Δημοσιεύουμε αποσπάσματα μετάφρασης της ανακοίνωσης του Arbetarpartiet (Εργατικό Κόμμα στη Σουηδία) σχετικά με το πρόσφατο κύμα βίας από συμμορίες και την αντίδραση του κράτους.
Η Σουηδία γνωρίζει το τελευταίο διάστημα μια μεγάλη αύξηση της βίας που σχετίζεται με νεανικές συμμορίες. Τα βίαια επεισόδια που περιλαμβάνουν πυροβολισμούς και βομβιστικές επιθέσεις έχουν φτάσει σε επίπεδα ρεκόρ. Το 2022, σημειώθηκαν 391 επεισόδια με πυροβολισμούς, 62 εκ των οποίων ήταν θανατηφόρα. Ο αριθμός αυτός αναμένεται να αυξηθεί ακόμη περισσότερο φέτος, καθώς ο Σεπτέμβριος ήταν ο χειρότερος μήνας που έχει καταγραφεί ποτέ. Το 2023 η ένοπλη βία στη Σουηδία είχε φτάσει 2,5 φορές πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
Η Arbetarpartiet συνδέεται με το Workers International Network, (Διεθνές Δίκτυο Εργαζομένων) με το οποίο συνεργάζεται το Internationalist Standpoint.
Ο στρατός δεν μπορεί να σταματήσει τις συμμορίες
Σε μια δραματική ομιλία για την «κατάσταση του έθνους» ο Σουηδός πρωθυπουργός Ουλφ Κρίστερσον (Ulf Kristersson) ανακοίνωσε ότι θα καλέσει τον αρχηγό της αστυνομίας και τον ανώτατο διοικητή του στρατού με σκοπό να «μελετήσουν πώς οι ένοπλες δυνάμεις μπορούν να βοηθήσουν την αστυνομία στο έργο της κατά των εγκληματικών συμμοριών». Το φόντο πίσω από αυτή την ανακοίνωση είναι μια άνευ προηγουμένου αύξηση της βίας, των πυροβολισμών και των βομβιστικών επιθέσεων από το οργανωμένο έγκλημα στη Σουηδία. Πριν από 20 χρόνια, η Σουηδία ήταν μία από τις χώρες της Ευρώπης με τα λιγότερα κρούσματα βίας που σχετίζονταν με συμμορίες. Σήμερα, βρίσκεται στην ευρωπαϊκή κορυφή όσον αφορά τους πυροβολισμούς και τις βομβιστικές επιθέσεις. Μόνο τον Σεπτέμβριο του 2023, έντεκα άνθρωποι σκοτώθηκαν σε βίαια επεισόδια που σχετίζονται με συμμορίες.
Η πρόταση του κ. Κρίστερσον, ο οποίος εκπροσωπεί το παραδοσιακό δεξιό «Μετριοπαθές Κόμμα», υποστηρίχθηκε από τους ακροδεξιούς «Σουηδούς Δημοκράτες» καθώς και από τους «Σοσιαλδημοκράτες». Τα τρία μεγαλύτερα κόμματα ανταγωνίζονται τώρα για το ποιο θα προτείνει τα περισσότερα «σκληρά μέτρα» για την καταπολέμηση της εγκληματικότητας. Η αλήθεια είναι ότι οι «Μετριοπαθείς», οι «Σοσιαλδημοκράτες» και οι «Σουηδοί Δημοκράτες» έχουν πρακτικά σχηματίσει μια αυταρχική συμμαχία, βασισμένη στην άγνοια και τον καιροσκοπισμό.
Τα προβλήματα που έχουν συσσωρευτεί επί δύο – τρεις δεκαετίες δεν μπορεί να αναμένεται ότι θα επιλυθούν σε σύντομο χρονικό διάστημα, με μια ιστορική κλιμάκωση των «σκληρών μέτρων». Αναφερόμαστε στην απόφαση του πολιτικού κατεστημένου να βγάλει τον στρατό στους δρόμους ως απάντηση στην αποσύνθεση των κοινωνικών δομών, με τη βία των συμμοριών να είναι η χειρότερη, αλλά όχι η μόνη έκφρασή της μέχρι σήμερα.
Η εμπιστοσύνη της κοινωνίας πρέπει να αποκατασταθεί στα προάστια που μαστίζονται από τη φτώχεια, την ανεργία και τον φυλετικό διαχωρισμό. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι αυτό που συνέβη κατά τη διάρκεια του Πάσχα του 2022. Μέσα σε τέσσερις ημέρες, σημειώθηκαν εννέα βίαιες εκρήξεις σε επτά σουηδικές πόλεις, με μία από τις χειρότερες αυτή στο Ορέμπρο (Örebro). Οι επιθέσεις εναντίον της αστυνομίας και άλλων μελών των σωμάτων ασφαλείας δεν προέρχονταν μόνο από βίαιους εγκληματίες. Ακόμη και γιαγιάδες με τα εγγόνια τους συμμετείχαν στον πετροπόλεμο κατά της αστυνομίας. Αυτό που συνέβη το Πάσχα του 2022 δείχνει πόσο εύκολα η σημερινή κατάσταση μπορεί να εξελιχθεί σε έναν χαμηλής έντασης πόλεμο μεταξύ του κράτους και των προαστίων. Αυτό όμως δεν δείχνει να απασχολεί τους εκπροσώπους του «Μετριοπαθούς Κόμματος», των «Σοσιαλδημοκρατών» και των «Σουηδών Δημοκρατών».
Τα γεγονότα του Πάσχα του 2022 πυροδοτήθηκαν από την προστασία που παρείχε η αστυνομία στον ακροδεξιό πολιτικό Ράσμους Παλουντάν (Rasmus Paludan) κατά τη διοργάνωση συγκεντρώσεων όπου έκαιγαν αντίτυπα του Κορανίου. Η συνεχής κλιμάκωση της καταστολής με τη μορφή στρατιωτικών επεμβάσεων στη ζωή των πολιτών, μπορεί να αποτελέσει το έναυσμα για τον επόμενο χαμηλής έντασης εμφύλιο πόλεμο.
Το 1931, ο σουηδικός στρατός κινητοποιήθηκε για να προστατεύσει απεργοσπάστες κατά τη διάρκεια μιας σειράς απεργιών στη δασική βιομηχανία στην περιοχή Ανταλέν (Ådalen) στη βόρεια Σουηδία. Το αποτέλεσμα ήταν να σκοτωθούν από πυρά του στρατού πέντε εργάτες και να τραυματιστούν αρκετοί ακόμα. Έκτοτε, εφαρμόστηκε αρχικά ως άγραφος κανόνας και αργότερα ως μέρος της επίσημης νομοθεσίας, η αρχή ότι ο στρατός δεν πρέπει ποτέ να χρησιμοποιείται εναντίον του άμαχου πληθυσμού. Σήμερα θα μπορούσε να πει κανείς ότι αυτό που συζητιέται είναι μόνο η χρήση του στρατού για παρακολούθηση, έρευνα και μεταφορές. Αλλά μόλις σπάσει το ταμπού της χρήσης του στρατού για πολιτικά καθήκοντα, υπάρχουν πολύ λίγα πράγματα που εμποδίζουν το «Μετριοπαθές Κόμμα», τους «Σοσιαλδημοκράτες» και τους «Σουηδούς Δημοκράτες» να λάβουν αποφάσεις για την επέκταση των καθηκόντων του στρατού.
Τα βασικά προβλήματα στις φτωχές και φυλετικά διαχωρισμένες περιοχές παραμένουν. Οι αποτυχημένες πολιτικές ενσωμάτωσης των μεταναστών στη σουηδική κοινωνία, η έλλειψη δημόσιου διαλόγου και οι περικοπές στο κράτος πρόνοιας συμβάλουν σε αυτή την κατάσταση. Ενώ η Σουηδία έχει τους περισσότερους πυροβολισμούς στη δυτική Ευρώπη, έχει επίσης τους περισσότερους δισεκατομμυριούχους ανά κάτοικο.
Τα τρία μεγάλα κόμματα, το μόνο που φαίνεται να καταφέρνουν είναι να κλιμακώνουν το σπιράλ της βίας και να ωθούν την κοινωνία σε μια όλο και πιο αυταρχική κατεύθυνση. Σε προηγούμενες περιόδους ήταν σε θέση να θεωρούν δεδομένη την εμπιστοσύνη στους διάφορους θεσμούς του κράτους. Αυτό δεν ισχύει σήμερα. Δεν κατανοούν αυτό που έχει ήδη συμβεί – ότι πολλοί άνθρωποι των προαστίων δεν έχουν πλέον εμπιστοσύνη στις αρχές.
Προκειμένου να περιοριστεί η εγκληματικότητα των συμμοριών, πρέπει να οικοδομηθεί εμπιστοσύνη στη σουηδική κοινωνία στον κόσμο που ζει γύρω από αυτές. Μιλάμε για έναν πληθυσμό με αυξανόμενο αριθμό φτωχών ανθρώπων που υφίστανται διακρίσεις. Η ιστορική απόφαση να διαταχθεί ο στρατός να αναλάβει πολιτικά καθήκοντα είναι ένα τεράστιο βήμα προς μια αυταρχική κατεύθυνση, μια κατεύθυνση αντίθετη από το αναγκαίο έργο της οικοδόμησης εμπιστοσύνης στην κοινωνία. Και πρόκειται πράγματι για ένα έργο, με τη σωστή έννοια του όρου. Το σχέδιο αυτό απαιτεί την κινητοποίηση των εργαζομένων τόσο σουηδικού όσο και μεταναστευτικού υπόβαθρου, στη διεκδίκηση πραγματικών αλλαγών σε μια σειρά τομείς, όπως στην αγορά εργασίας, στα σχολεία, στην υγειονομική περίθαλψη, στη στέγαση κ.λπ. Ο αγώνας για ένα πρόγραμμα που να απαντάει στη σημερινή κρίση, πρέπει επίσης να συνδεθεί με τον αγώνα για μια σοσιαλιστική κοινωνία.
Στη μάχη για το ξαναχτίσιμο της εμπιστοσύνης στις φτωχές κοινότητες που βιώνουν τον ρατσισμό και τις διακρίσεις, είναι που θα κερδηθεί ή θα χαθεί και ο αγώνας ενάντια στις συμμορίες. Οι σημερινοί κυβερνώντες δεν καταλαβαίνουν ότι το Ανταλέν του 1931 μπορεί εύκολα να επαναληφθεί σε ένα Ρόσενγκαρτ του 2024.
