση της διαφθοράς.
Ο συνεχιζόμενος παραλογισμός της κυβέρνησης, η οποία ενισχύει την παρασιτική άρχουσα τάξη με δισεκατομμύρια δολάρια, την ώρα που η πλειοψηφία του πληθυσμού συνεχίζει να παλεύει για την επιβίωσή της πρέπει να σταματήσει.
Προκειμένου όμως να γίνει αυτό δυνατό, για να αναγκαστεί η κυβέρνηση να πάρει μέτρα που τελικά θα οδηγούν στην πλήρη σύγκρουση με την αστική τάξη, απαιτείται ο συνειδητός αγώνας των εργαζομένων και των φτωχών λαϊκών στρωμάτων, οργανωμένων κι εξοπλισμένων με ένα επαναστατικό πρόγραμμα, με στόχο το χτίσιμο μιας σοσιαλιστικής κοινωνίας.
