Η στάση της ηγετικής ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ και του Αλέξη Τσίπρα προβληματίζουν όλο και περισσότερο τον κόσμο που ψήφισε ΣΥΡΙΖΑ στις εκλογές. Στους πρωτοπόρους και πιο μαχητικούς αγωνιστές προκαλεί απογοήτευση και ως ένα βαθμό οργή. Αιτία δεν είναι απλά ότι ο Α. Τσίπρας επισκέφτηκε τον Σόιμπλε, την κυβέρνηση των ΗΠΑ, και το ΔΝΤ. Κύρια αιτία του προβληματισμού και της απογοήτευσης είναι όσα είπε «έξω» και όσα συνεχίζει να λεει «μέσα» ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ. Χαρακτηριστική η πρόσφατη συνέντευξη στη ΝΕΤ και την Έλλη Στάη (28/01). Η συνέντευξη αυτή απέχει «έτη φωτός» από το ριζοσπαστικό λόγο που είχε ο ΣΥΡΙΖΑ στις πρόσφατες εκλογές – και που τον είχε φέρει στο 27%.
«Το μνημόνιο είναι νεκρό»
Στη συνέντευξη στη ΝΕΤ ο Α. Τσίπρας είπε:
«το Μνημόνιο είναι ήδη νεκρό… εμείς θα ανα-διαπραγματευτούμε τη δανειακή σύμβαση χωρίς το Μνημόνιο…επειδή το κόστος από την έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ είναι μεγαλύτερο από το κόστος διάσωσης…» .
Όμως το μνημόνιο για τα εργατικά – λαϊκά στρώματα δεν είναι καθόλου «νεκρό»! Το ζούνε καθημερινά: μισθοί και συντάξεις πείνας, τσάκισμα του συνδικαλισμού, 27% η επίσημη ανεργία, διάλυση κάθε κοινωνικής παροχής, χαράτσια, μαζική φτώχεια, αυτοκτονίες.
Το ερώτημα είναι πώς θα τα αλλάξει όλα αυτά ο ΣΥΡΙΖΑ αν έρθει στην κυβέρνηση; Θα φέρει νόμο στη βουλή που θα καταργεί τον ορυμαγδό των μνημονιακών μέτρων (όπως είχε δεσμευτεί προεκλογικά) και μετά θα ζητήσει αναδιαπραγμάτευση; Ή θα ζητήσει αναδιαπραγμάτευση και όταν αυτή τελειώσει, ανάλογα με το αποτέλεσμά της θα πάρει αντίστοιχα μέτρα; Η στάση των δανειστών ποια θα είναι; Θα πούνε «εντάξει θα συνεχίσετε να παίρνετε τις δόσεις των δανείων» και θα κάτσουν να συζητήσουν; Ή θα πούνε «αυτή την πολιτική πρέπει να εφαρμόσετε και τέρμα»; Γιατί μέχρι σήμερα αυτό λένε και αυτό επανέλαβαν και στον Τσίπρα στη Γερμανία και στις ΗΠΑ.
Όσο για το κόστος της εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ, αυτό είναι πράγματι μεγάλο. Αλλά το κόστος να την χρηματοδοτούν χωρίς το Μνημόνιο, είναι ακόμη μεγαλύτερο. Γιατί τότε το ίδιο θα ζητήσει και η Ισπανία, η Ιταλία, η Πορτογαλία κοκ!
Αυτό που λέει ο Αλέξης Τσίπρας είναι πως θα αναγκάσει τη Γερμανία, την ΕΕ, το ΔΝΤ κλπ να εγκαταλείψουν τις σκληρές αντεργατικές πολιτικές, τη λιτότητα και το νεοφιλελευθερισμό, αλλά την ίδια στιγμή αυτοί θα… συνεχίσουν να χρηματοδοτούν τα ελληνικά ελλείμματα και το χρέος.
Κάνει ένα τεράστιο λάθος. Μόλις τρίξει λίγο τα δόντια στους «μεγάλους» αυτοί θα χτυπήσουν αλύπητα, θα κόψουν τη χρηματοδότηση, θα ωθήσουν την Ελλάδα εκτός ευρώ. Για να παραδειγματίσουν τους υπόλοιπους, ώστε κανείς άλλος να μην τολμήσει να αμφισβητήσει τις πολιτικές τους, την ηγεμονία τους και τα κέρδη των τραπεζιτών τους.
Ιδιωτικοποιήσεις, ανάπτυξη, δημόσιος τομέας
«Και με την ανάπτυξη και τις νέες θέσεις εργασίας τι θα γίνει; Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι εναντίον όλων των ιδιωτικοποιήσεων, για παράδειγμα θα διώξετε την COSCO από τον Πειραιά;» ρώτησε στην πορεία της συνέντευξης η Έλλη Στάη. Και ο Αλέξης Τσίπρας απάντησε:
«Εμείς αξιολογούμε με διαφορετικό τρόπο τις επενδύσεις…θέλουμε να υπάρχει κοινωνική ανταποδοτικότητα, θέλουμε να υπάρχει κατοχύρωση των θέσεων απασχόλησης, θέλουμε σεβασμό στο περιβάλλον. Θέλουμε συνύπαρξη του δημόσιου τομέα με τις ιδιωτικές επενδύσεις. Οι ιδιωτικοποιήσεις του ΤΑΙΠΕΔ δεν εξασφαλίζουν την κοινωνική ανταποδοτικότητα, είναι ξεπούλημα… Δεν είμαστε μια πολιτική δύναμη που θέλουμε να διώξουμε τους επενδυτές, θέλουμε να βάλουμε νόμους, όρους και κανόνες.. Επενδύσεις δεν γίνονται επειδή δεν υπάρχει σταθερό περιβάλλον, υπάρχει διαφθορά, φόβος για το νόμισμα, δέκα ολιγάρχες ελέγχουν την οικονομία κοκ…Δεν θα συμπεριφερθούμε στην δημόσια περιουσία σαν να είναι γουρούνι στο σακί, η αξιοποίηση και όχι η εκποίηση της δημόσιας περιουσίας να γίνει με γνώμονα το κοινωνικό, δημόσιο συμφέρον… Για αυτό θα ήταν επιπόλαιο να σας απαντήσω να πουλήσουμε αυτό ή θα κρατήσουμε το άλλο. Η διαπραγμάτευση και η έρευνα αγοράς θα γίνει με γνώμονα το συμφέρον της χώρας. Είναι μέσα από την αξιοποίηση και όχι την εκποίηση. Θα κρίνουμε τις προσφορές με βάση το συμφέρον της χώρας…»
Καταρχήν τα παραπάνω δεν είναι θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ! Ο ΣΥΡΙΖΑ ποτέ δεν είπε για «συμφέρουσες ιδιωτικοποιήσεις» στον αντίποδα του «κακού ξεπουλήματος». Πέρα από αυτή τη… «λεπτομέρεια», ας δούμε την ουσία. Μπορούν να αυτά τα μέτρα να έχουν αποτέλεσμα; Μπορούν να ανοίξουν νέες θέσεις εργασίας, με αξιοπρεπείς μισθούς, εργατικά, συνδικαλιστικά και ασφαλιστικά δικαιώματα κοκ; Η απάντηση είναι όχι!
Οι καπιταλιστές βρίσκονται σε άγριο ανταγωνισμό μεταξύ τους κυνηγώντας ένα και μόνο πράγμα: το κέρδος. Αυτή είναι η αγορά, έτσι λειτουργεί. Όταν μια δημόσια επιχείρηση περάσει σε ιδιωτικά χέρια τότε αναγκαστικά και αναπόφευκτα χτυπιούνται οι μισθοί και τα δικαιώματα, σε βαθμό να αφαιρεθούν ακόμα και οι πιο βασικές συνδικαλιστικές ελευθερίες, γιατί έτσι θα μπορέσει ο ιδιώτης να μεγιστοποιήσει τα κέρδη του. Ιδιωτικοποιήσεις οι οποίες να διασφαλίζουν μισθούς, συντάξεις και δικαιώματα δεν υπάρχουν!
Δεύτερο. Πρόβλημα επενδύσεων στην πραγματική οικονομία δεν έχει μόνο η Ελλάδα – για να μπορεί να αποδοθεί αυτό το πρόβλημα σε «…ασταθές περιβάλλον… διαφθορά και… τους 10 ολιγάρχες». Το ίδιο πρόβλημα έχει όλη η Ευρώπη και οι ΗΠΑ. Για αυτό βρίσκονται σε στασιμότητα και ύφεση παρά τα τεράστια ποσά που έχουν ρίξει στις τράπεζες μετά το 2008.
Αυτό που μπορεί να γίνει όμως είναι δημόσιες επενδύσεις. Πως; Μέσα από την εθνικοποίηση των τραπεζών, την εθνικοποίηση των στρατηγικών τομέων της οικονομίας (ενέργεια, τηλεπικοινωνίες, μεταφορές, βιομηχανία) και το δημοκρατικό σχεδιασμό στην παραγωγή και τη διανομή προϊόντων. Με δυο λόγια με σοσιαλιστικά μέτρα. Βέβαια τη λέξη σοσιαλισμός, μπορεί ο Αλέξης Τσίπρας να την υπερψήφισε αναφανδόν στην πρόσφατη συνδιάσκεψη (το κείμενο αναφέρει το σοσιαλισμό άπειρες φορές) την «ξεχνάει» όμως επιμελώς σε κάθε δημόσια τοποθέτησή του.
Κυβέρνηση της αριστεράς ή κυβέρνηση κεντροαριστεράς, κεντροδεξιάς…
Στην ερώτηση της Έλλης Στάη «με ποιους θα κυβερνήσετε;» ο Α. Τσίπρας απάντησε:
«…Και εμάς μας απασχολεί, ακόμη και με αυτοδυναμία δεν θα μπορούμε να κυβερνήσουμε εύκολα. Θέλουμε συνεργασίες...Δεν μπορούμε μόνοι να επωμισθούμε το εθνικό βάρος. Η σημερινή συγκυβέρνηση είναι οξύμωρο και παραφύση σχήμα. Πίσω από την δεξιά να συντάσσεται η ελληνική σοσιαλδημοκρατία και ένα κόμμα της αριστεράς. Δεν πιστεύω ότι θα συνεχιστεί πολύ. Πολύ σύντομα θα υπάρξουν σχηματισμοί μέσα από τα σημερινά κόμματα που θα μας δώσουν τη δυνατότητα να μην είμαστε μόνοι. Δεν πιστεύω ότι η χώρα δεν θα έχει κεντροαριστερά. Θα θέλαμε να στηρίξει και το ΚΚΕ και μέρος της σοσιαλδημοκρατίας και κομμάτια του κεντρώου και πατριωτικού χώρου και της λαϊκής δεξιάς να στηρίξουν μια κυβέρνηση αριστερή λαϊκής σωτηρίας…»
Από πότε ο ΣΥΡΙΖΑ έχει θέση για μια κυβέρνηση κεντροαριστεράς, ή κυβέρνηση με τους Ανεξάρτητους Έλληνες ή όποια άλλα μορφή της λεγόμενης λαϊκής δεξιάς;
Στις τελευταίες εκλογές το σύνθημα ήταν για «κυβέρνηση της αριστεράς»! Με βάση αυτό το σύνθημα ο ΣΥΡΙΖΑ εκτοξεύθηκε στο 27%! Και τώρα το εγκαταλείπει; Και από πότε, ούτε «ακόμη και με αυτοδυναμία ο ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί να σηκώσει το εθνικό βάρος»;
Επιπλέον υπάρχει και η ζωντανή εμπειρία των κυβερνήσεων της κεντροαριστεράς σε όλη την Ευρώπη που στο όνομα του ρεαλισμού εφάρμοσαν τις νεοφιλελεύθερες και αντεργατικές πολιτικές. Μια συγκυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ με κομμάτια της ΔΗΜΑΡ ή με κομμάτια των ΑΝΕΛ ή με «προσωπικότητες» δεν πρόκειται να είναι όχημα ανατροπών και λήψης των αναγκαίων μέτρων που έχουν ανάγκη οι εργαζόμενοι και τα λαϊκά στρώματα στην Ελλάδα. Θα είναι μια κυβέρνηση κρίσης όπου κάθε απαίτηση του κινήματος για τολμηρά μέτρα θα συναντά την αντίσταση των όποιων εταίρων του λεγόμενου «κέντρου». Για την ηγετική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ μπορεί αυτή η κατάσταση να προσφέρει το απαραίτητο «επιχείρημα» προς το κίνημα για να μην πάρει μέτρα. Για το κίνημα όμως θα προσφέρει απογοήτευση και οργή.
Στο όνομα του «κέντρου» και της κατάκτησης της πλειοψηφίας
Από την πλευρά της ηγετικής ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ η «βίαιη ωρίμανση» όπως χαρακτήρισε ο Γιάννης Δραγασάκης τη δεξιά μετατόπιση (τον όρο επανέλαβε ο Α. Τσίπρας στη συνέντευξη), γίνεται στο όνομα του να πεισθεί το λεγόμενο κέντρο, οι «νοικοκυραίοι» και όσοι «φοβούνται» το ΣΥΡΙΖΑ.
Με αυτό τον τρόπο όμως ο ΣΥΡΙΖΑ μεταλλάσσεται, σε ένα κόμμα διαχείρισης του καπιταλισμού και της κρίσης του συστήματος, και την ίδια στιγμή χάνει την δυναμική που είχε αναπτύξει προεκλογικά. Για τα μεν πρωτοπόρα και πιο ριζοσπαστικοποιημένα κομμάτια της κοινωνίας οι συμβιβασμοί και τα «διαπιστευτήρια» στην άρχουσα τάξη προκαλούν απογοήτευση και αποστροφή.. Από την άλλη, τα λιγότερο ριζοσπαστικά και πολιτικά συνειδητά κομμάτια της κοινωνίας δεν πρόκειται να πεισθούν αν ο ΣΥΡΙΖΑ δεν τους δώσει συγκεκριμένες, χειροπιαστές, πειστικές απαντήσεις στα προβλήματα που βιώνουν.
Τέτοιες απαντήσεις μπορεί να δώσει μόνο ένα τολμηρό, ριζοσπαστικό, σοσιαλιστικό πρόγραμμα. Σε διαφορετική περίπτωση μια κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ θα αποτύχει να λύσει τα τεράστια οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα! Ο κίνδυνος να γίνει ο ΣΥΡΙΖΑ ένα ΑΚΕΛ, που στα λόγια λεει ότι είναι «αριστερό» αλλά στην πράξη εφαρμόζει αντιλαϊκές πολιτικές, είναι ορατός για όσους δεν εθελοτυφλούν. Μόνο που στην ελληνική περίπτωση οι συνέπειες θα είναι ασύγκριτα χειρότερες απ’ ότι στην Κύπρο, αφού εδώ η οικονομία έχει ήδη καταβαραθρωθεί.
Αυτό τον κίνδυνο πρέπει να αποφύγουμε. Η πάλη για ένα σοσιαλιστικό πρόγραμμα, σαν απάντηση στην κρίση, είναι μονόδρομος για κάθε αγωνιστή της Αριστεράς, σε όποιο χώρος και αν βρίσκεται, στους μήνες και τα χρόνια που έχουμε μπροστά μας.