Μαρία Καπαράκη
Σε νέα πολιτική κρίση έχουν οδηγήσει οι πρόσφατες εξελίξεις στην Ιταλία. Τελευταία στιγμή και με «την ψυχή στο στόμα» η κυβέρνηση συνασπισμού με πρωθυπουργό τον Ενρίκο Λέτα κατάφερε να πάρει ψήφο εμπιστοσύνης, παραμένοντας στην εξουσία και αποφεύγοντας νέες πρόωρες εκλογές.
Το χρονικό της κρίσης των τελευταίων ημερών
Από τα τέλη Απρίλη του 2013 η Ιταλία κυβερνάται από μια τρικομματική κυβέρνηση, στην οποία συμμετέχει το Δημοκρατικό κόμμα του Ενρίκο Λέτα (Σοσιαλδημοκρατικό κόμμα, αντίστοιχο του ΠΑΣΟΚ, που αυτοαποκαλούνται «κεντροαριστεροί») το δεξιό κόμμα του Σίλβιο Μπερλουσκόνι (PdL- Λαός της Ελευθερίας) και το κεντρώο κόμμα του πρώην πρωθυπουργού Μάριο Μόντι.
Πρόσφατα ο Μπερλουσκόνι κρίθηκε ένοχος για φοροδιαφυγή, λόγω φορολογικών απατών που διέπραξε μέσω του τηλεοπτικού του κολοσσού Mediaset. Η καταδίκη αυτή -όπως προβλέπει η νομοθεσία- θέτει το θέμα διαγραφής του από τη Γερουσία.
Με αφορμή τα παραπάνω, για μέρες ολόκληρες ο Μπερλουσκόνι εκβίαζε ότι θα ρίξει την κυβέρνηση. Πέντε βουλευτές του κόμματος του PdL παραιτήθηκαν στα τέλη του Σεπτέμβρη από την κυβέρνηση, ενώ κι άλλοι γερουσιαστές του κόμματος- υπό την προτροπή του Μπερλουσκόνι- απειλούσαν με παραίτηση. Ο Μπερλουσκόνι δήλωνε με αυτοπεποίθηση ότι «πρέπει να προκηρυχθούν πρόωρες εκλογές» και ότι «η κεντροδεξιά, βάσει των δημοσκοπικών ερευνών, πρόκειται σίγουρα να τις κερδίσει».
Μπερλουσκόνι: ρήξεις στο εσωτερικό του κόμματός του και στροφή 180 μοιρών για τον ίδιο
Όμως, μια σειρά από υπουργοί και γερουσιαστές του PdL είχαν από νωρίς αποφασίσει να μην υπακούσουν τον Μπερλουσκόνι και να στηρίξουν με την ψήφο τους την κυβέρνηση. Ανάμεσά τους και ο γενικός γραμματέας του κόμματος και αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Αντζελίνο Αλφάνο.
Κάτω από την πίεση των βουλευτών του, ο Μπερλουσκόνι αναγκάστηκε να κάνει στροφή 180 μοιρών, στηρίζοντας την κυβέρνηση Λέτα. Έτσι, τελικά η κυβέρνηση έλαβε ψήφο εμπιστοσύνης από την ιταλική Γερουσία, με 235 ψήφους υπέρ και 70 κατά.
Παρόλα αυτά ο Μπερλουσκόνι δεν κατάφερε να αποφύγει τις βαθιές ρήξεις στο εσωτερικό του PdL. Λίγη ώρα μετά την αλλαγή της στάσης του, ανακοινώθηκε από τον πρώην εκπρόσωπο του κόμματος Φαμπρίτσιο Τσικίτο η διάσπαση του κόμματος με την αποχώρηση ενός αριθμού βουλευτών. Ταυτόχρονα, μια σειρά από γερουσιαστές άρχισαν να συσπειρώνονται γύρω από τον Αντζελίνο Αλφάνο, με πιθανή πρόθεση να προχωρήσουν στην σύσταση δικής τους αυτόνομης ομάδας.
Πιέσεις από την ευρωπαϊκή άρχουσα τάξη και ο φόβος πίσω από αυτές
Τις μέρες πριν την ολοκλήρωση της διαδικασίας ψήφου εμπιστοσύνης, όταν ο κίνδυνος πτώσης της κυβέρνησης ήταν έντονος, οι πιέσεις από το εξωτερικό ήταν πολύ έντονες.
Το ΔΝΤ σε έκθεσή του για την πορεία της ιταλικής οικονομίας προειδοποιούσε ότι μια μεγάλη αναταραχή στην Ιταλία θα προκαλούσε αρνητικές συνέπειες και σοκ σε ιταλικό, ευρωπαϊκό, ακόμη και παγκόσμιο επίπεδο.
Ταυτόχρονα, ο Ευρωπαίος Επίτροπος για την οικονομία Όλι Ρεν έκανε έκκληση για πολιτική σταθερότητα έτσι ώστε «να μπορέσει να λάβει (σ.σ.: η ιταλική κυβέρνηση) τις πολλές και σημαντικές αποφάσεις που είναι απαραίτητες για την επάνοδο στην ανάπτυξη».
Στην πραγματικότητα, αυτό που άγχωνε και αγχώνει την ευρωπαϊκή άρχουσα τάξη είναι ότι τυχόν πτώση της εύθραυστης κυβέρνησης Λέτα θα σήμαινε αδυναμία εφαρμογής της λιτότητας που έχει επιβάλει η ΕΕ μαζί με το ΔΝΤ και τη ντόπια άρχουσα τάξη. Άλλωστε η Ιταλία, όπως και η Ελλάδα, ζει με τον «μπαμπούλα» της χρεοκοπίας και της εξόδου από το ευρώ.
Έκθεση της τράπεζας επενδύσεων Mediobanca που είχε βγει στη δημοσιότητα λίγους μήνες πριν, ανέφερε ότι αν η Ιταλία δεν προχωρήσει σε «σημαντικές μεταρρυθμίσεις» μέχρι το τέλος του 2013, τότε κινδυνεύει με χρεοκοπία.
Οι πιέσεις αυτές δεν αφήνουν αδιάφορη την ιταλική ελίτ – αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο τα στελέχη του PdL αρνήθηκαν να υπακούσουν τον Μπερλουσκόνι.
Πιο εύθραυστη από ποτέ η “πολιτική σταθερότητα”
Παρά το γεγονός ότι η κυβέρνηση Λέτα κατάφερε να πάρει ψήφο εμπιστοσύνης, κάθε άλλο παρά σταθερή μπορεί να χαρακτηριστεί η πολιτική κατάσταση.
Μπορεί ο Λέτα μετά την ψήφο εμπιστοσύνης να θέλει να δείξει ότι έχει νέα νωπή «εντολή» για συνέχιση της πολιτικής του και να δηλώνει ότι ιταλική πολιτική «αλλάζει σελίδα», όμως η κατάσταση της ιταλικής οικονομίας δεν του αφήνει πολλά περιθώρια για εφησυχασμό:
- Η εμπορική ένωση Confcommercio προβλέπει πάνω από 4 εκατομμύρια φτωχούς στην Ιταλία και προειδοποιεί για τη ραγδαία αύξηση της φτώχειας. Σύμφωνα με τα στοιχεία της, τα τελευταία 5 χρόνια κάθε μέρα 615 Ιταλοί περνούν το κατώφλι της φτώχειας!
- Η ανεργία των νέων έχει σπάσει κάθε ρεκόρ, ξεπερνώντας πλέον το 40%. Μέχρι το τέλος του 2013 οι άνεργοι στην Ιταλία προβλέπεται ότι μπορεί να φτάσουν τα 3,5 εκατομμύρια!
- Μόνο το 1ο εξάμηνο του 2013, 6.500 εταιρίες κήρυξαν πτώχευση!
- Η κακοπληρωμένη και περιστασιακή εργασία είναι σε εκρηκτικά επίπεδα, ενώ η υποαπασχόληση και οι απολύσεις αυξάνονται αλματωδώς!
- Η κυβέρνηση προχωρά σε νέες περικοπές στην Παιδεία και την Υγεία, με παράλληλη αύξηση των ωραρίων και εντατικοποίηση της εργασίας και μπλοκάρισμα των Συλλογικών Συμβάσεων.
Με βάση όλα τα παραπάνω, είναι θέμα χρόνου προτού δούμε ξανά μεγάλους αγώνες στη χώρα. Ήδη όλους τους τελευταίους μήνες μια σειρά αγώνες βρίσκονται σε εξέλιξη – μαθητές, εργαζόμενοι στην Υγεία και το δημόσιο, απολυμένοι από εργοστάσια που κλείνουν, κ.α. Σε μια κοινωνία που εξαθλιώνεται και που συσσωρεύει οργή και αγανάκτηση, όσες «ανάσες ζωής» κι αν καταφέρνει να πάρει το σύστημα, η πολιτική αστάθεια της παρούσας, αλλά και οποιασδήποτε μελλοντικής κυβέρνησης είναι κάτι παραπάνω από βέβαιη.
