Νίκος Κανελλής,
Δημοτικός σύμβουλος Βόλου *
Με δεδομένο ότι κατά πάσα πιθανότητα οδεύουμε προς πρόωρες εκλογές το ερώτημα που τίθεται μπροστά στο εργατικό και λαϊκό κίνημα και μπροστά σε όλη την Αριστερά είναι «ποια πρέπει να είναι η επόμενη κυβέρνηση;».
Τυχόν νίκη ΝΔ – ΠΑΣΟΚ ισοδυναμεί με καταστροφή
Από τη σκοπιά των συμφερόντων των εργατικών και λαϊκών στρωμάτων το σενάριο της νίκης του Σαμαρά θα είναι καταστροφικό. Σε μια τέτοια περίπτωση είναι βέβαιο ότι η άρχουσα τάξη και οι δανειστές θα συνεχίσουν την άγρια επίθεση που ζούμε από το 2010, χωρίς κανέναν ηθικό φραγμό και με αχαλίνωτο ταξικό μίσος. Θα επιδιώξουν να συντρίψουν οριστικά ότι έχει απομείνει από τις εργατικές και λαϊκές κατακτήσεις, έχοντας ως τελικό στόχο το να τσακίσουν το μαζικό κίνημα για μια ολόκληρη ιστορική περίοδο. Εδώ, αρκεί απλά να δούμε τις απαιτήσεις τους για το πετσόκομμα των συνδικαλιστικών δικαιωμάτων και την ουσιαστική «κατάργηση» του δικαιώματος στην απεργία, κάτι που συζητάνε εδώ και καιρό.
Το αποτέλεσμα μιας εκλογικής νίκης των ΝΔ-ΠΑΣΟΚ (όποια ονομασία και αν έχουν τότε) θα είναι το μαζικό κίνημα να βρεθεί σε χειρότερη θέση, σε σχέση με σήμερα, επειδή το ηθικό του θα έχει πέσει και θα έχει βαθύνει η απογοήτευση και η ηττοπάθεια. Και το ερώτημα τότε είναι ποια ελπίδα θα υπάρχει για να αναπτυχθεί αντίσταση στη συνεχιζόμενη λιτότητα αν ο λαός, δια της ψήφου του, έχει δώσει τη δυνατότητα στον Σαμαρά, τον Βενιζέλο και τους υπόλοιπους να συνεχίσουν την ίδια πολιτική;
Τις παραπάνω καταστροφικές συνέπειες που θα έρθουν αν κερδίσει η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ τις αντιλαμβάνονται το εργατικό κίνημα και ο λαός και για αυτό κινούνται στην αντίθετη κατεύθυνση. Και ο μοναδικός τρόπος (με βάση του συσχετισμούς έτσι όπως διαμορφώθηκαν στις εκλογές του 2012) για να αποτραπεί μια νέα κυβέρνηση Σαμαρά θα είναι η ψήφος στο ΣΥΡΙΖΑ.
Για αυτό το λόγο ο ΣΥΡΙΖΑ έρχεται πρώτος στις δημοσκοπήσεις και αυτό ανεξάρτητα από το πόσο πείθει, συσπειρώνει και εμπνέει πραγματικά όσους δηλώνουν ότι θα τον ψηφίσουν.
Τι θα σημαίνει μια νίκη του ΣΥΡΙΖΑ
Ποιες συνθήκες θα δημιουργήσει μια νίκη του ΣΥΡΙΖΑ, ανεξάρτητα από την όποια κριτική μπορεί κανείς να ασκεί στην πολιτική που εκπορεύεται από την ηγεσία του;
Καταρχάς θα αλλάξει η ψυχολογία και το ηθικό του λαού. Να θυμίσουμε ότι κάτι τέτοιο συνέβη και το 2012, ανάμεσα στις δυο εκλογές, όταν πολύ μαζικά στρώματα του λαού πίστεψαν ότι μια ριζική αλλαγή πορείας ήταν εφικτή.
Αν ο ΣΥΡΙΖΑ κερδίσει τις εκλογές ο κόσμος θα πάρει μια μεγάλη ανάσα ανακούφισης γιατί θα έχει ξεφορτωθεί τους μισητούς εκπροσώπους της άρχουσας τάξης και των δανειστών και θα έχει βάλει στη θέση τους μια νέα κυβέρνηση η οποία έχει από σήμερα δεσμευτεί δημόσια ότι θα ανατρέψει τη μνημονιακή λιτότητα και ότι θα ακολουθήσει μια διαφορετική φιλολαϊκή πολιτική.
Θα δημιουργηθούν λοιπόν πιο ευνοϊκές συνθήκες για να αναπτυχθούν ξανά μαζικοί αγώνες και διεκδικήσεις καθώς για πάρα πολύ κόσμο θα εμφανιστεί η δυνατότητα να διεκδικήσει και να πάρει πίσω όσα, ή τουλάχιστο ένα μέρος όσων έχασε τα προηγούμενα χρόνια. Το εργατικό – λαϊκό κίνημα θα τείνει να αναζωπυρωθεί ζητώντας τη λήψη των μέτρων εκείνων που θα βελτιώνουν τη ζωή του: κατάργηση των μισητών χαρατσιών, άμεση μείωση των τεράστιων βαρών που συσσωρεύονται στα νοικοκυριά (λογαριασμοί, ασφαλιστικά ταμεία, φορολόγηση, κόκκινα δάνεια), επαναφορά κατώτατου μισθού και γενικά αυξήσεις σε μισθούς και συντάξεις, πληρωμή όσων εργάζονται και δεν πληρώνονται, επαναπρόσληψη απολυμένων (δημόσιο, ΕΡΤ κλπ), κατάργηση των αντεργατικών και αντιαπεργιακών νόμων, επαναφορά και τήρηση της εργατικής νομοθεσίας, στήριξη της δημόσιας Υγείας και Παιδείας κοκ.
Τι θα κάνουν οι δανειστές;
Απέναντι σε αυτές τις εξελίξεις προκύπτουν, εντελώς λογικά, τα δυο επόμενα ερωτήματα: «ποια θα είναι η στάση των δανειστών και της άρχουσας τάξης απέναντι σε αυτές τις διεκδικήσεις;» και «ποια θα πρέπει να είναι η στάση της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ;».
Σε ότι αφορά το πρώτο είναι ξεκάθαρο ότι οι δανειστές και η άρχουσα τάξη με τίποτα δεν πρόκειται να συμφωνήσουν στη λήψη ουσιαστικών φιλολαϊκών μέτρων. Δεν υπάρχει καμία απολύτως περίπτωση το κεφάλαιο να δώσει πίσω όσα πήρε τα προηγούμενα χρόνια, ειδικά μέσα στις σημερινές συνθήκες κρίσης. Δεν υπάρχει καμία περίπτωση η ΕΕ να συναινέσει σε μια τέτοιους είδους αλλαγή πολιτικής γιατί έτσι θα ανοίξει τον «ασκό του Αιόλου» των εργατικών διεκδικήσεων σε όλη την ευρωπαϊκή «περιφέρεια» όπου οι λαοί βιώνουν τις ίδιες ακριβώς πολιτικές.
Άρα, η απάντηση των δανειστών και της άρχουσας τάξης θα είναι «πόλεμος» με όλα τα μέσα: εκβιασμός για έξοδο από το ευρώ, οικονομικό σαμποτάζ και λοκ άουτ, απολύσεις και συνδικαλιστικές διώξεις, πληρωμένη προπαγάνδα από τα συστημικά ΜΜΕ, χρήση όλων των παρακρατικών μηχανισμών συμπεριλαμβανομένων των φασιστών με στόχο είτε την υποταγή της νέας κυβέρνησης στις απαιτήσεις τους είτε την ανατροπή της.
Άλλωστε με παρόμοια τα «όπλα» δεν πολέμησαν οι άρχουσες τάξεις τις κυβερνήσεις του Τσάβες και του Μοράλες στη Λατινική Αμερική την προηγούμενη περίοδο; Με τα ίδια όπλα δεν έχουν αντιμετωπίσει όλες τις φιλολαϊκές – αριστερές κυβερνήσεις ιστορικά (πχ κυβέρνηση Αλλιέντε στη Χιλή);
Πως θα αντιδράσει ο ΣΥΡΙΖΑ;
Απέναντι σε αυτό τον πόλεμο η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ θα έχει δυο δρόμους να διαλέξει: είτε την υποταγή στις απαιτήσεις των κυρίαρχων τάξεων, με καταστροφικά αποτελέσματα για την ίδια και για το εργατικό – λαϊκό κίνημα, είτε τη σύγκρουση με τους δανειστές και την άρχουσα τάξη.
Η δεύτερη επιλογή έχει ως λογικό επακόλουθο τη λήψη μέτρων που αφαιρούν την οικονομική εξουσία από τα χέρια της άρχουσας τάξης προς το συμφέρον των εργαζομένων και του λαού.
Τέτοια μέτρα είναι: η διαγραφή του χρέους, η εθνικοποίηση των τραπεζών και των στρατηγικών τομέων της οικονομίας κάτω από εργατικό – κοινωνικό έλεγχο και διαχείριση, οι μαζικές επενδύσεις στον δημόσιο τομέα, ο έλεγχος του εξωτερικού εμπορίου κα. Αυτή η επιλογή έχει ως προϋπόθεση τη στήριξη στο εργατικό λαϊκό κίνημα για την εφαρμογή αυτών των μέτρων και ταυτόχρονα καθιστά αναγκαίο το διεθνιστικό κάλεσμα στο εργατικό κίνημα και τους λαούς, πρώτα και κύρια της Ευρωπαϊκής περιφέρειας, για να ακολουθήσουν τον ίδιο δρόμο. Με δυο λόγια η δεύτερη επιλογή αποτελεί την απαρχή μιας γενικευμένης σύγκρουσης με την εξουσία του μεγάλου κεφαλαίου και της πορείας προς τον σοσιαλιστικό μετασχηματισμό της κοινωνίας.
Κατά τη γνώμη μας, είναι καθαρό ότι η πλειοψηφία των ηγετικών κλιμακίων του ΣΥΡΙΖΑ κινείται σήμερα περισσότερο προς τον πρώτο δρόμο, αυτόν του συμβιβασμού, παρά προς το δεύτερο, αυτόν της ρήξης και της ανατροπής. Είναι όμως εξίσου σαφές ότι η κοινωνία και το κίνημα θα τείνουν να σπρώχνουν μια κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ προς το δεύτερο δρόμο. Σε αυτή την κατεύθυνση σημαντικό ρόλο θα έχουν τη δυνατότητα να παίξουν όλες οι πολιτικές δυνάμεις, τόσο μέσα στο ΣΥΡΙΖΑ όσο και έξω από αυτόν, που βλέπουν, συζητάνε και προετοιμάζονται για τον δεύτερο δρόμο.
Η υπόλοιπη Αριστερά
Η ανάδειξη του ΣΥΡΙΖΑ στην κυβέρνηση (η «κυβέρνηση της Αριστεράς») μπορεί να αποτελέσει ένα ιστορικό σημείο καμπής για όλα τα παραπάνω. Για αυτό κάθε δύναμη της Αριστεράς, μικρότερη ή μεγαλύτερη, οφείλει να αναλάβει τις ευθύνες της απέναντι σε αυτή την πρόκληση. Κάθε αριστερό κόμμα ή οργάνωση που δείχνει στα λαϊκά στρώματα ότι δεν καταλαβαίνει τη σημασία της πτώσης των σημερινών κυβερνώντων και της ανάδειξης μιας κυβέρνησης της Αριστεράς κατά τη γνώμη μας κινείται σε λάθος κατεύθυνση και θα πληρώσει «κόστος» και μάλιστα μεγάλο.
Την ίδια ώρα, κάθε οργάνωση και κόμμα της Αριστεράς που μιλά στο όνομα των συμφερόντων των εργαζομένων και του λαού, οφείλει να εξηγεί ότι μια ριζοσπαστική – σοσιαλιστική πολιτική είναι ο μόνος τρόπος ώστε μια κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ (και της Αριστεράς ευρύτερα) να εκπληρώσει πραγματικά τις λαϊκές – εργατικές προσδοκίες και να μην οδηγήσει σε νέα αδιέξοδα κι επομένως μια νέα ιστορική ήττα για την Αριστερά και την κοινωνία.
