Την ώρα που η πανδημία εξακολουθεί να βρίσκεται μακριά από το τέλος της σε παγκόσμιο επίπεδο, σε πολλές περιοχές του πλανήτη εφαρμόζονται αυστηρά μέτρα για τον περιορισμό της εξάπλωσης του κορονοϊού. Μέσα σε αυτές τις συνθήκες πολλές κυβερνήσεις βρήκαν την ευκαιρία να περάσουν αντεργατικά μέτρα και να επιβάλλουν περιορισμούς στις ελευθερίες και τα δικαιώματα των πολιτών.
Ταυτόχρονα, πολλές μεγάλες επιχειρήσεις εντείνουν την αυθαιρεσία και τον πόλεμο ενάντια στους εργαζόμενους τους. Στην πραγματικότητα προσπαθούν να δημιουργήσουν τετελεσμένες καταστάσεις σήμερα, που είναι δυσκολότερο για το κίνημα να αντιδράσει, προκειμένου να έχουν τα χέρια τους λυμένα όταν αυτό θα ανακάμψει και θα μπορεί να ξαναβγεί μαζικά στο δρόμο. Την ίδια ώρα, σημάδια ανάκαμψης των εργατικών διεκδικήσεων εμφανίζονται ήδη, ακόμη και σε μεγάλες επιχειρήσεις-κάτεργα, που μέσα στην πανδημία είδαν τα κέρδη τους να εκτινάσσονται.
Google: ένα σωματείο για όλους
Στις αρχές του Γενάρη, πάνω από διακόσιοι εργαζόμενοι της Google ανακοίνωσαν την ίδρυση σωματείου, στο οποίο μπορούν να γίνουν μέλη υπάλληλοί της στις ΗΠΑ και τον Καναδά. Περίπου τρεις εβδομάδες μετά, το «Alphabet Workers Union» έχει ξεπεράσει τα 700 μέλη και συνεχίζει. Oι συγκεκριμένοι εργαζόμενοι δουλεύουν στην Google kαι τυπικά είναι υπάλληλοι της μητρικής της εταιρείας Alphabet. Συνολικά, οι ενοικιαζόμενοι εργαζόμενοι της Google είναι γύρω στους 135.000, και είναι περισσότεροι από αυτούς που εργάζονται απευθείας στην επιχείρηση (περίπου 115.000). Η εταιρεία που έχει κατά καιρούς κατηγορηθεί για προσπάθεια τρομοκράτησης των εργαζομένων που προσπαθούν να συνδικαλιστούν ή κάνουν κριτική στις πρακτικές της, είναι μια από τις πέντε πολυεθνικές – κολοσσούς που μέσα στην πανδημία είδαν τον κύκλο εργασιών και τα κέρδη τους να εκτοξεύονται.
Δεδομένου ότι το σωματείο εντάσσει στις γραμμές του εργολαβικούς εργαζόμενους δεν του επιτρέπεται να διεκδικήσει επίσημη αναγνώριση από τη ρυθμιστική αρχή συνδικαλιστικών και εργατικών θεμάτων στις ΗΠΑ, «National Labor Relations Board». Έτσι δε θα έχει δικαίωμα διαπραγμάτευσης με την εργοδοσία για συλλογικές συμβάσεις ή άλλα θέματα. Ωστόσο, τα ιδρυτικά του μέλη δηλώνουν αποφασισμένα να προχωρήσουν σε κινηματικές δράσεις για την υπεράσπιση των συμφερόντων των εργαζομένων, να διεκδικήσουν ανθρώπινους μισθούς και συνθήκες εργασίας για κάθε υπάλληλο της επιχείρησης, από τους μηχανικούς λογισμικού μέχρι τους καθαριστές.
Η ίδρυση του σωματείου έρχεται να προστεθεί στις σημαντικές δράσεις των εργαζομένων της Google τα τελευταία χρόνια, όπως οι απεργιακές κινητοποιήσεις ενάντια στη σεξουαλική παρενόχληση στους χώρους εργασίας το 2018, γεγονός που δείχνει ότι οι εργαζόμενοι έχουν διάθεση να οργανωθούν και να αγωνιστούν, παρά την απουσία επίσημων συνδικαλιστικών δομών ακόμα και σε δύσκολους εργασιακούς χώρους.
Amazon: βρείτε δουλειά καταδίδοντας τους συναδέλφους σας
Η είδηση ότι η Amazon προσλαμβάνει υπαλλήλους των οποίων το βασικό καθήκον θα είναι να ενημερώνουν την εργοδοσία για το ποιοι συνάδελφοί τους προσπαθούν να συνδικαλιστούν ή να οργανώσουν κινητοποιήσεις, δεν προκαλεί έκπληξη.
Το ίδιο ισχύει και για τον απροκάλυπτο τρόπο με τον οποίο ζητάει από τους υποψήφιους εργαζόμενους να γίνουν καταδότες. Η περιγραφή της θέσης εργασίας είναι ξεκάθαρη. Ο υπάλληλος θα πρέπει να δίνει πληροφορίες γύρω από
«ευαίσθητα θέματα που είναι αυστηρά εμπιστευτικά, ανάμεσα στα οποία απειλές συνδικαλιστικής οργάνωσης ενάντια στην εταιρεία…».
Δεν είναι η πρώτη φορά που η εταιρεία του πλουσιότερου ανθρώπου στον κόσμο χρησιμοποιεί αθέμιτα μέσα για να τρομοκρατήσει, να διαδώσει ψέματα, ή να αποκτήσει πληροφορίες για το ποιος προσπαθεί να συνδικαλιστεί.
Πριν από μερικούς μήνες η Amazon αποτέλεσε για άλλη μια φορά είδηση, αφού κυκλοφόρησε ότι η αλυσίδα σούπερ μάρκετ Whole Foods, η οποία της ανήκει, έφτιαξε ένα «χάρτη κινδύνου» μέσω του οποίου παρακολουθεί τα καταστήματά της, στα οποία εκτιμάει ότι υπάρχει κίνδυνος εκδήλωσης αντιδράσεων από τους εργαζόμενους.
Μέσα στο 2019 έγινε γνωστό ότι εκμεταλλεύεται την παιδική εργασία στην Κίνα, αλλά και ότι έχει απειλήσει εργαζόμενους, αναγκάζοντάς τους να μετατρέψουν τους λογαριασμούς τους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης σε ύμνο για την Amazon, να γράφουν πόσο πολύ αγαπάνε την εταιρεία, πόσο τους φροντίζει, πόσο ευτυχισμένοι νιώθουν που δουλεύουν γι’ αυτήν κοκ.
Όσο για τις συνθήκες εργασίας στο κάτεργο που λέγεται Amazon, τα λόγια περιττεύουν. Είναι η επιχείρηση που οδηγεί τους υπαλλήλους της στην κατάρρευση και τους υποχρεώνει να φοράνε ηλεκτρονικά βραχιόλια παρακολούθησης που τους επαναφέρουν στην τάξη όταν γίνονται «αργοί» και «αντιπαραγωγικοί».
Οι εργαζόμενοι δεν θα μείνουν με τα χέρια σταυρωμένα
Εταιρείες όπως η Google και η Amazon, αλλά και άλλες μεγάλες πολυεθνικές, προσπαθούν να εκμεταλλευτούν τις ευκαιρίες που τους έδωσε η πανδημία για να αυξήσουν την κερδοφορία τους και για να χτυπήσουν τα εργατικά και συνδικαλιστικά δικαιώματα.
Ξέρουν ότι το «πάγωμα» των κινημάτων δε μπορεί να κρατήσει για πάντα και τα πρώτα σημαντικά δείγματα αυτής της πραγματικότητας έχουν ήδη κάνει την εμφάνισή τους. Η διεθνιστική αλληλεγγύη, ο συντονισμός και τα μαχητικά σχέδια δράσης θα είναι σημαντικοί παράγοντες που θα κρίνουν την επιτυχία των εργατικών κινημάτων του επόμενου διαστήματος.
