Μέσα στο Νοέμβρη αναμένεται να κατατεθεί από τον υπουργό Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων Γιάννη Βρούτση, προς συζήτηση στη Βουλή, το νέο νομοσχέδιο.
«Η κυβέρνηση δεν σχολιάζει τίποτα πριν την κατάθεση του νέου νομοσχεδίου για τα εργασιακά».
Αυτή είναι η επίσημη απάντηση της κυβέρνησης σε δημοσιογράφους. Παρόλα αυτά υπάρχουν διαρροές και επιλεκτικές πληροφορίες που δίνουν μια πρώτη εικόνα του νομοσχεδίου και των προθέσεων της κυβέρνησης.
Απλήρωτες υπερωρίες και κατάργηση του 8ωρου
Στο νέο νόμο αναμένεται να υπάρχει η δυνατότητα οι επιπλέον ώρες εργασίας, πέρα από το κανονικό ημερήσιο ωράριο, να μην πληρώνονται (ως υπερεργασία ή υπερωρία) αλλά να δίνονται αθροιστικά ως ρεπό, ως επιπλέον μέρα άδειας ή να αφαιρούνται οι αντίστοιχες ώρες σε επόμενη εργάσιμη ημέρα.
Μέχρι τώρα για κάποιον εργαζόμενο με 5ήμερο – 8ώρο οι πρώτες 5 επιπλέον ώρες εργασίας που εργάζεται θεωρούνται ως υπερεργασία και αμείβονται με το καταβαλλόμενο ημερομίσθιο προσαυξημένο κατά 20%. Οι υπόλοιπες επιπλέον ώρες εργασίας, από την 46η ώρα δηλαδή και μετά θεωρούνται υπερωρία και αμείβονται προσαυξημένες κατά 40% στο προβλεπόμενο ημερομίσθιο.
Επιπλέον, αναμένεται να υπερδιπλασιαστεί το νόμιμο όριο υπερωριών που σήμερα είναι 120 ώρες το χρόνο.
Η «ανταλλαγή» των υπερωριών με ρεπό και άδειες αντί για αυξημένη αμοιβή αποτελούσε εδώ και καιρό αίτημα των μεγαλοεργοδοτών, έτσι ώστε να μειώσουν τα κόστη τους και να γίνουν πιο ανταγωνιστικοί. Για μια ακόμα φορά τα κέρδη των επιχειρηματιών εξασφαλίζονται με συντριβή εργασιακών δικαιωμάτων και αμοιβών.
Το 8ωρο στην ουσία καταργείται, αφού πολλοί εργαζόμενοι θα καλούνται να δουλέψουν πολλές περισσότερες ώρες για τον ίδιο μισθό και με τους εργοδότες να διαθέτουν πλέον περισσότερα εργαλεία ελαστικοποίησης της εργασιακής (και τελικά και της προσωπικής) ζωής των εργαζομένων, ώστε να τους υπεραπασχολούν όταν υπάρχει δουλειά και να δίνουν ρεπό και άδειες όταν δεν τους χρειάζονται.
Οι δε εργαζόμενοι που έκαναν σε τακτική βάση υπερωρίες θα δουν τις ώρες εργασίας τους να παραμένουν ίδιες ή να αυξάνονται αλλά το εισόδημά τους να μειώνεται.
Ψηφιοποίηση ωραρίου
Με το νέο νόμο οι εργοδότες θα δηλώνουν το ωράριο των εργαζομένων και τις τυχόν μετατροπές ηλεκτρονικά, στην πλατφόρμα «Eργάνη II», η οποία θα δίνει τη δυνατότητα δηλώσεων και αλλαγών άμεσα και σε πραγματικό χρόνο – σε αντίθεση με την διαδικασία που ισχύει στο σύστημα «Εργάνη» σήμερα.
Η ηλεκτρονική άμεση δήλωση του ωραρίου για τον εργαζόμενο ελλοχεύει τον κίνδυνο να μη γνωρίζει ο εργαζόμενος το ημερήσιο ωράριο εργασίας του σ’ ένα χρονικό διάστημα εύλογο ώστε να μπορεί να προγραμματίσει την προσωπική του ζωή, ενώ παράλληλα δίνει τη δυνατότητα στον εργοδότη να το επεκτείνει τελευταία στιγμή ανάλογα με τις προκύπτουσες ημερήσιες ανάγκες του, με τη βούλα του νόμου.
Τέλος, αν οι εργοδότες μπορούν να κάνουν ηλεκτρονικά τροποποιήσεις στο σύστημα «Εργάνη ΙΙ» μέχρι και λίγα λεπτά πριν από έναν έλεγχο της επιθεώρησης εργασίας, οι έλεγχοι των ωραρίων των εργαζομένων μιας επιχείρησης πιθανά να χάσουν το νόημα τους, εφόσον οι εργοδότες δεν θα πιάνονται να παρανομούν ποτέ, στο συγκεκριμένο ζήτημα.
Νέα χτυπήματα στο δικαίωμα της απεργίας
Πριν από 3 χρόνια η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ άλλαξε τον συνδικαλιστικό νόμο, κάνοντας πολύ πιο δύσκολη την διαδικασία λήψης απόφασης για νόμιμη απεργία από τα σωματεία. Στη συνέχεια η κυβέρνηση της ΝΔ έφερε το νόμο που ποινικοποιεί συγκεντρώσεις και διαδηλώσεις. Τώρα ετοιμάζεται νέα επίθεση στο συνδικαλιστικό κίνημα.
Κατ’ αρχήν αναμένεται να καθιερωθεί η ηλεκτρονική ψηφοφορία για τη λήψη αποφάσεων των εργατικών σωματείων και ειδικά στην περίπτωση ψηφοφορίας για απεργία.
Στόχος της κυβέρνησης είναι να αποδυναμώσει το ρόλο των γενικών συνελεύσεων και της ανταλλαγής απόψεων και σε βάθος συζητήσεων που μπορεί να γίνουν στους εργασιακούς χώρους μεταξύ των εργαζομένων.
Βάζοντας τους εργαζόμενους να ψηφίσουν από μακριά και εκτός διαδικασίας γενικής συνέλευσης τους κάνουν πιο ευάλωτους στις πιέσεις της εργοδοσίας, ενώ ταυτόχρονα δίνεται στην διοίκηση η δυνατότητα να κινητοποιήσει περισσότερους απεργοσπάστες, οι οποίοι σήμερα δεν πηγαίνουν σχεδόν ποτέ στις γενικές συνελεύσεις να τοποθετηθούν και να ψηφίσουν.
Στην ηλεκτρονική ψηφοφορία τίθενται και σοβαρά θέματα διαβλητότητας της διαδικασίας, καθώς και προσωπικών δεδομένων με σοβαρούς κινδύνους για τους εργαζόμενους αν ο εργοδότης μπορεί να έχει πρόσβαση στα δεδομένα των ψηφοφοριών.
Ένα άλλο χτύπημα στο δικαίωμα της απεργίας είναι η πρόβλεψη να ορίζεται από τα σωματεία συγκεκριμένος αριθμός εργαζομένων ως προσωπικό ασφαλείας το οποίο θα δουλεύει κατά τη διάρκεια απεργίας, ώστε η επιχείρηση να συνεχίζει να λειτουργεί παρά την απεργία.
Το δικαίωμα αυτό υπάρχει εξασφαλισμένο ήδη για κάποιες εταιρείες κοινής ωφέλειας οι οποίες θεωρούνται κρίσιμες για την εξυπηρέτηση του κοινωνικού συνόλου, όπως για παράδειγμα οι εταιρείες τηλεπικοινωνιών.
Μόνο που το ενδιαφέρον για το κοινωνικό σύνολο φαίνεται να είναι επιλεκτικό κι εδώ από την κυβέρνηση της ΝΔ και τις μεγάλες επιχειρήσεις, καθώς δεν συμπεριλαμβάνει τους εργαζόμενους αυτών των εταιριών.
Ο τρόπος λειτουργίας των εταιριών τηλεπικοινωνιών είναι χαρακτηριστικός. Οι εταιρίες λειτουργούν κατά βάση ανανεώνοντας συνεχώς το προσωπικό της τηλεφωνικής εξυπηρέτησης πελατών, προσφέροντας πενιχρούς μισθούς σε επινοικιαζόμενους εργαζόμενους και εξοντωτικές συνθήκες εργασίας και ωράρια, με ελλείψεις σε εξοπλισμό, εφαρμογές και τεχνογνωσία. Με αποτέλεσμα η ελλιπής εξυπηρέτηση του κοινωνικού συνόλου – πελατών να αποτελεί καθημερινότητα.
Σε κάθε περίπτωση, ο ορισμός προσωπικού ασφαλείας στις απεργίες όλων των επιχειρήσεων δεν έχει στόχο το όφελος του κοινωνικού συνόλου αλλά τη μείωση της πίεσης που ασκείται στον εργοδότη από μια απεργία μέσω της μείωση της αποτελεσματικότητας της απεργίας.
Επιπλέον σε περίπτωση που μια απεργία κριθεί παράνομη και καταχρηστική (εξαιρετικά συχνό φαινόμενο) η κυβέρνηση συζητά να δώσει στους εργοδότες το δικαίωμα να διεκδικούν αποζημίωση από τους εργαζόμενους, εξασφαλίζοντας τα κέρδη τους την ώρα που οι εργαζόμενοι θα έχουν χάσει τα μεροκάματά τους.
Με αυτό τον τρόπο προστίθεται στο οπλοστάσιο των εργοδοτών ένα ακόμα όπλο∙ αυτό της οικονομικής εξόντωσης των εργαζομένων. Στην ίδια λογική η κυβέρνηση είναι πολύ πιθανό να δώσει στους εργοδότες τη δυνατότητα ανταπεργίας – lockout η οποία σήμερα απαγορεύεται.
Ακόμα, οι εργαζόμενοι και οι συνδικαλιστές οι οποίοι θα κατηγορηθούν ότι εμπόδισαν συνάδελφό τους να εργαστεί κατά τη διάρκεια απεργίας αναμένεται να απειλούνται με απόλυση. Αυτό είναι ένα απευθείας χτύπημα στις απεργιακές φρουρές, οι οποίες είναι κρίσιμες για την επιτυχία πολλών απεργιών, καθώς προστατεύουν τους απεργούς και την ίδια την απόφαση απεργίας των εργαζόμενων από τους απεργοσπάστες.
Συλλογική Αντίσταση
Το ζητούμενο των μεγάλων επιχειρηματιών από την πολιτική ηγεσία είναι να ελαχιστοποιήσουν τις συλλογικές προσπάθειες και τους συλλογικούς αγώνες των εργαζομένων.
Ο μόνος τρόπος που έχει καταφέρει μέχρι στιγμής το εργατικό κίνημα να κατακτήσει δικαιώματα είναι μέσω των οργανωμένων και συντονισμένων απεργιακών κινητοποιήσεων.
Συλλογικές συμβάσεις, 8ωρο και καθιερωμένα ωράρια, υπερωριακές αμοιβές, απεργίες είναι εμπόδια για τις μεγάλες επιχειρήσεις στο δρόμο για την κερδοφορίας τους.
Είναι πολύ πιο εύκολο να εκμεταλλεύονται έναν – έναν τους εργαζόμενους παρά μια ομάδα εργαζομένων που γνωρίζει τα δικαιώματά της και έχει τη δυνατότητα να τα διεκδικήσει ενεργά.
Οι εργαζόμενοι και οι άνεργοι πρέπει να βρούμε τις δυνάμεις να αντισταθούμε στον εργασιακό Μεσαίωνα που ξεδιπλώνεται μπροστά μας. Για να μπορέσουμε να το κάνουμε πρέπει να χτίσουμε σωματεία σε όσους χώρους εργασίας δεν υπάρχουν, καθώς και να πάρουμε τα υπάρχοντα από τα χέρια της συνδικαλιστικής γραφειοκρατίας που εξυπηρετεί τα συμφέροντα των κομμάτων εξουσίας και ξεπουλά τους εργαζόμενους.
