Συνέντευξη με 3 νέους από την Κερατέα
«Μαθήματα» από την Κερατέα.. Άρθρο της Ελευθερίας Ψυχογιού
Ποια είναι η λύση στο πρόβλημα της διαχείρισης των απορριμμάτων; Σχόλιο του Τάσου Κεφαλά
__________
Kερατέα: "Είμαστε σε εμπόλεμη ζώνη" – συνέντευξη με 3 νέους από την περιοχή
Συνέντευξη με τη Βάλια (μαθήτρια Β’ Λυκείου), την Ιωάννα (μαθήτρια Γ’ Λυκείου) και τον Διονύση (φοιτητή στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου). Tην συνέντευξη πήρε ο Κυριάκος Χάλαρης.
Ποια είναι η ιστορία του προβλήματος για το οποίο παλεύουν οι κάτοικοι της Κερατέας;
Διονύσης: Ξεκίνησε από το 1995 με πρόταση του ΕΣΔΚΝΑ (Ενιαίου Συνδέσμου Δήμων και Κοινοτήτων Αττικής) που πρότεινε 6 περιοχές σε όλη την Αττική να γίνουν ΧΥΤΑ. Από αυτές στο νόμο του 2003 χωροθετήθηκαν οι 3. Οι άλλες 3, για διαφορετικούς λόγους – και βασικά επειδή είχανε θείο στην Κορώνη -, δεν χωροθετήθηκαν. Αυτές που χωροθετήθηκαν είναι η Κερατέα, η Φυλή και το Γραμματικό. Από τότε αντιδρούσε ο κόσμος εδώ. Ο τότε υπουργός ΠΕΧΩΔΕ Λαλιώτης δέχτηκε μια επιτροπή από την Κερατέα σε διάλογο και πείστηκε με τα επιχειρήματά μας, που ήταν νομικά και πολλά άλλα και διέγραψε την Κερατέα από τις περιοχές. Το 2002 η κυρία Παπανδρέου, τότε υπουργός ΠΕΧΩΔΕ, ξαναφέρνει την Κερατέα στο προσκήνιο για δικούς της λόγους και ενώ άλλα είχε συμφωνήσει με τον τότε δήμαρχο της Κερατέας, βάζει την Κερατέα στο σχεδιασμό για να παίρνει τους 127.000 τόνους σκουπίδια το χρόνο από την Αθήνα. Και όχι αυτό που πρότεινε τότε ο δήμος της Κερατέας να διαχειριστούμε μόνο τα δικά μας σκουπίδια, των δήμων Σαρωνικού και Λαυρεωτικής.
Η αντίσταση των κατοίκων πότε ξεκίνησε;
Διονύσης: Από το ‘95 μέχρι τώρα. Αλλά κάθε φορά που υπήρχε κάποιο νέο δεδομένο γινόταν είτε μια διαδήλωση στην Αθήνα, είτε συγκέντρωση εδώ στην πλατεία. Από τις 11 Δεκεμβρίου του 2010 όμως που μπήκαν τα ΜΑΤ μέσα στην Κερατέα ξεκίνησε ο κόσμος να κατεβαίνει καθημερινά στο δρόμο, στα μπλόκα. Πολύ σημαντικό είναι ότι αυτοοργανώθηκε ο κόσμος, ερχόντουσαν καθημερινά αλληλέγγυοι από την Αθήνα από διάφορους πολιτικούς χώρους και αυτό κράτησε 4,5 μήνες. Και ήδη αυτό συνεχίζεται μέχρι σήμερα.
Τι έγινε από τον Δεκέμβρη και μετά;
Διονύσης: Από την πρώτη μέρα που ήρθαν τα ΜΑΤ, στις 11 Δεκέμβρη, μπήκαν τα οδοφράγματα, αρχικά με αυτοκίνητα του δήμου. Απλώς, σιγά-σιγά, μετά από 1,5 μήνα ολοκληρώθηκαν οι εγκαταστάσεις των πολιτών στα μπλόκα όπως είναι τώρα. Με δύο κοντέινερ και ένα ξύλινο σπιτάκι που λειτουργούμε σαν στέκι, το Άπαρτο, το οποίο το έχουν φτιάξει οι κάτοικοι. Καθόλη τη διάρκεια αυτών των μηνών γίνονται διάφορες καλλιτεχνικές και άλλες εκδηλώσεις εκεί, για να μαζεύεται περισσότερος κόσμος. Από τις 23 Δεκέμβρη που έγινε η πρώτη συναυλία μέχρι και το φεστιβάλ πριν λίγες μέρες.
Πως οργανώνεστε στα μπλόκα;
Ιωάννα: Όταν χτυπάνε καμπάνες και ακούγονται οι σειρήνες από το δημαρχείο τότε καταλαβαίνουμε ότι κάτι κακό συμβαίνει και κατεβαίνουμε στα δύο σημεία που συνήθως δεχόμαστε επιθέσεις από τα ΜΑΤ. Τότε κατεβαίνουμε όλοι κάτω, από όλες τις ηλικίες, με μάσκες, μαλόξ και ότι χρειάζεται.
Όλα αυτά γίνονται γιατί;
Βάλια: Η ουσία είναι ότι ήρθαν τα ΜΑΤ στις 11 Δεκέμβρη για να επιβάλουν το φτιάξιμο της χωματερής. Αυτοί έχουν τη στήριξη της κυβέρνησης και ενός υπουργείου που ουσιαστικά δεν είναι υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, αλλά του Εργολάβου. Θέλουν να βάλουν στο χώρο μηχανήματα του Εργολάβου – τα πρώτα 3 που κατάφεραν να περάσουν κάηκαν βέβαια – και μετά να έρθουν οι εργάτες και να ξεκινήσουν τις εργασίες για το φτιάξιμο της χωματερής. Ο δικός μας στόχος είναι να αποτραπούν οι εργασίες.
Ποιοι συμμετέχουν στα μπλόκα και στις κινητοποιήσεις;
Βάλια: Όλοι! Από το πιο μικρό παιδί μέχρι τον πιο μεγάλο! Ακόμα και οι άνθρωποι της Εκκλησίας. Βλέπεις παπάδες να αγιάζουν τις μολότοφ! Γέρους να είναι στην πρώτη γραμμή με τις μαγκούρες! Στον αγώνα είναι όλοι. Αλληλέγγυοι από την Αθήνα, όλη η Λαυρεωτική, ακόμα και από τη Γερμανία έχουν έρθει. Και έχουμε συμπαράσταση από όλη την Ελλάδα, από κινήματα όπως το «Ένα καράβι για τη Γάζα».
Ιωάννα: Έχω δει παπά να πηγαίνει μπροστά στον μπάτσο των ΜΑΤ, να τον βρίζει, να του λεει να φύγει και να γυρίσει σπίτι του και επιτόπου να γυρίζει πίσω στη γραμμή με τους υπόλοιπους και να κάνει… ξέρεις… αυτά που κάνουμε εδώ όταν είμαστε στην πρώτη γραμμή…
Διονύσης: Κουβαλάγανε μια φορά κάτι παιδιά από την Κερατέα μολότοφ και πέρναγαν μπροστά από ιερέα. Και του λένε «ευλόγησε τις μολότοφ». Και ο παπάς τους λεει «ευλόγησον»!!
Ιωάννα: Το συγκινητικό είναι η επιρροή που έχει όλο αυτό στα μικρά παιδιά. Σε έναν από τους τοίχους του Άπαρτου, το σπιτάκι που έχουμε φτιάξει στο μπλόκο, έχουμε εκθέσεις και ζωγραφιές μικρών παιδιών από το Δημοτικό και το νηπιαγωγείο. Εκεί περιγράφουν τις ημέρες αυτές όπως τις έχουν ζήσει. Ένα παιδί έγραψε για τη μέρα που μπήκαν τα ΜΑΤ στην Κερατέα ότι: «ήμουν στο σπίτι και άκουσα φωνές και κρότους έξω από το παράθυρο. Βλέπω να βαράνε ένα παππού και κλαίω γιατί είναι ο παππούς μου και φοβάμαι πολύ». Όταν το διαβάζαμε ήταν πολύ συγκινητικό.
Βάλια: Εμείς εδώ δεν είχαμε τέτοιες εμπειρίες πριν έρθουν τα ΜΑΤ. Και για αυτό πρέπει να τους ευχαριστήσουμε! Γιατί η οργή και η αγανάκτηση γίνεται μεγαλύτερη και παίρνουμε πρέφα το τι γίνεται. Και καταλαβαίνουμε ότι πρέπει κάπως να τους αντιμετωπίσουμε.
Άμα γίνει ΧΥΤΑ τι θα συμβεί στην περιοχή;
Όλοι μαζί: ΔΕΝ ΘΑ ΓΙΝΕΙ ΧΥΤΑ!
Ιωάννα: Και η πρώτη σκαφτιά που θα πέσει θα είμαι εγώ μέσα!
Βάλια: Αν μιλήσουμε τελείως υποθετικά, γιατί δεν πρόκειται να γίνει, είναι πολλά αυτά που θα γίνουν. Το πρώτο πράγμα που θα σημαίνει θα είναι υποβάθμιση της ζωής μας. Επίσης, θα είναι σαν να πετάς σκουπίδια σε έναν αρχαιολογικό χώρο. Κάτω από τον χώρο αυτό υπάρχουν πολλά υδατορεύματα που θα μολυνθούν. Θα είναι ένας ΧΥΤΑ κοντά σε κατοικημένες περιοχές.
Διονύσης: Υπάρχουν δύο νομικοί λόγοι. Ο ένας είναι ότι είναι αρχαιολογικός χώρος. Ο άλλος είναι ότι μιλάμε για ένα τοπίο που έχει χαρακτηριστεί ιδιαίτερου φυσικού κάλλους. Για τη ζωή μας εδώ θα σημαίνει υποβάθμιση. Χωρίς να θέλω να ακουστεί ρατσιστικό θα σημαίνει δημιουργία των προβλημάτων που έχουν σήμερα τα Άνω Λιόσια και εδώ. Στον ΧΥΤΑ της Φυλής ακούμε συχνά ακόμα και ότι σκοτώνονται άνθρωποι προσπαθώντας να βγάλουν τα προς το ζην. Όλη η περιοχή θα υποβαθμιστεί και οικονομικά αφού ουσιαστικά θα μετατραπεί σε σκουπιδότοπο – αυτό είναι ουσιαστικά ο ΧΥΤΑ. Αλλά θέλω να ξεκαθαρίσω και κάτι. Αν όπως είπε η Βάλια, μιλώντας τελείως υποθετικά, γίνει ο ΧΥΤΑ και αρχίσουν να έρχονται σκουπιδιάρικα εμείς θα προλαβαίνουμε να τα κάψουμε πριν φτάσουν στον ΧΥΤΑ!
Βάλια: Σκέψου και το άλλο. Με το που γίνει χωματερή τα υπολείμματα των σκουπιδιών θα μολύνουν όλες τις γύρω περιοχές.
Διονύσης: Αυτό θα συμβεί επειδή η χωροθετημένη περιοχή είναι ουσιαστικά μια λεκάνη. Κάτω από αυτή περνά ένα υδατόρευμα που καταλήγει στη θάλασσα. Και το κυριότερο, όλη αυτή η περιοχή από κάτω είναι τρύπια.
Πώς είναι η ζωή στα μπλόκα;
Ιωάννα: Ααα, συναρπαστική! Τώρα που φύγανε τα ΜΑΤ η αλήθεια είναι ότι μου έχουν λείψει! Στα μπλόκα είναι πάρα πολύ ωραία. Σκέψου ότι βρήκα άνθρωπο που είχα να τον δω 4 χρόνια και τον συνάντησα στα μπλόκα. Πρωί-βράδυ είμαστε εκεί. Αντιστεκόμαστε και είμαστε έτοιμοι για τα πάντα.
Βάλια: Η καθημερινότητα της Κερατέας έχει ενταχθεί πλέον στο μπλόκο. Στις χαρές και στις λύπες που λέμε… Στις γιορτές είμαστε μαζί, Χριστούγεννα κάναμε κάτω, πρωτοχρονιά κάναμε κάτω, Πάσχα είχαμε κανονίσει να κάνουμε αλλά φύγανε, ακόμα και μνημόσυνο κάναμε κάτω.
Τι μνημόσυνο;
Βάλια: Ήταν το μνημόσυνο των ΜΑΤ για τα 40, τις 40 μέρες με τα ΜΑΤ. Τα δακρυγόνα κάτω τα τρώμε όλοι μαζί, τα καπνογόνα το ίδιο. Κάτω καιγόμαστε, κάτω χαιρόμαστε. Όλοι μαζί ενωμένοι.
Ιωάννα: Φτιάχνουν και οι νοικοκυρές των σπιτιών φαγητά για όσους μένουν το βράδυ, και όχι μόνο. Πρωτοχρονιά και Χριστούγεννα το τι δίπλες και βασιλόπιτες είχαμε φαει… Όλα τα ζαχαροπλαστεία και οι φούρνοι φέρνουν συνέχεια πράγματα. Μια κυρία από ένα ζαχαροπλαστείο στην αρχή, τον Δεκέμβρη, είχε φέρει μεγάλους τενεκέδες με ζεστή σοκολάτα και πηγαίναμε και τις πίναμε μπροστά στα ΜΑΤ για να τους κάνουμε καψόνια! Και αυτοί μας κοιτάγανε με μισό μάτι. Έχουμε περάσει τις καλύτερες μέρες μας εκεί. Σχολείο, ας μην το συζητήσουμε…
Βάλια: Απλά για όλους ήταν προτεραιότητα αυτό. Ήταν για όλους απαραίτητο να πάνε στο μπλόκο. Το είχαμε εντάξει στην καθημερινότητά μας γιατί δεν θέλουμε, όπως κανείς δεν θέλει, η περιοχή του να γίνει χωματερή. Το μπλόκο είναι το ελάχιστο κόστος.
Στην Κερατέα τι έχει αλλάξει τους τελευταίους μήνες;
Διονύσης: Αυτό που έχει αλλάξει περισσότερο και το λένε όλοι είναι η στάση των ανθρώπων απέναντι στην αστυνομία. Όχι τόσο απέναντι στην κυβέρνηση και το κράτος, αυτό είχε αλλάξει από πριν με τα οικονομικά μέτρα. Ενάντια στην αστυνομία κυρίως γιατί πολλοί κάτοικοι της Κερατέας ήταν συντηρητικοί και να μην το κρύβω και κάποιοι ακροδεξιοί. Εδώ η αστυνομία τα έχει βάλει με όλους, ακόμα και με αυτούς. Τα έβαλε με όλους ανοίγοντας κεφάλια, χτυπώντας άγρια και όλο αυτό δημιούργησε ένα τεράστιο κλίμα εναντίον της.
Ιωάννα: Κάποτε βλέπαμε αστυνομικό και τρέμαμε. Τώρα πια τον βλέπουμε σαν να μην τρέχει τίποτα.
Βάλια: Όχι! Τώρα τον βλέπουμε και κοιτάμε γύρω αν υπάρχει καμιά πέτρα να του πετάξουμε. Αλλά θέλω να πω και κάτι άλλο. Οι άνθρωποι τώρα έχουν ενότητα μεταξύ τους. Είμαστε ενωμένοι για έναν κοινό στόχο.
Ιωάννα: Έχουμε ξεσηκωθεί όλοι πια και είμαστε σούζα. Σε εμπόλεμη ζώνη!
Η κόκκινη γραμμή για εσάς απέναντι στην κυβέρνηση ποια είναι; Ποιο είναι το σημείο δηλαδή που θα υποχωρούσατε;
Διονύσης: Η κόκκινη γραμμή είναι: όχι στο Οβριόκαστρο, όχι ΧΥΤΑ και ακόμα μόνο τα σκουπίδια τα δικά μας, άντε και του γειτονικού δήμου. Όχι ΧΥΤΥ, όχι καύση.
Σε εσάς τι έχει αλλάξει με αυτή την κατάσταση;
Διονύσης: Από τότε που ήρθαν τα ΜΑΤ προσπαθώ να έρχομαι όσο πιο συχνά μπορώ στην Κερατέα, γιατί σπουδάζω στη Μυτιλήνη. Προσπαθώ να ενημερώνω όσους περισσότερους μπορώ για το θέμα. Γενικά η καθημερινότητά μου, είτε βρίσκομαι εδώ είτε στην Κερατέα, είναι εξαρτημένη από το συγκεκριμένο θέμα.
Βάλια: Αυτό που έχει αλλάξει πιστεύω σε μένα είναι το ότι στην αρχή υπήρχε ένας φόβος σε όλους και αυτό το φόβο τον είχα και εγώ. Αυτός ο φόβος έχει γίνει οργή και καθαρά μπορώ να δω τι απατεώνες είναι αυτοί που μας κυβερνούν, τα εκτελεστικά όργανα που βάζουν για να εκτελέσουν τις βρωμερές αποφάσεις τους και ξέρω όταν μου δοθεί το δικαίωμα ψήφου τι θα κάνω και εγώ με τη σειρά μου. Ως προς την καθημερινότητά μου είχα αφήσει πίσω το σχολείο και ήμουν καθημερινά στα μπλόκα. Ήταν υποχρέωσή μου αυτό.
Ιωάννα: Δεν είχα ιδέα από πολιτικά και δεν ασχολιόμουν καθόλου. Έβλεπα πολιτικό και άλλαζα κανάλι. Δεν είχα ιδέα το τι γίνεται. Από την πρώτη μέρα που πατήσανε στην Κερατέα αυτό έχει αλλάξει. Αυτό που γίνεται στην Κερατέα όμως είναι καθαρά πολιτική και συμφέροντα. Τώρα έχουμε μαγκέψει λίγο παραπάνω ας πούμε. Εκεί που άκουγα αστυνομία και φοβόμουνα τώρα αυτό έχει αλλάξει, όπως σου είπα πιο πριν. Δεν φοβάμαι τις επιπτώσεις των πράξεών μου. Είχα ξεχάσει τι σημαίνει σπίτι γιατί ήμουν όλη μέρα στα μπλόκα. Έχω τσακωθεί με τους γονείς μου άπειρες φορές για αυτό. Όταν γίνονται ντου μου λένε να πάω σπίτι και εγώ το σκάω κρυφά για να είμαι εκεί. 4 φορές το έχω σκάσει. Είμαστε πάντως σε εμπόλεμη ζώνη και αυτό που πιστεύω και το λεω είναι ότι αν έρθουν τα ΜΑΤ και για δεύτερη φορά, να μην με δουν μπροστά τους!
__________
«Μαθήματα» από την Κερατέα..
Της Ελευθερίας Ψυχογιού
Ο αγώνας της Κερατέας είχε δύο βασικά ζητούμενα :
1. Την αποκατάσταση της Δημοκρατίας με την αποχώρηση των ΜΑΤ.
2. Να βρεθεί μία λύση περιβαλλοντικά ορθή και οικονομικά βιώσιμη για την διαχείριση των απορριμμάτων.
Η τετράμηνη μάχη των κατοίκων της Λαυρεωτικής κι όσων άλλων συμμετείχαμε στον αγώνα της Κερατέας, είχε ως αποτέλεσμα την ανατροπή στερεοτύπων, που ως τότε καθιστούσαν τα μέσα κρατικής καταστολής, ως όργανα επιβολής της τάξης. Αυτό βεβαίως και είναι μία νίκη!
Όλοι, ημεδαποί, αλλοδαποί, πρόσφυγες, ανεξαρτήτως ηλικίας, μορφωτικού επιπέδου, πολιτικών πεποιθήσεων, καταγωγής, ιθαγένειας, οικονομικής επιφάνειας, πείστηκαν κι εξακολουθούν να είναι πεπεισμένοι, ότι οι ΜΑΤατζήδες είναι οι μισθοφόροι, «γενίτσαροι», της εκάστοτε κρατικής εξουσίας, η οποία προκειμένου να επιβάλει τα οικονομικά συμφέροντα μεγαλοεργολάβων, με τους οποίους εξακολουθεί «να τα τρώει μαζί» αρνείται τον όποιο διάλογο με την κοινωνία, καταργώντας κάθε έννοια δικαίου και δημοκρατίας.
Τέσσερις μήνες στα χαρακώματα
Τέσσερις μήνες στα χαρακώματα της Κερατέας, οι μάχες σώμα με σώμα με τις αστυνομικές δυνάμεις, είχαν ως αίτημα την αποκατάσταση της δημοκρατίας και την τήρηση του Συντάγματος, το οποίο με σαφήνεια νομιμοποιεί, τους πολίτες ν’ αντιστέκονται αναφέροντας ότι: «οι Έλληνες πολίτες δικαιούνται και υποχρεούνται, να αντιστέκονται, με κάθε μέσο, ενάντια οποιουδήποτε επιχειρεί να το καταλύσει». Άρθρο 120 (παράγραφος 4) του ισχύοντος Συντάγματος της Ελλάδας, ακροτελεύτια διάταξη.
ΟΛΟΙ, αλλά κυρίως οι νέοι έχουν μία κινηματική κληρονομιά μνήμης, ότι όταν είσαι μαχόμενος, ανυποχώρητος κι αδιαπραγμάτευτος με τo άδικο μπορείς να το νικήσεις. Ο κ. Λιακόπουλος, ο οποίος με δελτία τύπου απειλούσε ότι: «τα ΜΑΤ δεν πρόκειται να φύγουν ποτέ από την Κερατέα» νικήθηκε κατά κράτος και κατ’ επέκταση κι η κρατική αδιαλλαξία.
Ως προς αυτό, στην Ελλάδα του μνημονίου και του ΔΝΤ, ο αγώνας της Κερατέας αποτελεί δείγμα γραφής, επαναστατικότητας κι αντίστασης ενάντια στην υποδούλωση και τον ραγιαδισμό, ενάντια σ’ όλους όσους θεωρούν μονόδρομο την υποταγή και την εξαθλίωση. Έτσι ο αγώνας της Κερατέας ήταν, είναι και θα είναι αγώνας όλων μας, διότι αποδείξαμε ότι κανείς δεν μπορεί και δεν πρέπει να μας συμπεριφέρεται λες κι είμαστε σκουπίδια. Σκουπίδια είναι αυτοί, που καταπατούν, την ελευθερία, την δημοκρατία, την καθημερινότητα μας, τις ζωές μας, το παρόν, το παρελθόν και τον μέλλον μας και περιφέρονται ως δήθεν σωτήρες, καταζητούμενοι από την σύνεση, την λογική και την δημοκρατία.
Δημοκρατία στο κίνημα
Ως προς το δεύτερο ζητούμενο της διαχείρισης των σκουπιδιών, η τελική νίκη θα κριθεί, από το εάν οι πολίτες της Κερατέας, θα σταματήσουν να εξουσιοδοτούν α πριόρι κάποιους, να διαχειριστούν την κατάσταση, ανοίγοντας τον δρόμο σε διαδικασίες συνελεύσεων που απαιτεί τόσο το κίνημα, όσο κι η δημοκρατία.
Οι συνελεύσεις των γυναικών του αγώνα στο μπλόκο του BIO.ΠΑ αποτέλεσαν, το μοναδικό δείγμα γραφής προς αυτήν την κατεύθυνση. Αυτός ήταν κι ο λόγος άλλωστε, που κάποιες από εμάς δεχτήκαμε απειλές, επιθέσεις, ακόμη και προβοκατόρικους χαρακτηρισμούς, προκειμένου ν’ αναχαιτιστεί η κινηματική δυναμική, που δημιουργούσαν οι θέσεις, καθώς και οι διαδικασίες που ακολουθούσαμε κι ακολουθούμε.
Τα ψηφίσματα των συνελεύσεων των γυναικών, όσο και του μπλόκου του Λαυρίου, ουδέποτε ενστερνίστηκαν την πρόταση της καύσης στον χώρο του ΒΙΟ.ΠΑ, η οποία προτείνεται από την Δημοτική Αρχή, χωρίς απόφαση Δημοτικού Συμβουλίου.
Κανένας διάλογος χωρίς την αποποινικοποίηση του αγώνα!
Η θέση των συνελεύσεων, που κατέληξαν σε ψηφίσματα όπως: κανένας διάλογος χωρίς την αποποινικοποίηση του αγώνα – που προϋποθέτει την απόσυρση των κακουργηματικών κατηγοριών – καθώς και κάθε άλλης κατηγορίας που αφορούν περίπου σαράντα συντρόφους – συναγωνιστές η οποία ψηφίστηκε και στο Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Λαυρεωτικής, επί του παρόντος γίνεται «γαργάρα», προκειμένου να διαμορφωθεί ένα προφίλ συναινετικών διαβουλεύσεων, μεταξύ Δημοτικής Αρχής και κυβέρνησης, το οποίο αποσκοπεί στον εφησυχασμό των κατοίκων, στην αποκλιμάκωση του αγώνα και σε υποτιθέμενες λύσεις, που πολύ απέχουν από τις προσδοκίες πολλών εξ αυτών, που βρεθήκαμε στις «πρώτες γραμμές του πυρός» στον αγώνα της Κερατέας.
Πέραν τούτου, η ανυπαρξία ενημέρωσης για όλες τις θετικές κι αρνητικές πτυχές της πρότασης, που τίθεται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, προς τα θεσμικά όργανα του Δήμου, το Συντονιστικό του Αγώνα κατά του ΧΥΤΑ και εν κατακλείδι προς κάθε πολίτη της Λαυρεωτικής και των όμορων Δήμων και όχι μόνο, που συμμετείχε ενεργά στο αγώνα της Κερατέας, εγείρει το ερώτημα: ποιοι είστε εσείς και διαπραγματεύεστε, χωρίς εμάς, για μας, χωρίς καμία διαδικασία, την διαχείριση των απορριμμάτων;
Δεν εφησυχάζουμε
Δυστυχώς, οι φόβοι κι οι επιφυλάξεις μας, απέναντι στους χειρισμούς κάποιων παραγοντίσκων, οι οποίοι δημιουργώντας «παράγκα» στον αγώνα, έβγαζαν κόκκινη κάρτα σ’ όσους έθεταν θέμα διαδικασιών και συνέλευσης, επιβεβαιώθηκαν και με το παραπάνω.
Ευτύχημα είναι το γεγονός, ότι πλέον είναι αρκετοί εκείνοι που προβληματίζονται και δεν εφησυχάζουν. Το θέμα είναι αν θα καταφέρουν, ν’ ανατρέψουν με την συμμετοχή της φωνής τους την τάχα «ομοφωνία» – νεκροταφείου θα έλεγα – που κάποιοι σκοπίμως προσπάθησαν και για ένα χρονικό διάστημα κατάφεραν, να επιβάλλουν, αρνούμενοι να συμπεριλάβουν στις τελικές αποφάσεις την άποψη και την φωνή όλων των ανθρώπων, που στήριξαν και είναι έτοιμοι να ξαναστηρίξουν τα μπλόκα. (Η λέξη «φωνάζω» δεν εμπεριέχει τυχαία την λέξη ΖΩ.)
__________________
Υ.Γ.: 1. Η νυν Δημοτική Αρχή, η οποία διαχειρίζεται και διαπραγματεύεται με την κεντρική εξουσία αυτή την στιγμή τον τρόπο διαχείρισης των απορριμμάτων, ήταν αυτή, που ως αντιπολίτευση καταψήφισε την ανακύκλωση, καθώς και το κλείσιμο του παλιού ΧΑΔΑ, με αποτέλεσμα οι αποφάσεις αυτές να περάσουν πλειοψηφικά κι όχι ομόφωνα.
2. Έχω πολλούς περιβαλλοντικούς λόγους να είμαι κατά της καύσης, που
για οικονομία χώρου και χρόνου δεν αναφέρω. Ένας άλλος είναι ότι εγώ και πολλοί άλλοι, που χαλάγαμε την «σούπα» των παραγοντίσκων, που υποκαθιστούσαν ακόμα και την Δημοτική Αρχή και μάλιστα με την συναίνεση αυτής, πολύ θα ήθελαν να μας κάψουν σε κανένα από τα γνωστά φουρνάκια του Άουσβιτς.
3. Η ανιδιοτέλεια όλων όσων συμμετείχαμε στον Αγώνα της Κερατέας ήταν, είναι και θα είναι το ζητούμενο, κάθε κινηματικής κατάστασης, ανθρώπων που δεν αποσκοπούν σε οφίτσια και θα συνεχίσουν, να συγκρούονται με τα μικρά και μεγάλα συμφέροντα εργολάβων και παραγοντίσκων.
__________
Ποια είναι η λύση στο πρόβλημα της διαχείρισης των απορριμμάτων;
Σχόλιο του Τάσου Κεφαλά για τις εξελίξεις στην Κερατέα, αναδημοσίευση από το blog της Green Attack
Υποθέτω ότι δεν είμαι ο μόνος που δεν έγινε καθόλου σοφότερος από τα όσα ανακοινώθηκαν, επίσημα, από τους συμμετέχοντες στην “περίφημη” συνάντηση ΥΠΕΚΑ – αποκεντρωμένης διοίκησης και εκπροσώπων των κατοίκων της Λαυρεωτικής. Η ολοκλήρωση (;) της διαβούλευσης μετατέθηκε για άλλη μια βδομάδα και κανείς δεν αναλαμβάνει την ευθύνη να δημοσιοποιήσει την εναλλακτική πρόταση που συζητείται. Κι αν για το ΥΠΕΚΑ και την κυβέρνηση αυτό μπορεί να εξηγηθεί (δεν είναι δική τους πρόταση) προκαλεί τεράστια απορία το γιατί οι εκπρόσωποι της Λαυρεωτικής τηρούν τέτοια μυστικοπάθεια. Τι έχουν να κρύψουν; Δεν θεωρούν τους πολίτες της περιοχής άξιους να γνωρίζουν για ποιο πράγμα, τελικά, έδωσαν τον πολύμηνο αγώνα, που έδωσαν; Οι πολίτες της Φυλής, του Γραμματικού και της υπόλοιπης Αττικής δεν θα ήταν χρήσιμο να γίνουν κοινωνοί μιας διαγραφόμενης εξέλιξης, που με τον ένα ή τον άλλο τρόπο αφορά όλους τους πολίτες της Αττικής; Αν είναι τόσο καλή η κυοφορούμενη ιδέα, δεν θα ήταν πολύ πιο χρήσιμο να κοινοποιηθεί, να αποτελέσει έμπνευση και για τις άλλες περιοχές και να ζητηθεί η δυναμική και κινηματική της υποστήριξη; Όπως έγινε τόσους μήνες με τον αγώνα ενάντια στην αστυνομική βία και την καταστολή; Ποιον εξυπηρετεί μια διαβούλευση πίσω από κλειστές πόρτες; Δεν νομίζω ότι υπάρχει ούτε ένας λογικός άνθρωπος σε αυτόν τον τόπο, που να αυταπατάται πιστεύοντας ότι το μέτωπο των πολιτών, στην οποιαδήποτε διαβούλευση, δυναμώνει, όταν οι ίδιοι παραμένουν ανενημέρωτοι και στο περιθώριο των εξελίξεων.
Αναγκαστικά, ο όποιος σχολιασμός στηρίζεται στο εξαιρετικά φειδωλό δελτίο τύπου του δήμου Λαυρεωτικής (http://attikanea.blogspot.com/2011/04/blog-post_4141.html#more), στο λίγο πιο φλύαρο δελτίο τύπου του ΥΠΕΚΑ (http://www.ypeka.gr/Default.aspx?tabid=362&sni[524]=960&language=el-GR) και στις, ελεγχόμενης εγκυρότητας διαρροές στα μέσα ενημέρωσης και στα διάφορα blogs. Με την όποια επιφύλαξη, επαναλαμβάνω, επιβάλλει αυτή η κατάσταση, τι μπορούμε να συμπεράνουμε:
• πράγματι, στην πρόταση των εκπροσώπων της Λαυρεωτικής συμπεριλαμβάνεται μονάδα θερμικής επεξεργασίας – αεριοποίησης – ενεργειακής αξιοποίησης.
• το ΥΠΕΚΑ και η κυβέρνηση δεν εγκαταλείπουν τη λογική της κεντρικής διαχείρισης, αφού μιλούν για διαχείριση ποσοτήτων πολλαπλάσιων αυτών που αντιστοιχούν στις περιοχές της Λαυρεωτικής και του Σαρωνικού. Οπότε, η ιδέα της αποκεντρωμένης διαχείρισης “πάει περίπατο”.
• καταρρίπτεται το μοναδικό “ατού” αυτής της πρότασης, η υποτιθέμενη, δηλαδή, εξάλειψη της ανάγκης για διαχείριση υπολειμμάτων και εξεύρεσης ΧΥΤ. Το θέμα τίθεται με απόλυτη σαφήνεια από την πλευρά του ΥΠΕΚΑ.
• όχι μόνο τίθεται θέμα κατασκευής ΧΥΤ, αλλά, από την πλευρά του ΥΠΕΚΑ, δεν έχει καθόλου εγκαταλειφθεί η χωροθέτησή του στο Οβριόκαστρο, ενδεχομένως με κάποιες επουσιώδεις αλλαγές στο μέγεθος και τη χωρητικότητα.
• μπαίνει με έμφαση το θέμα του κόστους, γεγονός που επιβεβαιώνει την εκτίμηση για το υψηλό κόστος τέτοιων σύνθετων μονάδων και για την αναμενόμενη σημαντική μετακύλισή του στα δημοτικά τέλη.
• για τον ίδιο λόγο αφήνει ορθάνοιχτο το δρόμο για την εκχώρηση της διαχείρισης σε ιδιωτικά συμφέροντα. Για ενδεχόμενη συμμετοχή του δήμου μιλά το ΥΠΕΚΑ. Το ίδιο “χρυσωμένο χάπι”, δηλαδή, που σερβίρει ο “δήθεν” αγανακτισμένος δήμαρχος Φυλής.
• σημειώνεται, τέλος, η αθόρυβη μετατόπιση του δήμου Λαυρεωτικής, από την απόρριψη του περιφερειακού σχεδιασμού, στη θέση “για επιλογή μεθόδου διαχείρισης των στερεών αποβλήτων των Δήμων Λαυρεωτικής και Σαρωνικού, φιλικής προς το περιβάλλον, σύμφωνης με την ισχύουσα νομοθεσία και σε έκταση του ΒΙΟ.ΠΑ. Κερατέας”. Τι να σημαίνει, άραγε, αυτή η δήλωση νομιμοφροσύνης; Άλλα ακούγαμε, μέχρι πρότινος.
Θα το λέμε, συνεχώς, και με όσο γίνεται μεγαλύτερη σαφήνεια. Η ενεργειακή αξιοποίηση (σε όλες της τις εκδοχές), σαν κεντρικής επιλογής στη διαχείριση των απορριμμάτων αντιστρατεύεται αυτό που όλος ο κόσμος αντιλαμβάνεται σαν πρώτη προτεραιότητα: τη μείωση του όγκου των σκουπιδιών, τη διαλογή και την ανακύκλωση, συμπεριλαμβανομένης της κομποστοποίησης, που, ιδιαίτερα, για τα Μεσόγεια και τη Λαυρεωτική, έχει τεράστια σημασία. Η ενεργειακή αξιοποίηση απαιτεί, σε σταθερή βάση, πολλά σκουπίδια, κατά προτίμηση, αδιάλεχτα. Και έχει μηδαμινό ενεργειακό αποτέλεσμα. Για όσους σερβίρουν ενεργειακά παραμύθια, αξίζει να πούμε πως μια μονάδα θερμικής επεξεργασίας, της τάξης των 30.000 τόνων/χρόνο, θα συνδυαστεί, πιθανότατα, με μια μονάδα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, ενεργειακά αντίστοιχης με το 1/500, το πολύ, των γειτονικών μονάδων της ΔΕΗ στο Λαύριο. Την οποία, στο τέλος, θα την επιδοτήσουμε κι από πάνω, σαν ΑΠΕ. Ταυτόχρονα, είναι αντιπεριβαλλοντική και ακριβή, χωρίς κανένα κοινωνικό ανταποδοτικό όφελος. Και, ταυτόχρονα, ναρκοθετεί την αποκεντρωμένη διαχείριση και τον κοινωνικό έλεγχο στη διαχείριση των σκουπιδιών.
Για όλους αυτούς τους λόγους η επιλογή, που φαίνεται ότι έχει γίνει από το δήμο Λαυρεωτικής και όσους συντάσσονται μαζί του, πάσχει σοβαρά. Και με αυτό τον τρόπο, έχει εγκλωβιστεί σε μια διαδικασία που το “πάνω χέρι” το έχει η κυβέρνηση και το υπουργείο, με τους κατοίκους της περιοχής σε ρόλο θεατή. Η επιλογή μιας συμβιβαστικής λύσης, κακής μάλιστα, που θα μπορούσε, ενδεχομένως, να χωρέσει στον υφιστάμενο περιφερειακό σχεδιασμό είναι αδιέξοδη. Και δεν βοηθά, για δύο λόγους: αφενός, γιατί λύνει τα χέρια της κυβέρνησης στην απρόσκοπτη εκτέλεση των υπόλοιπων εγκαταστάσεων του σχεδιασμού της και, αφετέρου, γιατί βάζει τεράστια εμπόδια στον αγώνα που δίνουν και έχουν να δώσουν χιλιάδες κάτοικοι άλλων περιοχών, ιδιαίτερα της δυτικής Αθήνας και του Θριασίου, απέναντι στο τεράστιο φορτίο που σηκώνουν δεκάδες χρόνια και καλούνται και στο μέλλον να συνεχίσουν να το κάνουν.
Επιλογή υπάρχει και έχει διατυπωθεί δημόσια και με τον πιο σαφή τρόπο. Είναι η συμπαράταξη όλων σε ένα παναττικό μέτωπο διεκδίκησης ριζικής ανατροπής και επανασχεδιασμού από μηδενική βάση του περιφερειακού σχεδιασμού, στη βάση μιας εναλλακτικής πρότασης, που περιλαμβάνει:
1. Σοβαρές πολιτικές πρόληψης, μείωσης των αστικών απορριμμάτων και επαναχρησιμοποίησης υλικών.
2. Ένα ευρύ και ισχυρό δίκτυο διαλογής στην πηγή, ανακύκλωσης και κομποστοποίησης, σε οικιακό, εργασιακό και στενό τοπικό επίπεδο. Τμήμα αυτού του δικτύου μπορούν να είναι το σύστημα των 4 κάδων, των πολλών άλλων σημείων εναλλακτικής διαχείρισης – ανακύκλωσης και οι μηχανικοί κομποστοποιητές.
3. Ένα σύστημα αποκεντρωμένων εγκαταστάσεων ολοκληρωμένης διαχείρισης, σε επίπεδο μεγάλων δήμων ή ομάδων δήμων. Αναφερόμαστε σε μεσαίου μεγέθους εγκαταστάσεις, χαμηλής όχλησης, απλού μηχανολογικού εξοπλισμού, εύκολα διαχειρίσιμες από τους δήμους, οικονομικά επωφελείς, με τοπικές θέσεις εργασίας, προσβάσιμες στον πολίτη. Αυτές οι εγκαταστάσεις μπορούν να τα κάνουν όλα: συγκέντρωση ανακυκλώσιμων – ανάκτηση – διάθεση, επεξεργασία σύμμεικτων απορριμμάτων, παραγωγή κομπόστ άριστης ποιότητας, αξιοποίηση μέρους των αδρανών, επισκευή – διάθεση επαναχρησιμοποιήσιμων υλικών και ανταλλακτικών. Δεν περιλαμβάνουν καύση, ούτε παραγωγή δευτερογενών καυσίμων. Κάνουν αχρείαστα τα δίκτυα σταθμών μεταφόρτωσης και των διάσπαρτων μονάδων ανακύκλωσης και κομποστοποίησης. Απορρίπτουν, μόνο, ένα μικρό μέρος αδρανών υπολειμμάτων, που μπορούν να οδηγούνται προς ταφή σε έναν κεντρικό χώρο υγειονομικής ταφής υπολειμμάτων (ΧΥΤΥ), που θα δέχεται πολύ μικρότερες ποσότητες, σε σχέση με σήμερα, κάνοντας χωρίς αντικείμενο την όποια συζήτηση για νέους ΧΥΤΑ/ΧΥΤΥ.
Η “Πρωτοβουλία συνεννόησης για τη διαχείριση των απορριμμάτων”, καθώς και ένα υπό διαμόρφωση παναττικό μέτωπο συλλογικοτήτων και ενεργών πολιτών θα συνεχίσουν να δίνουν τη μάχη τους με βάση αυτές τις βασικές αρχές. Θα είναι εξαιρετικά ωφέλιμο για όλους, οι πολίτες, πρωτίστως, της Κερατέας και της ευρύτερης Λαυρεωτικής, αλλά και ο δήμος Λαυρεωτικής, να μην επιλέξουν θέση αποστασιοποίησης από αυτό το κοινό μέτωπο. Χρόνος υπάρχει. Θέληση υπάρχει;
29/4/2011
Τάσος Κεφαλάς
συμμετέχει στην "Πρωτοβουλία συνεννόησης για τη διαχείριση των απορριμμάτων" ([email protected])
