Του Robert Bechert, CWI
Σε ολόκληρη τη Βενεζουέλα, εκατοντάδες χιλιάδες βγήκαν στους δρόμους και γιόρτασαν την ήττα της απόπειρας ανατροπής του ριζοσπάστη προέδρου Χούγκο Τσάβεζ (Hugo Chavez).
Το συντριπτικό αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος (πλησίασε το 60% υπέρ του Chavez) είναι ένα τεράστιο χτύπημα ενάντια στη πολιτική του προέδρου Μπούς και την αστική τάξη της Βενεζουέλας.
Η αντίδραση (δεξιά αντιπολίτευση) είχε ελπίσει ότι θα μπορούσε να κινητοποιήσει ένα μέρος του κόσμου που είναι απογοητευμένος από τον Chavez και μ’ αυτό τον τρόπο να εξασφάλιζε τη νίκη που επεδίωκε.
Αυτή είναι η τρίτη φορά που μια προσπάθεια να ανατραπεί ο Chavez αποτυγχάνει.
Τον Απρίλιο του 2002 οι Η.Π.Α. στήριξαν το στρατιωτικό πραξικόπημα, που αποτράπηκε με τη μαζική κινητοποίηση εκατομμυρίων Βενεζουελανών που ξεχύθηκαν στους δρόμους.
Από το Δεκέμβριο του 2002 μέχρι το Φεβρουάριο του 2003, η απεργία από το ανώτερο προσωπικό της PDVSA (η κρατική εταιρία πετρελαίου) και το λόκ-άουτ των επιχειρηματιών, που επεκτάθηκε σε άλλους τομείς, κατέρρευσαν τελικά μπροστά στην υποστήριξη των λαϊκών μαζών στις μεταρρυθμίσεις του Chavez, και την αποφασιστικότητα των εργαζομένων να νικήσουν την απεργία των αφεντικών.
Αυτό το πιο πρόσφατο δημοψήφισμα είναι η όγδοη φορά από το 1998 που Chavez κερδίζει σε εκλογές, αφού έχει εκλεχτεί πρόεδρος δυό φορές και έχει ήδη κερδίσει μέχρι τώρα σε έξι δημοψηφίσματα.
Η δεξιά αντιπολίτευση, εκμεταλλεύτηκε τη δυνατότητα της ανάκλησης του Προέδρου, με δημοψήφισμα, που ο Chavez ο ίδιος είχε εισαγάγει στο σύνταγμα, κάτι που δεν υπάρχει σε καμιά άλλη χώρα στον κόσμο. Η αντίδραση χρησιμοποίησε κάθε μέσο, κάθε απάτη και ψέμα, παρουσίασε ακόμη και υπογραφές νεκρών, προκειμένου να στηρίξει την αξίωσή της, ότι είχε συλλέξει τον απαραίτητο αριθμό υπογραφών προκειμένου να προχωρήσει στο δημοψήφισμα για την απόσυρση του προέδρου.
Η νέα αυτή σημαντική νίκη του Chavez δεν οφείλεται πουθενά αλλού παρά στη μαζική κινητοποίηση της εργατικής τάξης και των φτωχών. Ο αριθμός των ψηφοφόρων αυξήθηκε από 12.4 εκ. σε 14 εκ., χάρη στην εγγραφή στους εκλογικούς καταλόγους εκατοντάδων χιλιάδων φτωχών.
Τα αποτελέσματα έδωσαν στον Chavez 58.25% (4.991.483 ψήφοι) και στην αντιπολίτευση 41.74% (3.576.517 ψήφοι). Αυτός ο αριθμός αποτελεί για τον Chavez μια τεράστια αύξηση από τις 3.757.773 ψήφους που πήρε όταν εκλέχτηκε πρόεδρος για δεύτερη φορά, τον Ιούλιο του 2000.
Αλλά είναι καθαρό ότι μέσα σε αυτήν την πολωμένη κατάσταση, οι ηγέτες της αντιπολίτευσης, της προνομιούχας κάστας που παλεύει για να υπερασπίσει τη δύναμη και τον πλούτο της, δε θα εξαφανιστούν απλά. Η εκστρατεία τους ενάντια στον Chavez δεν έχει σταματήσει και μερικές φορές μπορούν να είναι αρκετά "δημιουργικοί". Όσο η ψηφοφορία εξελισσόταν, το Εθνικό Εκλογικό Συμβούλιο (C.N.E.) ανήγγειλε την ύπαρξη μιας πλαστής συνέντευξης που είχε τη φωνή του προέδρου του C.N.E. που ανακοίνωνε την ήττα του Chavez. Επίσης στη διάρκεια της ψηφοφορίας δημοσίευαν τα δικά τους exit polls, όπου παρουσιάζονταν ως νικητές των εκλογών, και ύστερα, όταν ανακοινώθηκαν τα πραγματικά αποτελέσματα, ξαναπαρουσίασαν τα δικά τους στοιχεία, σαν δήθεν απόδειξη της νοθείας των εκλογών.
Τέτοια όμως ήτανε η έκταση της νίκης του Chavez, που ακόμα και ο πρώην Πρόεδρος των ΗΠΑ Κάρτερ και η Οργάνωση Αμερικανικών Κρατών, επίσημοι παρατηρητές των εκλογών, αναγνώρισαν αμέσως το αποτέλεσμα απορρίπτοντας ως εντελώς αβάσιμες τις καταγγελίες της αντιπολίτευσης περί νοθείας.
Με καθυστέρηση μιας βδομάδας αναγκάστηκαν να αναγνωρίσουν επίσημα την νίκη του Chavez ακόμα και η ΗΠΑ.
Πώς όμως θα αντιδράσει στη πράξη σε αυτά τα αποτελέσματα η άρχουσα τάξη της Βενεζουέλας και ο ιμπεριαλισμός; Οι πιο ανυπόμονοι εκπρόσωποί τους θα μπορούσαν να κινηθούν σε πιο ακραία μέτρα, όπως την τρομοκρατία και τη δολοφονία, προκειμένου να ανατρέψουν την κυβέρνηση Chavez. Κάτι τέτοιο όμως μέσα στις σημερινές συνθήκες θα ξεσήκωνε ακόμα περισσότερο τις λαϊκές μάζες και θα έσπρωχνε όλη την κατάσταση πιο αριστερά. Άλλα τμήματα είναι τώρα πιθανό να αναγκαστούν να υιοθετήσουν έναν πιο μεσοπρόθεσμο στόχο ενάντια στον Chavez, προκειμένου να υπονομεύουν την κυβέρνησή του και να τον ανατρέψουν, ίσως στις προεδρικές εκλογές του 2006.
Η αχίλλεια φτέρνα του βρίσκεται στο ότι, παρά την εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων, η οποία, έχει βελτιώσει σε ένα βαθμό τις συνθήκες ζωής των φτωχών, ο Chavez λειτουργεί μέσα στο καπιταλιστικό σύστημα.
Αυτή την περίοδο, η Βενεζουέλα πάσχει από υψηλό πληθωρισμό, περίπου 22%, κάτι που έχει επιδεινωθεί από τις δύο υποτιμήσεις που έχει πραγματοποιήσει ο Chavez.
Όσο ο καπιταλισμός συνεχίζει να υπάρχει, θα υπάρχει η προοπτική ότι μια πτώση στην υψηλή τιμή του πετρελαίου στο μέλλον θα μπορούσε γρήγορα να μειώσει το περιθώριο για μεταρρυθμίσεις και την ελευθερία κινήσεων για τον Chavez.
Για αυτό, το θέμα των μεταρρυθμίσεων που εφαρμόστηκαν, και οι ελπίδες για ένα σίγουρο και καλύτερο μέλλον που έχουν δημιουργηθεί, είναι άμεσα συνδεδεμένες με το θέμα της παραμονής ή όχι του καπιταλισμού στη Βενεζουέλα.
Γι’ αυτό, έχοντας κερδίσει αυτή τη σημαντική νίκη, οι εργαζόμενοι και η φτωχοί στη Βενεζουέλα πρέπει να περάσουν τώρα στην επίθεση.
Η ώθηση που έχει δώσει το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος πρέπει να χρησιμοποιηθεί ώστε να πετύχει μια μόνιμη νίκη ενάντια στον καπιταλισμό, την άρχουσα τάξη και τους ιμπεριαλιστές συμμάχους τους.
Αυτό σημαίνει το δυνάμωμα της εργατικής τάξης και των λαϊκών επιτροπών, (όπως π.χ. οι μπολιβαριανές επιτροπές) και τη διασφάλιση ότι αυτές θα είναι απόλυτα δημοκρατικές.
Ταυτόχρονα το θέμα της υιοθέτησης ενός σοσιαλιστικού προγράμματος από τους εργαζόμενους, που να δίνει την προοπτική του σπασίματος με τον καπιταλισμό, και της δημιουργίας της Βενεζουέλας των εργαζομένων και των αγροτών, γίνεται όλο και πιο επείγον, όσο οι αστοί και ο ιμπεριαλισμός, θα επαναλαμβάνουν αντίστοιχες προσπάθειες, άμεσες ή έμμεσες ώστε να επανακτήσουν τον έλεγχο της χώρας.