Tου Δημήτρη Πανταζόπουλου – αδιόριστου εκπαιδευτικού
Την 30η Μαρτίου ημέρα απεργίας στο χώρο της εκπαίδευσης επέλεξε η υπουργός παιδείας για να ανακοινώσει τις αλλαγές στο λύκειο. Είναι λοιπόν εμφανές ότι μετά τις συγχωνεύσεις – καταργήσεις σχολείων το υπουργείο ανοίγει ένα ακόμα μέτωπο με την εκπαιδευτική κοινότητα.
Προχειρότητα
Το πρώτο που καταλαβαίνει κανείς αν διαβάσει το λόγο της υπουργού για το θέμα είναι ότι πρόκειται για το απαύγασμα της προχειρότητας. Είναι τρομερό με πόση ευκολία οι φωστήρες του υπουργείου παίζουν με το μέλλον χιλιάδων μαθητών αφού πουθενά στο κείμενο δεν υπάρχει καμία επιστημονική τεκμηρίωση των όσων αναγγέλθηκαν.
Είναι χαρακτηριστικό ότι το υπουργείο παρουσιάζει μεν αλλαγές στο λύκειο αλλά όλα τα επίμαχα θέματα (πρόσβαση στα ΑΕΙ – ΤΕΙ, αριθμός μαθημάτων, ακριβής τρόπος υπολογισμού της βαθμολογίας κτλ) αφήνονται στην ασάφεια.
Ολίγον δέσμες και ολίγον Αρσένης
Σε αυτές καθαυτές τις αλλαγές το υπουργείο ανακοίνωσε:
α) μειώνονται τα μαθήματα στην Α λυκείου (από 16 σε 8) ενώ από την Β Λυκείου οι μαθητές αρχίζουν να παρακολουθούν κάποια μαθήματα κορμού και τα υπόλοιπα είναι κατευθύνσεων (2). Τέλος στη Γ λυκείου οι κατευθύνσεις γίνονται 3. Στην ουσία αυτό που κάνει το υπουργείο είναι ένας συνδυασμός του συστήματος Αρσένη με αυτό των δεσμών που προϋπήρχε. Με λίγα λόγια παρά τις περί του αντιθέτου εξαγγελίες το λύκειο παραμένει ένα ατέλειωτο εξεταστικό κέντρο. Οι μαθητές θα καλούνται να είναι επικεντρωμένοι σε κατευθύνσεις με στόχο την εισαγωγή στην Ανώτατη εκπαίδευση με τους βαθμούς μάλιστα της Β και Γ λυκείου σίγουρα και ίσως και της Α να παίζουν ρόλο. Αποτέλεσμα θα είναι τα φροντιστήρια θα συνεχίσουν να οργιάζουν.
β) μετά το λύκειο οι μαθητές θα εισάγονται με βάση τη βαθμολογία τους (στις 2 ή 3 τάξεις του Λυκείου και στις πανελλήνιες εξετάσεις) σε πανεπιστημιακή σχολή και όχι σε τμήματα. Την ευθύνη για το τμήμα που θα ακολουθήσουν θα έχουν τα ΑΕΙ με εξετάσεις στο τέλος του 1ου έτους. Αυτό στην πράξη σημαίνει την εφαρμογή προπαρασκευαστικού έτους στα πανεπιστήμια. Αυτό που βασικά προτείνουν είναι αντί η σφαγή των υποψηφίων να γίνεται στις πανελλαδικές μετά την τρίτη λυκείου, να γίνεται μετά τον πρώτο χρόνο της εισαγωγής. Ο αποκλεισμός από την ανώτατη εκπαίδευση για πολλούς μαθητές παραμένει και μάλιστα η παραπαιδεία και τα φροντιστήρια θα συνεχίζουν το έργο τους για ένα ακόμα χρόνο.
γ) η μείωση των μαθημάτων στην Α λυκείου γίνεται με το πρόσχημα ότι θα είναι έτσι πιο ξεκούραστη η ζωή των μαθητών. Ενώ είναι αλήθεια –σύμφωνα με πολλές έρευνες- ότι οι έλληνες μαθητές είναι οι πιο σκληρά εργαζόμενοι στην Ευρώπη με εξοντωτικούς ρυθμούς, η μείωση των μαθημάτων σε μία μόνο τάξη ελάχιστο όφελος θα έχει αφού θα παραμείνουν αναγκαία τα φροντιστήρια και μάλιστα για έναν επιπλέον χρόνο μετά το Λύκειο. Από την άλλη αυτές οι αλλαγές στην πράξη έχουν στόχο να διατηρηθούν μόνο κάποια μαθήματα που κρίνονται «απαραίτητα» (γλώσσα, ιστορία, μαθηματικά κτλ) και να σταματήσουν όλα τα μαθήματα γενικότερης παιδείας (ψυχολογία, φιλοσοφία, αστρονομία κτλ) με αποτέλεσμα όλο το βάρος να πέφτει όχι στην ολόπλευρη μόρφωση αλλά σχεδόν αποκλειστικά στην στείρα κατάρτιση σε μερικά μόνο αντικείμενα με στόχο πάντα τη βαθμολογία των τελικών εξετάσεων.
Όχι νέο αλλά παλιό και ξεπερασμένο λύκειο
Με λίγα λόγια οι αλλαγές του υπουργείου δεν προωθούν ένα νέο λύκειο αλλά το παλιό μοντέλο εκπαίδευσης με έμφαση στην κατάρτιση και όχι στην ολόπλευρη γνώση. Όσο το λύκειο δεν αποσυνδέεται από την εισαγωγή στα ΑΕΙ – ΤΕΙ αυτή η κατάσταση θα παραμένει. Το «νέο» όμως λύκειο έχει κι άλλα χαρακτηριστικά. Είναι ένα σχολείο φτηνό και «ευέλικτο», με απαράδεκτες εργασιακές σχέσεις για τους εκπαιδευτικούς, χωρίς δημόσιους πόρους, με γνώμονα τις ανάγκες της αγοράς. Δεν είναι τυχαίο ότι οι μόνες μελέτες στις οποίες αναφέρεται η υπουργός είναι αυτές του ΟΟΣΑ.
Για ένα άλλο λύκειο, τμήμα μια άλληςεκπαίδευσης διεκδικούμε:
• 12χρονο ενιαίο υποχρεωτικό δημόσιο σχολείο, με ολιγομελή τμήματα, περισσότερους και τακτικά επιμορφωμένους καθηγητές, χωρίς μειώσεις μισθών και «ευέλικτες» εργασιακές σχέσεις
• Δραστική αύξηση των δαπανών για αναβάθμιση της δημόσιας και δωρεάν πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Ένας μόνο τύπος λυκείου με συνδυασμό θεωρίας – πράξης.
• Κατάργηση της παραπαιδείας των φροντιστηρίων
• Δραστική μείωση γενικά έως και κατάργηση όλων των γραπτών εξετάσεων.
• Ελεύθερη πρόσβαση στην ανώτατη εκπαίδευση
• Απαιτούμε ένα σύστημα αξιολόγησης το οποίο όχι απλά να μην στηρίζεται στην αποστήθιση αλλά να την καταργεί. Η αξιολόγηση να στηρίζεται στη ζωντανή σχέση εκπαιδευτικού με μαθητή, σε μελέτες που να προάγουν την σύνθετη και την κριτική σκέψη, έμφαση σε ομαδικές εργασίες και σε συλλογικές προσπάθειες. Ζητάμε ένα σύστημα αξιολόγησης στο οποίο να έχουν λόγο οι εκπαιδευτικοί αλλά και οι εκπαιδευόμενοι, να είναι αμφίδρομο και διαρκές. Ποτέ να μην κρίνονται όλα σε μια ολιγόωρη εξέταση.
