Σήμερα συμπληρώνεται ένας χρόνος από τη δολοφονία του Άλκη Καμπάνου. Με αυτή την αφορμή αναδημοσιεύουμε άρθρο του σ. Τάκη Γιαννόπουλου που γράφτηκε πέρσι λίγες μέρες μετά τη δολοφονία.
Η στυγνή δολοφονία του 19χρονου Άλκη Καμπάνου στην περιοχή Χαριλάου της Θεσσαλονίκης προκάλεσε σοκ και έδωσε το έναυσμα για ατέλειωτες συζητήσεις σε κάθε χώρο.
Το βασικό ερώτημα που προκύπτει –μετά τα φυσιολογικά πρώτα συναισθήματα του αποτροπιασμού και της οργής– είναι το τι μπορούμε να κάνουμε για να μην ξανασυμβούν τέτοια περιστατικά.
Ασφαλώς η σύλληψη και η παραδειγματική καταδίκη των ενόχων είναι το πρώτο που πρέπει να γίνει.
Η αστυνομία έχει ήδη ανακοινώσει την πρώτη σύλληψη ενός 23χρονου που φέρεται να είναι ο δολοφόνος του Άλκη. Μάλιστα κάποια μέσα έσπευσαν ήδη να τονίσουν την εθνικότητα του συλληφθέντος που έχει καταγωγή από την Αλβανία.
Το δεύτερο είναι ότι οι σύνδεσμοι οπαδών δεν μπορεί να συνεχίσουν να λειτουργούν με τον τρόπο που συμβαίνει σήμερα.
Παρότι υπάρχουν και εξαιρέσεις ο κανόνας είναι ότι οι σύνδεσμοι οπαδών –ειδικά αυτών των μεγάλων ομάδων– είναι ορμητήρια δολοφονικών επιθέσεων.
Για παράδειγμα στην τελευταία έρευνα που έκανε η αστυνομία στον κεντρικό σύνδεσμο οπαδών του ΠΑΟΚ στην Θεσσαλονίκη βρήκε:
- Αναδιπλούμενους σουγιάδες
- Κράνη
- Αξίνες
- Διάφορα εργαλεία (φτυάρια, σφυριά κ.α.)
- Μεταλλικούς σωλήνες
- Ξύλινα ρόπαλα
Αυτή λίγο πολύ είναι η εικόνα της συντριπτικής πλειοψηφίας των συνδέσμων οπαδών. Οπλοστάσια, κέντρα σχεδιασμού επιθέσεων, σε συνδυασμό με κέρδη από πωλήσεις εισιτηρίων που παίρνουν από τις ΠΑΕ.
Το ότι μέσα στους συνδέσμους υπάρχουν και κανονικοί οπαδοί, αντιφασίστες, αριστεροί, κινηματικοί δεν αναιρεί την μεγάλη εικόνα.
Τα επεισόδια στην Θεσσαλονίκη, τον περασμένο Οκτώβρη, όπου οι αντιφασίστες οπαδοί του ΠΑΟΚ απέκρουσαν επίθεση φασιστοειδών παοκτσήδων που επιτέθηκαν και επιχείρησαν να εισβάλλουν στα γραφεία του συνδέσμου είναι ενδεικτικό του ότι δεν είναι όλοι οι οργανωμένοι οπαδοί το ίδιο. Σε ανακοίνωσή τους στο paokmania οπαδοί του ΠΑΟΚ αναφέρουν σχετικά με την δολοφονία του Άλκη:
«…Το ότι χρησιμοποίησε το όνομα του ΠΑΟΚ όταν “συστήθηκε” στη παρέα των νεαρών, είναι μια προσβολή για όλους εμάς, καθώς τέτοιοι “συνοπαδοί” δεν έχουν θέση ανάμεσά μας!
Ο προβληματισμός μας τόσες ώρες μετά το συμβάν, πραγματικά δεν περιγράφεται! Με τι άτομα συγχρωτιζόμαστε στα γήπεδα; Πόσοι από εμάς σταθήκαμε δίπλα δίπλα με αυτόν που σήμερα σήκωσε δρεπάνι και αφαίρεσε μια ανθρώπινη ζωή με τόση ευκολία;
Ελπίζω το περιστατικό αυτό να γίνει αφορμή και να χτυπήσει το καμπανάκι στα άρρωστα μυαλά κάποιων ανεγκέφαλων, ηλίθιων και επικίνδυνων τύπων και κανένα σπίτι να μη γνωρίσει τέτοιον πόνο!
Υ.Γ. Πρέπει επιτέλους κάτι να γίνει ώστε να εκλείψουν μια και καλή αυτές οι καταστάσεις και να τελειώνει το παραμύθι με όσους νομίζουν πως οι κερκίδες της Τούμπας ξεπλένουν φονιάδες, φασίστες και λοιπούς εγκληματίες.»
Ωστόσο, η δολοφονία του Άλκη δεν αποτελεί μεμονωμένο περιστατικό, στο οποίο «ξέφυγε η κατάσταση».
Η υπόθεση της δολοφονίας Τόσκο το 2020
Στις 5 Ιανουαρίου 2020 έχασε την ζωή του και ο Βούλγαρος Τόσκο Μποζατζίσκι. Ο 28χρονος οπαδός είχε ταξιδέψει από τη χώρα του στη Θεσσαλονίκη με παρέα φίλων του, προκειμένου να παρακολουθήσουν το ντέρμπι Άρης-ΠΑΟΚ.
H παρέα, ενώ αποχωρούσε από καφετέρια της περιοχής, δέχθηκε επίθεση από περίπου 30 οπαδούς του ΠΑΟΚ με ξύλινα κοντάρια, ρόπαλα και άλλα αντικείμενα. Ο Τόσκο, στην προσπάθειά του να ξεφύγει, βρέθηκε στο οδόστρωμα και παρασύρθηκε από διερχόμενο αυτοκίνητο.
Από τους 8 κατηγορούμενους μόνο ένας πήγε φυλακή. Οι υπόλοιποι 7 είναι έξω με ποινές με αναστολή. Μια λεπτομέρεια: δικηγόροι του βασικού κατηγορούμενου ήταν ο Δημήτρης Τσάκος και ο Λάμπρος Μαργαρίτης γνωστοί μεγαλοδικηγόροι της Θεσσαλονίκης και δικηγόροι του Ιβάν Σαββίδη… Του Σαββίδη που εισέβαλλε, κουβαλώντας περίστροφο στην τσέπη στο γήπεδο της Τούμπας το 2018 κατά την διάρκεια του κρίσιμου αγώνα ΠΑΟΚ – ΑΕΚ που έκρινε τον τίτλο. Και εδώ δικηγόροι του ήταν ο Δημήτρης Τσάκος και ο Λάμπρος Μαργαρίτης…
Η υπόθαλψη εγκληματικών στοιχείων μέσα στους συνδέσμους οργανωμένων οπαδών από τις ΠΑΕ, δείχνει τη σαπίλα που κυριαρχεί στο επαγγελματικό ποδόσφαιρο, αλλά και το ποιόν των μεγαλομετόχων τους. Και βέβαια ο Σαββίδης είναι ένα μόνο παράδειγμα.
Η περίπτωση Μαρινάκη
Ο Βαγγέλης Μαρινάκης του Ολυμπιακού είναι η επιτομή της Κόζα Νόστρα στον χώρο του ποδοσφαίρου.
Ελέγχει μια πόλη ολόκληρη, τον Πειραιά, τα σημαντικότερα ΜΜΕ της χώρας, παίζει ρόλο στο κόμμα που κυβερνά, ενώ κατηγορείται για ναρκεμπόριο 2 τόνων ηρωίνης με το πλοίο ΝΟΟR 1 στην υπόθεση του οποίου έχουν «πεθάνει» 9 βασικοί μάρτυρες. Διοικεί την ομάδα με τους περισσότερους οπαδούς της χώρας μαζί με άτομα του επιπέδου του Καραπαπά (υπεύθυνος επικοινωνίας της ΠΑΕ), Τ. Τσουκαλά με τηλεοπτική εκπομπή επί χρόνια, ενώ ο συνεργάτης του Μ. Κουντούρης (πρόεδρος του ερασιτέχνη ΟΣΦΠ και μέλος της διοίκησης της ΠΑΕ) είχε κατηγορηθεί για την συμμετοχή του στα γεγονότα της Λ. Λαυρίου τον Μάρτιο του 2007, που είχαν οδηγήσει στην δολοφονία του οπαδού του ΠΑΟ Μ. Φιλόπουλου.
Η περίπτωση Κουντούρη (βλ. «Υπόθεση Φιλόπουλου σε παράρτημα στο τέλος) έχει την δική της σημασία και δίνει μια εικόνα του ποιοι εκτρέφουν, συντηρούν και επωάζουν τον χουλιγκανισμό και την δολοφονική βία.
Όχι ότι οι άλλοι πρόεδροι πάνε πίσω. Ο Μελισσανίδης χρησιμοποίησε στρατιές οπαδών της ΑΕΚ και τους φασίστες του συνδέσμου «Getto» για να επιβάλλει το γήπεδο και να κάνει την Νέα Φιλαδέλφεια «Μελισσανιδιστάν».
Ο Αλαφούζος ετοιμάζεται για το μεγάλο deal του Βοτανικού, ενώ όλα τα τελευταία χρόνια μαίνεται εμφύλιος πόλεμος μέσα στους οπαδούς του ΠΑΟ ανάμεσα σε υποστηρικτές του ενός ή του άλλου προέδρου.
Άλλοι πιο μικροί και γραφικοί αλλά εξίσου επικίνδυνοι όπως για παράδειγμα ο Μπέος του Βόλου, ονειρεύονται να γίνουν μια μέρα κι αυτοί σαν τους μεγάλους τους αδελφούς.
Η εμπορευματοποίηση και τα κοινωνικά προβλήματα γεννούν την βία
Η βία στον χώρο του ποδοσφαίρου δεν έπεσε από τον ουρανό. Ήταν αποτέλεσμα της παραπέρα εμπορευματοποίησής του, της δημιουργίας των ΠΑΕ και της επαγγελματοποίησής του από το 1979 και μετά.
Άλλωστε τότε άρχισε να εμφανίζεται και η βία στα γήπεδα με πιο γνωστό πρώτο περιστατικό αυτό της δολοφονίας του καθηγητή Χ. Μπλιώνα στο Αλκαζάρ της Λάρισας το 1986, από ρίψη φωτοβολίδας που τον βρήκε στον λαιμό από οπαδούς του ΠΑΟΚ κατά την διάρκεια του αγώνα Λάρισα-ΠΑΟΚ.
Πριν γίνει το ποδόσφαιρο επαγγελματικό μπορούσαν οι οπαδοί των διαφορετικών ομάδων να κάθονται ο ένας δίπλα στον άλλον χωρίς να κινδυνεύει η ζωή κανενός. Τα συνθήματα απείχαν πολύ από τον σημερινό βόρβορο των σεξιστικών, ομοφοβικών και αλήτικων συνθημάτων που κυριαρχούν στα γήπεδα.
Μάλιστα κάποιες φορές τα σπάνια επεισόδια τότε γινόντουσαν από κοινού όπως τον Ιούλιο του 1964 όταν οπαδοί του ΠΑΟ και του Ολυμπιακού διέλυσαν το γήπεδο της Λεωφόρου καθώς αντιλήφθηκαν ότι οι ομάδες είχαν στήσει το παιγνίδι για να λήξει ισόπαλο χωρίς τέρματα.
Ασφαλώς βέβαια, υπάρχουν και βαθύτερα αίτια που οδηγούν κάποια άτομα στο να στραφούν στη βία και το μίσος. Κι αυτά δεν είναι άλλα από τα γενικότερα κοινωνικά προβλήματα, όπως η φτώχεια, η ανεργία κλπ, που οδηγούν τμήματα του πληθυσμού στο περιθώριο και την εξαθλίωση και εκεί γεννούνται φαινόμενα μικροπαραβατικότητας, τα οποία με τη σειρά τους μπορεί να γιγαντωθούν.
Η σημερινή εικόνα
Σήμερα η κατάσταση έχει ξεφύγει από κάθε όριο και έλεγχο. Η δολοφονία του Άλκη ήταν η κορυφή του παγόβουνου μιας σειράς επεισοδίων μεταξύ οπαδών της τελευταίας περιόδου, όπως ΑΕΚ-Ολυμπιακού στο Πέραμα, Ιωνικού-Προοδευτικής στην Νίκαια, ξυλοδαρμού διαιτητή στην Ραφήνα, δολοφονικής επίθεσης και τραυματισμού 15χρονου έξω από το Μακεδονία Παλλάς στην Θεσσαλονίκη κοκ.
Σύμφωνα με στοιχεία της ΕΛΑΣ που δημοσίευσε το in.gr:
- 118 επεισόδια μεταξύ «χούλιγκαν», από τα οποία τα 46 έχουν γίνει μακριά από γήπεδα με ραντεβού φανατικών οπαδών ή νυκτερινές «περιπολίες» για να εντοπίσουν ανυποψίαστα θύματα τους, έχουν καταγραφεί το 2021.
- Είναι ο τρίτος θάνατος οπαδού στη Θεσσαλονίκη τα τελευταία πέντε χρόνια, ενώ έχουν καταγραφεί και δεκάδες περιστατικά με συμπλοκές, μαχαιρώματα, πυροβολισμούς και τραυματισμούς φιλάθλων και οπαδών.
- Το τελευταίο 4μηνο έχουν συλληφθεί 350 ανήλικοι με όπλα στην κατοχή τους.
Με βάση αυτή την εικόνα ήταν θέμα χρόνου να έχουμε τα επόμενα επεισόδια και τους επόμενους νεκρούς.
Τι πρέπει να γίνει
Πολιτεία, δικαιοσύνη, αστυνομία δεν μπορούν να δώσουν οριστική λύση στο πρόβλημα, γιατί αυτό θα σήμαινε σύγκρουση με το σύστημα που υπηρετούν.
Για να σταματήσεις τους χούλιγκαν πρέπει να συγκρουστείς με τους ιδιοκτήτες των ΠΑΕ που τους εκτρέφουν και τους καθοδηγούν. Πρέπει να ξαναδώσεις το ποδόσφαιρο πίσω σε αυτούς που το πονάνε και το αγαπούν. Στους απλούς φιλάθλους, τις τοπικές κοινωνίες, τους ποδοσφαιριστές, και όλους όσους ασχολούνται με το άθλημα.
Οι ΠΑΕ και οι πολυεθνικές πρέπει να φύγουν από τον χώρο και το άθλημα να ξαναγίνει λαϊκό, φτηνό και ελκυστικό.
Τα γήπεδα που λυμαίνονται οι ιδιοκτήτες των ΠΑΕ να ξαναγυρίσουν στο δημόσιο και να αποδοθούν στους αθλητές και τις τοπικές κοινωνίες.
Οι χώροι της εκπαίδευσης πρέπει να συνδεθούν με τους αθλητικούς χώρους και για άθληση αλλά κυρίως για την καλλιέργεια μιας άλλης αντίληψης για το άθλημα που δεν χωράει μισαλλοδοξία, ρατσισμό, χουλιγκανισμό.
Η Αριστερά και το κίνημα, δεν πρέπει να υποτιμούν τον αθλητισμό και τα γήπεδα. Να μην τα αφήσουν έρμαια των καπιταλιστών, των οπαδικών στρατών και των φασιστών.
Για να αναπτύξουμε κίνημα μέσα και έξω από τα γήπεδα που να υπερβαίνει τις οπαδικές διαφορές και να ξαναπάρουμε την μπάλα στα δικά μας πόδια.
Μπορούμε να το κάνουμε. Υπάρχουν εκατοντάδες χιλιάδες αγνοί φίλαθλοι που αδημονούν να βρουν τρόπους συνεννόησης και κοινών αγώνων για το ποδόσφαιρο που ονειρευόμαστε. Και συγκεκριμένες συσπειρώσεις οπαδών σε όλες τις ομάδες που προσπαθούν να πάνε κόντρα στο κυρίαρχο ρεύμα και να βρουν τρόπους συνεννόησης μεταξύ τους.
Δύσκολο; Αναμφίβολα. Ουτοπικό; Μάλλον πιο ουτοπικό μοιάζει το να πιστεύεις ότι οι πολυεθνικές, οι πετρελαιάδες, οι μεγαλοεπιχειρηματίες και τα πληρωμένα από αυτούς ΜΜΕ, θα εξαλείψουν την βία και θα επιτρέψουν εξίσου σε όλες τις ομάδες να διακριθούν.
Πρέπει να αντιδράσουμε οργανωμένα και μαζικά εδώ και τώρα. Να μην συνηθίσουμε και κυρίως να μην αδιαφορήσουμε μπροστά στον θάνατο νέων ανθρώπων.
Υπόθεση Φιλόπουλου
Στις 29 Μάρτη του 2007, 500 οπαδοί του ΟΣΦΠ και του ΠΑΟ δίνουν ραντεβού για ξύλο στην Λ. Λαυρίου στο ύψος της Παιανίας, με αφορμή τον αγώνα βόλεϊ γυναικών ΟΣΦΠ-ΠΑΟ.
Στρατιές μηχανών, μέρα μεσημέρι, ξεκινούν από το Καραϊσκάκη και το Χαλάνδρι, με φουλ εξοπλισμένους επιβάτες, διασχίζουν ανενόχλητες από την αστυνομία όλη την Αθήνα και πάνε στο σημείο του ραντεβού. Η Λεωφόρος Λαυρίου γίνεται πεδίο μάχης με τραυματίες και 1 νεκρό από μαχαίρι και πολλαπλά χτυπήματα στο κεφάλι.
Η ανακοίνωση του ιατροδικαστή για τα τραύματα του Φιλόπουλου μοιάζει ανατριχιαστικά με την αντίστοιχη ανακοίνωση στην υπόθεση του Άλκη στην Θεσσαλονίκη.
Από τους αρχικά 28 κατηγορούμενους πήγαν φυλακή οι 4 με ποινές από 10 ως 16 χρόνια. Στον Χρήστο Σακάτη επιβλήθηκε η μεγαλύτερη ποινή, 16ετής κάθειρξη, για ανθρωποκτονία εκ προθέσεως.
Όμως αυτοί ήταν ο τελευταίος τροχός της άμαξας. Για παράδειγμα ο Σακάτης, χρόνια τοξικοεξαρτημένος, παρότι αρχικά ομολόγησε, μετά δεν σταμάτησε να λέει ότι ήταν αθώος και τον χρησιμοποίησαν. Πολλοί μάρτυρες κατηγορίας επίσης απειλήθηκαν ή ξυλοκοπήθηκαν με αποτέλεσμα να αλλάξουν τις αρχικές επιβαρυντικές καταθέσεις τους.
Στους αθωωθέντες ξεχωρίζουν 2 περιπτώσεις αυτές των Κουντούρη και Μπεκάκου.
Εκείνη την περίοδο το ΒΗΜΑ ανέφερε για τον Μιχάλη Κουντούρη:
«Είναι ο αρχηγός του στρατού», «Αυτός οργανώνει τη Θύρα 7». Σύμφωνα με το βούλευμα, είναι «από τα ηγετικά στελέχη της ομάδας, πρόσωπο που δίνει κατευθύνσεις και οδηγίες στους άλλους, θεωρείται ένας από αυτούς που κατηύθυναν την όλη επιχείρηση, έλαβε δε ενεργό μέρος στην ανθρωποκτονία σε βάρος του Φιλόπουλου τον οποίο χτύπησε με μαχαίρι».
Και για τον Μιχάλη Μπεκάκο:
Δουλεύει ως υπάλληλος στην ασφάλεια του γηπέδου Καραϊσκάκη… Κατά τους ανθρώπους του Ολυμπιακού έχει περίπου τον ίδιο ρόλο με αυτόν που έχει και ο Μ. Κουντούρης. «Μαζί καθοδηγούν τον στρατό». Μάρτυρας αλλά και συγκατηγορούμενός του τον περιγράφουν στην πρώτη γραμμή των γεγονότων της Παιανίας. Ο δεύτερος μάλιστα τον θεωρεί διοργανωτή του επεισοδίου. Στο βούλευμα αναφέρεται ότι «έλαβε ενεργό μέρος στην ανθρωποκτονία του Φιλόπουλου, τον οποίο χτύπησε με μαχαίρι».
Συνοψίζοντας, οι 2 ηγετικοί της Θύρας 7 όχι μόνο αθωώθηκαν αλλά ανταμείφθηκαν για την «προσφορά» τους από την ΠΑΕ. Ο ένας έγινε πρόεδρος του ερασιτέχνη ΟΣΦΠ και αντιπρόεδρος της ΠΑΕ και ο άλλος μπήκε στην ασφάλεια του γηπέδου Καραϊσκάκη. Για όσους γνωρίζουν από το τι συμβαίνει με τη «Θύρα 7», το να βάζεις έναν από τους ηγετικούς της υπεύθυνο ασφάλειας του γηπέδου αποτελεί μαύρο ανέκδοτο.