Οι αντιδράσεις αλλά και η καταγγελία δυο γονέων εναντίον δασκάλας δημοτικού σχολείου η οποία πρόβαλε για εκπαιδευτικούς λόγους τη βραβευμένη ταινία μικρού μήκους «Αγόρια στο ντους» σε μαθητές Δημοτικού 10 ετών, προκαλεί σοκ.
Το ίδιο σοκαριστική, από διαφορετική πλευρά όμως, ήταν και η είδηση της 7χρονης μαθήτριας που βρέθηκε δεμένη και φιμωμένη στις τουαλέτες δημοτικού σχολείου.
Δυο, εκ πρώτης όψεως διαφορετικά περιστατικά που έγιναν γνωστά την ίδια χρονική περίοδο, τα οποία όμως αν τα παρατηρήσουμε καλύτερα θα δούμε ότι τελικά τέμνονται μεταξύ τους.
Από τα «Αγόρια στο ντους»…
Η ταινία «Αγόρια στο ντους» που προβλήθηκε από δασκάλα Θεατρικής Αγωγής έχει ανοίξει μια ολόκληρη συζήτηση για την καταλληλότητα της ταινίας ως προς το περιεχόμενο της.
Σύμφωνα με τα όσα ισχυρίζονται οι δυο γονείς μέσα από την καταγγελία τους «η δασκάλα έδειξε ταινία ερωτικού περιεχομένου σε παιδιά», πράγμα που υιοθέτησε και αναπαρήγαγε μερίδα των ΜΜΕ.
Στην πραγματικότητα, πρόκειται για μια σουηδική ταινία η οποία έχει αποσπάσει πολλά βραβεία, όπως το βραβείο Ευρωπαϊκής Ένωσης Παιδικού Κινηματογράφου (ECFA) ενώ αναδείχθηκε ως η Καλύτερη Μικρού Μήκους Ταινία για Παιδιά.
Η ταινία είναι επίσης εγκεκριμένη από το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου και βρίσκεται στην εθνικής εμβέλειας πλατφόρμα Cinedu (μια πλατφόρμα streaming ταινιών για τα ελληνικά δημόσια σχολεία) στην οποία οι δάσκαλοι έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν οποιαδήποτε ταινία επιθυμούν για προβολή στο πλαίσιο του μαθήματός τους.
Αυτό που επί της ουσίας πραγματεύεται η ταινία, είναι η αποδόμηση των πατριαρχικών στερεοτύπων, μέσα από την συμπεριφορά του γυμναστή ο οποίος στην ταινία προσπαθεί να επιβάλει στους μαθητές του την άποψη ότι το να είσαι «άντρας», σημαίνει να είσαι σκληροτράχηλος. Η σκηνή που «άγγιξε» τις ευαίσθητες χορδές των γονέων που προχώρησαν στην καταγγελία, ήταν ένα πεταχτό φιλί που αντάλλαξαν μέσα στο ντους τα δυο 12χρονα αγόρια της ταινίας.
Ήταν αυτή η σκηνή που οδήγησε τους γονείς του μαθητή να στείλουν εξώδικο στον διευθυντή του σχολείου, στη Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης και στο υπουργείο Παιδείας, ζητώντας «να διαπιστωθεί αν είναι εγκεκριμένο το συγκεκριμένο υλικό και να ελεγχθεί πειθαρχικά η δασκάλα» και καταγγέλλοντας μεταξύ άλλων πως το παιδί τους «έκανε εμετό επιστρέφοντας στο σπίτι», συνδέοντας το συμβάν με την προβολή της ταινίας.
…στον σχολικό εκφοβισμό…
Την απάντηση απέναντι σε αυτές τις κατηγορίες την έδωσε ο ίδιος ο σκηνοθέτης της ταινίας, Κρίστιαν Ζέτεμπεργκ, λέγοντας:
«Υπήρξαν ισχυρισμοί πως αυτό το μικρού μήκους φιλμ είναι ερωτικού χαρακτήρα και απεικονίζει σεξουαλικές περιπτύξεις μεταξύ παιδιών. Οι ισχυρισμοί αυτοί είναι χωρίς καμία λογική και, ως σκηνοθέτες, δεν μπορούμε να κατανοήσουμε πώς η ταινία και η θεματική της θα μπορούσε να ερμηνευτεί κατ’ αυτόν τον τρόπο. Η ταινία αυτή δεν δείχνει απολύτως τίποτα τέτοιο. Αυτή η παραπληροφόρηση που έχει γιγαντωθεί σε κάποια ελληνικά μέσα είναι σοκαριστικά λανθασμένη και, πραγματικά, έχουμε σοβαρές αμφιβολίες κατά πόσο οι ιθύνοντες αυτών των ισχυρισμών έχουν δει την ταινία. Το “Αγόρια στο ντους” αφηγείται μία ιστορία αρσενικής φιλίας, πώς δύο πολύ καλοί φίλοι εξερευνούν τις νόρμες της αρρενωπότητας, τι σημαίνει το να “γίνεις άνδρας” και, σε τελική ανάλυση, πώς η φιλία τους αυτή δέχεται ταυτόχρονα αμφιβολίες, αλλά και στήριξη από τους ενήλικες γύρω τους».
Και είναι ακριβώς αυτό το θέμα που ήθελε να αναδείξει η δασκάλα μέσα στην τάξη προβάλλοντας τη συγκεκριμένη ταινίας, ενώ σύμφωνα με δηλώσεις του προέδρου της Διδασκαλικής Ομοσπονδίας Ελλάδας, Θανάση Κικίνη, η δασκάλα που πρόβαλε την ταινία στα παιδιά του Δημοτικού, είχε σαν στόχο να προστατεύσει τα παιδιά από περιστατικά σχολικού εκφοβισμού (μπούλινγκ). Όπως αναφέρει συγκεκριμένα:
«Οι εκπαιδευτικοί γνωρίζουμε το πρόβλημα του μπούλινγκ στα σχολεία είτε εξαιτίας μιας σεξουαλικής συμπεριφοράς είτε εξαιτίας άλλων αιτιών. Στο πλαίσιο της καταπολέμησης του η συνάδελφος πρόβαλε την ταινία με στόχο μόνο να προστατεύσει τους μαθητές».
… και τελικά στην 7χρονη που βρέθηκε δεμένη στην τουαλέτα
Την ίδια στιγμή η είδηση ότι μια 7χρονη μαθήτρια δημοτικού έπεσε θύμα μπούλινγκ μέσα στο σχολείο προκάλεσε ένα σοκ.
Σύμφωνα με την καταγγελία, η 7χρονη μαθήτρια βρέθηκε από συμμαθήτριές της, δεμένη πισθάγκωνα με σκοινί και φιμωμένη με σελοτέιπ στις τουαλέτες του σχολείου.
Δεν είναι τυχαίο ότι υπάρχουν καταθέσεις και από άλλους γονείς ότι τα παιδιά τους έχουν πέσει κι αυτά θύματα μπούλινγκ στο συγκεκριμένο σχολείο.
Επομένως, αυτά τα δυο περιστατικά όχι μόνο δεν είναι άσχετα μεταξύ τους, αλλά αναδεικνύουν την επιτακτική ανάγκη ενίσχυσης της Σεξουαλικής Διαπαιδαγώγησης στα σχολεία, παράλληλα με αντιρατσιστικά μαθήματα, μαθήματα για την αποδοχή της διαφορετικότητας, της αναπηρίας κλπ. Όλα αυτά μπορούν να παίξουν αποφασιστικό ρόλο για τον τερματισμό διακρίσεων, βίας και σχολικού εκφοβισμού στα σχολεία, αλλά και αργότερα στην κοινωνία.
Ενίσχυση της Σεξουαλικής Διαπαιδαγώγησης
Το ερώτημα εάν τελικά η ταινία «Αγόρια στο ντους» είναι ή όχι κατάλληλη για παιδιά Δημοτικού, είναι αποπροσανατολιστικό. Σε σχέση μ’ αυτό αξίζει να αναφερθεί και το ότι η ΟΛΜΕ με ανακοίνωσή της, στέκεται στο πλευρό της δασκάλας.
Το βασικό ερώτημα που πρέπει να θέτουμε είναι γιατί υπήρξαν γονείς που σοκαρίστηκαν και θύμωσαν τόσο βαθιά με μια ταινία που πραγματεύεται ζητήματα όπως η αρρενωπότητα και η φιλία ανάμεσα σε δύο αγόρια. Και η απάντηση είναι ακριβώς επειδή όχι μόνο η σημερινή γενιά, αλλά και όλες οι προηγούμενες, φοίτησαν σε σχολεία με ανύπαρκτα ή ελλιπή μαθήματα σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης, αποδοχής της διαφορετικότητας, κοκ.
Πιο συγκεκριμένα για τη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση, μόλις τα τελευταία χρόνια εισήχθηκε στα σχολεία, αλλά μόνο ως θεματική ενότητα στο γενικό πλαίσιο του υποχρεωτικού μαθήματος Εργαστήρια Δεξιοτήτων.
Μόνο που η θεματική ενότητα της Σεξουαλικής Διαπαιδαγώγησης δεν διδάσκεται σε όλες τις τάξεις, αλλά μοιράζεται σε τρεις σχολικές χρονιές – στη Γ’ και ΣΤ’ Δημοτικού καθώς και στη Β’ Γυμνασίου. Με άλλα λόγια, προβλέπονται μόλις κάποιες διδακτικές ώρες, σε 3 τάξεις της υποχρεωτικής εκπαίδευσης. Και βέβαια ο/η εκπαιδευτικός θα πρέπει να είναι πολύ προσεκτικός/η για να μην «προκαλέσει» την οργή γονιών και συντηρητικών κύκλων…
Η εισαγωγή της σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης στο πρόγραμμα σπουδών όλων των τάξεων της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, όπως συμβαίνει σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, είναι επιτακτική ανάγκη.
Δεν πρέπει όμως να μένει σε μια τυπική ενημέρωση για την αντισύλληψη και τη σεξουαλική υγεία – που είναι επίσης σημαντικά. Παράλληλα με αυτά, χρειάζεται να εμβαθύνει και σε άλλες προεκτάσεις, όπως να εξηγεί τους διαφορετικούς σεξουαλικούς προσανατολισμούς και την ταυτότητα φύλου, να προωθεί τον σεβασμό απέναντι στις γυναίκες, να εξηγεί την έννοια της συναίνεσης στο σεξ, τη σεξουαλική παρενόχληση, να μπαίνει σε βάθος στο ζήτημα της βίας τόσο απέναντι στις γυναίκες όσο και απέναντι στα ΛΟΑΤΚΙ άτομα κ.ά.
Η ουσιαστική εκπαίδευση πάνω σε αυτά τα ζητήματα είναι απαραίτητη προκειμένου τα νέα παιδιά να μαθαίνουν από νωρίς το σεβασμό και την αποδοχή του σεξουαλικού προσανατολισμού του καθενός και της καθεμίας, των διαφορετικών ταυτοτήτων φύλου, κλπ.
Μάχη ενάντια στον σκοταδισμό, την Ακροδεξιά και το σύστημα
Προφανώς η εισαγωγή της σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης και ειδικά με τους παραπάνω όρους, δεν θα είναι μια εύκολη υπόθεση. Θα χρειαστεί να δοθεί μάχη ενάντια στα συντηρητικά αντανακλαστικά ενός κομματιού της κοινωνίας και κυρίως ενάντια σε κάθε ακροδεξιά δύναμη που θα αντιδράσει, θέλοντας να επιβάλει τον σκοταδισμό μέσα στην εκπαίδευση.
Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι δικηγόρος των γονέων που προχώρησαν στην καταγγελία απέναντι στην δασκάλα που πρόβαλε τη μικρού μήκους ταινία, είναι ο Χαράλαμπος Κατσιβαρδάς, ο οποίος είχε δηλώσει πως «Μοναδικός πόλος αντίστασης, [είναι] το Εθνικό Κόμμα ΕΛΛΗΝΕΣ, που ίδρυσε ο Ηλίας Κασιδιάρης».
Είναι δεδομένο πως η Ακροδεξιά θα πατήσει πάνω στα συντηρητικά αντανακλαστικά τμήματος της κοινωνίας προκειμένου να επιτεθεί σε κάθε ιδέα ισότητας και σεβασμού απέναντι στις γυναίκες, τα ΛΟΑΤΚΙ άτομα και συνολικά τις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες. Εξάλλου φαίνεται πολύ καθαρά την τελευταία περίοδο πως τα ακροδεξιά κόμματα έχουν ιεραρχήσει ψηλά στην ατζέντα τους τόσο την υπεράσπιση της «παραδοσιακής οικογένειας», όσο και τη στοχοποίηση των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων. Την ίδια στιγμή θα έχει σαν στόχο να εκφοβίσει οποιονδήποτε εκπαιδευτικό σκεφτεί να προβάλει αντίστοιχη ταινία ή να μιλήσει ανοιχτά για τη διαφορετικότητα στα σχολεία.
Παράλληλα με τη μάχη ενάντια στην Ακροδεξιά, χρειάζεται να δώσουμε συνολικά τον αγώνα ενάντια στο σύστημα που προωθεί τις συντηρητικές απόψεις, ενισχύει την καταπίεση που δέχεται κάθε ευάλωτη ομάδα και καθορίζει τι είναι «φυσιολογικό» και τι όχι με γνώμονα τα συμφέροντα της οικονομικής ελίτ και του κατεστημένου.