Αν κάτι αναδεικνύει με τον πιο καθαρό τρόπο τον κυνισμό της κυβέρνησης Μητσοτάκη απέναντι στους πρόσφυγες, αυτό είναι οι δηλώσεις του Μητσοτάκη για τον θάνατο της 5χρονης Μαρίας στον Έβρο. Ούτε λίγο ούτε πολύ, ο Μητσοτάκης προσπάθησε να περάσει «στα ψιλά» τις εγκληματικές ευθύνες της κυβέρνησης για τον θάνατο της, κατηγορώντας «δυνάμεις εντός της χώρας» που «βάφτισαν» το νεκρό κορίτσι «Μαρία» την ημέρα της Παναγίας. Πέρα από το αισχρό του ψέμα, καθώς σύντομα αποδείχτηκε πως το παιδί λεγόταν πράγματι Μαρία, το πιο εξοργιστικό στη δήλωση αυτή είναι η πλήρης απαξίωση μιας ανθρώπινης –και μάλιστα παιδικής– ζωής.
Πίσω από τα σύννεφα καπνού που επιχειρεί να σηκώσει η κυβέρνηση για τα όσα έγιναν σε νησίδα του ποταμού Έβρου τον Αύγουστο, ένα πράγμα αποτελεί αδιαφιλονίκητο γεγονός: ο θάνατος ενός 5χρονου κοριτσιού και ο εγκλωβισμός 39 ανθρώπων επί έναν σχεδόν μήνα χωρίς στέγη, τροφή και νερό σε μια περιοχή με φίδια, σκορπιούς κοκ.
Οι καταγγελίες είναι συγκλονιστικές και ανατριχιαστικές. Σε μια εύφλεκτη συνοριακή περιοχή όπου περιπολούν νυχθημερόν οι στρατοί 2 χωρών, η Frontex, ο στρατός των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ στη βάση της Αλεξανδρούπολης, όπου χρησιμοποιούνται όλα τα σύγχρονα μέσα ελέγχου (θερμικές κάμερες, drones κοκ), οι στρατοί και η αστυνομία της Ελλάδας και της Τουρκίας έκαναν μπαλάκι τους πρόσφυγες από τη Συρία και την Παλαιστίνη πετώντας τους από τη μία όχθη στην άλλη.
Μέλη της ομάδας των προσφύγων δήλωσαν στο Al Jazeera ότι κάποιοι ανάμεσά τους είχαν βρεθεί και νωρίτερα, στα μέσα Ιουλίου, στην ίδια νησίδα, στην προσπάθεια τους να περάσουν στην Ελλάδα. Οι ελληνικές αρχές όμως τους επέστρεψαν στην Τουρκία, όπου συνελήφθησαν, δεν τους δόθηκε το δικαίωμα να κάνουν αίτηση ασύλου και τελικά, υπό απειλή όπλων τους ανάγκασαν να περάσουν ξανά τα σύνορα προς Ελλάδα.
Σύμφωνα με όσα έχουν γίνει γνωστά από τις οργανώσεις Human Rights 360 και Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες και δημοσιεύματα του τύπου: 22 άνδρες, 9 γυναίκες, 7 παιδιά (ανάμεσά τους μία εγκυμονούσα 8 μηνών, ένα 9χρονο παιδί τραυματισμένο από τσίμπημα σκορπιού και ένα παιδί ήδη νεκρό από σκορπιό) έμειναν επί ένα μήνα αβοήθητοι εγκλωβισμένοι/ες σε μια νησίδα σε ένα ποτάμι. Πριν από αυτό είχαν υπάρξει ήδη τραυματισμοί από ξυλοδαρμό Ελλήνων αστυνομικών που τους έστειλαν διά της βίας στα τουρκικά χωρικά ύδατα για να τους παραλάβουν εκεί οι τουρκικές αρχές και να τους επιστρέψουν διά της βίας στα ελληνικά χωρικά ύδατα. Και εκεί οι ελληνικές αρχές δεν τους «έβλεπαν» επί μέρες μιλώντας για «fake news και αντεθνική προπαγάνδα».
Ακόμα και αν κάποιος ήθελε, δεν υπάρχουν λόγια για να απευθύνει σε Μητσοτάκη, Θεοδωρικάκο και Μηταράκη που είναι οι κατεξοχήν υπεύθυνοι από ελληνικής πλευράς. Η λέξη «δολοφόνοι» δεν αρκεί για να τους ταράξει, αφού χαρακτηρίζονται από κυνισμό και απανθρωπιά.
Τι λέει το διεθνές δίκαιο
Το διεθνές δίκαιο είναι ξεκάθαρο και απαντάει στις αιτιάσεις του κυβερνητικού εκπροσώπου Οικονόμου για την προστασία των συνόρων. Σύμφωνα με την ανακοίνωση ανθρωπιστικών οργανώσεων ισχύουν τα εξής:
«Από τη στιγμή που κάποιος εμφανίζεται στα σύνορα μιας χώρας, υπάγοντας τον εαυτό του στην κυριαρχία της χώρας αυτής, τότε ανακύπτει η διεθνής υποχρέωση της χώρας εισόδου να τον υποδεχθεί, εφόσον επικαλείται κίνδυνο δίωξης στη χώρα καταγωγής ή στη χώρα προέλευσης (…) Τούτο καθώς εφαρμόζεται η βασική αρχή της μη επαναπροώθησης που προστατεύεται από τα άρθρα 31 και 33 της Σύμβασης της Γενεύης για τη Νομική Κατάσταση των Προσφύγων, όσο και από άλλες Διεθνείς Συμβάσεις που έχουν επικυρωθεί και δεσμεύουν την Ελλάδα και δεν επιτρέπουν την άρνηση αποδοχής στα σύνορα.»
Όλες οι συμβάσεις του Διεθνούς Δικαίου, οι ανθρωπιστικές διακηρύξεις, τα ευχολόγια πνίγηκαν για μια ακόμη φορά στον Έβρο.
Φυσικά δεν ήταν η πρώτη φορά και προφανώς δεν θα είναι η τελευταία. Όσο πολιτικοί τύπου Ερντογάν και Μητσοτάκη, μαζί με τις αντιμεταναστευτικές πολιτικές κυβερνήσεων και ΕΕ, καθορίζουν τις τύχες χιλιάδων απελπισμένων ανθρώπων που προσπαθούν να ξεφύγουν από τον πόλεμο και τη δυστυχία των χωρών τους, θα επαναλαμβάνονται παρόμοιες φρικιαστικές ιστορίες.
Ήταν εκτός ελληνικής επικράτειας;
Το επιχείρημα ότι ήταν εκτός ελληνικής επικράτειας θα ήταν αστείο αν δεν ήταν τραγικό και ταυτόχρονα ψέμα.
Ο δημοσιογράφος του Spiegel, Γιώργος Χρηστίδης, ανέφερε πως οι 39 εγκλωβισμένοι Σύροι πρόσφυγες βρίσκονταν πλέον σε 100% ελληνικά εδάφη, ενώ παρέθεσε το ακριβές στίγμα των meta-data που προκύπτουν από τις φωτογραφίες που οι ίδιοι απέστειλαν.
Τα καθόλου νέα μέτρα της κυβέρνησης
Η κυβέρνηση μετά την κατακραυγή εδέησε να ανακαλύψει τους πρόσφυγες και να τους μεταφέρει στο Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης Φυλακίου. Οι γονείς του νεκρού κοριτσιού κατέθεσαν μήνυση στο Αστυνομικό Τμήμα Ορεστιάδας κατά παντός υπευθύνου.
Μετά από όλα αυτά ο Μητσοτάκης στη συνεδρίαση του Κυβερνητικού Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας (ΚΥΣΕΑ) ανακοίνωσε μέτρα για τον Έβρο. Και ποια μέτρα ήταν αυτά;
- Η επέκταση σε βάθος χρόνου του φράχτη στον Έβρο σε όλη την έκταση των συνόρων, που είναι περίπου 220 χλμ. Σήμερα ο φράχτης εκτείνεται περίπου στα 40 χλμ. και σχεδιάζεται άμεσα η επέκτασή του για άλλα 80 χλμ. Ο στόχος τα επόμενα χρόνια είναι να καλυφθεί όλος ο Έβρος με φράχτη.
- Η αναβάθμιση του ηλεκτρονικού υλικού για την αυξημένη επιτήρηση. Αγορά επιπλέον drones, καμερών και άλλου ηλεκτρονικού υλικού.
- Η αναβάθμιση του Λιμενικού Σώματος με ένα πρόγραμμα που φτάνει τα 800 εκατ. ευρώ και περιλαμβάνει την αναβάθμιση του εξοπλισμού σε σκάφη, χερσαία και εναέρια μέσα.
Όλα αυτά τα μέτρα πρακτικά σημαίνουν διαιώνιση της ίδιας δολοφονικής πολιτικής και την κατασπατάληση τεράστιων κρατικών πόρων, με τα ίδια τραγικά αποτελέσματα για τους πρόσφυγες.
Οι υπερασπιστές αυτών των μέτρων ισχυρίζονται πως βασικός τους στόχος είναι να αποτρέψουν τους πρόσφυγες να μετακινηθούν προς τα σύνορα, αφού θα γνωρίζουν πως δεν θα καταφέρουν να τα περάσουν.
Τα γεγονότα του Μαρτίου του 2020 όπως και η σημερινή κατάσταση αποδεικνύουν ότι οι φράκτες δεν λειτουργούν αποτρεπτικά για τους πρόσφυγες. Όπως δεν το έκαναν σε κανένα σημείο του πλανήτη όπου στήθηκαν, με κορυφαίο παράδειγμα αυτό των συνόρων των ΗΠΑ με το Μεξικό. Το μόνο που καταφέρνουν είναι να αυξάνουν τους κινδύνους για τη σωματική ακεραιότητα και τη ζωή των προσφύγων, να τους κάνουν ακόμα πιο ευάλωτους απέναντι στα κυκλώματα των διακινητών και να τους «εργαλειοποιούν» ανάλογα με τις επιδιώξεις των κυβερνήσεων Τουρκίας και Ελλάδας.
Η ΕΕ έχει αποδειχτεί ότι ούτε θέλει ούτε μπορεί να δώσει λύση στο προσφυγικό. Ακόμα και το στοιχειώδες μέτρο της αναλογικής κατανομής των προσφύγων στις χώρες μέλη της ΕΕ έχει ναυαγήσει. Περιορίζεται στο να δίνει κάποια πενιχρά κονδύλια προκειμένου να διασφαλίζει ότι χώρες όπως η Ελλάδα και η Τουρκία θα κρατούν τους πρόσφυγες μακριά από την Ευρώπη, σε δομές-φυλακές.
Κάτω από αυτές τις συνθήκες, είναι θέμα χρόνου να οδηγηθούμε σε νέες τραγωδίες και αδιέξοδα στα σύνορα.
Επαναπροωθήσεις: ένα διαρκές έγκλημα
Όσο και αν η ελληνική κυβέρνηση το αρνείται και κάνει λόγο για «fake news» από «εχθρούς της πατρίδας», οι επαναπροωθήσεις (ή pushbacks) προσφύγων αποτελούν μια πάγια τακτική των Αρχών στα σύνορα. Τόσο στον Έβρο όσο και στα νησιά, συνοριοφύλακες και Λιμενικό όταν εντοπίσουν πρόσφυγες που έχουν περάσει τα σύνορα, τους επιστρέφουν βίαια και κάποιες φορές αφού τους έχουν αφαιρέσει κάθε πολύτιμο αντικείμενο που έχουν πάνω τους, πίσω στην Τουρκία. Δεν είναι σπάνιο κατά τη διάρκεια αυτών των επιχειρήσεων πρόσφυγες να χάνουν τη ζωή τους, όπως έγινε και στην υπόθεση του ναυαγίου στο Φαρμακονήσι στις 20 Γενάρη του 2014, που στοίχισε τη ζωή σε 11 πρόσφυγες, ανάμεσα τους 8 παιδιά, για την οποία η Ελλάδα καταδικάστηκε αμετάκλητα στις 7 Ιούλη τη φετινή χρονιά.
Στις 23/8 είχαμε μια ακόμα καταγγελία για επαναπροωθήσεις προσφύγων από την ΕΛ.ΑΣ. με την συνδρομή αραβόφωνων προσφύγων!
Στην καταγγελία του Παρατηρητηρίου Συμφωνιών του Ελσίνκι, αναφέρεται πως για μία ακόμα φορά οι βίαιες επαναπροωθήσεις δύο προσφύγων από την Αιθιοπία και την Ερυθραία, έγιναν από την ΕΛ.ΑΣ. σε «συνεργασία» με πρόσφυγες οι οποίοι συμμετέχουν στις επαναπροωθήσεις με αντάλλαγμα χαρτιά που θα τους επιτρέψουν να μετακινούνται στη χώρα για 3 χρόνια!
Μετά τις καταγγελίες για συμμετοχή ένοπλων Ελλήνων ακροδεξιών στις δράσεις του στρατού και της ΕΛΑΣ στον Έβρο, τώρα έχουμε και αραβόφωνους «καλοθελητές» που εξαγοράζουν τα χαρτιά τους με το να βοηθούν την αστυνομία να κυνηγάει ομοεθνείς τους. Μόνο η λέξη φρίκη μπορεί να χαρακτηρίσει τέτοια γεγονότα.
Η κατάσταση στον Έβρο και τα καθήκοντα της Αριστεράς
Στον Έβρο έχει διαμορφωθεί μια εξαιρετικά περίπλοκη και σύνθετη κατάσταση. Ο εθνικισμός, η αντιτουρκική υστερία και η ξενοφοβία αυξάνονται. Ακροδεξιοί, παρακρατικοί, εκκλησιαστικές και παραεκκληστιαστικές οργανώσεις, συστημικά τοπικά και κεντρικά ΜΜΕ οργιάζουν. Τοπικές, δήθεν αθώες κινήσεις, τύπου Αινίσιο Δέλτα στην πραγματικότητα αποτελούν ακροδεξιά μετωπικά σχήματα που συμμετέχουν μάλιστα με δικό τους σχηματισμό στην ετήσια τοπική παρέλαση της 14ης Μαίου για την απελευθέρωση της Αλεξανδρούπολης, στην Ορεστιάδα. Την ίδια ώρα στην Αλεξανδρούπολη έχει στηθεί μια τεράστια Νατοϊκή βάση που λειτουργεί σαν κράτος εν κράτει. Για το γεγονός αυτό οι εθνικιστές όλων των εκφάνσεων και τα κυβερνητικά φερέφωνα όχι μόνο δεν λένε κουβέντα αλλά συναγωνίζονται ποιος θα γίνει το αγαπημένο παιδί των ιμπεριαλιστών.
Μόνο οι οργανώσεις και τα κόμματα της Αριστεράς, τα συνδικάτα, οι προοδευτικοί άνθρωποι και φορείς της περιοχής, μπορούν να παρέμβουν ενωτικά και αποφασιστικά και να προσπαθήσουν να αλλάξουν τα ισοζύγια στην περιοχή, να παρέχουν ουσιαστική αλληλεγγύη στους πρόσφυγες και να προβάλουν αιτήματα όπως:
- Τη διασφάλιση όλων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των προσφύγων που ζητούν άσυλο στα σύνορα. Παροχή νομικής βοήθειας, υγειονομικής περίθαλψης, ταξιδιωτικών εγγράφων για όποια χώρα επιθυμούν και σχεδιασμένη κατανομή τους σε ανθρώπινες δομές και σπίτια σε όλη τη χώρα.
- Την ανεξάρτητη δικαστική έρευνα για τις ευθύνες της ΕΛ.ΑΣ. και του στρατού και διάλυση όλων των παραστρατιωτικών και ακροδεξιών ομάδων που δρουν στην περιοχή.
Παράλληλα, να προβάλλουν την ανάγκη για κοινό αγώνα του ελληνικού και του τούρκικου λαού ενάντια στις κυβερνήσεις και τους ιμπεριαλιστές που σπρώχνουν τους λαούς στη φτώχεια και τον πόλεμο. Να οργανώσουμε κοινές εκδηλώσεις και εκστρατείες ενημέρωσης για το βρώμικο παιχνίδι που παίζεται στις πλάτες των προσφύγων, προβάλλοντας αιτήματα όπως τα παραπάνω απέναντι και στις δύο κυβερνήσεις. Να οργανώσουμε πορείες και κινητοποιήσεις στις δύο χώρες, σε συνεργασία με τους ίδιους τους πρόσφυγες που βρίσκονται σε Ελλάδα και Τουρκία. Να αναδείξουμε τα κοινά προβλήματα των δύο λαών, όπως τη φτώχεια, την ακρίβεια και τη διαφθορά. Μέσα από τέτοιους αγώνες, οι εργαζόμενοι, οι πρόσφυγες και οι μετανάστες δεν έχουν παρά να κερδίσουν τόσο σε επίπεδο επιβίωσης και διαβίωσης, όσο και σε επίπεδο αντίληψης πως ο εχθρός μας είναι ο ίδιος, οι καπιταλιστικές κυβερνήσεις και όχι ο «Τούρκος», ο «Έλληνας», ο «ξένος».
Από την φωτογραφία του ξεβρασμένου πτώματος του μικρού Αιλάν Κούρντι 7 χρόνια πριν στο Αιγαίο μέχρι την 5χρονη Μαρία που πέθανε σε ένα ποτάμι, πρέπει να κρατήσουμε την οργή και τα ονοματεπώνυμα των ηθικών αυτουργών των δολοφονιών μικρών παιδιών. Ενάντια σε ένα σύστημα που δεν έχει χώρο για φτωχούς και ανέστιους.