Της Ηλέκτρας Κλείτσα
Στα πλαίσια του κάμπινγκ του Antinazi zone, το «Ξ» διοργάνωσε ανοικτή συζήτηση με θέμα: «Από την υποταγή του ΣΥΡΙΖΑ στο Brexit και την πολιτική επανάσταση στις ΗΠΑ».
Εκ μέρους του «Ξ» μίλησε ο σύντροφος Αντρέας Παγιάτσος, που περιέγραψε την κατάσταση στην οποία βρίσκεται το ελληνικό κίνημα μετά την υποταγή του ΣΥΡΙΖΑ στους δανειστές και τα χαρακτηριστικά της Αριστεράς που έχουμε ανάγκη στις παρούσες συνθήκες. Ο Νικ Τσάφι, από το «Σοσιαλιστικό Κόμμα – CWI», αδελφή οργάνωση του «Ξ» στη Βρετανία, μίλησε για το Brexit, την εκστρατεία τρομοκράτησης που δέχτηκε η βρετανική κοινωνία προκειμένου να ψηφίσει υπέρ της παραμονής της χώρας στην Ε.Ε. και τις εξελίξεις που προκύπτουν από το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος όχι μόνο για τη Βρετανία αλλά για την ΕΕ και διεθνώς. Ο Μπάρτ Βαρτενστίν, εκ μέρους της «Σοσιαλιστικής Εναλλακτικής», αδελφής οργάνωσης του «Ξ» στις ΗΠΑ, αναφέρθηκε στη στροφή του Μπέρνι Σάντερς, που ξεκίνησε σαν υποψήφιος για το χρίσμα των «Δημοκρατικών», μιλώντας για την ανάγκη μιας «πολιτικής επανάστασης» ενάντια στους δισεκατομμυριούχους, για να καταλήξει να στηρίζει τη Χίλαρι Κλίντον αφού τις έχασε.
Παρακάτω μπορείτε να διαβάσετε περιλήψεις των βασικών σημείων στα οποία αναφέρθηκαν οι 3 ομιλητές.
Αντρέας Παγιάτσος
Η εμπειρία της υποταγής του ΣΥΡΙΖΑ είναι πολύ σημαντική επειδή η Ελλάδα αποτελεί ένα παγκόσμιο πειραματικό πεδίο στο οποίο δοκιμάστηκε ο ρεφορμισμός, η προσπάθεια δηλαδή να δοθούν λύσεις στα υπάρχοντα κοινωνικά προβλήματα, χωρίς να αμφισβητηθεί το σύστημα. Το πείραμα έχει αποτύχει. Ακόμη και οι ελπίδες που παραμένουν σε ένα κομμάτι της κοινωνίας θα εξαφανιστούν σύντομα. Τα συμπεράσματα, για όσους θέλουν να παλέψουν πρέπει να είναι καθαρά.
Στο επιχείρημα της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ ότι δεν υπήρχε εναλλακτική, η απάντηση μας είναι ότι φυσικά υπήρχε – η Αριστερά που δεν έχει εναλλακτική στην κρίση του συστήματος δεν έχει λόγο ύπαρξης, και αργά ή γρήγορα θα πάψει να είναι αριστερά.
Υπήρχε η εναλλακτική της άρνησης πληρωμής του χρέους, της εθνικοποίησης των τραπεζών, των επιχειρήσεων κλειδιά της οικονομίας, κλπ. Ένα πρόγραμμα το οποίο θέτει τις βάσεις για την ανατροπή του καπιταλισμού και το σοσιαλιστικό μετασχηματισμό – αυτό ακριβώς που πάντα φοβούνται οι ρεφορμιστές και τελικά υποχωρούν στις πιέσεις της άρχουσας τάξης, ανοίγοντας το δρόμο σε προδοσίες, ήττες και τραγωδίες.
Το κενό όμως δεν προκύπτει μόνο από την προδοσία του ΣΥΡΙΖΑ. Η υπόλοιπη Αριστερά, μέσα σε αυτές τις συνθήκες, αντί να μαζικοποιηθεί, αποδυναμώνεται και διασπάται.
Η Αριστερά που χρειαζόμαστε πρέπει να είναι ενωτική, να είναι έτοιμη να δώσει τη μάχη μέχρι το τέλος, να συνδέει τα καθημερινά ζητήματα με τη μάχη για την τελική ανατροπή του συστήματος, να είναι διεθνιστική και δημοκρατική στο εσωτερικό της και στη σχέση της με τα κινήματα.
Η μάχη για το χτίσιμο αυτής της Αριστεράς συνεχίζεται μέσα στις νέες συνθήκες, που είναι συνθήκες ήττας και υποχώρησης του κινήματος – κάτι που βέβαια θα αλλάξει την επόμενη περίοδο, παρότι όχι άμεσα. Η μάχη δεν σταματά γιατί η κρίση που βιώνουμε, που δεν είναι μόνο ελληνική αλλά διεθνής, κάθε άλλο παρά τελειώνει.
Οι ελληνικές εξελίξεις πρέπει να ενταχθούν στις διεθνείς – σαν στοιχείο των διεθνών διεργασιών. Όταν στη μια χώρα έχουμε ήττα και υποχώρηση του κινήματος, σε άλλες χώρες έχουμε προχώρημα – και στους αγώνες και στη συνείδηση. Οι διεργασίες μέσα από τις οποίες προχωρά η συνείδηση των εργατικών και λαϊκών στρωμάτων για να πάρει ριζοσπαστικά και ανατρεπτικά χαρακτηριστικά, είναι διεθνής. Υπάρχει μεγάλη αλληλεπίδραση. Η εποχή της παγκοσμιοποίησης είναι ταυτόχρονα μια εποχή νέου διεθνισμού, όπου η αλληλεγγύη και τα κοινά συμπεράσματα προχωρούν με πρωτοφανή στην ταχύτητα.
Το πιο πρόσφατο παράδειγμα αυτών των διεργασιών και του βάθους της κρίσης είναι το Brexit. Ο αντίκτυπός του ήταν αυτόματος σε διεθνές επίπεδο. Στην Ελλάδα, περίπου το 40% της κοινωνίας υποστηρίζει το Grexit σε δημοσκοπήσεις που έγιναν λίγες μέρες μετά το Brexit – υπερδιπλάσιο σε σχέση με την προηγούμενη περίοδο.
Καμιά από τις καταστροφές που «προέβλεπε» το σύστημα αν η Βρετανία άφηνε την Ε.Ε. για να τρομοκρατήσουν την κοινωνία δεν ήρθε. Βέβαια η απάντηση στην Ε.Ε. δεν είναι ρήξη και περιχαράκωση στα εθνικά σύνορα, αλλά πάλη για μια σοσιαλιστική Ευρώπη.
Μια σειρά παραδείγματα του τελευταίου διαστήματος, όπως οι αγώνες της γαλλικής κοινωνίας ενάντια στην «εργασιακή μεταρρύθμιση» του Ολάντ, η μεγάλη νίκη των λιμενεργατών στην Πορτογαλία (λινκ) οι σημαντικές διεργασίες που συντελούνται στο Μπλόκο της Αριστεράς στην Πορτογαλία μετά το Brexit, οι εξελίξεις στην Ισπανική Αριστερά η μεγάλη νικηφόρα μάχη της ιρλανδικής κοινωνίας ενάντια στο φόρο του νερού (λινκ) και η εκλογή επαναστατών σοσιαλιστών στο ιρλανδικό κοινοβούλιο (λινκ) δείχνουν τη σημασία των κινηματικών και πολιτικών διεργασιών στην Ευρώπη. Ακόμη σημαντικότερες είναι οι διεργασίες στις ΗΠΑ, με το φαινόμενο Μπέρνι Σάντερς και την «πολιτική επανάσταση» που αναζητούν πλατιά στρώματα της κοινωνίας.
Γυρνώντας στην Ελλάδα, η απογοήτευση και η ήττα που κυριαρχεί σήμερα είναι μια διαδικασία μέσα από την οποία το κίνημα θα βγάλει συμπεράσματα, κι ακόμη κι αν χρειαστεί καιρός για να επουλώσει τις πληγές του θα ξαναβγεί στην επίθεση.
Το ερώτημα είναι αν στον επόμενο μεγάλο γύρο θα υπάρχουν οι δυνάμεις που θα οδηγήσουν στη νίκη. Γι’ αυτό χρειαζόμαστε την Αριστερά που περιγράψαμε παραπάνω. Και πρέπει από σήμερα να ξεκινήσουμε να δημιουργούμε το έμβρυο (λινκ στη συζήτηση της Κυριακής) που θα εξελιχθεί σε αυτή την Αριστερά, για να μην μετράμε ξανά ήττες στο μέλλον.
Νικ Τσάφι
Το Brexit λειτούργησε σαν ένας μετεωρίτης που έπεσε σε μια λίμνη και βλέπουμε ακόμη τις αναταράξεις της.
Πρόκειται για μια μεγάλη κρίση για το κατεστημένο της χώρας και για τους Τόρηδες (το Συντηρητικό κόμμα στη Βρετανία) ενώ οδήγησε στην παραίτηση του πρωθυπουργού Κάμερον και είναι πιθανό να έχουμε πρόωρες εκλογές ακόμα και πολύ σύντομα.
Πρόκειται για μια εξέγερση των φτωχών λαϊκών στρωμάτων ενάντια στο σύστημα, που ανοίγει το ενδεχόμενο της διάσπασης των «Εργατικών» και τη δημιουργία ενός νέου αριστερού κόμματος εργατικού στη Βρετανία.
Όλα αυτά συνέβησαν κάτω από τη μαζική απόπειρα τρομοκράτησης –την ίδια μ’ αυτή που έζησε το ελληνικό εργατικό κίνημα την περίοδο του δημοψηφίσματος πέρυσι– όχι μόνο από το βρετανικό, αλλά από το παγκόσμιο σύστημα, που επιστράτευσε ακόμη και τον Πάπα και τον Ομπάμα προκειμένου να τρομοκρατήσει τους Βρετανούς. Η εκστρατεία του τρόμου περιλάμβανε σενάρια που κυμαίνονταν από το ενδεχόμενο τρομοκρατικών επιθέσεων, μέχρι το ενδεχόμενο ενός τρίτου παγκοσμίου πολέμου!
Σε αυτή την καμπάνια συμμετείχε και το κόμμα των Εργατικών και ο ίδιος ο Τζέρεμι Κόρμπιν. Το ίδιο έκαναν και τα μεγάλα Συνδικάτα, που χρησιμοποίησαν το επιχείρημα ότι η ΕΕ μπορεί να μεταρρυθμιστεί. Παρά την εκστρατεία του τρόμου όμως, οι εργαζόμενοι ψήφισαν υπέρ του Brexit.
Η απάντηση του συστήματος ήταν να προσπαθήσει να παρουσιάσει τους εργαζόμενους που ψήφισαν υπέρ της εξόδου, σαν χαζούς και αμόρφωτους. Στην πραγματικότητα, αυτοί που ψήφισαν Brexit ήταν οι φτωχοί.
Ακόμη και σε περιοχές με πολλούς μετανάστες, η ψήφος υπέρ της εξόδου ήταν πλειοψηφία. Φυσικά κάποιοι ψήφισαν Brexit με εθνικιστικά και ρατσιστικά κριτήρια. Αντίστοιχα, από την άλλη μεριά, κάποιοι ψήφισαν «παραμονή» αντιδρώντας στη ρατσιστική ρητορεία και με πολλές αυταπάτες στο ενδεχόμενο να μεταρρυθμιστεί η Ε.Ε.
Το σημαντικό για μας ήταν να ακουστεί μια σοσιαλιστική οπτική υπέρ του Brexit. Η εκστρατεία μας, σαν Σοσιαλιστικό Κόμμα – CWI ήταν ανεξάρτητη. Πήραμε καθαρή θέση υπέρ του Brexit, αλλά δε συμμετείχαμε σε καμία κοινή εκδήλωση με την επίσημη εκστρατεία υπέρ της εξόδου και με τους συντηρητικούς, τους εθνικιστές και όσους πρωτοστάτησαν σε αυτή.
Για εμάς, ήταν απαραίτητο να συνδεθεί η ψήφος υπέρ του Brexit με τον αγώνα ενάντια στη λιτότητα, το ρατσισμό και την ανισότητα της Ε.Ε., μέσα από τον οποίο έπρεπε να καταδικαστεί και η πολιτική της κυβέρνησης Κάμερον. Από την άνοδό της στην εξουσία και στις συνθήκες της διεθνούς κρίσης, πάνω από 500.000 δημόσιοι υπάλληλοι έχουν χάσει τη δουλειά τους, οι μισθοί έχουν μειωθεί μέχρι και 20% και ένα εκατομμύριο άνθρωποι εξαρτώνται από συσσίτια προκειμένου να επιβιώσουν!
Τα τελευταία χρόνια έχουν σημειωθεί σημαντικές απεργίες, που δείχνουν σε μεγάλο βαθμό την οργή των εργατικών στρωμάτων για αυτές τις πολιτικές. Η βρετανική κοινωνία πολιτικοποιείται με εξαιρετική ταχύτητα. Το διάστημα που έρχεται, αυτή η οργή στην κοινωνία και η πολιτική κρίση που έχει προκύψει, πρέπει να αξιοποιηθεί προκειμένου να επιταχυνθούν οι εξελίξεις για τη δημιουργία ενός νέου μαζικού ενωτικού αριστερού κόμματος, με ομοσπονδιακά χαρακτηριστικά και τη μετατροπή του σε όπλο για τους εργαζόμενους και τα φτωχά λαϊκά στρώματα.
Μπαρτ Βαρτενστίν
Στην ισχυρότερη χώρα του παγκόσμιου καπιταλισμού, το αμερικάνικο όνειρο αργοπεθαίνει.
Ίσως το πιο σοκαριστικό στοιχείο των τελευταίων χρόνων, είναι οι ταξικές διαφορές που έχουν εμφανιστεί στο προσδόκιμο ζωής του πληθυσμού. Το 1989 το πλουσιότερο 10% του πληθυσμού ζούσε ένα χρόνο περισσότερο από το φτωχότερο 10%. Σήμερα, η διαφορά αυτή είναι 14 χρόνια. Την ίδια ώρα, 40 εκατομμύρια νέοι άνθρωποι ζουν έχοντας στις πλάτες τους ένα τεράστιο φοιτητικό χρέος, που φτάνει στο σύνολό του το 1 τρις δολάρια – που αντιστοιχεί σε 25.000 δολ μέσο όρο ανά άτομο.
Αυτή η δραματική αύξηση της ανισότητας έχει οδηγήσει σε μεγάλη ριζοσπαστικοποίηση της κοινωνίας, που πήρε ώθηση από την κρίση του 2008 με πρώτη έκφραση το κίνημα Occupy (καταλήψεις πλατειών) που εξαπλώθηκε σε όλες τις ΗΠΑ.
Αυτές οι συνθήκες δημιούργησαν τις προϋποθέσεις για την ιστορικής σημασίας εκλογής της Σάμα Σαγουάντ στο Συμβούλιο της πόλης του Σιάτλ το 2013 – με 95.000 ψήφους, το 2013. Ήταν η πρώτη φορά μετά από 1 αιώνα που είχε εκλεγεί υποψήφιος/α από τη σοσιαλιστική-επαναστατική Αριστερά στο Συμβούλιο της πόλης. Η επανεκλογή της το 2015 με το 55% των ψήφων εδραίωσε την παρουσία της Σοσιαλιστικής Εναλλακτικής στην πόλη αλλά και συνολικά στην Αμερικανική Αριστερά. Οι εξελίξεις στο Σιάτλ αντανακλούσαν το άνοιγμα μιας νέας εποχής για τις ΗΠΑ.
Όλα τα παραπάνω έδωσαν ώθηση στο φαινόμενο Μπέρνι Σάντερς, ενός υποψηφίου που μιλά στο όνομα του σοσιαλισμού και της πολιτικής επανάστασης ενάντια στους δισεκατομμυριούχους, με αιτήματα για κατάργηση των φοιτητικών χρεών και δημόσια δωρεάν παιδεία, αύξηση του κατώτατου μισθού, κλπ… Αποκαλώντας τον εαυτό του σοσιαλιστή, έκανε τον κόσμο να συνδέσει τα θετικά του αιτήματα με την ιδέα του σοσιαλισμού, κάνοντάς την ιδιαίτερα δημοφιλή τα τελευταία χρόνια.
Η Σάμα Σαγουάντ και η «Σοσιαλιστική Εναλλακτική» κάλεσαν Σάντερς να κατέβει σαν ανεξάρτητος υποψήφιος και όχι σαν υποψήφιος μέσα από τις γραμμές του Δημοκρατικού Κόμματος. Όταν δεν έχασε τη μάχη απέναντι στην Κλίντον, ένα κίνημα με 140 χιλιάδες υπογραφές, που δημιουργήθηκε με πρωτοβουλία της Σοσιαλιστικής Εναλλακτικής τον κάλεσε να μην στηρίξει την Κλίντον αλλά να κατέβει σαν ανεξάρτητος υποψήφιος. Δυστυχώς ο Σάντερς δεν ανταποκρίθηκε και κάτω από την πίεση του κατεστημένου δήλωσε υποστήριξη στην Κλίντον.
Ο Σάντερς έκανε πίσω, αλλά αυτό δεν ισχύει για τους υποστηρικτές του. Ακόμα και στο πρόσφατο συνέδριο των «Δημοκρατικών», κατά τη διάρκεια της πρώτης ομιλίας της Χίλαρι σαν υποψήφιας, 750 σύνεδροι της γύρισαν την πλάτη και βγήκαν από την αίθουσα.
Το μίσος για τη Χίλαρι Κλίντον είναι τεράστιο γιατί στο πρόσωπό της συγκεντρώνει όλα τα στοιχεία του συστήματος που μισεί η αμερικανική κοινωνία. Έτσι, όλο το κατεστημένο σήμερα συντάσσεται πίσω της, προκειμένου να τη βοηθήσει να νικήσει τον Τραμπ, κάτι που δεν μπορεί να θεωρείται δεδομένο. Η οργή είναι τόσο μεγάλη, που πολλά κοινωνικά στρώματα θα κάνουν ακριβώς το ανάποδο από αυτά που του λέει το σύστημα. Έτσι, ο Τραμπ εμφανίζεται σαν η μοναδική «αντισυστημική» εναλλακτική.
Παρά τις μεγάλες αντιφάσεις, παρά τη μεγάλη χαμένη ευκαιρία που σηματοδοτεί το πισωγύρισμα του Σάντερς, η διάθεση για αγώνες στην κοινωνία μπορεί να οδηγήσει σε σημαντικές εξελίξεις το επόμενο διάστημα.
Ήδη το κίνημα μετράει σημαντικές νίκες, όπως αυτή της κατοχύρωσης των 15 δολαρίων την ώρα ως κατώτατο μισθό στο Σιάτλ.
Το κίνημα για τον τερματισμό της ρατσιστικής βίας της αστυνομίας ενάντια στη μαύρη κοινότητα (Black Lives Matter) επεκτείνεται το τελευταίο διάστημα και σπάει τους δεσμούς του με την μέχρι πρόσφατα ηγεσία του που αποτελούνταν από το κόμμα των «Δημοκρατικών» και άλλων συστημικών δυνάμεων που προσπαθούσαν να το εκμεταλλευτούν.
Στη μητρόπολη του καπιταλισμού η συνείδηση των φτωχών και των καταπιεσμένων κάνει άλματα και είναι πολύ πιθανό να επιφυλάσσει πολύ σημαντικές κινηματικές εκπλήξεις για το επόμενο διάστημα. Αυτό που απαιτείται είναι μια πραγματικά αντισυστημική δύναμη που θα οδηγήσει τα μεγάλα κινήματα που έρχονται στη νίκη. Αυτήν παλεύει να χτίσει η Σοσιαλιστική Εναλλακτική την επόμενη περίοδο.
