Αργά ή γρήγορα θα γινόταν κι αυτό. Η δεξιά στροφή που έχει χαράξει η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ μετά τις εκλογές του 2012 ανάγκασε ακόμα κι ένα μεγάλο τμήμα της παλιάς ηγετικής ομάδας, αυτής που στήριζε τον πρόεδρο του κόμματος και που μέχρι πρόσφατα έδινε μαζί του τη μάχη στις συνεδριακές και τις άλλες κομματικές διαδικασίες, να διαφοροποιηθεί από τις επιλογές του.
Το κείμενο των 53 που δημοσιεύθηκε χτες (https://xekinima.org/arthra/view/article/to-keimeno-ton-53-stelexon-toy-syriza/) συνιστά μια σαφή διαφοροποίηση, αν όχι μια ρήξη με τις επιλογές της ηγετικής ομάδας όλο το τελευταίο διάστημα. Και την ίδια ώρα αποτελεί μια εν δυνάμει σοβαρή ενίσχυση της αριστερής αντιπολίτευσης στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ.
Αν μέχρι τώρα την αντιπολίτευση του ΣΥΡΙΖΑ την εξέφραζε κατά κύριο λόγο η Αριστερή Πλατφόρμα (παρότι πρόσφατα είχε αρχίσει να συγκροτείται με πιο οργανωμένο τρόπο και η ΑΝΑΣΑ) με αυτή την κίνηση διαμορφώνονται νέα δεδομένα και καλύτεροι όροι ώστε να υψωθούν πιο μεγάλα εμπόδια στη διαρκή μετατόπιση του ΣΥΡΙΖΑ προς τα δεξιά, προς υποτιθέμενες πιο «ρεαλιστικές» πολιτικές επιλογές – δηλαδή σε επιλογές ενσωμάτωσής του στο σύστημα.
για τη δημοκρατία στο κόμμα
Τα ζητήματα που βάζουν οι 53 έχουν δύο σκέλη: το πρώτο αφορά στη λειτουργία του κόμματος και τις εσωτερικές δημοκρατικές διαδικασίες που έχουν «ατονήσει». Το δεύτερο αφορά τον πολιτικό προσανατολισμό.
Το θέμα της δημοκρατίας και της εσωτερικής λειτουργίας είναι ένα θέμα που απασχολεί όντως χιλιάδες μέλη και υποστηρικτές του ΣΥΡΙΖΑ. Το ποιος παίρνει τις καθοριστικές αποφάσεις, γιατί αναιρούνται συνεδριακές αποφάσεις, ο ρόλος που παίζουν οι εταιρίες μάρκετινγκ στη διαμόρφωση της εκστρατείας του κόμματος, ο τρόπος που επιλέγονται οι συμμαχίες, το ποιοι είναι αυτοί οι «σύμβουλοι» του προέδρου και τι ρόλο παίζουν, πώς γίνεται ένα κόμμα της Αριστεράς να υιοθετεί τα συνθήματα και τα σλόγκαν του αντιπάλου όπως το «neaellada.gr», όλα αυτά είναι ερωτήματα που ακουμπούν την ουσία – το κατά πόσο δηλαδή ο ΣΥΡΙΖΑ θα λειτουργεί δημοκρατικά ή αν θα καταλήξει να υιοθετήσει τη λειτουργία των αστικών κομμάτων με ότι αυτό συνεπάγεται.
πολιτικός προσανατολισμός και τάσεις ενσωμάτωσης
Σ’ ότι αφορά στον πολιτικό προσανατολισμό του ΣΥΡΙΖΑ, το κείμενο των 53, αν και είναι αρκετά διπλωματικό, βάζει ένα κεντρικό θέμα, παρότι δεν προχωρά στο απαιτούμενο βάθος. Αυτό είναι το κατά πόσο ο ΣΥΡΙΖΑ θα επιμείνει στη γραμμή της κυβέρνησης της Αριστεράς, τη γραμμή δηλαδή που τον εκτίναξε από το 4% στο 27%, ή θα υιοθετήσει την πιο πρόσφατη συνθηματολογία της ηγεσίας η οποία έχει αποσύρει τη λέξη «αριστερά» και προλειαίνει το έδαφος για μια κυβέρνηση «εθνικής σωτηρίας». Μια κυβέρνηση δηλαδή που πρακτικά θα περιλαμβάνει κομμάτια της άρχουσας τάξης.
Το κείμενο των 53 αντανακλά τη γενική δυσαρέσκεια που υπάρχει στον κόσμο του ΣΥΡΙΖΑ. Αυτή η δυσαρέσκεια έχει να κάνει με πολλές από τις επιλογές στις αυτοδιοικητικές εκλογές (Βουδούρης, Καρυπίδης, Τιμπλαλέξης, κλπ) τις πολιτικές τοποθετήσεις κεντρικών στελεχών (Σταθάκης, Δραγασάκης κλπ) που είναι εντελώς ενταγμένες στα πλαίσια του καπιταλιστικού συστήματος, το γεγονός ότι ο ΣΥΡΙΖΑ χάνει διαρκώς τα ριζοσπαστικά του χαρακτηριστικά, μέχρι και για τους τελευταίους χειρισμούς του ΣΥΡΙΖΑ στο θέμα της Φιλαδέλφειας και του γηπέδου της ΑΕΚ. Η τάση για τη σταδιακή ενσωμάτωση του ΣΥΡΙΖΑ γίνεται κάθε μέρα όλο και πιο εμφανής στα μέλη, τους υποστηρικτές και τους ψηφοφόρους του.
περιστολή της δημοκρατίας και δεξιά στροφή πάνε μαζί
Όλη αυτή η δεξιά μετατόπιση της ηγεσίας το προηγούμενο διάστημα δεν θα μπορούσε παρά να πάει πακέτο με το στέρεμα των εσωκομματικών δημοκρατικών διαδικασιών. Αυτή άλλωστε είναι και η ιστορική εμπειρία από όλα τα παλιά αριστερά κόμματα στην πορεία τους προς την ενσωμάτωση: δεξιά μετατόπιση και περιστολή της δημοκρατίας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι αντίστοιχες εξελίξεις με την κίνηση των 53 έχουν προηγηθεί και στη νεολαία του ΣΥΡΙΖΑ (δείτε: http://rednotebook.gr/2014/06/anasynthesi/). Αν και το ειδικό βάρος της νεολαίας είναι μικρότερο, θα μπορούσε να πει κανείς ότι ο ίδιος «χώρος» εντός του ΣΥΡΙΖΑ ξεκίνησε τη διαφοροποίησή του με το σχηματισμό ξεχωριστής τάσης με το όνομα Ανασύνθεση στη νεολαία λίγο καιρό πριν, η οποία έχει και την πλειοψηφία στο κεντρικό όργανο της νεολαίας.
η σημασία των εξελίξεων
Παρά την κριτική που μπορεί να ασκήσει ο καθένας σε πολλά από τα στελέχη που υπογράφουν το κείμενο για την μέχρι πρόσφατα στάση τους στις εσωκομματικές ισορροπίες και διαπάλες, καθώς και για την «πρακτική» τους στα «καθημερινά» του κόμματος, πρέπει να αναγνωριστεί ότι η εξέλιξη αυτή είναι σημαντική.
Αν δει κάποιος τα ισοζύγια στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ, εύκολα φαίνεται ότι αυτή τη στιγμή το σύνολο των αριστερών αντιπολιτευτικών τάσεων στο εσωτερικό του, δηλαδή η Αριστερή Πλατφόρμα, η ΑΝΑΣΑ και η Αριστερή ΑΡΕΝ (που κύρια εκφράζεται με το κείμενο των 53) έχει την πλειοψηφία στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ.
Από την άλλη όμως χρειάζεται η επίγνωση ότι αυτό δεν πρόκειται να ανακόψει τους στόχους και τις επιδιώξεις της δεξιάς πτέρυγας του κόμματος, που έχει δύο μεγάλα «ατού» απέναντι στην αριστερά του κόμματος. Το πρώτο είναι ότι έχει μια «καθαρή» (σχετικά) οικονομική και πολιτική κατεύθυνση κάτι που δεν χαρακτηρίζει την αριστερά του ΣΥΡΙΖΑ, τουλάχιστον στο σύνολό της. Δεύτερο, στη σύγκρουση με την αριστερή πτέρυγα του ΣΥΡΙΖΑ η δεξιά πτέρυγα θα έχει την αμέριστη υποστήριξη από το κατεστημένο και τα ΜΜΕ.
δεν χωράνε αυταπάτες
Κατά τη γνώμη μας δεν πρέπει να υπάρχουν αυταπάτες ότι από τη στιγμή που υπάρχει ανατροπή των εσωτερικών ισοζυγίων στο κόμμα, η πλειοψηφούσα αριστερή πτέρυγα του κόμματος θα μπορέσει εύκολα να βάλει φρένο στη δεξιά διολίσθηση της ηγετικής ομάδας. Ακόμα και αν η αριστερά ήταν ενιαία στις προτάσεις της, η δεξιά πτέρυγα, δεν καταλαβαίνει από εσωκομματική δημοκρατία! Στην πραγματικότητα ο πόλεμος στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει ακόμα ξεδιπλωθεί στην πλήρη του διάσταση!
Η αριστερά του ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να ξέρει ότι η δεξιά πτέρυγα με την υποστήριξη της άρχουσας τάξης θα δώσουν τη μάχη για τον εξοβελισμό των αριστερών ριζοσπαστικών ιδεών από το εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ, όποιο και αν είναι το κόστος! Κι αυτό συμπεριλαμβάνει και τη διάσπαση του ΣΥΡΙΖΑ!
καθήκοντα για όλους εμάς
Στο βαθμό που η αριστερά του ΣΥΡΙΖΑ κατανοεί τους κινδύνους αυτούς στην πλήρη τους διάσταση, είναι σωστό να προχωρήσει:
- κατ’ αρχήν στη συνεργασία του συνόλου της αριστεράς του ΣΥΡΙΖΑ (με το κάθε ξεχωριστό μέρος ασφαλώς να διατηρεί την αυτονομία του)
- κατά δεύτερο στην επεξεργασία και στο βάθεμα του προγράμματος (οικονομικού και πολιτικού) για έξοδο από την κρίση, στη βάση σοσιαλιστικών πολιτικών και στην υπηρεσία των εργατικών και λαϊκών στρωμάτων.
Η δε αριστερά που βρίσκεται εκτός ΣΥΡΙΖΑ, έχει ευθύνη να στηρίξει με κάθε τρόπο, σε συντονισμό και συνεννόηση, τις μάχες που δίνει η αριστερά εντός ΣΥΡΙΖΑ.
Σε ότι αφορά το τελευταίο δεν περιμένουμε ασφαλώς τίποτα από την ηγεσία του ΚΚΕ, ή από τις ηγεμονικές δυνάμεις στην ΑΝΤΑΡΣΥΑ. Όμως σε όλους τους χώρους της Αριστεράς υπάρχουν σημαντικές δυνάμεις που δεν ζουν «στον κόσμο τους» και δεν χαρακτηρίζονται από άκρατο σεκταρισμό, έχουν σχέση με τις πραγματικές διεργασίες και τα κινήματα στην κοινωνία και έτσι μπορούν να ανταποκριθούν θετικά στα «καλέσματα» της εποχής μας. Πράγμα που σημαίνει μετωπική συντροφική συνεργασία με την αριστερά στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ και κοινές μάχες και στα κινήματα αλλά και ενάντια στη δεξιά πτέρυγα του ΣΥΡΙΖΑ.
