Η πανελλαδική σύσκεψη καλείται σε μια πολύ σημαντική καμπή των εξελίξεων. Το αποτέλεσμα των εκλογών έδειξε ότι ο κόσμος είναι έτοιμος να δώσει στο ΣΥΡΙΖΑ μια «δεύτερη ευκαιρία» μετά τις ευρωεκλογές και την εσωτερική κρίση που ακολούθησε.
Ταυτόχρονα, το γεγονός ότι στην εξουσία τα επόμενα χρόνια θα είναι ένα ΠΑΣΟΚ που θα εφαρμόζει, παρά τα επικοινωνιακά τεχνάσματα, σκληρές αντιλαϊκές πολιτικές, δίνει στο ΣΥΡΙΖΑ τεράστιες ευκαιρίες να παρέμβει στους αγώνες και να διαμορφώσει συνειδήσεις.
Ωστόσο, αυτή η περίοδος δεν θα διαρκέσει για πάντα! Αν ο ΣΥΡΙΖΑ δεν αξιοποιήσει τις ευκαιρίες που θα του δοθούν θα ξαναβρεθεί στη δίνη νέας κρίσης. Και αυτή τη φορά, δεν είναι καθόλου σίγουρο πως θα μπορέσει να ανταπεξέλθει.
Οικονομική κρίση και πως επηρεάζει αγώνες και πολιτικές εξελίξεις
Σε συνθήκες βαθιάς κρίσης του καπιταλισμού που βιώνουμε σήμερα η κοινωνία χρειάζεται μια αριστερά που να μπορεί να υπερασπίζει τα συμφέροντα των εργαζομένων, της νεολαίας και γενικά των καταπιεσμένων στρωμάτων όταν αυτά χτυπιούνται από τις πολιτικές των κυβερνήσεων. Αυτό πάει χέρι χέρι με την ανάγκη να προβάλει την εναλλακτική απάντηση στο καπιταλιστικό σύστημα, να επαναφέρει το όραμα μιας εναλλακτικής, πραγματικά σοσιαλιστικής, δημοκρατικής και ελεύθερης κοινωνίας.
Η οικονομική κρίση δημιουργεί εκρηκτικές συνθήκες στην κοινωνία, και ενισχύει την πολιτική πόλωση. Αυτό σημαίνει σκληρούς αγώνες, στους οποίους θα κληθούμε να παρέμβουμε. Αν ο ΣΥΡΙΖΑ κάνει το λάθος και αποδεχτεί τις προτάσεις για «προγραμματική αντιπολίτευση» που θα κρατάει τα μπόσικα στο ΠΑΣΟΚ, τότε δεν θα μπορέσει να φέρει ανατροπές στην βάση της κοινωνίας, θα ταυτιστεί με τις πολιτικές δυνάμεις του συστήματος και θα συρρικνωθεί εκλογικά.
Κρίση του ΣΥΡΙΖΑ
Γενικά μιλώντας, η βασική αιτία της υποχώρησης του ΣΥΡΙΖΑ όλη την προηγούμενη περίοδο είναι η αδυναμία του να ανταποκριθεί στις συνθήκες της κρίσης και της όξυνσης των κοινωνικών και ταξικών αντιθέσεων. Δεν μπόρεσε να σταθεί σαν εναλλακτική αριστερή πρόταση, να δώσει προοπτική και να εμπνεύσει.
Ο λόγος γι’ αυτό ήταν οι αμφιταλαντεύσεις στην πολιτική του στάση. Η λογική του «μέσου όρου» και του «όλοι ευχαριστημένοι» που επικράτησε την προηγούμενη περίοδο έβλαψε τον ΣΥΡΙΖΑ, τον εμπόδισε να βγει προς τα έξω χωρίς αμφισημίες και «θολά» σημεία στην πολιτική μάχη.
Το πρόβλημα αυτό εδράζεται κύρια στην αδυναμία της αριστερής πλειοψηφίας του ΣΥΝ να έρθει σε σοβαρή ιδεολογική και πολιτική αντιπαράθεση με την «Ανανεωτική» τάση. Έτσι η κρίση του ΣΥΝ γίνεται κρίση του ΣΥΡΙΖΑ.
Για ένα πρόγραμμα αντικαπιταλιστικό, για τη σοσιαλιστική προοπτική
Για να μπορέσει ο ΣΥΡΙΖΑ να ανασυντάξει τις δυνάμεις του, να ανακάμψει και να ανακτήσει την κοινωνική δυναμική που έχασε, χρειάζεται καταρχήν ένα πρόγραμμα που να κινείται σε μια συνεπή αριστερή – αντικαπιταλιστική κατεύθυνση – ένα πρόγραμμα που να συνδέει τους σημερινούς αγώνες με την αντικαπιταλιστική πάλη και τη σοσιαλιστική προοπτική – ένα πρόγραμμα μετάβασης που να συνδέει τα άμεσα αιτήματα πάλης με τους ιστορικούς στόχους του κινήματος, το σοσιαλιστικό μετασχηματισμό της κοινωνίας.
Τα 15 σημεία πάλης του ΣΥΡΙΖΑ αποτελούν ένα σημαντικό βήμα στην κατεύθυνση που περιγράφουμε. Έργο του ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να είναι η περαιτέρω εμβάθυνση τους, με στοιχεία όπως:
– γενική εθνικοποίηση (κρατικοποίηση ή κοινωνικοποίηση) του τραπεζικού συστήματος, μαζί με την επανεθνικοποίηση όλων των ΔΕΚΟ που έχουν ιδιωτικοποιηθεί
– αναλυτική τοποθέτηση υπέρ των εθνικοποιήσεων χωρίς αποζημίωση στους μεγαλομετόχους
– αναλυτική εξήγηση του τι σημαίνει πρακτικά και λειτουργικά ο εργατικός και κοινωνικός έλεγχος και διαχείριση, στα οποία (απλά) αναφέρονται τα 15 σημεία πάλης
– το πέρασμα στους εργαζόμενους και τις τοπικές κοινωνίες όσων επιχειρήσεων του ιδιωτικού τομέα κλείνουν και παράλληλα την αποφασιστική οικονομική τους στήριξη από το κράτος, όπου χρειάζεται, ώστε να «ορθοποδήσουν», κοκ.
Ταυτόχρονα χρειάζεται να τονιστεί ότι ένα τέτοιο πρόγραμμα δεν πρόκειται ποτέ να εφαρμοστεί από κυβερνήσεις που υπηρετούν το κεφάλαιο, όπως του ΠΑΣΟΚ, ή που παριστάνουν τις «προοδευτικές», όπως η κεντροαριστερά. Μπορεί να εφαρμοστεί μόνο από μια εξουσία που εκφράζει, στηρίζεται, ελέγχεται και υπηρετεί τα εργατικά και λαϊκά συμφέροντα.
Στην κατεύθυνση αυτή, το κάλεσμα για συνεργασία και κοινή πάλη της αριστεράς, η δημιουργία ενός «μαζικού πόλου της αριστεράς», η αναφορά σε μια κυβέρνηση της αριστεράς στη βάση ενός προγράμματος όπως το πιο πάνω, αποτελούν αναπόσπαστα στοιχεία.
Σοβαρή εμπλοκή στους εργατικούς και κοινωνικούς αγώνες
Ένα σωστό πρόγραμμα, όσο τελειοποιημένο και να είναι, δεν είναι από μόνο του σε καμία περίπτωση αρκετό. Η αδυναμία εμπλοκής και παρέμβασης στους εργατικούς αγώνες αποτελεί την αχίλλειο πτέρνα του ΣΥΡΙΖΑ. Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει αισθητή παρέμβαση στα οικολογικά ζητήματα, παρουσία στα κινήματα νεολαίας (παρότι δεν έχει την πρωτοβουλία σε αυτά) σοβαρή παρουσία στο αντιρατσιστικό/ μεταναστευτικό κίνημα, προωθημένες θέσεις στα ζητήματα της ισότητας των φύλων και της σεξουαλικής ελευθερίας, κλπ. Στο εργατικό όμως κίνημα, που αποτελεί το κλειδί για το μέλλον, η παρέμβαση του είναι στην καλύτερη περίπτωση μέτρια και συχνά κακή.
Στο εργατικό κίνημα ο ΣΥΡΙΖΑ χρειάζεται, κατ’ αρχήν:
– να σπάσει κάθε συνεργασία και ενωτική παρουσία με την ΠΑΣΚΕ,
– ανοικτή και σκληρή κριτική των συνδικαλιστικών γραφειοκρατιών ΓΣΕΕ και ΑΔΕΔΥ,
– προτάσεις δράσης οι οποίες να μην απευθύνονται στις κορυφές (ηγεσίες των συνδικάτων) αλλά να στοχεύουν κύρια στη βάση του συνδικαλιστικού κινήματος,
– προτάσεις για τον τρόπο οργάνωσης των αγώνων που να συνοδεύονται από πρωτοβουλίες οι οποίες να επιδιώκουν το αποτέλεσμα του κάθε αγώνα να είναι νικηφόρο ή τουλάχιστον το καλύτερο δυνατό. Δεν μας ενδιαφέρει μόνο να υπάρχουν αγώνες (ή και εξεγέρσεις) μας ενδιαφέρει να νικούν.
Οργανωτικό
Το οργανωτικό σκέλος είναι το απαραίτητο συμπλήρωμα του πολιτικού.
Ο ΣΥΡΙΖΑ χρειάζεται τους ανιδιοτελείς αγωνιστές που υπάρχουν μαζικά μέσα στην κοινωνία για να στείλει το μήνυμά του σε κάθε γωνιά και για να είναι το μήνυμά του άπειρα ισχυρότερο από τη βρώμικη προπαγάνδα των ΜΜΕ. Αυτοί είναι οι μόνοι που μπορούν να προστατέψουν τον ΣΥΡΙΖΑ από τις πιέσεις της άρχουσας τάξης και των ΜΜΕ αλλά και από τους κάθε λογής καιροσκόπους καριερίστες που θα θέλουν να χρησιμοποιήσουν τον ΣΥΡΙΖΑ σαν όχημα για τους δικούς τους ιδιοτελείς σκοπούς.
Μόνο μια ενεργή εργατική βάση μπορεί να διασφαλίσει την ταξική – αριστερή – αντικαπιταλιστική πορεία του ΣΥΡΙΖΑ.
Για να «βρει» αυτό τον κόσμο ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να προσφέρει από τη μια ξεκάθαρο πολιτικό στίγμα και από την άλλη πρέπει να ανοίξει τις γραμμές του σ’ αυτό τον κόσμο και να τους παράσχει ουσιαστικό λόγο και ρόλο. Γι’ αυτό είναι απαραίτητη η οργανωτική αναδιάταξη του ΣΥΡΙΖΑ.
Οργανωτική πρόταση
Με βάση όλα τα πιο πάνω η οργανωτική πρόταση που χρειάζεται ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ο μετασχηματισμός σε έναν ομοσπονδιακό, πολυτασικό φορέα, με μέλη, είτε αυτά ανήκουν σε συνιστώσες είτε όχι, τα οποία να έχουν αποφασιστικό λόγο στις διαδικασίες και στον έλεγχο των ηγετικών οργάνων.
Να δημιουργηθεί ενιαίο μητρώο μελών, τα οποία να παίρνουν την κάρτα μέλους τους αυτοπροσώπως από τις τοπικές οργανώσεις που ανήκουν.
Ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να διασφαλίζει δύο στοιχεία ταυτόχρονα: Από τη μια τα ομοσπονδιακά χαρακτηριστικά και από την άλλη την ύπαρξη ζωντανών οργανώσεων βάσης καθώς και ζωντανών κλαδικών οργανώσεων και θεματικών επιτροπών, με ουσιαστικές αρμοδιότητες και αποφασιστικό λόγο και ρόλο.
Ομοσπονδιακή δομή
Ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να έχει ομοσπονδιακή οργανωτική δομή, η οποία
– να εξασφαλίζει «δικαιώματα» και πολιτική ισοτιμία στους/στις ανένταχτους/ες, καθώς και
– το δικαίωμα στις υπάρχουσες συνιστώσες (κόμματα και οργανώσεις) να διατηρήσουν την πολιτικοϊδεολογική και οργανωτική τους ανεξαρτησία και δράση και φυσικά την πλήρη ελευθερία σχηματισμού τάσεων και ρευμάτων στο εσωτερικό του.
Η δομή και λειτουργία του «νέου» ΣΥΡΙΖΑ θα πρέπει να διασφαλίζει ότι οι «ανένταχτοι/ες» μέλη του ΣΥΡΙΖΑ δεν θα καπελώνονται από τις συνιστώσες. Για να ισχύσει αυτό χρειάζονται ποσοστώσεις.
Ποσοστώσεις
Μια δημοκρατική και επαρκώς ισότιμη ομοσπονδιακή δομή μεταφράζεται αναγκαστικά σε «παραχωρήσεις» που πρέπει να γίνουν από (όλες) τις συνιστώσες προς τους «ανένταχτους» κι από τον ΣΥΝ προς τις μικρότερες συνιστώσες, μέσα από ένα «καθεστώς» ποσοστώσεων.
Διαφορετικά το καπέλωμα των ανένταχτων απ’ τις συνιστώσες και όλων από τον ΣΥΝ είναι αναπόφευκτο.
Αυτό μεταφράζεται σε ισχυρή ποσόστωση συμμετοχής ανένταχτων σε όλες τις εκλεγμένες θέσεις ευθύνης στον ΣΥΡΙΖΑ σε όλα τα επίπεδα (από τα τοπικά συντονιστικά μέχρι τη Γραμματεία).
Σ? αυτή τη φάση μία ποσόστωση 1/3 ΣΥΝ, 1/3 υπόλοιπες συνιστώσες, 1/3 ανένταχτοι, είναι ικανοποιητική, στην προοπτική όμως, ή όπου είναι δυνατό, οι ανένταχτοι να εκπροσωπούνται στο 50%.
Προφανώς η εφαρμογή τέτοιου τύπου ποσοστών στην πράξη δεν θα μπορεί να είναι απόλυτη, ιδιαίτερα σε τοπικές και νομαρχιακές επιτροπές μικρών πόλεων και νομών, αλλά γενική κατεύθυνση. Επίσης, θα πρέπει να καθιερωθεί ποσόστωση γυναικών στα συντονιστικά όργανα (π.χ. 35%) σαν πρώτο βήμα, με δηλωμένο στόχο και προοπτική την ισότιμη συμμετοχή 50 – 50%.
Δημοκρατία
Απορρίπτουμε με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο θέσεις απόψεις και προτάσεις που αποδίδουν σε άτομα, σε «κεντρικές επιτροπές» και ηγετικά «συντονιστικά» το ρόλο των αδιαμφισβήτητων και αλάνθαστων ηγετών και στην υποχρέωση της βάσης να υπακούει στις αποφάσεις τους.
Η εσωτερική δημοκρατία δεν πρέπει να είναι λόγια αλλά ουσία, απαραίτητη για το χτίσιμο μαζικών οργανώσεων της Αριστεράς. Ο έλεγχος της ηγεσίας είναι κάτι αδιαπραγμάτευτο. Η παροχή ολοκληρωμένης πληροφόρησης στη βάση ώστε να έχει γνώση, είναι απαραίτητο στοιχείο της δημοκρατίας. Η παροχή, γενικά, των μέσων (υλικού, διαφορετικών απόψεων, χρόνου κ.λπ.) στη «βάση» του ΣΥΡΙΖΑ ώστε να μπορεί να διαμορφώσει άποψη και να καθορίζει τις αποφάσεις αποτελεί κορυφαία ανάγκη. Ιδιαίτερα μετά την τραγική εμπειρία των μονοκομματικών δικτατορικών καθεστώτων στην ΕΣΣΔ, την Αν. Ευρώπη και την Κίνα, το ζήτημα της δημοκρατίας αποκτά αδιαμφισβήτητη και κρίσιμη σημασία για το μαζικό κίνημα, πλατιά.
Η Αριστερά ιστορικά έχει πληρώσει με πολύ βαριές ήττες την ανυπαρξία εσωτερικής δημοκρατίας. Ο ΣΥΡΙΖΑ χρειάζεται δημοκρατία όχι στα λόγια αλλά στην πράξη, όχι στον τύπο αλλά στην ουσία. Χωρίς αυτή τη δημοκρατία, είναι καταδικασμένος. Αυτό μεταφράζεται σε αποφασιστικό ρόλο στις οργανώσεις βάσεις και σε στενό έλεγχο των ηγετικών οργάνων μέσα από εκλογής, ανάκλησης και εναλλαγής.
Τοπικές και κλαδικές οργανώσεις, θεματικές επιτροπές
Οι τοπικές και κλαδικές οργανώσεις πρέπει να κατοχυρωθούν σαν το κύτταρο της πολιτικής δράσης του ΣΥΡΙΖΑ στο χώρο ευθύνης τους. Δεν αποτελούν απλά «παραρτήματα» του «κεντρικού» ΣΥΡΙΖΑ. Πρέπει να μπορούν να λειτουργούν και να παίρνουν θέσεις και για τα τοπικά ζητήματα και για τα κεντρικά, να αποφασίζουν για εκστρατείες και δράσεις που αφορούν το χώρο ευθύνης τους και να παρεμβαίνουν με τις αποφάσεις τους στη συζήτηση ζητημάτων που αφορούν το σύνολο του ΣΥΡΙΖΑ (π.χ. πρόγραμμα).
Οι θεματικές επιτροπές μπορούν να έχουν σημαντική συμβολή στις πολιτικές και άλλες επεξεργασίες και πρέπει να απολαμβάνουν μεγάλης αυτονομίας.
Η γενική συνέλευση πρέπει να αποτελεί κυρίαρχο όργανο σε τοπικό επίπεδο. Πρέπει να εκλέγει και να ελέγχει την τοπική επιτροπή, να μπορεί να ανακαλεί και αντικαθιστά όσα μέλη της δεν ανταποκρίνονται επαρκώς στα καθήκοντά τους, να παίρνει πρωτοβουλίες και αποφάσεις.
Άλλα ζητήματα
Οικονομικά: Για να μπορούν να γίνουν όλα τα πιο πάνω, μια από τις απαραίτητες προϋποθέσεις είναι οι οργανώσεις του ΣΥΡΙΖΑ να έχουν τους απαραίτητους πόρους. Πέρα από τη χρηματοδότηση των συνιστωσών του ο ΣΥΡΙΖΑ χρειάζεται οικονομική αυτοτέλεια σαν ΣΥΡΙΖΑ, που να του επιτρέπει σοβαρές πρωτοβουλίες σε κεντρικό επίπεδο (γραφεία, έντυπο, κ.λπ.) καθώς και σε επίπεδο τοπικών οργανώσεων. Υποστηρίζουμε, το 25% των συνολικών εσόδων του ΣΥΡΙΖΑ από την κρατική επιχορήγηση και τα έσοδα των βουλευτών του να μοιράζεται στα κεντρικά γραφεία στις νομαρχιακές και τοπικές οργανώσεις.
ΜΜΕ: Έχει πια υπερωριμάσει η ανάγκη να συσταθεί ένα πολυτασικό Γραφείο Τύπου με ουσιαστικές αρμοδιότητες και πολιτική ισχύ, το οποίο θα καθορίζει και θα ελέγχει τους προς τα έξω εκπροσώπους, με εναλλαγή προσώπων.
Να οριστεί επιτροπή που θα φέρει πρόταση για εφημερίδα, περιοδικό και ραδιοτηλεοπτικά μέσα του ΣΥΡΙΖΑ
Εναλλαγή: Η κουλτούρα της εναλλαγής στις θέσεις ευθύνης πρέπει να αποτελέσει στο εξής απαράβατο κανόνα λειτουργίας του ΣΥΡΙΖΑ. Είναι ο μόνος τρόπος να διασφαλίζεται ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν χρησιμοποιείται είτε από άτομα είτε από συνιστώσες για την εξασφάλιση δικών τους πλεονεκτημάτων. Μέγιστο διάστημα παραμονής σε θέσεις ευθύνης ή δημόσιας εκπροσώπησης οι 6 μήνες. Η εναλλαγή διαπερνά την δομή του ΣΥΡΙΖΑ από πάνω μέχρι κάτω (Κεντρική Γραμματεία, Γραφείο Τύπου, εκλόγιμες θέσεις βουλευτών και ευρωβουλευτών, Νομαρχιακές Γραμματείες, τοπικές και κλαδικές/θεματικές συντονιστικές επιτροπές).
Ανακλητότητα: Εξίσου σημαντική είναι η κουλτούρα της ανακλητότητας όλων των εκλεγμένων μελών των οργάνων του ΣΥΡΙΖΑ: τα σώματα που εκλέγουν να μπορούν ανά πάσα στιγμή να ανακαλέσουν οποιοδήποτε μέλος των οργάνων.
Υπαγωγή των βουλευτών σε έλεγχο: Χρειάζεται παρακολούθηση και έλεγχος του έργου των βουλευτών και ευρωβουλευτών και υπαγωγή τους σε συλλογικές διαδικασίες. Πρέπει να υπάρχουν διαδικασίες εναλλαγής, ελέγχου και ανάκλησης των βουλευτών.
Συναίνεση και ειδικές πλειοψηφίες: Στη διαδικασία λήψης των αποφάσεων θα πρέπει να εξαντλείται η δυνατότητα απόφασης με συναίνεση, αλλά στις περιπτώσεις που αυτό δεν εξασφαλίζεται, οι αποφάσεις θα παίρνονται με σύστημα απλής ή ενισχυμένης πλειοψηφίας ανάλογα με την περίπτωση.
Κεντρικά και περιφερειακά όργανα: Προτείνουμε συνέδριο ανά διετία, που να αποτελείται από εκλεγμένους αντιπροσώπους, με αποφασιστικό ρόλο. Το συνέδριο να παίρνει τις πολιτικές αποφάσεις και να εκλέγει Πανελλαδική Συντονιστική Επιτροπή (ΠΣΕ). Η Πανελλαδική Συνάντηση να καλείται κάθε χρόνο και να έχει χαρακτηριστικά αποφασιστικού οργάνου. Η ΠΣΕ να συνεδριάζει τουλάχιστο δύο φορές το χρόνο ανάμεσα στο Συνέδριο και την ΠΣ. Η Γραμματεία να αποτελεί εκτελεστικό όργανο της ΠΣΕ και να συνεδριάζει κάθε βδομάδα και έκτακτα όποτε χρειαστεί.
Αυτά σημαίνουν ο ΣΥΡΙΖΑ να γίνει ενιαίο κόμμα;
Στο ερώτημα αν οι πιο πάνω προτάσεις σημαίνουν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να μετασχηματιστεί σε κόμμα, η απάντηση δεν είναι ένα απλό «ναι» ή «όχι». Ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να μετασχηματιστεί σε ένα «πολιτικό φορέα» ειδικού τύπου, με τα δικά του ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, τα οποία τον διαφοροποιούν από τα υπόλοιπα κόμματα όπως τα ξέρουμε και όπως λειτουργούν.
Για μια ακόμη φορά η συζήτηση πάνω και σε αυτό το θέμα πρέπει να ξεκινήσει από την κοινωνία. Τα πλατιά λαϊκά στρώματα τα οποία στρέφονται προς τον ΣΥΡΙΖΑ τον αντιλαμβάνονται σαν πολιτικό φορέα. Η μετεξέλιξη λοιπόν του ΣΥΡΙΖΑ είναι απαραίτητη για να ευθυγραμμιστεί με τις ανάγκες της κοινωνίας.
Όμως ο ΣΥΡΙΖΑ σαν πολιτικός φορέας δεν νοείται να καταργήσει την ανεξαρτησία των συνιστωσών που τον αποτελούν. Αν επιχειρήσει κάτι τέτοιο θα καταργηθεί ο ίδιος. Δεν νοείται να βάλει περιορισμούς στην ελευθερία έκφρασης, είτε ατόμων, είτε ρευμάτων, είτε οργανώσεων. Δεν νοείται να θέσει περιορισμούς στην ανεξαρτησία δράσης της καθεμιά ξεχωριστής οργάνωσης.
Με αυτά τα δεδομένα δεν μπορεί να υπάρξει σαν κόμμα, όπως τα παραδοσιακά κόμματα. Όμως μπορεί να υπάρξει σαν ένας πολιτικός φορέας ο οποίος να έχει έντονα ομοσπονδιακά χαρακτηριστικά. Αυτή είναι η δική μας πρόταση γι? αυτή τη φάση στην οποία βρισκόμαστε. Ανάλογα με την εξέλιξή του ο ΣΥΡΙΖΑ αναπόφευκτα θα σταθεί ξανά σ? αυτό το ζήτημα. Και στο βαθμό που μπορέσει να ομογενοποιηθεί ιδεολογικά και πολιτικά, τότε θα μπορεί να συζητήσει ξανά την περαιτέρω πορεία του.
