Της Ελένης Μήτσου
Εκατοντάδες ντελιβεράδες της εταιρίας Deliveroo στην Αγγλία ξεκίνησαν απεργία στις 10 Αυγούστου ενάντια στην προσπάθεια της εργοδοσίας να τους επιβάλει νέες συμβάσεις εργασίας που θα μείωναν σημαντικά τις αποδοχές τους. Η απεργία πήρε μεγάλη δημοσιότητα, προκαλώντας ακόμα και την παρέμβαση της βρετανικής κυβέρνησης των Συντηρητικών!
Η Deliveroo εργοδοτεί 3.000 ντελιβεράδες στο Λονδίνο και συνεργάζεται με μεγάλες αλυσίδες εστίασης που δεν έχουν δική τους υπηρεσία delivery.
Οι συμβάσεις που συνάπτει η Deliveroo με τους εργαζόμενους είναι αντίστοιχες των δικών μας συμβάσεων έργου ή παροχής υπηρεσιών, όπου ο εργαζόμενος τυπικά θεωρείται ελεύθερος επαγγελματίας. Η αμοιβή τους ανέρχεται στις £7 (λίρες Αγγλίας – αντιστοιχούν σε 8-8,5 €) την ώρα συν £1 για κάθε παράδοση, ενώ δεν δικαιούνται αναρρωτικές άδειες και δεν έχουν καμία κάλυψη σε περίπτωση εργατικού ατυχήματος.
Σύμβαση 0 ωρών εργασίας!
Στις αρχές Αυγούστου η Deliveroo προσπάθησε να επιβάλει, ξεκινώντας από ένα τμήμα των εργαζομένων της νέες συμβάσεις μηδενικών ωρών εργασίας. Οι ντελιβεράδες θα πληρωνόταν μόνο με το κομμάτι και συγκεκριμένα με £3,75 για κάθε παράδοση.
Ένας οδηγός που εργάζεται 20-25 ώρες την εβδομάδα εξήγησε στον σύντροφο Rob Williams (πρόεδρο του Εθνικού Δικτύου Συνδικαλιστών Βάσης, NSSN[1] που στηρίζει σε καθημερινή βάση τις κινητοποιήσεις) πως με τη νέα σύμβαση θα πληρωνόταν το τελευταίο 15ήμερο 240£ αντί για 423£ που πήρε με την ισχύουσα σύμβαση.
Απεργία
Οι ντελιβεράδες των περιοχών που είχαν καθοριστεί από την εργοδοσία ως οι πρώτες περιοχές στις οποίες θα επιβαλλόταν οι νέες συμβάσεις κατέβηκαν σε απεργία με τη στήριξη του σωματείου τους[2] διεκδικώντας:
- η εργοδοσία να πάρει πίσω το σχέδιο για συμβάσεις μηδενικών ωρών εργασίας,
- να μην γίνουν εκδικητικές απολύσεις οδηγών
- ενώ σύντομα πρόσθεσαν και ένα «επιθετικό» αίτημα: να αυξηθεί ο μισθός τους σε 9£ την ώρα (που είναι το βασικό ωρομίσθιο για το Λονδίνο[3]) συν £1 για κάθε παράδοση συν έξοδα για βενζίνη.
Καθημερινά οργάνωναν μοτοπορείες και παραστάσεις διαμαρτυρίας έξω από τα γραφεία της εταιρείας, ενώ αντιπροσωπείες εργαζομένων πήγαιναν στα καταστήματα των αλυσίδων εστίασης να εξηγήσουν στους εργαζόμενους, στους υπεύθυνους των καταστημάτων και στους πελάτες γιατί απεργούν και να ζητήσουν τη στήριξή τους.
Παράλληλα, έφτιαξαν ένα απεργιακό ταμείο ζητώντας από τον αλληλέγγυο κόσμο να στηρίξει τον αγώνα τους και να τους βοηθήσει να απεργήσουν όσο καιρό χρειαστεί. Μέσα σε λιγότερο από μια βδομάδα στο απεργιακό ταμείο συγκεντρώθηκαν £12.000.
Μεγάλες διαστάσεις
Η απεργία των εργαζομένων της Deliveroo πήρε διαστάσεις.
Μεγάλες εφημερίδες, όπως η Guardian και η Independent, ιστοσελίδες όπως του BBC και κανάλια είχαν εκτενή ρεπορτάζ, ενώ κάποιες από τις αλυσίδες εστίασης δήλωσαν πως παγώνουν τη συνεργασία τους με την Deliveroo και δήλωσαν υποστήριξη στους εργαζόμενους.
Στο θέμα αναγκάστηκε να παρέμβει και η κυβέρνηση των Συντηρητικών δηλώνοντας πως η εταιρία Deliveroo οφείλει να πληρώνει τους εργαζόμενους με τον κατώτατο βασικό ωρομίσθιο (£7,20 την ώρα) ανεξάρτητα από τον τύπο της σύμβασης που έχουν υπογράψει![4]
Με την απεργία να κερδίζει έδαφος, η εταιρία δεν έκατσε με σταυρωμένα τα χέρια. Εκτός από τις κλασσικές τακτικές εκφοβισμού με απειλητικά τηλεφωνήματα κ.α., η εργοδοσία πρόσφερε μπόνους 250£ σε εργαζόμενους που δεν συμμετείχαν στην απεργία και κατά κύριο λόγο σε απεργοσπάστες που έστελναν φωτογραφίες και βίντεο με απεργούς από τα «καταστήματα» της Deliveroo της περιοχής τους.
Η εταιρεία αναγκάστηκε σε υποχώρηση
Ωστόσο, μετά από 6 ημέρες απεργίας η εταιρία αναγκάστηκε να υποχωρήσει. Δήλωσε πως οι νέες συμβάσεις δεν είναι υποχρεωτικές, αλλά μπορούν να υπογραφούν μόνο αν το επιλέξει ο εργαζόμενος και θα ισχύσουν μόνο σε συγκεκριμένες περιοχές. Αυτό βέβαια είναι ένα σημείο που περιέχει κινδύνους, όμως θα κριθεί σε ένα «δεύτερο γύρο» αντιπαράθεσης, καθώς η εργοδοσία αποδέχτηκε πως αυτού του τύπου οι συμβάσεις θα είναι δοκιμαστικές και πως η δοκιμαστική περίοδος λήγει στις 14 Σεπτεμβρίου. Επιπλέον δεσμεύτηκε πως δεν θα απολυθεί κανένας εργαζόμενος λόγω της συμμετοχής του στην απεργία.
Οι εργαζόμενοι ανέστειλαν τις κινητοποιήσεις τους πανηγυρίζοντας για τη νίκη που πέτυχαν ενάντια στην εταιρία. Η επόμενη συνάντηση εργαζομένων και εργοδοσίας έχει οριστεί για τις 14 Σεπτεμβρίου – στο τέλος της λεγόμενης δοκιμαστικής περιόδου.
Μεγαλώνουν οι αντιστάσεις – νικηφόροι αγώνες
Τα τελευταία χρόνια οι συμβάσεις μηδενικών ωρών εργασίας έχουν αυξηθεί δραματικά στη Βρετανία και σήμερα αφορούν τουλάχιστον 1 εκατομμύριο εργαζόμενους.
Αντίστοιχα έχουν εκτοξευτεί όλες οι μορφές ελαστικής και επισφαλούς εργασίας. Οι εργαζόμενοι όμως έχουν αρχίσει και οργανώνονται σε σωματεία, αντιστέκονται και πετυχαίνουν μικρές και μεγάλες νίκες.
Πριν μερικές βδομάδες καθαρίστριες και καθαριστές εργολαβικής εταιρίας στο χρηματιστηριακό κέντρο του Λονδίνου είχαν μια καθαρή νίκη όταν κατάφεραν μετά από 58(!) μέρες απεργίας να κερδίσουν αυξήσεις, επαναπρόσληψη των απολυμένων συναδέλφωνα τους και επίσημη αναγνώριση του σωματείου τους από την εργοδοσία.[5]
Επίσης πριν από μερικές μέρες το ηλεκτρονικό κατάστημα Sportsdirect (ένα από τα μεγαλύτερα ηλεκτρονικά καταστήματα αθλητικών ειδών) αναγκάστηκε να δώσει σε χιλιάδες εργαζόμενους (στις αποθήκες στο Derbyshire) τον βασικό μισθό και να πληρώσει 1 εκατομμύριο ευρώ σε αναδρομικά!
Αυτές οι νίκες αποτελούν έμπνευση και ώθηση για όλους τους εργαζόμενους σε ελαστικές και επισφαλείς θέσεις εργασίας να οργανωθούν σε σωματεία και να παλέψουν για καλύτερους μισθούς, πλήρη δικαιώματα και για να καταργηθούν οι σύγχρονες γαλέρες.
