Της Μαριάννας Τσακίρη
Σε όλη την Ευρώπη, εν όψει της αυξανόμενης αντίστασης στις κάλπες και στους δρόμους, η άρχουσα τάξη αναδιοργανώνεται για να τρομοκρατεί όλο και περισσότερο τους εργαζόμενους ώστε να αποδέχονται τις πολιτικές της λιτότητας.
Στην Ιρλανδία την προηγούμενη βδομάδα, η κυβέρνηση έπρεπε να θέσει σε δημοψήφισμα το Σύμφωνο Δημοσιονομικής Σταθερότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το οποίο ωθείται από την άρχουσα τάξη θέτοντας το δίλημμα αν θα ψηφίσουν «ναι», ή αν προτιμούν «το χάος και τη φτώχεια τα οποία ωθούνται από την Αριστερά». Κάπως έτσι ορίζει το δίλημμα η αστική τάξη και εκεί.
Το ιστορικό του δημοψηφίσματος, που έγινε την Πέμπτη 31 Μάη, περιλαμβάνει γενικευμένη δυσαρέσκεια του κόσμου, πτώση της δημοτικότητας της κυβέρνησης, αρνητικό κλίμα στις συγκεντρώσεις της συμπολίτευσης και απειλές σε υπουργούς. Τότε τα κόμματα του κεφαλαίου έβαλαν ένα «όπλο στον κρόταφο» του ιρλανδικού του λαού για να τον αναγκάσουν να ψηφίσει «ναι» στην συνθήκη λιτότητας.
Τα επιχειρήματά τους ήταν παιδαριώδη, με βασική επιδίωξη να κρύψουν την αλήθεια – ότι πρόκειται δηλαδή για μια κρίση του καπιταλισμού η οποία ξεκίνησε από την κατάρρευση των τραπεζών και την φούσκα στην αγορά ακινήτων.
Η Ιρλανδία, η οποία από «τίγρης» του ευρωπαϊκού καπιταλισμού μπήκε στο μηχανισμό στήριξης το 2010, αυτή τη στιγμή απειλείται ότι σε περίπτωση που το δημοψήφισμα αποφάσιζε «όχι» δεν θα έχει πρόσβαση για δάνεια στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας και η οικονομία της δεν θα μπορούσε να ανακάμψει από τη βαθιά κρίση στην οποία βρίσκεται.
Καρότο και μαστίγιο
Όπως και στο δεύτερο δημοψήφισμα της Συνθήκης της Λισαβόνας το 2009, η πλευρά του «Ναι», η οποία πέρα από την συμμαχική κυβέρνηση του Εργατικού Κόμματος με το Fine Gael (κεντροαριστερά) περιλαμβάνει και την «αντιπολίτευση» του Fianna Fáil (καθώς βέβαια και την οργάνωση των εργοδοτών, IBEC) και έχει την αμέριστη στήριξη όλων των ΜΜΕ χρησιμοποίησε και πάλι ένα συνδυασμό καρότου και μαστίγιου με το εκλογικό σώμα.
Αόριστες υποσχέσεις για ανάπτυξη, σταθερότητα και απασχόληση ακολουθούν ένα ενδεχόμενο «ναι». Και αυτές οι υποσχέσεις έρχονται όταν σε σχέση με το 2009, 100.000 περισσότεροι άνθρωποι είναι άνεργοι, 3.000 εγκαταλείπουν την χώρα κάθε μήνα και γενικά οι οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες πάνε απ’ το κακό στο χειρότερο. Λένε ότι χωρίς να περάσει αυτή τη συνθήκη η Ιρλανδία δεν θα έχει πρόσβαση στη μόνη πηγή χρηματοδότησης έκτακτης ανάγκης (τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας).
Επομένως, κατά τους υπερασπιστές του «ναι» απαιτούνται μέτρα άγριας λιτότητας για να φτάσει το έλλειμμα στο 3,7% του ΑΕΠ το 2013 – πράγμα που σημαίνει ότι χρειάζονται 6 δισ. € περικοπών στην Ιρλανδία ενώ σε όλη την Ευρώπη το αντίστοιχο ποσό είναι 161 δις €.
Αυτή η συνθήκη είναι η συνθήκη των τραπεζιτών, η οποία εδραιώνει τη λιτότητα με στόχο όσο το δυνατό μεγαλύτερο κομμάτι του χρέους να πληρώνεται από τους εργαζόμενους, τον κατεστραμμένο δημόσιο τομέα, τους κομμένους μισθούς και τις άθλιες συνθήκες εργασίας. Η μεγαλύτερη απειλή των τραπεζιτών και των βιομηχάνων είναι ότι αν η συνθήκη απορριφθεί «η Ιρλανδία θα είναι απομονωμένη από όλη την Ευρώπη».
Ένα «Ναι» στην ψηφοφορία θα είχε σαν ουσιαστικό αποτέλεσμα να μετατρέψει τον ιρλανδικό λαό σε «συνένοχο» στην εφαρμογή περισσότερης λιτότητας. Ένα «Ναι» στο Σύμφωνο Δημοσιονομική Σταθερότητας θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί από την παρούσα κυβέρνηση και κάθε κυβέρνηση του κεφαλαίου στο μέλλον ως άλλοθι για μελλοντικές περικοπές στις δημόσιες δαπάνες και τους μισθούς και για νέες αυξήσεις φόρων. «Ψηφίσατε για τους στόχους αυτούς, δεν μπορείτε να παραπονεθείτε τώρα», θα μπορούσε κάλλιστα να είναι η γραμμή.
Το αποτέλεσμα
Στο δημοψήφισμα της 31/5 το αποτέλεσμα ήταν θετικό, με 60% περίπου να λέει «ναι» αλλά τα ποσοστά αποχής, ιστορικά για την Ιρλανδία, πάνω από 50% δείχνουν ότι το αποτέλεσμα δεν είναι τόσο απλό. Ένα «ναι» εμποτισμένο με τόσο φόβο και τρομοκρατία πολύ εύκολα μπορεί να γίνει «όχι» όταν οι εξαγγελίες για νέες θέσεις εργασίας και καλύτερη ποιότητα ζωής αποδειχθούν απλά εξαγγελίες, όταν οι συνθήκες γίνουν ακόμα χειρότερες και ο κόσμος δεν θα έχει τίποτα πια να χάσει.
Απόρριψη της λιτότητας
Η απόρριψη της λιτότητας από τους ψηφοφόρους και τα λαϊκά στρώματα στην Ελλάδα, την Ιταλία, τη Γερμανία και τη Βρετανία, και η κατάρρευση της ολλανδικής κυβέρνησης, δείχνουν ότι ενδεχόμενη απόρριψη της συνθήκης από τον ιρλανδικό λαό θα γινόταν ευπρόσδεκτη με ενθουσιασμό από δεκάδες εκατομμύρια εργαζομένων σε όλη την Ευρώπη.
Η προπαγάνδα όμως είναι τεράστια και γι’ αυτό οι εργαζόμενοι πρέπει να έχουν στο μυαλό τους, ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα, ότι είναι ένα πράγμα να περάσει ένας νόμος ή μια συνταγματική αλλαγή, με βάση τα ψέματα, τον φόβο και την εξαπάτηση, αλλά είναι εντελώς άλλο πράγμα να εφαρμόσουν στην πράξη τις περικοπές.
Οι εκλογικές «εξεγέρσεις» στη Γαλλία και την Ελλάδα, η μαζική δυσαρέσκεια στην Ισπανία και στην Ολλανδία το άγχος και η αντιπολίτευση των τμημάτων της γερμανικής εργατικής τάξης είναι όλα χαρακτηριστικά της αυξανόμενης αναζήτησης για εναλλακτικές λύσεις.
Το Σοσιαλιστικό Κόμμα στην Ιρλανδία (τμήμα της CWI, αντίστοιχη οργάνωση του «Ξ») έδωσε μια μεγάλη μάχη μαζί με την υπόλοιπη Αριστερά, που έχει σχηματίσει την Συμμαχία της Ενωμένης Αριστεράς (ULA) υπέρ του ΟΧΙ. Η μάχη χάθηκε, αλλά ο πόλεμος συνεχίζεται. Το Σοσιαλιστικό Κόμμα, με δεδομένη την απίστευτη τρομοκρατία που ασκήθηκε από την κυβέρνηση, την αξιωματική αντιπολίτευση, τα ΜΜΕ κλπ, θεωρεί το αποτέλεσμα ικανοποιητικό, αφού το 40% δεν υπόκυψε στον εκβιασμό ενώ το 50% απείχε.
Η μεγάλη ομοιότητα στις τακτικές της αστικής τάξης παγκοσμίως είναι εκπληκτική. Στην Ελλάδα μπορεί να μην τόλμησαν να κάνουν δημοψήφισμα άλλα σε κάθε επιλογή που πρέπει να κάνει ο κόσμος έρχεται αντιμέτωπος με την απειλή της εξόδου από την ΕΕ και το ευρώ.
Είδαμε πως αυτό δεν είναι ελληνικό φαινόμενο και αυτό είναι το μεγάλο πλεονέκτημα της εργατικής τάξης σε όλη την ήπειρο: τα προβλήματα είναι κοινά, ο εχθρός είναι κοινός και ενωμένος άρα η πάλη εναντίον του πρέπει να είναι μαζική με χτυπήματα πολλαπλά από κάθε γωνιά της Ευρώπης και του κόσμου, ενάντια στο ευρωπαϊκό διευθυντήριο και το καπιταλιστικό σύστημα.
