Tου Γιάννη Πιστιόλη
Η μεγάλη πτώση στο βιοτικό επίπεδο της πλειοψηφίας της ελληνικής κοινωνίας και η συνεχής επίθεση από την πλευρά του κεφαλαίου στις κατακτήσεις των εργαζομένων έχει ανοίξει μια σειρά ερωτήματα για το πώς μπορεί να ξεπεραστεί η κρίση. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για την κυβέρνηση της Αριστεράς έχει αρχίζει να συζητείται πλατιά. Μάλιστα αυτή τη στιγμή ο ΣΥΡΙΖΑ έχει τη δυνατότητα να γίνει το «όχημα» για την αλλαγή που επιθυμεί η πλειοψηφία της ελληνικής κοινωνίας.
Ωστόσο η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ, αν και κερδίζει μαζική απήχηση, χρειάζεται αποσαφήνιση για τον χαρακτήρα της και για το ποιο πρόγραμμα θα πρέπει αυτή η κυβέρνηση να εφαρμόσει. Την προηγούμενη περίοδο όταν στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ αναφέρονταν σε αυτή τη πρόταση επιστράτευαν μια σειρά από παραδείγματα, όπως το παράδειγμα της κυβέρνησης του ΑΚΕΛ στην Κύπρο.
Μπορεί μια κυβέρνηση τύπου ΑΚΕΛ να δώσει λύση για τους εργαζομένους;
Το πρόγραμμα με το οποίο ο Χριστόφιας κέρδισε τις προεδρικές εκλογές μιλούσε για τη δημιουργία μιας «μεικτής οικονομίας» όπου δημόσιος και ιδιωτικός τομέας θα συνυπήρχαν αρμονικά, όπου πλούσιοι και φτωχοί θα μπορούσαν να απολαμβάνουν «ένα καθεστώς δικαιοσύνης και ευημερίας».
Τα πρώτα χρόνια της εκλογής Χριστόφια στην προεδρία της Κύπρου συνοδεύτηκαν από μέτρα τα οποία ενίσχυσαν χαμηλόμισθους και χαμηλοσυνταξιούχους. Αυξήσεις 25% σε κοινωνικές παροχές, αυξήσεις 30% σε χαμηλές συντάξεις κλπ αφού η οικονομία όταν ανέλαβε την εξουσία ήταν εύρωστη.
Ωστόσο με το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης το 2010 η κυβέρνηση του ΑΚΕΛ, δεχόμενη πίεση από την άρχουσα τάξη της Κύπρου, προχώρησε σε μια μεγάλη επίθεση στα δικαιώματα των εργαζομένων και της νεολαίας.
Μόνο την περίοδο Σεπτέμβρη – Δεκέμβρη του 2011 η κυβέρνηση του ΑΚΕΛ με δικαιολογία την οικονομική κρίση και την απειλή του ΔΝΤ πέρασε δυο πακέτα μέτρων που μείωσαν συνολικά το μισθό των παλαιών δημοσίων υπαλλήλων κατά 6,75% και των νεοεισερχόμενων εργαζομένων 10%. Πάγωσε τους μισθούς των δημοσίων και την ΑΤΑ (αυτόματη τιμαριθμική αναπροσαρμογή) για δύο χρόνια, αύξησε το ΦΠΑ από 15 σε 17% και μείωσε τις κρατικές δαπάνες κατά 10%.
Μάλιστα περηφανεύονται ότι είναι η μοναδική κυβέρνηση που έχει κόψει θέσεις από το δημόσιο – 5.000 θέσεις στο σύνολό τους.
Κι ενώ κόβει από τους μισθούς και από τις κοινωνικές παροχές, στις 17 Μαίου, με την μορφή κατεπείγοντος, με συνοπτικές διαδικασίες, σε ολομέλεια που τελείωσε στις 1.00 το ξημέρωμα της Παρασκευής, πέρασε διάταγμα και νομοσχέδιο για την ανακεφαλαιοποίηση της Λαϊκής Τράπεζας με 1,8 δίς, ποσό που αντιστοιχεί στο 10% του ΑΕΠ.
Στην ουσία λοιπόν παίρνει μέτρα μνημονίου, με την απειλή ότι θα μπούμε στο μνημόνιο.
Εδώ αξίζει να αναφέρουμε πως ο Γενικός Γραμματέας του ΑΚΕΛ σε ομιλία του στις 13/12/11 υπερασπιζόμενος τα μέτρα που πήρε η κυβέρνηση δήλωσε πως:
«Χαιρετίζουμε το γεγονός ότι στη σύσκεψη που έγινε στο Προεδρικό λειτουργήσαμε συναινετικά, Κυβέρνηση και πολιτικά κόμματα. Απομακρύναμε το ανησυχητικό σενάριο της ένταξης της χώρας μας στο Μηχανισμό Στήριξης… Ως ΑΚΕΛ αναλάβαμε το μερίδιο της ευθύνης που μας αναλογούσε και συμπεριφερθήκαμε εποικοδομητικά. Τολμήσαμε και μειώσαμε τις κοινωνικές δαπάνες, καταργήσαμε το εξάμηνο ανεργιακό επίδομα των συνταξιούχων δημοσίων υπαλλήλων, προχωρήσαμε στη μείωση του αριθμού των δημοσίων υπαλλήλων και δεσμευτήκαμε για τη μείωσή τους κατά 5.000 τα επόμενα χρόνια… προωθείται η κατάργηση ημικρατικών οργανισμών, υπερβήκαμε, τολμώ να πω, παραδοσιακές μας θέσεις προκειμένου να αποφύγουμε τα χειρότερα».
Δηλαδή το ΑΚΕΛ μπορεί να χρησιμοποιεί στα λόγια τη θεωρία του Μαρξισμού, αλλά όταν χρειάζεται μπορεί και να «υπερβεί» αυτές τις παραδοσιακές θέσεις και αρχές, καταργώντας τις.
Το ΑΚΕΛ απέναντι στους αγώνες των εργαζομένων και της νεολαίας!
Αποτέλεσμα των μέτρων της κυβέρνησης του ΑΚΕΛ ήταν φυσικά μια σειρά από αγώνες της κυπριακής κοινωνίας ενάντια στην πολιτική λιτότητας.
Τον Δεκέμβρη του 2011 έγινε η πρώτη γενική απεργία του δημόσιου τομέα. Το δημόσιο παρέλυσε για 4 ώρες. Η απεργία βέβαια δεν σταμάτησε τα μέτρα και οι ηγεσίες των συνδικάτων δεν συνέχισαν τον αγώνα.
Ο μόνος τομέας που συνέχισε να αντιστέκεται στα μέτρα ήταν οι ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας, οι οποίοι μέχρι το Μάρτη συνέχιζαν επαναλαμβανόμενες 4ωρες απεργίες. Κι αυτό τον τομέα φρόντισε η κυβέρνηση του ΑΚΕΛ να τιμωρήσει ψηφίζοντας τον πρώτο νόμο που ουσιαστικά καταργεί το δικαίωμα στην απεργία, και ο οποίος είναι πολύ πιθανό στο μέλλον να επεκταθεί και σε άλλους κλάδους.
Τέλος δεν δίστασαν να χρησιμοποιήσουν μεθόδους καταστολής παρόμοιους με αυτούς που βλέπουμε σε Ελλάδα και διεθνώς, σε χώρες με δεξιές και σοσιαλδημοκρατικές κυβερνήσεις. Στις 6/4 αστυνομικές δυνάμεις με όπλα, γκλόμπς και χημικά μπήκαν στο κτίριο που τελούσε υπό κατάληψη μέσα στην Νεκρή Ζώνη, από το κίνημα «Occupy» της Κύπρου. Το κτίριο, το οποίο ανήκε στην Εκκλησία, χρησιμοποιούνταν ως δικοινοτικό κοινωνικό κέντρο με βασικό σύνθημα «Μια Κύπρος» και συσπείρωνε Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους νέους. Όμως για το ΑΚΕΛ, και σύμφωνα με ανακοίνωσή του, η επαναπροσέγγιση δεν γίνεται με καταλήψεις, κι έτσι δικαιολόγησε την αστυνομία η οποία συνέλαβε 29 άτομα και τραυμάτισε άλλα 7.
Αριστερή κυβέρνηση με τι πρόγραμμα;
Το παράδειγμα της Κύπρου δείχνει πολύ ξεκάθαρα πως καμία κυβέρνηση, ακόμα κι αν μιλάει στο όνομα της Αριστεράς, δεν μπορεί να πάρει φιλολαϊκά μέτρα αν δεν συγκρουστεί με την πραγματική οικονομική δύναμη, τους βιομήχανους, τους εφοπλιστές, τους τραπεζίτες κλπ. Αυτοί είναι που στην ουσία ορίζουν το πλαίσιο μέσα στο οποίο μια κυβέρνηση θα κινηθεί.
Αν μια αριστερή κυβέρνηση δεν συγκρουστεί και δεν αποσπάσει την οικονομική δύναμη από τα χέρια τους, θα είναι έρμαιο στις πιέσεις. Κανένας καπιταλιστής δεν θα αφήσει, έτσι απλά, χωρίς να πολεμήσει με κάθε μέσο, μια κυβέρνηση να πλήξει τα συμφέροντα του. Σε μια περίοδο οικονομικής κρίσης η αστική τάξη δεν είναι διατεθειμένη να προχωρήσει ακόμα και σε ελάχιστες παραχωρήσεις. Πόσω μάλλον όταν πίσω από τα συμφέροντα της ελληνικής αστικής τάξης έχει στοιχηθεί όλο το ευρωπαϊκό κεφάλαιο.
Μια Αριστερή κυβέρνηση στην Ελλάδα θα έπρεπε να θέσει σε εφαρμογή ένα πρόγραμμα που θα θέτει σε πρώτο επίπεδο τη μονομερή διαγραφή του χρέους, την εθνικοποίηση των τραπεζών και των βασικών παραγωγικών μονάδων της οικονομίας κάτω από εργατικό και κοινωνικό έλεγχο. Μόνο έτσι μπορούν να βρεθούν οι πόροι για να προχωρήσει σε ένα μαζικό πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων για την Υγεία και την Παιδεία. Δεν θα πρέπει να υπάρχουν οι αυταπάτες ότι στα πλαίσια του συστήματος μπορούμε να έχουμε και τον εργάτη χορτάτο και το κεφάλαιο ολόκληρο.
