Η Πρωτομαγιά ξεκίνησε από τις ΗΠΑ, το 1886. Για δεκαετίες, οι αγωνιστικές παραδόσεις της εργατικής τάξης στις ΗΠΑ έμεναν στο χρονοντούλαπο. 120 χρόνια αργότερα, οι ΗΠΑ βίωσαν ξανά ένα μεγαλειώδες κίνημα της εργατικής τάξης και μάλιστα του πιο εξαθλιωμένου κομματιού της, των μεταναστών.
Η απεργία της 1ης Μάη: «Ημέρα χωρίς Μετανάστες»
Εκατομμύρια μετανάστες κατέκλυσαν τους δρόμους των ΗΠΑ διεκδικώντας τα δικαιώ-ματα τους, παλεύοντας ενάντια στον ρατσιστικό νόμο HR 4437, με κεντρικό αίτημα τη νομιμοποίηση όλων των μεταναστών
Οι διαδηλώσεις ήταν πραγματικά τεράστιες: 500,000-1εκατ. στο Λος Άντζελες, 400,000-600,000 στο Σικάγο, διαδη-λώσεις με εκατοντάδες χιλιάδες σε πάνω από 150 πόλεις σε όλη τη χώρα! Η πλειοψηφία των διαδηλω-τών ήταν ισπανόφωνοι, κυρίως μεξικανικής καταγωγής.
Η απεργία των μεταναστών ήταν η πρώτη πολιτική απεργία εδώ και χρόνια στις ΗΠΑ. Πολλές επιχειρή-σεις που στηρίζονται στην εργασία των μεταναστών αναγκάστηκαν να μην λειτουργήσουν, ιδιαίτερα σε τομείς όπως τα εστιατόρια, οι κατασκευαστικές εταιρίες, οι αγροτικές εργασίες, τα εμπορικά κέντρα και τα λιμάνια.
Οι συγκεντρώσεις που άλλες φο-ρές ήταν πλημμυρισμένες με αμε-ρικανικές σημαίες και με υποσ-χέσεις πολιτικών, αυτή την φορά ήταν πλημμυρισμένες με την εικόνα του Τσε Γκεβάρα και γεμάτες ενθουσιασμό και συνθήματα όπως, «Ναι, μπορούμε… να σταματήσουμε το νόμο».
Διαδηλώσεις δεν έγιναν μόνο στις ΗΠΑ. Στο Σαν Ντιέγκο, οργανώσεις για τα δικαιώματα των μεταναστών διοργάνωσαν πορεία προς τα σύνορα ΗΠΑ-Μεξικού. Εκεί η πορεία «συνάντησε» την πορεία που γινόταν την ίδια στιγμή στην άλλη πλευρά των συνόρων, στην Τιχουάνα.
Η τεράστια συμμετοχή στην απεργία και στις διαδηλώσεις δείχνουν πως οι μετανάστες δεν είναι διατεθειμένοι να «εξαφανιστούν» όπως προβλέπει ο HR 4437 αλλά πως είναι έτοιμοι να απαντήσουν δυναμικά και συλλογικά.
Ρατσιστικοί μεταναστευτικοί νόμοι
Η πρόταση HR 4437 μετατρέπει την μετα-νάστευση σε ποινικό αδίκημα και χαρακτη-ρίζει 12 εκατ. μετανάστες παράνομους. Ακόμα και το να παρέχει κάποιος βοήθεια σε μετανάστη που δεν έχει χαρτιά θεωρείται έγκλημα σύμφωνα με το νόμο. Αν σκεφτεί κανείς τι σημαίνει το τελευταίο, θα καταλήξει με μια τεράστια λίστα που θα περιλαμβάνει τα μέλη των οικογενειών των μεταναστών, τις εκκλησίες, τα σχολεία, τα νοσοκομεία, οργανώσεις που βοηθούν μετανάστες, κλπ! Οι συνέπειες δε για όποιον βοηθήσει μετανάστη χωρίς χαρτιά είναι η σύλληψη, η φυλάκιση και η επιβολή προστίμου!
Ο νόμος αυτός ήταν η αφορμή για να εκφραστεί η συσσωρευμένη οργή εκατομμυ-ρίων μεταναστών που ξαφνικά «βαφτίστηκαν» εγκληματίες.
Μια άλλη πρόταση της αμερικανικής ελίτ για την «λύση του προβλήματος» των μεταναστών χωρίς χαρτιά είναι αυτή των McCain- Kennedy. Σύμφωνα με αυτή την πρόταση, άδεια παραμονής θα δικαιούνται μόνο οι εργαζόμενοι μετανάστες που θα μπορούν να αποδείξουν ότι εργάζονται. Όμως, αυτοί οι «φιλοξενούμενοι μετανάστες» θα κινδυνεύουν να απελαθούν αν μείνουν χωρίς δουλειά για περισσότερες από 60 ημέρες. Ουσιαστικά, η απειλή της απέλασης θα υπάρχει διαρκώς και ο φόβος της απόλυσης θα αποτρέπει τους μετανάστες να οργανωθούν και να παλέψουν συλλογικά για τα δικαιώματα τους. Όσο δε για τους άνεργους, τις γυναίκες, τους ηλικι-ωμένους, τους άρρωστους, αυτοί εξαιρούνται εντελώς από το νόμο. Το αμερικάνικο κεφά-λαιο δεν έχει τίποτα άλλωστε να κερδίσει από αυτούς.
Η πρόταση McCain- Kennedy περιλαμβάνει επίσης την ενίσχυση των συνόρων ΗΠΑ-Μεξικού με περισσότερο στρατό. Αρκεί να σκεφτεί κανείς ότι ήδη κάθε χρόνο ο μέσος όρος μεταναστών που πεθαίνει στα σύνορα είναι 400…
Το κόστος υλοποίησης οποιουδήποτε από τους παραπάνω νόμους είναι τεράστιο. Ένα κονδύλι που θα μπορούσε να δοθεί στα θύματα του τυφώνα Κατρίνα, στην υγεία, την παιδεία και σε κοινωνικά προγράμματα.
NAFTA, ΠΤ και ΔΝΤ
Τα τελευταία 20 χρόνια τεράστια κύματα μεταναστών έφτασαν στις ΗΠΑ κυρίως από τη Λατινική Αμερική. Τόσο οι πολιτικοί όσο και τα ΜΜΕ δεν χάνουν ευκαιρία να ρίχνουν τις ευθύνες για την κακή κατάσταση της οικονομίας των ΗΠΑ στους μετανάστες απο-καλώντας τους παράνομους και εγκληματίες.
Ποιοι είναι όμως στην πραγματικότητα οι εγκληματίες; Οι μετανάστες ή οι πολιτικοί και οι πολυεθνικές που τόσα χρόνια ξε-ζουμίζουν τις χώρες της Λατινικής Αμερικής;
Την στιγμή που οι αμερικάνικες πολυεθνικές σημειώνουν τεράστια κέρδη, 128 εκατ. άνθρωποι στην Λατινική Αμερική ζουν με λιγότερο από 2 δολάρια την ημέρα και πάνω από 130 εκατ. δεν έχουν πρόσβαση σε πόσιμο νερό.
Η NAFTA (Συμφωνία Ελεύθερου Εμπορίου) πέρασε το 1994 και επέτρεπε στις αμερι-κάνικες επιχειρήσεις να απολύουν εργαζό-μενους στις ΗΠΑ και να μεταφέρουν τις επιχειρήσεις τους στο Μεξικό. Με άλλα λόγια έδινε την δυνατότητα στο αμερικανικό κεφάλαιο να ξεφορτωθεί συνδικαλισμένους εργαζόμενους με εργασιακά δικαιώματα και να μεταφερθεί στο Μεξικό όπου θα μπορεί ελεύθερα και χωρίς κυρώσεις να εκμεταλ-λεύεται τους εργαζόμενους. Η NAFTA ήταν μια πραγματική καταστροφή τόσο για τους εργαζόμενους στις ΗΠΑ και τον Καναδά που έχασαν 395,000 θέσεις εργασίας, όσο και για τους εργαζόμενους στο Μεξικό που είδαν την φτώχεια να εκτινάσσεται. Τα δυο τρίτα του πληθυσμού ζουν με λιγότερα από 3 δολάρια την ημέρα.
Την ίδια στιγμή, η Παγκόσμια Τράπεζα (ΠΤ) και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) έδωσαν δάνεια σε χώρες της Λατινικής Αμερικής καθηλώνοντας και καταδικάζοντας αυτές στην φτώχεια και την εξαθλίωση. Πολλές από αυτές δίνουν το μεγαλύτερο κομμάτι του προϋπολογισμού τους στην αποπληρωμή του χρέους, ενώ τα «διαρθρω-τικά προγράμματα» του ΔΝΤ και της Παγκόσ-μιας Τράπεζας οδήγησαν τις χώρες αυτές στην πλήρη αποδιοργάνωση του δημόσιου τομέα, στην ιδιωτικοποίηση-ξεπούλημα βασι-κών τομέων της οικονομίας, στο χτύπημα των δικαιωμάτων των εργαζομένων και στην κα-ταστροφή του περιβάλλοντος.
Η πτώση του βιοτικού επιπέδου στις χώρες της Λατινικής Αμερικής ήταν η φυσική εξέλιξη και η μετανάστευση προς της ΗΠΑ η μόνη διέξοδος. Έτσι, στα μέσα τις δεκαετίας του ’90 η μετανάστευση από το Μεξικό προς τις ΗΠΑ αυξήθηκε δραματικά.
Η εργατική τάξη μπορεί να δώσει την απάντηση
Το μέγεθος των πρωτομαγιάτικων διαδη-λώσεων ήταν πραγματικά αξιοθαύμαστο αν αναλογιστεί κανείς την προσπάθεια του Δημοκρατικού Κόμματος, των συντηρητικών ηγεσιών των μεταναστευτικών οργανώσεων, της ηγεσίας της καθολικής εκκλησίας, τις ενώσεις Λατίνων επιχειρηματιών και κομμάτια των ισπανόφωνων ΜΜΕ που έκαναν εκστρα-τεία για να αποτρέψουν τις διαδηλώσεις. Η δικαιολογία ήταν πως οι μετανάστες θα πρέπει να περιμένουν την απάντηση του Κογκρέσου πρώτα και έπειτα να δράσουν.
Αυτή η προσπάθεια διάσπασης του κινήματος είχε σαν αποτέλεσμα οι διαδηλώσεις να έχουν λιγότερο κόσμο από ότι θα μπορούσαν να έχουν.
Στο Λος Άντζελες η πιο συντηρη-τική πλευρά του κινήματος κατα-λαβαίνοντας πως δεν μπορούσε να σταματήσει τις διαδηλώσεις της πρωτομαγιάς αποφάσισε να καλέ-σει διαφορετική συγκέντρωση το απόγευμα, μετά την δουλειά.
Παρόλα αυτά το μέγεθος των δια-δηλώσεων ήταν εντυπωσιακό δεί-χνοντας τη δύναμη της συλλογικής δράσης των εργαζομένων.
Το μέγεθος του κινήματος των μεταναστών δεν μπορεί παρά να επηρεάσει το σύνολο των εργα-ζομένων και της νεολαίας στις ΗΠΑ.
Όσο η ψαλίδα ανάμεσα σε πλού-σιους και φτωχούς μεγαλώνει, όσο συνεχίζεται ο πόλεμος στο Ιράκ, όσο τα θύματα του τυφώνα Κατρί-να παραμένουν στο περιθώριο, τόσο θα συσσωρεύεται η οργή. Όλα δείχνουν πως η υποτιθέμενη γαλήνη της αμερικανικής κοινω-νίας θα ταραχθεί από τους αγώνες των εργαζομένων, αμερικανών και μεταναστών.
Το τμήμα της CWI στις ΗΠΑ, η Σοσιαλιστική Εναλλακτική, συμμετείχε ενερ-γά στο κίνημα ενάντια στους ρατσιστικούς νόμους της αμερικανικής κυβέρνησης και μπήκε δυναμικά στην εκστρατεία για την επιτυχία της πρωτομαγιάτικης απεργίας.
«Το εργατικό κίνημα θα πρέπει να μπει μπροστά στους αγώνες για τα δικαιώματα των μετα-ναστών. Γιατί αν χτυπήσουν έναν από εμάς, είναι χτύπημα για όλους!» – κομμάτι από την προκήρυξη που μοιράστηκε σε πολλές πόλεις των ΗΠΑ.
Μαρία Μπουτζαρέλου