Όταν η Αριστερά αναλαμβάνει ευθύνες διακυβέρνησης έχοντας την εντύπωση πως μπορεί να διαχειριστεί το καπιταλιστικό σύστημα χωρίς να προχωρήσει σε σύγκρουση με το κεφάλαιο και μεγάλες ανατροπές, τότε στην ουσία αναλαμβάνει να εφαρμόσει τις πολιτικές που ζητά το κεφάλαιο. Από τη δεκαετία του 70 και μετά, όταν η εποχή της οικονομικής ανάπτυξης που ακολούθησε διεθνώς το τέλος του β’ παγκόσμιου πολέμου τερματίστηκε, το κεφάλαιο ζητά λιτότητα και μόνο λιτότητα.
Όσοι στην Αριστερά έχουν την εντύπωση ότι μπορούν να αναλάβουν να κυβερνήσουν και να επιβάλουν στα πλαίσια της καπιταλιστικής οικονομία και αγοράς «προοδευτικές» ή «φιλολαϊκές» πολιτικές, όσοι νομίζουν ότι μπορούν να «εξανθρωπίσουν» το σύστημα κάνουν ένα τραγικό λάθος – και τελικά αναγκάζονται να εφαρμόσουν πολιτικές λιτότητας.
Όταν όμως η Αριστερά εφαρμόζει λιτότητα, το πληρώνει! Το «Ξ» θέτει ξανά και ξανά το θέμα αυτό, με τρόπο σχεδόν φορτικό, ειδικά τα τελευταία χρόνια που διαφαίνεται η δυνατότητα μιας κυβέρνησης της Αριστεράς στην Ελλάδα, με την άνοδο του ΣΥΡΙΖΑ. Έχουμε αναφερθεί πολλές φορές σε πολλά παραδείγματα ιστορικά και διεθνώς, για να αναδείξουμε αυτή την αλήθεια. Πρόσφατα προέκυψαν ακόμα δύο: τα αποτελέσματα των εκλογών στην Ιταλία και την Κύπρο.
Στην περίπτωση της Κύπρου το παραδοσιακό κόμμα της Αριστεράς, το ΑΚΕΛ, υπέστη σοβαρή ήττα: ο δικός του υποψήφιος, Στ. Μαλάς, πήρε τα πιο χαμηλά ποσοστά (42,5%) που πήρε ποτέ υποψήφιος που στήριξε το ΑΚΕΛ εδώ και 35 χρόνια (απ’ την εποχή του Μακάριου, τον οποίο το ΑΚΕΛ στήριζε σταθερά)! Και ο αντίπαλος, ο σκληρός νεοφιλελεύθερος δεξιός, με ακροδεξιές καταβολές, Ν. Αναστασιάδης, του ΔΗΣΥ, κέρδισε με το εντυπωσιακό 57,5% – το πιο ψηλό ποσοστό που πήρε ποτέ πρόεδρος μετά τον Μακάριο!
Αυτή η ήττα ήταν το αποτέλεσμα της διακυβέρνησης της Κύπρου από το ΑΚΕΛ και τον πρόεδρο Χριστόφια για τα προηγούμενα 5 χρόνια!
Στην περίπτωση της Ιταλίας έχουμε το φαινόμενο Γκρίλλο το οποίο δημιουργεί θετικές προσδοκίες σε πολλά εκατομμύρια και στην Ιταλία και εκτός Ιταλίας. Πρόκειται όμως για ένα αντιφατικό φαινόμενο, το οποίο έχει μεν ριζοσπαστικά και αριστερά χαρακτηριστικά, αλλά ταυτόχρονα δεν έχει σαφή πολιτική κατεύθυνση και πρόγραμμα. Μπορεί να αποδειχθεί ένα πολύ προσωρινό φαινόμενο, να ενσωματωθεί στο σύστημα σε σχετικά σύντομο χρόνο ή να μετεξελιχθεί σε κάτι σημαντικό – ο χρόνος θα δείξει. Το σημείο που θέλουμε να τονίσουμε όμως είναι η κατάσταση της Αριστεράς: Η Κομμουνιστική Επανίδρυση, που μέχρι πριν 10 χρόνια αποτελούσε την εμπροσθοφυλακή όχι μόνο της Ιταλικής, αλλά της ευρωπαϊκής Αριστεράς, υπέστη πανωλεθρία – για δεύτερη φορά απέτυχε να μπει στη Βουλή. Αιτία, η συμμετοχή της στην ιταλική κυβέρνηση (για να αποτραπεί, υποτίθεται, η νίκη του Μπερλουσκόνι…) μαζί με το Δημοκρατικό Κόμμα, στη διάρκεια της προηγούμενης δεκαετίας.
Τα εντελώς απαραίτητα μέτρα
Όταν η Αριστερά αναλαμβάνει την διακυβέρνηση έχει χρέος να προχωρήσει σε μέτρα που να αφαιρούν την εξουσία του κεφαλαίου για να μπορέσει να μπει η οικονομία σε πορεία ανάπτυξης, και να λειτουργεί προς όφελος της κοινωνίας. Στις σημερινές συνθήκες, τέτοια μέτρα είναι η άρνηση αποπληρωμής του χρέους, η εθνικοποίηση του τραπεζικού συστήματος, η επανεθνικοποίηση των ιδιωτικοποιημένων δημόσιων επιχειρήσεων, η εθνικοποίηση των στρατηγικών τομέων της οικονομίας και ο εργατικός και κοινωνικός έλεγχος και διαχείριση στην οικονομία.
Μόνο έτσι μπορεί να σχεδιαστεί δημοκρατικά η οικονομία, μόνο έτσι μπορεί να μπει σε αναπτυξιακή πορεία και μόνο έτσι μπορεί να συμβάλει στη λύση των κολοσσιαίων κοινωνικών προβλημάτων που συνθλίβουν τις εργατικές οικογένειες.
Αν η Αριστερά δεν το κάνει αυτό, θα εφαρμόσει πολιτικές λιτότητας, γιατί θα υποχρεωθεί να λειτουργήσει με βάση τους «κανόνες της αγοράς».
Που πάει ο ΣΥΡΙΖΑ;
Στην Ελλάδα έχει ανοίξει ο δρόμος για κυβέρνηση της Αριστεράς. Όμως η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ (το πλειοψηφικό κομμάτι της) δεν έχει κατανοήσει αυτή τη βασική αλήθεια. Η «δεξιά» πτέρυγα που σε κορυφαίο επίπεδο εκπροσωπείται κατ’ εξοχήν από τον Δραγασάκη δίνει το στίγμα: «δύσκολο να πάμε το βασικό μισθό εκεί που ήταν το 2009», «δεν θα καταργηθεί το χαράτσι παρά μόνο για τους πολύ φτωχούς και άνεργους», «δεν θα κάνουμε μονομερείς ενέργειες», «ο ΣΥΡΙΖΑ χρειάζεται βίαιη ωρίμανση», κλπ, κλπ. Με τέτοιες αντιλήψεις ο ΣΥΡΙΖΑ και η μελλοντική κυβέρνηση της Αριστεράς θα αποτύχει παταγωδώς.
Μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και στο σύνολο της Αριστεράς, χρειάζεται μια πλήρης συζήτηση για τα διδάγματα που προσφέρει η Ιταλία και η Κύπρος. Χρειάζεται μια πλήρης συζήτηση για την πορεία των νέων σχηματισμών της Αριστεράς, ιδιαίτερα στην Ευρώπη, στη διάρκεια των δύο τελευταίων δεκαετιών. Για το πώς οι ελπίδες και οι προσδοκίες των λαϊκών στρωμάτων διαψεύστηκαν στη μία χώρα μετά την άλλη (Ιταλία, Γαλλία, Πορτογαλία, Γερμανία, Σκοτία, Ολλανδία, Κύπρος, κλπ).
Μόνο έτσι μπορούν να βγουν τα συμπεράσματα που θα εξοπλίσουν την ελληνική Αριστερά να αποφύγει το παρελθόν της.