Από το site της CWI (http://www.socialistworld.net/doc/6678)
Επιμέλεια: Αλέξανδρος Πραντούνας
Μετά από μια σύντομη ανάπαυλα μερικών μηνών από πλευράς εργατικών αγώνων, ένα νέο απεργιακό κύμα έχει ξεσπάσει τις τελευταίες βδομάδες στην Αίγυπτο.
20.000 εργαζόμενοι στην κλωστοϋφαντουργία Μαχάλα κατέβηκαν σε απεργία στις 10/2 και κατέλαβαν τα κεντρικά γραφεία της εταιρείας. Απαιτούσαν να λαμβάνουν τον κατώτερο μισθό του δημοσίου υπαλλήλου (σημ: 1.200 αιγυπτιακές λίρες, περίπου 125 ευρώ. Στην πραγματικότητα πολύ μεγάλα τμήματα των δημοσίων υπαλλήλων αμείβονται με ποσά μικρότερα του κατώτατου μισθού).
Η Μαχάλα είναι κρατική βιομηχανία, αλλά παρόλα αυτά υπάρχουν εργαζόμενοι που παίρνουν ακόμα και 500 λίρες το μήνα (λίγο πάνω από 50 ευρώ). Οι εργαζόμενοι ζητούσαν ακόμα να πληρωθούν μια σειρά μπόνους που τους είχαν υποσχεθεί, αλλά ποτέ δεν δόθηκαν.
Απαίτησαν επίσης την παραίτηση του προέδρου της εταιρείας, την αντικατάσταση του κυβερνητικού επιτρόπου από ένα εκλεγμένο διοικητικό συμβούλιο, καθώς και νέες εκλογές για την ηγεσία του επίσημου συνδικάτου, του οποίου η ηγεσία παραμένει η ίδια από το 2005.
Έξι μέρες μετά, 12.000 εργαζόμενοι στην κλωστοϋφαντουργία Καφρ Αλ-Νταουάρ κατέβηκαν σε απεργία συμπαράστασης στους συναδέλφους τους στην Μαχάλα. Άλλες 6 μέρες αφότου η απεργία επεκτάθηκε, ο πρωθυπουργός, Χαζέμ Ελ-Μπεμπλάουι, υποσχέθηκε πως θα ικανοποιήσει τα αιτήματα των εργαζομένων. Έτσι, η απεργία ανεστάλη για 60 μέρες, υπό την απειλή πως θα ξεκινήσει ξανά αν οι εργαζόμενοι δεν έχουν πάρει μέχρι τότε τα χρήματα τους.
Την μέρα που έληξε η απεργία στην κλωστοϋφαντουργία, 40.000 εργαζόμενοι στις δημόσιες συγκοινωνίες ξεκίνησαν κινητοποιήσεις απαιτώντας και αυτοί να λαμβάνουν τον βασικό μισθό του δημοσίου τομέα. Τις τελευταίες μέρες πάνω από 800 εργαζόμενοι στα αστικά λεωφορεία κατέλαβαν το αμαξοστάσιο τους στην Αλεξάνδρεια.
Ακόμα και τμήμα των χαμηλόβαθμων αστυνομικών έχει οργανώσει κινητοποιήσεις για το θέμα του κατώτατου μισθού (αν και σε κάποιες περιοχές ένα από τα αιτήματα είναι και η παροχή όπλων σε όλους τους αστυνομικούς). Οι γιατροί, οι φαρμακοποιοί και οι κτηνίατροι, έχουν κατέβει σε μια σειρά απεργίες από την αρχή του χρόνου ζητώντας αυξήσεις στους μισθούς, καλύτερες συνθήκες εργασίας και βελτίωση του συστήματος υγείας. Το συνδικάτο των νοσηλευτών δεν στήριξε επίσημα τις απεργίες των γιατρών, αλλά περίπου 400 νοσηλευτές στην πόλη Καφρ Αλ-Σεϊχ κατέβηκαν σε απεργία απαιτώντας την επαναφορά ενός επιδόματος που καταργήθηκε.
Οι εργαζόμενοι στην βιομηχανία πετρελαίου Τάντα Λίνεν, που πέρασε στην ιδιοκτησία του δημοσίου μετά την ανατροπή του Μουμπάρακ αλλά δεν έχει λειτουργήσει έκτοτε, διοργάνωσαν μια σειρά διαμαρτυρίες απαιτώντας την εφαρμογή της δικαστικής απόφασης που επιτρέπει την επανέναρξη των εργασιών από το κράτος – απόφαση που δεν έχει εφαρμοστεί από τις 2 προηγούμενες κυβερνήσεις.
Οι εργαζόμενοι σε δεκάδες ταχυδρομικά καταστήματα κατέβηκαν σε απεργία με βασικό αίτημα επίσης τον βασικό μισθό του δημοσίου. Τμήματα των υπαλλήλων του «στενού» δημόσιου τομέα, καθώς και των εργαζομένων στα έργα οδοποιίας προχώρησαν επίσης σε απεργιακές κινητοποιήσεις.
Τα αιτήματα των εργαζομένων είναι αντανάκλαση της εξάντλησης της υπομονής τους για καλύτερες συνθήκες ζωής μετά την εξέγερση του Γενάρη του 2011 που οδήγησε στην ανατροπή του Μουμπάρακ.
«Όταν οι άνθρωποι ρωτούν γιατί απεργούμε τώρα, η απάντηση είναι γιατί μας δόθηκαν υποσχέσεις πριν» δήλωσε στην αιγυπτιακή εφημερίδα Αλ-Αράμ ένας εργαζόμενος στις δημόσιες συγκοινωνίες. «Μας είπαν: περιμένετε ως ότου έρθει μια νέα κυβέρνηση. Ένας νέος πρόεδρος ήρθε, έφυγε και τίποτα δεν άλλαξε. Τώρα είμαστε σε μια νέα κρίση».
Αλλαγή κυβέρνησης
Στις 24/2, ο πρωθυπουργός Χαζέμ Ελ-Μπεμπλάουι ανακοίνωσε την παραίτηση της κυβέρνησης του.
Στην πραγματικότητα βέβαια, ήδη από τον περασμένο Ιούνη και την ανατροπή του Μόρσι στον απόηχο των μαζικών διαδηλώσεων εναντίον του, η πραγματική εξουσία στην Αίγυπτο βρίσκεται στα χέρια της ηγεσίας του στρατού.
Ο στρατάρχης Αμπντέλ Φατάχ Αλ-Σίσι αναμένεται να ανακοινώσει την υποψηφιότητα του για τις προεδρικές εκλογές του Μαΐου Ο Αλ-Σίσι προσπαθεί να παρουσιάσει τον εαυτό του σαν ένα νέο Νάσερ – τον Αιγύπτιο αξιωματικό του στρατού που ανέβηκε στην εξουσία την δεκαετία του ‘50. Η περίοδος διακυβέρνησης του Νάσερ είχε χαρακτηριστεί από σημαντική βιομηχανική ανάπτυξη και μεταρρυθμίσεις που βελτίωσαν το βιοτικό επίπεδο των εργαζομένων, χαρίζοντας του εξαιρετική δημοφιλία. Ωστόσο, αυτά έλαβαν χώρα σε μια περίοδο που ο ίδιος ήταν σε θέση να ισορροπήσει ανάμεσα στις δυο υπερδυνάμεις (ΗΠΑ και Σοβιετική Ένωση) που ανταγωνίζονταν για την επιρροή στην Μέση Ανατολή και σε ένα κλίμα παγκόσμιας οικονομικής ανάπτυξης.
Μια μελλοντική κυβέρνηση του Αλ-Σίσι – όπως και η κάθε καπιταλιστική κυβέρνηση σήμερα – δεν έχει τέτοια περιθώρια ελιγμών. Η διαχείριση του καπιταλισμού σε μια περίοδο παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, αυξανόμενου ανταγωνισμού για την αιγυπτιακή βιομηχανία από την Κίνα και τις άλλες χώρες με φτηνά εργατικά χέρια και ανώτερη τεχνολογία καθώς και της μεγάλης πτώσης της τουριστικής βιομηχανίας έπειτα από 3 χρόνια αναταραχών, δεν μπορεί παρά να σημαίνει σκληρή επίθεση από την άρχουσα τάξη της Αιγύπτου στο βιοτικό επίπεδο των εργαζομένων και των φτωχών.
Το καθεστώς Μουμπάρακ «επιστρέφει»
Η νέα κυβέρνηση έχει πολύ πιο έντονη την σφραγίδα του στρατού και του καθεστώτος Μουμπάρακ, σε σχέση με την προηγούμενη.
Ο νέος πρωθυπουργός είναι ο Ιμπραήμ Μεχλέμπ, πρώην επικεφαλής του ΔΣ της Εταιρείας Αράβων Εργολάβων, μιας από τις σημαντικότερες κατασκευαστικές εταιρείες στην Μέση Ανατολή και την Αφρική. Υπήρξε διορισμένος από τον Μουμπάρακ στο Συμβούλιο της Σούρα (σημ: αντίστοιχο της Γερουσίας) και μέλος της επιτροπής πολιτικού σχεδιασμού του κόμματος του.
Υπουργός Μεταφορών ορίστηκε ο Ιμπραήμ Ελ-Ντεμείρι που αναλαμβάνει για τρίτη φορά το συγκεκριμένο πόστο. Ο Ναμπίλ Φαμί, ο νέος υπουργός Εξωτερικών, ήταν πρέσβης στις ΗΠΑ επί Μουμπάρακ, από το 1999 ως το 2008. Ο Αντέλ Λαμπίμπ, υπουργός Περιφερειακής Ανάπτυξης, υπήρξε κυβερνήτης επαρχίας επί Μουμπάρακ και είχε ξεσηκώσει μαζικές διαδηλώσεις με την πολιτική του. Ο Ατεφ Χέλμι, υπουργός Επικοινωνιών και Τεχνολογίας Πληροφοριών, ήταν διευθύνων σύμβουλος του αιγυπτιακού γραφείου της πολυεθνικής εταιρείας αμερικάνικων συμφερόντων, Oracle.
Αυτοί οι άνθρωποι θα προσπαθήσουν να επαναφέρουν πλήρως το παλιό καθεστώς και μάλιστα με πιο στενό έλεγχο από τον στρατό απ’ ότι στην τελευταία περίοδο διακυβέρνησης του Μουμπάρακ.
Ταυτόχρονα, προσπαθούν, με την βοήθεια των ΜΜΕ, να ξαναγράψουν την ιστορία. Έτσι, η μαζική εξέγερση που ξεκίνησε στις 25/1 του 2011 και ο οδήγησε στην ανατροπή του Μουμπάρακ, παρουσιάζεται σαν ένας σφετερισμός της εξουσίας από τους Αδελφούς Μουσουλμάνους. Αντίθετα, οι διαδηλώσεις που έλαβαν χώρα τον Ιούνη ενάντια στον πρόεδρο Μόρσι χαρακτηρίζονται ως «η πραγματική επανάσταση».
Για ένα κόμμα των εργαζομένων και για τη σοσιαλιστική εναλλακτική
Όμως οι μνήμες των 3 τελευταίων χρόνων δεν θα σβήσουν έτσι εύκολα. Οι εργαζόμενοι και η νεολαία συνειδητοποίησαν την δύναμη που έχουν στα χέρια τους να προκαλέσουν ανατροπές, αλλά δεν έχουν βρει ακόμα τον τρόπο να αλλάξουν την κοινωνία προς το δικό τους συμφέρον. Σε δυο περιπτώσεις, πρώτα με το κίνημα ενάντια στον Μουμπάρακ και έπειτα ενάντια στον Μόρσι, οι εργαζόμενοι κατάφεραν να ανατρέψουν την κυβέρνηση, όμως δεν διέθεταν ένα συγκεκριμένο πολιτικό πρόγραμμα και την ανάλογη οργάνωση για να πάρουν την εξουσία στα χέρια τους. Όπως είπε και ένας από τους απεργούς στις αστικές συγκοινωνίες στην Αλ-Αράμ,
«Είχαμε 6 διαφορετικές κυβερνήσεις όλων των ειδών μετά την επανάσταση. Αντικαθιστούν τον ένα υπουργό με τον άλλο, όμως οι πολιτικές είναι ίδιες. Οι πλούσιοι κάνουν πλιάτσικο και οι φτωχοί υποφέρουν».