ΕΡ: Χάννα, πόσο μεγάλη ήταν τελικά η διαδήλωση που έγινε στις 26 Μάρτη στο Λονδίνο;
Ήταν στην πραγματικότητα η πιο μεγάλη εργατική διαδήλωση από τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, η οποία καλέστηκε από τη Γενική Συνομοσπονδία Εργατών (Κογκρέσο Εργατικών Συνδικάτων – TUC). Ήταν τουλάχιστον 500.000 και πιθανά να έφτασε και τις 750.000 – δεν υπάρχει τρόπος να το υπολογίσουμε.
Υπήρξαν και άλλες μεγάλες κινητοποιήσεις στο παρελθόν, όπως οι αντιπολεμικές το 2003 που υπολογίζονται σε 2 εκατομμύρια, αυτή όμως ήταν μια εργατική κινητοποίηση, με τα πανό των εργατικών σωματείων να κυριαρχούν και με κυρίαρχη εργατική σύνθεση. Μαζί με τους εργαζόμενους βέβαια υπήρχαν μεγάλοι αριθμοί νεολαίας και τοπικών κινημάτων.
Ποιες ήταν οι αιτίες που ώθησαν τόσους εργαζόμενους στο δρόμο;
Η επίθεση της κυβέρνησης Συντηρητικών και Φιλελεύθερων Δημοκρατών (κυβέρνηση Con-Dem1) δεν έχει προηγούμενο από τη δεκαετία του 1920. Η κυβέρνηση εκλέχτηκε τον περασμένο Μάη κι έχει βάλει μπροστά ένα πρόγραμμα περικοπών ύψους 81 δισεκατομμυρίων λιρών (σημ: 92 δισ. €) για τη διάρκεια των επόμενων 4 χρόνων. Οι δημόσιες υπηρεσίες θα περικοπούν κατά περίπου 20%, 150.000 εργαζόμενοι στην Τοπική Αυτοδιοίκηση θα χάσουν τη δουλειά τους, οι μισθοί των δημοσίων υπαλλήλων θα παγώσουν για τρία χρόνια και θα ξανανοίξει το ασφαλιστικό με μειώσεις συντάξεων και επέκταση των ορίων συνταξιοδότησης.
Αυτή η επίθεση έχει δημιουργήσει μια εντελώς νέα κατάσταση στη Βρετανία. Πριν τη μεγάλη διαδήλωση της 26ης Μαρτίου, είχαν προηγηθεί οι μεγάλες κινητοποιήσεις της νεολαίας…
…Ναι, κι αυτές οι κινητοποιήσεις, οι νεολαιίστικες, όπως και η διαδήλωση της 26ης Μάρτη πήραν μεγάλη δημοσιότητα διεθνώς, κι εντυπωσίασαν για το μέγεθός τους καθώς η βρετανική νεολαία δεν μας είχε συνηθίσει τις τελευταίες δεκαετίες σε κάτι τέτοια…
Πραγματικά. Η τελευταία κινητοποίηση της νεολαίας, φοιτητών και μαθητών, έγινε στις 24 Νοεμβρίου, με συνολικό κλείσιμο και αποχή σε όλες τις βαθμίδες της παιδείας, και με μια τεράστια διαδήλωση 350.000 ατόμων. Ήταν η μεγαλύτερη κινητοποίηση νεολαίας που είχε γίνει τα τελευταία 25 χρόνια.
Όχι μόνο οι αριθμοί ήταν σημαντικοί αλλά και τα πολιτικά χαρακτηριστικά της κινητοποίησης της νεολαίας. Όλα τα συνθήματα ήταν ενάντια στους πλούσιους. Υπάρχει οργή μέσα στην βρετανική νεολαία η οποία νοιώθει πως δεν υπάρχει πια μέλλον γι’ αυτήν.
Παρά την μεγάλη μαζικότητα του κινήματος της νεολαίας η κυβέρνηση πέρασε – τον περασμένο Δεκέμβρη – νόμο με τον οποίο αυξάνει τα δίδακτρα από 3 χιλιάδες λίρες το χρόνο σε 9 χιλιάδες λίρες το χρόνο (σε ευρώ, από 3.400 σε 10.200). Αυτό δημιούργησε μια σχετική απογοήτευση μέσα στα στρώματα της νεολαίας, που ένιωσαν πως ο αγώνας τους δεν νίκησε, όμως η παρουσία τους ήταν μαζική στην τελευταία μεγάλη διαδήλωση.
Στα διεθνή μέσα βέβαια δεν είδαμε πολλά πλάνα από την πορεία, αλλά σκηνές από επεισόδια…
Ναι, είναι τα συνηθισμένα των μέσων μαζικής ενημέρωσης που προσπαθούν να μειώσουν τη σημασία των μεγάλων εργατικών κινητοποιήσεων προβάλλοντας τις συγκρούσεις και τις φωτιές. Στην πραγματικότητα τα επεισόδια στο Λονδίνο τα προκάλεσαν 200 άτομα, όλα κι όλα, που ανήκουν στο γνωστό μπλακ μπλοκ (black block). Αυτά τα άτομα στην πραγματικότητα δεν είχαν καμία σχέση με την πορεία! Ο κόσμος που ήταν στην πορεία δεν είδε καν αυτές τις συγκρούσεις, ούτε από μακριά, καθώς αυτές είχαν γίνει σε αρκετά μεγάλη απόσταση από την πορεία. Έτσι τα βρετανικά ΜΜΕ αναγκάστηκαν, μετά την δεύτερη ή τρίτη ημέρα προβολής των επεισοδίων, να κάνουν στροφή και να προβάλλουν εικόνες από την μεγάλη διαδήλωση, γιατί μέσα στα εργατικά στρώματα είχε αναπτυχθεί οργή για την απαράδεκτη στάση τους.
Η ηγεσία των βρετανικών συνδικάτων είναι κατά παράδοση πολύ συντηρητική τις τελευταίες δεκαετίες. Πώς και κάτω από ποιες συνθήκες καλέστηκε αυτή η μεγάλη διαδήλωση;
Πραγματικά, είναι απαράδεκτοι. Εμείς βάζουμε το αίτημα για μια 24ωρη γενική απεργία εδώ και καιρό. Επειδή ξέρουμε την κατάσταση στις συνδικαλιστικές ηγεσίες, αλλά κι επειδή η βρετανική κοινωνία είναι «πίσω» σε σχέση μ’ αυτό το θέμα, το προβάλλουμε κλιμακωτά, για να αρχίσει ο κόσμος να πιέζει από κάτω. Έτσι εδώ και καιρό προτείνουμε μια παν-βρετανική διαδήλωση που να προετοιμάζει μια 24ωρη γενική απεργία, κατ’ αρχήν στον δημόσιο τομέα, σαν πρώτο βήμα, και στη συνέχεια μια συνολική 24ωρη γενική απεργία – και στον ιδιωτικό και στον δημόσιο τομέα.
Πρέπει να πούμε πως στη Βρετανία δεν υπάρχουν οι παραδόσεις της Ελλάδας – στη Βρετανία έχει να γίνει γενική απεργία από το 1926. Λόγω αυτών των παραδόσεων, είμαστε υποχρεωμένοι να προβάλουμε κλιμακωτά το αίτημα της γενικής απεργίας. Μια 24ωρη γενική απεργία στην Βρετανία θα ήταν ένας μικρός πολιτικός σεισμός. Στην Ελλάδα ξέρω ότι οι συνδικαλιστικές ηγεσίες κάνουν τακτικά γενικές απεργίες για να ξεφουσκώσουν την οργή του κόσμου, εδώ όμως τα πράγματα είναι αρκετά διαφορετικά.
Η ηγεσία των συνδικάτων έκανε ένα ολόκληρο χρόνο για να ανταποκριθεί στο αίτημα για μια παν-βρετανική διαδήλωση… Κι όταν αυτό έγινε η ανταπόκριση της κοινωνίας ήταν εκπληκτική.
Ποια ήταν η αντίδρασή τους στην επιτυχία της διαδήλωσης;
Ο πανικός! Ακούγεται απίστευτο, αλλά αυτή είναι η πραγματικότητα! Η ίδια η υπουργός των εσωτερικών, που ανήκει στο κόμμα των Συντηρητικών, Τερέζα Μέι (Tereza May) είπε δημόσια ότι η διαδήλωση είχε 500.000 κόσμο, κι όμως η ίδια η ηγεσία των συνδικάτων είπε ότι ήταν 250.000! Ήθελαν να μειώσουν τους αριθμούς, ήθελαν να υποβαθμίσουν τη σημασία της, γιατί δεν ήθελαν ο κόσμος να πάρει θάρρος και να θέλει και άλλες κινητοποιήσεις!
Όλη η προσέγγιση των συνδικαλιστικών ηγεσιών είναι ότι χρειάζονται περικοπές αλλά όχι τόσο μεγάλες! Τα συνδικάτα ελέγχονται από το Εργατικό Κόμμα. Το Εργατικό Κόμμα λέει ότι αν ήταν κυβέρνηση θα προχωρούσε μόνο στα δύο τρίτα των περικοπών που εφαρμόζει η κυβέρνηση των συντηρητικών και φιλελεύθερων. Δηλαδή δεν θα κόβανε 81 δις λίρες θα κόβανε 55! Δεν θα απολύανε 150.000 εργαζόμενους στην τοπική αυτοδιοίκηση, θα απολύανε 10.000! Είναι εξοργιστικό! Και πάνω σ’ αυτή τη βάση ζητάνε την ψήφο του κόσμου!
Ποιες είναι οι προοπτικές του κινήματος;
Πιστεύουμε πως το κίνημα θα επεκταθεί – παρά τον ρόλο των επίσημων συνδικαλιστικών ηγεσιών. Εμείς έχουμε ξεκινήσει συγκεκριμένη εκστρατεία για μια 24ωρη γενική απεργία στον δημόσιο τομέα. Αυτή η πρόταση βρίσκει πολύ μεγάλη απήχηση. Υπάρχει ήδη ανταπόκριση από το συνδικάτο των δημοσίων υπαλλήλων και από το συνδικάτο των εκπαιδευτικών, οι οποίοι συντονίζουν τις προσπάθειές μας για μια κοινή 24ωρη απεργία του τον Ιούνη, με στόχο ένα εκατομμύριο απεργούς. Αυτή η απεργία είναι ενταγμένη σε μια στρατηγική για να πιεστεί η κεντρική ηγεσία του συνδικαλιστικού κινήματος. Δεν υπάρχουν τα δεδομένα αυτή τη στιγμή για να πούμε αν θα μπορέσουμε να έχουμε 24ωρη απεργία στο σύνολο του δημόσιου τομέα τον Ιούνη – δεν είναι το πιο πιθανό αλλά δεν μπορεί να αποκλειστεί εντελώς.
Παράλληλα προτείνουμε και οργανώνουμε μαζικές διαδηλώσεις παντού. Ιδιαίτερα επιδιώκουμε την οργάνωση διαδηλώσεων σε τοπικό επίπεδο, σε όλους τους δήμους και τις περιφέρειες όπου τα δημοτικά συμβούλια προχωρούν σε περικοπές μέσα από την ψήφιση των τοπικών προϋπολογισμών τους. Αυτό είναι και στοιχείο προετοιμασίας μας σε σχέση με τις τοπικές εκλογές που θα γίνουν στις αρχές του Μάη (5 Μάη συγκεκριμένα).
Ποιες είναι οι προβλέψεις γι’ αυτές τις εκλογές;
Νικητές θα είναι οι Εργατικοί. Ο κόσμος θα ψηφίσει το Εργατικό Κόμμα ενάντια στην κυβέρνηση των Con-Dem αλλά χωρίς ενθουσιασμό. Είναι το γνωστό παιχνίδι του δικομματισμού, στο οποίο ο κόσμος ψηφίζει το μικρότερο κακό επειδή δεν υπάρχει (ακόμα, δυστυχώς) μια μαζική εναλλακτική πρόταση από τα αριστερά.
Πού βρίσκονται οι διεργασίες για το χτίσιμο της Αριστεράς στη Βρετανία;
Δεν υπάρχει μαζική αριστερά αλλά θα ήταν λάθος να υποτιμηθούν οι πρωτοβουλίες που έχουν ήδη παρθεί και που αναπτύσσονται. Στη διάρκεια των τελευταίων χρόνων δημιουργήθηκε η Συνεργασία Συνδικαλιστών και Σοσιαλιστών (Trade Union and Socialist Coalition – TUSC). Πρόκειται για μια πρωτοβουλία την οποία πήραμε από κοινού με το συνδικάτο των σιδηροδρομικών, RMT.
Από τη μεριά των συνδικάτων στην TUSC συμμετέχει επίσημα το Συνδικάτο των Σιδηροδρομικών, και κεντρικά στελέχη της Ομοσπονδίας των Δημοσίων Υπαλλήλων (PCS) και της Ομοσπονδίας των Εκπαιδευτικών (NUT). Από πολιτικές οργανώσεις συμμετέχουμε εμείς – το Σοσιαλιστικό Κόμμα – καθώς επίσης και το Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα (SWP – Socialist Workers’ Party, η αδελφή οργάνωση του ελληνικού ΣΕΚ). Όμως η παρουσία του τελευταίου είναι μικρή.
Έτσι στις εκλογές της 5ης Μάη η Συμμαχία Συνδικαλιστών και Σοσιαλιστών θα κατέβει με υποψήφιος σε 154 εκλογικές περιφέρειες. Από τους 154 υποψήφιους (με το βρετανικό σύστημα κάθε εκλογική περιφέρεια εκλέγει ένα υποψήφιο) οι 108 είναι δικοί μας σύντροφοι και συντρόφισσες, στελέχη του Σοσιαλιστικού Κόμματος, τα 5 είναι διαφωνούντες του Εργατικού Κόμματος (που θα διαγραφούν) και 6 από το Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα / SWP.
Υπάρχει κάποια αλλαγή στην στάση του SWP / ΣΕΚ; Η εικόνα του κόμματος αυτού, διεθνώς, είναι η άρνηση κάθε ειλικρινούς συνεργασίας με άλλες δυνάμεις της αριστεράς, καπελώνει κάθε κίνημα που βρει μπροστά του και παριστάνουν τους μόνους καθαρούς επαναστάτες, χαρακτηρίζοντας όλους τους άλλους σαν «ρεφορμιστές».
Έτσι ακριβώς είναι. Δεν άλλαξε τίποτα σε σχέση με το SWP. Βασικά, προτού προσχωρήσουν στην Συμμαχία Συνδικαλιστών και Σοσιαλιστών προσπάθησαν να φτιάξουν την δική τους εκλογική πρωτοβουλία, ανταγωνιστική προς την TUSC, αλλά απέτυχαν παταγωδώς. Την προηγούμενη περίοδο είχαν επιχειρήσει να δημιουργήσουν το Respect, μια καιροσκοπική συνεργασία, χωρίς αρχές, με απαράδεκτες παραχωρήσεις στο μουσουλμανικό στοιχείο για να ελκύσουν τις ψήφους τους, η οποία (όπως είχαμε προβλέψει) διαλύθηκε στα εξ ων συνετέθη, ρίχνοντας το ίδιο το ΣΕΚ σε κρίση – η οποία συνεχίζεται. Έχοντας κάψει τα δάχτυλά τους, ήρθαν τελικά στις γραμμές της πρωτοβουλίας που εμείς είχαμε πάρει. Παρά τις διαφορές μας με το ΣΕΚ, εμείς υποστηρίζουμε ότι πρέπει να είμαστε ανοικτοί σε συνεργασίες μαζί του. Η αριστερά χρειάζεται να συνεργάζεται, δεν μπορεί να προχωρήσει διαφορετικά. Και αυτή η συνεργασία πρέπει να γίνεται στη βάση καθαρών και ειλικρινών θέσεων και τοποθετήσεων. Από ‘κει και πέρα, ξέροντας το ΣΕΚ-SWP παίρνουμε όλα τα απαραίτητα μέτρα για να μην καπελώνει και να μην εκμεταλλεύεται τα κινήματα.
Υπάρχει κάποια βασική διαφορά στον τρόπο με τον οποίο προτείνουμε να αντιμετωπιστεί η επίθεση της βρετανικής κυβέρνησης, από αυτά που λέει το ΣΕΚ/SWP;
Ναι, και πρόκειται για μια σημαντική διαφορά.
Το SWP/ΣΕΚ θέλει στο κίνημα ενάντια στις περικοπές το οποίο χτίζουμε από τα κάτω, με επιτροπές σε κάθε γειτονιά και χώρο, να συμμετέχει και το Εργατικό Κόμμα. Για μας αυτό είναι απαράδεκτο! Το Εργατικό Κόμμα, αν ήταν κυβέρνηση θα εφάρμοζε τις ίδιες ουσιαστικά πολιτικές μ’ αυτές που εφαρμόζουν οι Συντηρητικοί – με ελάχιστες διαφορές. Είμαστε διατεθειμένοι να δεχτούμε στελέχη του κόμματος αυτού στις τοπικές επιτροπές κάτω από μία απαράβατη προϋπόθεση: Να έχουν πάρει δημόσια θέση ενάντια στις περικοπές, στην πράξη κι όχι στα λόγια, να έχουν καταψηφίσει σαν τοπικά Εργατικά Κόμματα, ή σαν δημοτικοί σύμβουλοι, εναντίον της αποδοχής των περικοπών από τα δημοτικά συμβούλια των διαφόρων δήμων. Θέλουμε στην πράξη, όχι στα λόγια, να αποδείξουν ότι αντιστέκονται στις περικοπές. Γιατί πολλοί δημοτικοί σύμβουλοι του Εργατικού Κόμματος λένε δημόσια ότι διαφωνούν, αλλά μετά, στα δημοτικά συμβούλια, ψηφίζουν υπέρ των περικοπών «γιατί δεν μπορούν να κάνουν διαφορετικά»! Εμείς θεωρούμε ότι μπορούν να κάνουν διαφορετικά – και αν δεν το κάνουν είναι γιατί δεν θέλουν, δεν θέλουν να συγκρουστούν μετωπικά με την κυβέρνηση Con-Dem.
Το ΣΕΚ-SWP λέει, ότι δημοτικοί σύμβουλοι του Εργατικού Κόμματος είναι ευπρόσδεκτοι στις επιτροπές ενάντια στις περικοπές, ακόμα κι αν έχουν ψηφίσει τους προϋπολογισμούς λιτότητας στα δημοτικά συμβούλια. Η πρότασή τους δεν πρόκειται σε καμία περίπτωση να γίνει αποδεκτή από μας. Αν θέλουν να πάνε με το Εργατικό Kόμμα, να φτιάξουν μαζί του «επιτροπές», ας πάνε.
Λοιπόν, τι να περιμένουμε την επόμενη περίοδο;
Να περιμένουμε και στην Βρετανία σημαντικές εξελίξεις. Δεν λεω πως «θα γίνει της Ελλάδας», όμως η πραγματικότητα είναι πως το βρετανικό εργατικό κίνημα αρχίζει να θυμάται τις παλιές του παραδόσεις, της δεκαετίας του 70 και του 80 με τους σκληρούς αγώνες και τις μεγάλες απεργίες. Μετά ήρθε η μεγάλη ήττα των ανθρακωρύχων και του Λίβερπουλ, από τη Θάτσερ, και μια μαύρη εικοσαετία ακολούθησε. Σήμερα τα πράγματα αλλάζουν.
Η δημιουργία της Συμμαχίας Συνδικαλιστών και Σοσιαλιστών, TUSC, αποτελεί την πρώτη φορά από την εποχή που δημιουργήθηκε το Εργατικό Κόμμα2 στη Βρετανία που ένα συνδικάτο αποσπάται από το Εργατικό Κόμμα και δημιουργεί προϋποθέσεις για την εμφάνιση ενός νέου πολιτικού σχηματισμού. Το RMT, το συνδικάτο των σιδηροδρομικών δεν είναι μια μικρή δύναμη – έχει 80.000 μέλη. Όπως δεν είναι καθόλου αμελητέες οι δυνάμεις που προέρχονται από τα συνδικάτα του δημόσιου τομέα και των εκπαιδευτικών που έχουν προσχωρήσει στην TUSC. Πρόκειται για ένα έμβρυο, σήμερα, το οποίο δεν έχει τη δύναμη ή την δυνατότητα να προσφέρει μια μαζική εναλλακτική στη βρετανική κοινωνία. Αλλά αποτελεί την αρχή, αποτελεί τη βάση. Πάνω σ’ αυτή τη βάση θα χτίσουμε στην επόμενη περίοδο, το Σοσιαλιστικό Κόμμα, βρετανικό τμήμα της CWI, μαζί με ότι καλύτερο έχει σήμερα το συνδικαλιστικό κίνημα της χώρας μας, καθώς πιστεύουμε ότι ο νέος πολιτικός φορέας που χρειάζεται η εργατική τάξη της Βρετανίας, η νέα Αριστερά, θα προέλθει και θα χτιστεί μέσα από αγώνες – δεν θα πέσει από τον ουρανό ούτε θα είναι αποτέλεσμα ακαδημαϊκών συζητήσεων. Η επόμενη περίοδος θα είναι περίοδος αγώνων. Στόχος μας είναι το κίνημα ενάντια στις περικοπές και τη λιτότητα να μαζικοποιηθεί, να μπει μέσα στις γειτονιές και μέσα στους εργατικούς χώρους, με επιτροπές βάσης, να δώσει μεγάλες μάχες την επόμενη περίοδο και να βοηθήσει έτσι καταλυτικά για την ανάπτυξη νέων συνειδήσεων, αντι-καπιταλιστικών, σοσιαλιστικών, και μέσα στην παλιά και μέσα στη νέα γενιά των Βρετανών εργαζομένων.
Μέσα σ’ αυτούς τους αγώνες το Σοσιαλιστικό Κόμμα και η TUSC θα έχουν σημαντική παρέμβαση. Είμαστε αισιόδοξοι ότι θα συσπειρωθούν σημαντικές δυνάμεις γύρω από αυτή την πρωτοβουλία. Κι εμείς βέβαια θα εξηγούμε και θα επιμένουμε πάντα για την αναγκαιότητα υιοθέτησης ενός σοσιαλιστικού προγράμματος, γιατί χωρίς αυτό δεν υπάρχει διέξοδος από την κρίση και καμία προοπτική για καλύτερες μέρες για το εργατικό κίνημα και τη νεολαία.
Χάννα, σ’ ευχαριστούμε, καλή συνέχεια, καλούς αγώνες.
Εγώ σας ευχαριστώ, εύχομαι ότι καλύτερο στους μεγάλους αγώνες του ελληνικού εργατικού κινήματος που αποτελούν παράδειγμα για το βρετανικό και το ευρωπαϊκό εργατικό κίνημα, εύχομαι καλή επιτυχία στην σκληρή δουλειά και την παρέμβαση των συντρόφων του Ξεκινήματος.
______________________
