Συνέντευξη με τον σύντροφο Λεονάρδο, χρήστη υπηρεσιών ψυχικής υγείας και συνδικαλιστή
Το Σάββατο 24 Μαΐου εργαζόμενοι από τον χώρο της Ψυχικής Υγείας, μαζί με τους χρήστες των υπηρεσιών Ψυχ. Υγείας και μέλη των οικογενειών τους κινητοποιήθηκαν στην Αθήνα, οργανώνοντας μια ημερίδα και στη συνέχεια πορεία και κατάθεση ψηφίσματος στη βουλή.
Μιλήσαμε με τον σύντροφο Λεονάρδο, συνδικαλιστή και χρήστη υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας.
Σύντροφε Λεονάρδε, πώς είδες στην κινητοποίηση;
Ήταν πολύ πετυχημένη! Συμμετείχαν σ’ αυτήν εκατοντάδες άτομα, εργαζόμενοι, χρήστες και μέλη των οικογενειών τους. Το αμφιθέατρο ήταν γεμάτο με πολλούς όρθιους. Στο δε ραντεβού για την πορεία, στις 12.00 στο Σύνταγμα ήταν ακόμα περισσότεροι.
Να μας πεις δυο λόγια για τη βασική αιτία της κινητοποίησης;
Διαμαρτυρόμαστε γιατί η ψυχιατρική μεταρρύθμιση έχει στην ουσία εγκαταλειφθεί και θέλουμε να ενημερώσουμε την κοινωνία για τα προβλήματα που υπάρχουν. Δεν δίνονται λεφτά από την κυβέρνηση, οι Δομές Ψυχικής Υγείας υπολειτουργούν και υπάρχει σοβαρός κίνδυνος να κλείσουν Δομές και να στείλουν πίσω στα ψυχιατρεία πολλούς ασθενείς που σήμερα βρίσκονται σε πολύ καλύτερη κατάσταση απ’ ότι στο παρελθόν.
Είναι η πρώτη φορά που έγινε μια τέτοια κοινή κινητοποίηση;
Ναι. Ημερίδες βέβαια στις οποίες συμμετείχαν εργαζόμενοι, χρήστες και μέλη των οικογενειών τους έγιναν ξανά στο παρελθόν. Αλλά είναι η πρώτη φορά που την ημερίδα ακολούθησε πορεία διαμαρτυρίας και κατάθεση ψηφίσματος της την βουλή.
Ποια είναι η κατάσταση των χρηστών υπηρεσιών ψυχικής υγείας σήμερα;
Υπάρχουν γύρω στους 100.000 χρήστες υπηρεσιών ψυχικής υγείας. Από πολύ ελαφριά ψυχολογικά περιστατικά μέχρι βαριές περιπτώσεις, όπως σχιζοφρένεια κ.λπ. Στο παρελθόν όλος αυτός ο κόσμος κλείνονταν σε άσυλα, κάτω από απαράδεκτες συνθήκες. Από το 2000 και μετά, εδώ και οκτώ χρόνια, ξεκίνησε το πρόγραμμα «Ψυχαργώς»,που στόχο είχε να φύγουν οι ασθενείς από τα δημόσια ψυχιατρεία και να μεταφερθούν σε ξενώνες, οικοτροφεία, διαμερίσματα κ.λπ. (σ’ αυτά που ονομάζουμε «Δομές Ψυχικής Υγείας»). Σύμφωνα με το σχέδιο στα δημόσια νοσοκομεία θα υπήρχαν ψυχιατρικές κλινικές στις οποίες θα μπορούσε να προσφύγει ο κάθε ασθενής, να τύχει περίθαλψης και στη συνέχεια να κατευθυνθεί στις πιο πάνω δομές.
Όμως από το 2005 και μετά αυτό το πρόγραμμα βρίσκεται σε βαθιά κρίση γιατί η κυβέρνηση έχει κόψει τα κονδύλια.
Πως έχετε αντιδράσει σε αυτό;
Οργανωθήκαμε για να διεκδικήσουμε τα δικαιώματά μας! Αυτή τη στιγμή υπάρχουν 5 σωματεία χρηστών στην Αθήνα. Μερικά αποτελούνται αποκλειστικά από χρήστες όπως την «Αυτοεκπροσώπηση» και η «ΔΥΨΑ» ενώ άλλα όπως η «Αναγέννηση», οι «Αλκυονίδες» (Δαφνί) και η «Αυτονομία» (Δρομοκαΐτειο), είναι σωματεία στα οποία συμμετέχουν από κοινού, χρήστες και εργαζόμενοι.
Η κρίση σας ώθησε στον συνδικαλισμό…
Ακριβώς. Όπως ώθησε και τους εργαζόμενους στις δομές ιδιωτικού δικαίου οι οποίοι ενώ στο παρελθόν δεν είχαν καμία συνδικαλιστική παράδοση, προχώρησαν στη συγκρότηση σωματείων για να διεκδικήσουν τα αιτήματά τους, οικονομικά, εργασιακά κ.λπ. Αλλά, ταυτόχρονα, για να παλέψουν και για την ψυχιατρική μεταρρύθμιση σαν τέτοια καθώς αποτελεί ένα τεράστιο κοινωνικό ζήτημα. Όντας εργαζόμενοι στο χώρο έχουν πλήρη συναίσθηση του τεράστιου μεγέθους αυτού του προβλήματος και απαιτούν λύσεις – σωστές, ευαίσθητες, ανθρώπινες λύσεις, με ευθύνη του κράτους.
Γιατί, διαφορετικά, αν η κυβερνητική πολιτική συνεχίσει όπως είναι σήμερα, θα οδηγηθούμε σε μια κατάσταση στην οποία η περίθαλψη θα περάσει σε ιδιώτες οι οποίοι θα κερδοσκοπούν, παρέχοντας υψηλού επιπέδου υπηρεσίες στους ασθενείς των οποίων οι οικογένειες είναι πλούσιες, ενώ οι υπόλοιποι, όσοι προέρχονται από τα λαϊκά στρώματα, θα στοιβάζονται σε νέου τύπου άσυλα, κάτω από απαράδεκτες συνθήκες.
Λόγω αυτής της ευαισθησίας αναπτύσσεται η κοινή πάλη ανάμεσα στους εργαζόμενους και τους χρήστες των υπηρεσιών ψυχικής υγείας.
Ποια ήταν τα βασικά συμπεράσματα απ’ αυτή σας την κινητοποίηση;
Πρώτον, ότι αυτή η πολιτική δεν πρέπει να περάσει. Πέρα από τα χάλια στα οποία βρίσκεται η πορεία της Ψυχιατρικής Μεταρρύθμισης, υπάρχουν ακόμα πολλές περιπτώσεις βίαιων εγκλεισμών και αποκλεισμών ψυχικά ασθενών από το κοινωνικό γίγνεσθαι.
Δεύτερον, ότι πρέπει οι χρήστες να μπούμε μαχητικά στον αγώνα για να παλέψουμε για τα δικαιώματά μας για να προχωρήσει η ψυχιατρική μεταρρύθμιση.
Τρίτον ότι πρέπει αυτός ο αγώνας να είναι συντονισμένος μαζί με τους εργαζόμενους στο χώρο, αλλά και ανάμεσα στα σωματεία στον δημόσιο τομέα και στον ιδιωτικό τομέα.
Τέλος, να παλέψουμε πέρα από την ψυχο-κοινωνική αποκατάσταση των ασθενών και για την επαγγελματική τους αποκατάσταση
Ποια είναι η οικονομική κατάσταση των ασθενών;
Τραγική. Ελάχιστοι έχουν δουλειά και αυτοί παίρνουν ψίχουλα. Οι υπόλοιποι παίρνουν ένα επίδομα 420 € το δίμηνο – 210 € τον μήνα! Μ’ ένα τέτοιο «εισόδημα» οι ασθενείς είναι καταδικασμένοι. Είναι αδύνατο να σταθεί κανείς στα πόδια του με τέτοια ποσά. Η επαγγελματική αποκατάσταση είναι εντελώς απαραίτητη για να μπορέσει κάποιος χρήστης υπηρεσιών ψυχικής υγείας να ενσωματωθεί στην κοινωνία – κι αυτό αποτελεί ευθύνη του κράτους.
Για το μέλλον τι βλέπεις;
Σ’ αυτή τη φάση έχουμε επεξεργαστεί τις προτάσεις / αιτήματά μας τα οποία θα απευθύνουμε στο υπουργείο. Θα τα διεκδικήσουμε μαχητικά. Έχουμε προχωρήσει στην δημιουργία μιας Συντονιστικής Επιτροπής για τις επόμενες κινήσεις μας η οποία αποτελείται από εκπροσώπους των σωματείων των εργαζομένων και των χρηστών. Έχουμε ήδη ορίσει τις επόμενες συναντήσεις μας. Και τον Οκτώβρη θα προχωρήσουμε στην επόμενη κινητοποίηση μας.
Η κινητοποίηση του Σαββάτου 24 Μαΐου ήταν η πρώτη μας κινητοποίηση. Όμως δεν θα είναι η τελευταία! Θα συνεχίσουμε!
