Του Πάρη Μακρίδη
Σε ολόκληρη την Ευρώπη οι καπιταλιστικές πολιτικές οδηγούν σε άνοδο των κοινωνικών αγώνων. Αυτή τη στιγμή στην προμετωπίδα του ευρωπαϊκού εργατικού κινήματος βρίσκονται οι χώρες στις οποίες έχει πατήσει το «πόδι» της η Τρόικα, εφαρμόζοντας τα πιο σκληρά μέτρα λιτότητας. Στις χώρες του Νότου το λαϊκό κίνημα δίνει σημαντικές μάχες ενάντια στην κοινωνική ισοπέδωση που προωθούν οι μνημονιακές πολιτικές.
Το Μνημόνιο ως εργαλείο οικονομικής και κοινωνικής ισοπέδωσης
Τον τελευταίο μήνα στην Πορτογαλία το εργατικό κίνημα έχει οξύνει την πάλη του και έχει μπει σε τροχιά σύγκρουσης με την κυβέρνηση. Η χώρα αυτή είναι ακόμα ένα δείγμα της τρομερής «επιτυχίας» της τροϊκανής οικονομικής πολιτικής: κατά τον πρώτο χρόνο εφαρμογής του Μνημονίου το χρέος αυξήθηκε κατά 13,7% (από 161 σε 183 δισ. €)1 ενώ το έλλειμμα έφτασε στο 6,8% του ΑΕΠ για το πρώτο εξάμηνο του 20122 . Ο στόχος του 5% μέχρι το τέλος του έτους είναι ανέφικτος, πράγμα που εντείνει τη λιτότητα και τις περικοπές, σε μια χώρα που η ανεργία αυξάνεται διαρκώς (15,7% και στους νέους 35,5%) και η ύφεση θα ξεπεράσει το 3%3 . Η «συνταγή» που ακολουθείται από την κυβέρνηση συνεργασίας (που έχει πυρήνα το δεξιό Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα) είναι γνωστή: περικοπές στο δημόσιο, ελαστικοποίηση των σχέσεων εργασίας και η αύξηση της φορολόγησης των λαϊκών στρωμάτων. Ο ένας επιπλέον χρόνος που δόθηκε στην πορτογαλική κυβέρνηση για να εφαρμόσει τα «απαραίτητα» μέτρα (η περίφημη επιμήκυνση) δεν αλλάζει τίποτα. Οι εργαζόμενοι και τα λαϊκά στρώματα της χώρας βλέπουν το εισόδημά τους να μειώνεται δραματικά με σκοπό τη διασφάλιση των τραπεζικών κερδών και την αύξηση της κερδοφορίας του κεφαλαίου.
Η ταξική πάλη οξύνεται και «στριμώχνει» την άρχουσα τάξη
Η κοινωνική οργή για τα μέτρα αυτά εκφράστηκε με δυναμικό τρόπο το τελευταίο μήνα και έχει προκαλέσει σημαντικές αναταράξεις στο πολιτικό σκηνικό. Το Σοσιαλιστικό Κόμμα απέσυρε την υποστήριξή του στην κυβέρνηση με αφορμή τον προϋπολογισμό του 2013, βλέποντας τη λαϊκή δυσαρέσκεια να μεγαλώνει με γρήγορους ρυθμούς. Στις 15/9 σχεδόν 1 εκατομμύριο εργαζόμενοι και νεολαίοι κατέκλυσαν πάνω από 40 πόλεις της χώρας δίνοντας μια πρώτη μαχητική απάντηση στην πολιτική της κυβέρνησης. Στις 21 και στις 29/9 οι κινητοποιήσεις συνεχίστηκαν με πρωτοβουλία της CGTP (η μεγαλύτερη εργατική συνομοσπονδία της χώρας που ελέγχεται από το ΚΚ) με εκατοντάδες χιλιάδες διαδηλωτές να συμμετέχουν σε αυτές ενώ, κατά το διάστημα αυτό, απεργιακές κινητοποιήσεις πραγματοποίησαν οι εργαζόμενοι στα λιμάνια και στα διυλιστήρια. Η αγωνιστική διάθεση των εργατικών στρωμάτων είναι ανεβασμένη και το αίτημα για Γενική Απεργία κερδίζει συνεχώς έδαφος. Ο αγώνας λαμβάνει διαρκώς πιο έντονα πολιτικά χαρακτηριστικά, καθώς τα κύρια συνθήματα των διαδηλώσεων είναι «Κάτω η κυβέρνηση και η Τρόικα» με τη CGTP μάλιστα να υιοθετεί το αίτημα για πτώση της κυβέρνησης.
Η δυνατότητα των λαϊκών αγώνων να πετύχουν ανατροπές έχει φανεί ήδη! Κάτω από το βάρος των κινητοποιήσεων η κυβέρνηση απέσυρε ένα από τα μέτρα που είχε εξαγγείλει και προέβλεπε την αύξηση της εισφοράς των εργαζομένων στα ασφαλιστικά ταμεία από το 11% των αποδοχών τους σήμερα στο 18%4, και την ταυτόχρονη μείωση της εργοδοτικής εισφοράς από το 23,75% στο 18% . Φυσικά αυτό είναι μικρό σε σχέση με το μέγεθος της επίθεσης αλλά δείχνει ότι οι μαζικές κινητοποιήσεις μπορούν να ασκήσουν σημαντική πίεση και να οδηγήσουν σε αναδίπλωση τους κυβερνώντες.
Τα επόμενα βήματα του κινήματος
Το αν αυτή η αναδίπλωση θα είναι μερική ή συνολική εξαρτάται από την πολιτικοποίηση και τη μαχητικότητα του κινήματος. Το τμήμα της CWI στην Πορτογαλία (Επαναστατικός Σοσιαλισμός) παλεύει έτσι ώστε το κίνημα να βαδίσει στο δρόμο της ανατροπής των μέτρων και της κυβέρνησης. Για να γίνει αυτό είναι αναγκαίο το κάλεσμα για μια 24ωρη Γενική Απεργία με την προοπτική απεργιακών κινητοποιήσεων διαρκείας μέχρι να ανατραπούν κυβέρνηση και Τρόικα. Παράλληλα με αυτό χρειάζεται να δοθεί και ο ορίζοντας μιας εναλλακτικής πολιτικής πρότασης. Το ΚΚ και το Μπλόκο της Αριστεράς, μαζί με τα συνδικάτα και τα κοινωνικά κινήματα, χρειάζεται να σχηματίσουν ένα κοινό μέτωπο που να θέτει το αίτημα μιας κυβέρνησης των εργαζομένων και των λαϊκών στρωμάτων που θα πάρει ριζοσπαστικά μέτρα, όπως τη διαγραφή του χρέους, την εθνικοποίηση τραπεζών, βιομηχανιών, μεγάλων επιχειρήσεων κλπ και τον εργατικό έλεγχο σε όλη την οικονομία.
_____________________
1. http://www.imerisia.gr/article.asp?catid=26516&subid=2&pubid=112822906
2. http://www.naftemporiki.gr/news/cstory.asp?id=2239781
3. http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22769&subid=2&pubid=63716029
4. http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22769&subid=2&pubid=63716320
