Έπειτα από την επανεκλογή του και μετά την ορκωμοσία του o Τσάβες, ανακοίνωσε την εθνικοποίηση της Εταιρίας Ηλεκτρισμού του Καράκας, της μεγαλύτερης ιδιωτικής εταιρίας ηλεκτρισμού της Βενεζουέλας και του κολοσσού των τηλεπικοινωνιών CANTV. Και οι δυο εταιρίες ιδιωτικοποιήθηκαν στα μέσα της δεκαετίας του 90.
«Ο λαός πρέπει να ανακτήσει την ιδιοκτησία πάνω σε στρατηγικούς τομείς της οικονομίας», δήλωσε ο Τσάβες. « Όλα όσα ιδιωτικοποιηθήκαν στο παρελθόν θα εθνικοποιηθούν». Η δυσαρέσκεια που εκφράστηκε από τον διεθνή τύπο δείχνει και τον φόβο του ιμπεριαλισμού για την ριζοσπαστικοποίηση στην Βενεζουέλα και τις συνέπειες της στην υπόλοιπη Λατινική Αμερική.
Η ανακοίνωση της εθνικοποίησης της Electricidad de Caracas, της CANTV και ο κρατικός έλεγχος των αποθεμάτων πετρελαίου στο Ορινόκο έρχονται μετά την επανεκλογή του Τσάβες για τρίτη φορά τον Δεκέμβρη που μας πέρασε. Κατά την διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας ανακοίνωσε πως αν κέρδιζε ξανά τις εκλογές θα εφάρμοζε και άλλες ριζοσπαστικές αλλαγές. Σε ομιλία του στις 9 Ιανουαρίου ο Τσάβες όχι μόνο δήλωσε πως «Προχωράμε προς την σοσιαλιστική δημοκρατία της Βενεζουέλας» αλλά επιπλέον αναφέρθηκε στις ιδέες του Μαρξ, του Λένιν και του Τρότσκι. «Συμφωνώ με την θεωρία της διαρκούς επανάστασης του Τρότσκι», είπε.
Παρόλο που είναι θετικό που ο Τσάβες αναφέρθηκε στον Τρότσκι και με αυτό τον τρόπο έβαλε τον Τρότσκι και τον τροτσκισμό στα αυτιά εκατομμυρίων ανθρώπων στην Βενεζουέλα, δεν έχει ακόμα καταφέρει να εφαρμόσει την μέθοδο και το πρόγραμμα του Τρότσκι ειδικά σε σχέση με τον ρόλο της εργατικής τάξης και του επαναστατικού κόμματος στην σοσιαλιστική επανάσταση και την εργατική δημοκρατία.
Διεθνής σημασία
Οι δηλώσεις του Τσάβες και η πρόταση του να ονομαστεί η Βενεζουέλα «σοσιαλιστική μπολιβαριανή δημοκρατία» είναι πολύ σημαντικές για το εργατικό κίνημα της Λατινικής Αμερικής και διεθνώς. Μετά από την «πρώτη εθνικοποίηση του 21ου αιώνα» που έκανε ο Έβο Μοράλες στην Βολιβία όταν ανάγκασε τις πολυεθνικές εταιρίες φυσικού αερίου να επαναδιαπραγματευτούν τα συμβόλαια τους στις αρχές του προηγούμενου χρόνου, η Βενεζουέλα θα γίνει η «πρώτη σοσιαλιστική δημοκρατία του 21ου αιώνα». Είναι ένα μέτρο στα πλαίσια της απόρριψης του νεοφιλελευθερισμού και του ιμπεριαλισμού από τις μάζες σε όλη την Λατινική Αμερική. Είναι επίσης ένα μέτρο για το πώς η ιδέα του σοσιαλισμού έχει ξαναεμφανιστεί στους αγώνες ενάντια στον καπιταλισμό και την ιμπεριαλιστική εκμετάλλευση.
Λαϊκή στήριξη για τον Τσάβες αλλά όχι για τους πολιτικούς του
Ο Τσάβες κέρδισε για τρίτη φορά τις προεδρικές εκλογές παίρνοντας το 63% των ψήφων ενάντια στο 37% που πήρε ο υποψήφιος της αντιπολίτευσης, Μανουέλ Ροσάλες, που κατέβηκε ενωμένη για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια. Κανένας άλλος πρόεδρος στις ημέρες μας, και κυρίως ο Τζορτζ Μπους Τζούνιορ, δεν μπορεί να περηφανευτεί πως κέρδισε τρεις συνεχόμενες εκλογικές μάχες και την μια με μεγαλύτερο ποσοστό ψήφων από την προηγούμενη. Με συμμετοχή 70% ο Τσάβες κέρδισε 6% περισσότερο από όσο είχε κερδίσει την πρώτη φορά που εξελέγη το 1998. Ωστόσο, η υποστήριξη που λαμβάνει ο Τσάβες δεν αποκαλύπτει ολόκληρη την εικόνα για τους πολιτικούς στην Βενεζουέλα και για τις πολιτικές της κυβέρνησης του.
Μια βαθιά ριζωμένη καχυποψία για τα πολιτικά κόμματα γύρω από τον Τσάβες και μια διάσπαρτη εντύπωση πως ένα στρώμα γραφειοκρατών έχει πλουτίσει την τελευταία περίοδο έκανε την συμμετοχή στην προεκλογική εκστρατεία μικρότερη από προηγούμενες φορές. Μόνο όταν ο Ροσάλες, ο αντίπαλος υποψήφιος, κατάφερε να οργανώσει την μεγαλύτερη διαδήλωση της αντιπολίτευσης των τελευταίων χρόνων στο Καράκας ήταν που ο φόβος για την επιστροφή της φιλο-αμερικάνικης αντιπολίτευσης ανέβασε την συμμετοχή στις εκλογές. Παρόλο που το κοινωνικό πρόγραμμα που εφαρμόστηκε από την κυβέρνηση του Τσάβες βοήθησε τους φτωχούς, υπάρχει ένα αυξανόμενο αίσθημα δυσαρέσκειας. 25% του πληθυσμού ζει ακόμα με 1 δολάριο την ημέρα. Την στιγμή που το πλουσιότερο 10% του πληθυσμού παίρνει ακόμα το 50% του εθνικού εισοδήματος, το φτωχότερο 10% παίρνει σχεδόν 2%. Η είσοδος χρημάτων από το πετρέλαιο στην οικονομία είχε σαν αποτέλεσμα την αύξηση των τραπεζικών καταθέσεων στο 84% τον τελευταίο χρόνο. Από το 2003, τα τραπεζικά αποθέματα έχουν αυξηθεί κατά 20 δις δολάρια. Η πλούσια μεσαία και ανώτερη μεσαία τάξη είναι αυτές που κέρδισαν από αυτό, την στιγμή που οι εργαζόμενοι και οι φτωχοί έχουν δει μικρές αλλαγές σε υποδομές και την αύξηση βίαιων εγκλημάτων. Οι αυτοκτονίες αυξήθηκαν κατά 67% από το 1999 και η Βενεζουέλα έχει έναν από τους υψηλότερους ρυθμούς σε θανάτους που προκλήθηκαν από όπλα, σύμφωνα με την UNESCO.
Στροφή στα αριστερά
Το γεγονός ότι ο Τσάβες έχει ανοίξει μια ιδεολογική αντεπίθεση για την αναγκαιότητα του σοσιαλισμού και η ανακοίνωση των εθνικοποιήσεων είναι μια ξεκάθαρη στροφή στα αριστερά. Όλα αυτά είναι εν μέρει αποτέλεσμα της πίεσης που χτίζεται από τα κάτω για να παρθούν μέτρα για την καταπολέμηση της φτώχειας και για τον έλεγχο της γραφειοκρατίας που αναπτύσσετε. Η πίεση αυξάνεται όσο όλο και περισσότεροι άνθρωποι είναι αηδιασμένοι από τα αυξανόμενα πλούτη ενός στρώματος γραφειοκρατών υποστηρικτών του Τσάβες και προσωρινών φίλων της κυβέρνησης που κερδίζουν πολλά χρήματα από προγράμματα που χρηματοδοτεί το κράτος. Εξαιτίας της απουσίας οποιασδήποτε πραγματικής ανεξάρτητης συμμετοχής των εργαζομένων στον έλεγχο, η διαφθορά συνεχώς αυξάνεται. Κομμάτια της γραφειοκρατίας έχουν έρθει σε σύγκρουση με ανεξάρτητα κινήματα της εργατικής τάξης. Αυτοί οι γραφειοκράτες θα βρεθούν ενάντια σε κάθε
ανεξάρτητο κίνημα της εργατικής τάξης. Αυτό που κάνουν είναι να προστατεύουν τα προσωπικά τους συμφέροντα κατηγορώντας ανεξάρτητους ακτιβιστές της εργατικής τάξης ότι πληρώνονται από τον ιμπεριαλισμό. Αρκετοί ακτιβιστές, συμπεριλαμβανομένων και συντρόφων από το Socialismo Revolucionario, το τμήμα της CWI στην Βενεζουέλα, κατηγορήθηκαν από τμήματα της γραφειοκρατίας σαν «ξένοι πράκτορες» εξαιτίας της κριτικής που ασκήσανε στα γραφειοκρατικά χαρακτηριστικά του καθεστώτος. Το ίδιο συνέβει και στην περίπτωση ψαράδων από την Guiria που κατέλαβαν το λιμάνι παλεύοντας ενάντια στην συνεργασία ιδιωτικών επιχειρήσεων, εταιριών πετρελαίου και των αρχών του λιμανιού.
Η ανακοίνωση του Τσάβες ότι θα δημιουργήσει το Ενωμένο Σοσιαλιστικό Κόμμα της Βενεζουέλας που θα αντικαταστήσει τα διαφορετικά κόμματα στην κυβερνητική συνεργασία είναι κατά κάποιο τρόπο μια προσπάθεια για να ξεπεραστεί η κριτική της γραφειοκρατίας και να μετακινηθούν ανεπιθύμητοι πολιτικοί. Στην ομιλία του για την δημιουργία αυτού του κόμματος τόνισε ότι το καινούριο κόμμα θα πρέπει να χτιστεί από τα κάτω, να είναι αυθεντικό και δημοκρατικό. Είπε μάλιστα πως θα είναι απάτη να φτιαχτεί ένα νέο κόμμα με παλιά πρόσωπα. Επιπλέον εκθείασε το κόμμα των μπολσεβίκων που έφεραν σε πέρας την Οκτωβριανή Επανάσταση το 1917 και άσκησε κριτική στην σταλινική «παρένθεση λίγο αργότερα».
Χρειάζεται πραγματικός σοσιαλισμός
Η CWI υποστηρίζει κάθε κατάκτηση και κάθε βήμα που γίνεται στην κατεύθυνση της επανάκτησης των κεκτημένων των καταπιεσμένων μαζών, στη μάχη τους ενάντια στην ιμπεριαλιστική κυριαρχία. Είμαστε κάθετα αντίθετοι στις προσπάθειες του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού και της αστικής τάξης στη Βενεζουέλα να συντρίψουν το καθεστώς του Τσάβεζ και να γυρίσουν το ρολόι πίσω, στις μέρες της καταλήστευσης της χώρας. Ωστόσο το χτίσιμο ενός συστήματος που βρίσκεται ανάμεσα στον καπιταλισμό και τον σοσιαλισμό, ναρκοθετεί τις κατακτήσεις των μαζών και προκαλεί την αντεπανάσταση να οργανωθεί και να αντεπιτεθεί.
Αυτό που ακόμα δεν έχει γίνει στη Βενεζουέλα, είναι η επανάκτηση των πιο ζωτικών κομματιών της οικονομίας. Ο Mark Weisbrot, του κέντρου οικονομικών και πολιτικών μελετών της Ουάσινγκτον, σε συνέντευξή του στην εφημερίδα “Guardian” αναφέρει: «μετά από σχεδόν οχτώ χρόνια διακυβέρνησης του Τσάβεζ, ο ιδιωτικός τομέας εξακολουθεί να ελέγχει το μεγαλύτερο κομμάτι της οικονομίας. Αυτό μπορεί αν αλλάξει, αλλά όχι άμεσα και δραστικά.»
Ο Τσάβεζ και οι υπουργοί του, διακηρύσσουν ότι η προσπάθειά τους δεν είναι να ελέγξουν την οικονομία, και έχουν καλέσει τον ιδιωτικό τομέα σε συνεργασία. Οι πρόσφατες ανακοινώσεις για εθνικοποιήσεις θα αφορούν μόνο στους τομείς που ιδιωτικοποιήθηκαν στις αρχές της δεκαετίας του 90. το παράδειγμα αυτό ακολουθήθηκε και από τον Μοράλες στη Βολιβία, που ανακοίνωσε μεν την εθνικοποίηση της βιομηχανίας φυσικού αερίου, αλλά δεν προχώρησε πέρα από την επαναδιαπραγμάτευση των ήδη υπαρχόντων συμβολαίων, βελτιώνοντας τους όρους με τις πολυεθνικές εταιρίες ενέργειας.
Υπάρχουν ιστορικά συμπεράσματα που θα μπορούσαν να βγουν από την ιστορία της κυβέρνησης του Αλιέντε που εθνικοποίησε το 40% της οικονομίας, ή από το παράδειγμα της κυβέρνησης των σαντινίστας στη Νικαράγουα που εθνικοποίησαν το 25% της βιομηχανίας. Και στις δύο περιπτώσεις η αδυναμία των κυβερνήσεων αυτών να ολοκληρώσουν τη διαδικασία των εθνικοποιήσεων σε καίριους τομείς της οικονομίας, σήμαινε ότι η αστική τάξη είχε ακόμη σημαντικό έλεγχο πάνω τους. Και την ίδια ώρα που η αντεπανάσταση στη Χιλή και τη Νικαράγουα εκδηλώθηκε με διαφορετική μορφή, ο βασικός λόγος που της επέτρεψε να επανακάμψει ήταν ο ίδιος. Οι κυβερνήσεις αυτές, από τη μια τρομοκράτησαν την αστική τάξη υποστηρίζοντας τα μαζικά κινήματα στις χώρες τους και παίρνοντας μέτρα ενάντια στα συμφέροντα των αστών, από την άλλη απέτυχαν να τους αφοπλίσουν οικονομικά και πολιτικά, ανοίγοντας έτσι το δρόμο για την αντεπανάσταση. Στη Νικαράγουα και στη Χιλή, η αστική τάξη σε συνεργασία με τον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό δημιούργησε χάος σαμποτάροντας την οικονομία και άνοιξε το δρόμο για την ήττα των σαντινίστας στην Νικαράγουα και τη δικτατορία στη Χιλή.
Αν και ήδη σε τρεις περιπτώσεις οι μάζες έσωσαν τον Τσάβεζ, η απειλή της αντεπανάστασης υπάρχει ακόμη. Τα προβλήματα του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού στο Ιράκ, μπορεί να σημαίνει προσωρινά την αδυναμία τους να παρέμβουν σε χώρες της Λατινικής Αμερικής, ωστόσο αυτό θα αλλάξει σε περίπτωση που η επαναστατικές διαδικασίες πλησιάσουν περισσότερο στην κατεύθυνση του σοσιαλισμού. Ο ιμπεριαλισμός μπορεί ακόμη να παρεμβαίνει υποθάλποντας και χρηματοδοτώντας τις δυνάμεις της αντεπανάστασης στη Βενεζουέλα, υποστηρίζοντας παραστρατιωτικές οργανώσεις στα σύνορα με την Κολομβία, ή προετοιμάζοντας την ανάπτυξη δεξιών δυνάμεων στο εσωτερικό του κρατικού μηχανισμού και του στρατού.
Ο Τσάβεζ φαίνεται να προσπαθεί να ακολουθήσει κάποια από τα στοιχεία της κουβανικής επανάστασης, αλλά σε αργή κίνηση. Ωστόσο η ιστορική εμπειρία της εργατικής τάξης έχει δείξει επανειλημμένα ότι είναι αδύνατο να προχωρήσεις σταδιακά προς το σοσιαλισμό. Μια σοσιαλιστική επανάσταση χρειάζεται την αποφασιστική και συνειδητή συμμετοχή της εργατικής τάξης στην πολιορκία της πολιτικής εξουσίας σε συνεργασία με τον αγροτικό πληθυσμό. Το πρώτο βήμα είναι να απογυμνωθεί η αστική τάξη από την πολιτική και οικονομική της δύναμη, και η εργατική τάξη να χτίσει τις δικές της ανεξάρτητες δομές. Η διαδικασία δεν μπορεί να προχωρήσει μέσα από μεταρρυθμίσεις βήμα-βήμα που τελικά θα οδηγήσουν στο σοσιαλισμό.
Διαρκής επανάσταση
Ο Τσάβεζ έχει δίκιο όταν αναφέρεται στον Τρότσκι και στη θεωρία της διαρκούς επανάστασης. Μένει ακόμα να φανεί αν μπορεί να εφαρμόσει τη θεωρία στην πράξη, ερώτημα που αποτελεί το κλειδί στην περίπτωση της Βενεζουέλας, αλλά και ολόκληρης της Λατινικής Αμερικής. Όλη η Λατινική Αμερική, τα δύο τελευταία χρόνια, έχει συγκλονιστεί από τεράστια κινήματα, από το Μεξικό μέχρι τη Βολιβία, το Εκουαδόρ και την Αργεντινή, χιλιάδες άνθρωποι έχουν πάρει μέρος σε κινήματα ενάντια στο νεοφιλελευθερισμό και τον ιμπεριαλισμό. Τα ζητήματα που βάζουν τα κινήματα αυτά, έχουν να κάνουν με τη βιομηχανική ανάπτυξη, την επίλυση του προβλήματος της γης, το σταμάτημα της ιμπεριαλιστικής εκμετάλλευσης, την ισχυροποίηση ενός ενωμένου, ανεξάρτητου έθνους – κράτους. Δηλαδή τα βασικά ζητήματα που βάζει η αστική επανάσταση.
Όπως έχουν εξηγήσει ο Λένιν και ο Τρότσκι, στη σύγχρονη εποχή, τέτοιου είδους ζητήματα δεν μπορούν να λυθούν από τον καπιταλισμό, και πολύ περισσότερο από μια αδύναμη αστική τάξη στις αποικιακές χώρες. H εγχώρια αστική τάξη αδυνατεί να παίξει έναν ανεξάρτητο ρόλο, γιατί είναι στενά δεμένη με τον ιμπεριαλισμό διεθνώς και με τους ντόπιους γαιοκτήμονες. Οι χώρες της Λατινικής Αμερικής, όπως και άλλες νεοαποικιακές χώρες, χρησιμοποιούνται σαν πηγή φτηνών εργατικών χεριών και εκμετάλλευσης των φυσικών τους πόρων, ενώ ο ρόλος τους παραμένει υποβαθμισμένος.
Ο Τρότσκι εξήγησε ότι στη σύγχρονη εποχή, το βάρος της επίλυσης αυτών των θεμελιακών προβλημάτων πέφτει στους ώμους της εργατικής τάξης, καθήκον ζωτικής σημασίας για την παραπέρα ανάπτυξη της κοινωνίας. Όπως έχει δείξει η εμπειρία της Ρώσικης επανάστασης, η ευθύνη του σπασίματος των αλυσίδων που κρατούσαν τη Ρωσία δεμένη με τους ιμπεριαλιστές διεθνών και τους μεγαλογαιοκτήμονες στο εσωτερικό, ανήκε στους ίδιους τους εργάτες. Για να επιτευχθεί αυτό, δεν ήταν αρκετό το να εγκλωβιστεί στα όρια του καπιταλισμού. Για να απελευθερωθούν οι παραγωγικές δυνάμεις της κοινωνίας ήταν απαραίτητο να εθνικοποιηθεί η οικονομία, και να μπει σε εφαρμογή το σχέδιο της σχεδιασμένης παραγωγής, βασισμένης σε ένα σύστημα εργατικής δημοκρατίας. Με λίγα λόγια, για να ολοκληρωθούν τα καθήκοντα της αστικής επανάστασης, ήταν απαραίτητη η οικονομική και κοινωνική δύναμη της σοσιαλιστικής επανάστασης. Ή, σύμφωνα με όσα έλεγε ο Τρότσκι, «η εργατική τάξη, που ήρθε στην εξουσία ως ηγέτης της δημοκρατικής επανάστασης, σύντομα επιφορτίστηκε με καθήκοντα, η εκπλήρωση των οποίων είναι πολύ στενά συνδεδεμένη με τα συμφέροντα και την ιδιοκτησία της αστικής τάξης. Η δημοκρατική επανάσταση εξελίσσεται σε σοσιαλιστική, και με τον τρόπο αυτό γίνεται διαρκής».
Ένας άλλος λόγος για τον οποίο η επανάσταση πρέπει να είναι διαρκής, είναι το καθήκον του σπασίματος των ορίων μιας καθυστερημένης υπανάπτυκτης χώρας. Η ολοκλήρωση της σοσιαλιστικής επανάστασης δεν είναι εφικτή μέσα στα εθνικά όρια του έθνους – κράτους. Ή, και πάλι σύμφωνα με τον Τρότσκι: «η σοσιαλιστική επανάσταση ξεκινάει σε εθνικό επίπεδο, και εξελίσσεται σε διεθνές επίπεδο.»
Αυτό σημαίνει ότι η σοσιαλιστική επανάσταση πρέπει να διεθνοποιηθεί, να σπάσει την απομόνωσή της, και να εξαπλωθεί και στις υπόλοιπες χώρες της Λατινικής Αμερικής, σαν ένα πρώτο βήμα για να χτιστεί μια παγκόσμια σοσιαλιστική ομοσπονδία.
Γνήσιος διεθνισμός
Η σημερινή κατάσταση στη Λατινική Αμερική, επιτρέπει σε πολύ μεγάλο βαθμό τη γνήσια συνεργασία και τον κοινό αγώνα ανάμεσα στους εργάτες και τους αγρότες της ηπείρου. Η ολοκλήρωση μιας γνήσιας σοσιαλιστικής επανάστασης στη Βολιβία, την Βενεζουέλα και την Κούβα θα μπορούσε να επιτρέψει το ξεκίνημα του σχεδιασμού και της εγκαθίδρυσης μιας σοσιαλιστικής ομοσπονδίας, σαν ένα πρώτο βήμα στην κατεύθυνση της εξάπλωσής της σε ολόκληρη την περιοχή.
Ακόμα και στα αρχικά στάδια, μια δημοκρατική σοσιαλιστική ομοσπονδία της Κούβας, της Βενεζουέλας και της Βολιβίας, θα μπορούσε να αποτελέσει ένα τεράστιο οικονομικό και κοινωνικό άλμα προς τα μπροστά, και να εξελιχθεί σε έναν σημαντικό πόλο έλξης για τους εργαζόμενους και τη νεολαία σε ολόκληρο τον κόσμο. Από τη μια θα αναδείκνυε τις δυνατότητες που ανοίγονται στη βάση ενός πραγματικού δημοκρατικού σοσιαλισμού, και από την άλλη οι ίδιοι οι λαοί της Κούβας, της Βενεζουέλας και της Βολιβίας θα ήταν σύντομα σε θέση να απολαύσουν μια πολύ σημαντική βελτίωση στο βιοτικό τους επίπεδο σε σχέση με το σύνολο των λαών της περιοχής.
Ωστόσο τα καθήκοντα αυτά δεν μπορούν να εκπληρωθούν στο όνομα της εργατικής τάξης, και στην υπηρεσία της από κάποιους καλοπροαίρετους ηγέτες. Είναι τα καθήκοντα της ίδιας της εργατικής τάξης και προϋποθέτουν όχι μόνο την ανάμειξή της, αλλά και την ηγεσία της. Πολλά από τα στοιχεία της διαδικασίας στην οποία ηγείται ο Τσάβεζ, χαρακτηρίζονται από την από τα πάνω προσέγγιση, και την προσπάθεια χειραγώγησης του ανεξάρτητου ρόλου των μαζών με εντολές από την πλευρά της κυβέρνησης. Πολλά από αυτά που έχει καταφέρει μέχρι στιγμής ο Τσάβεζ, έχουν χρηματοδοτηθεί από την ψηλή τιμή του πετρελαίου. Το τελευταίο διάστημα όμως η τιμή του πετρελαίου πέφτει. Αν η παγκόσμια οικονομία επιβραδυνθεί, ή βρεθεί σε ύφεση, θα μπορούσε να πέσει ακόμη περισσότερο. Έτσι μπορεί να αποδυναμωθούν οι μεταρρυθμίσεις και να ενισχυθεί η αντίδραση, και σε αυτό μπορεί να βάλει φρένο μόνο η εφαρμογή σοσιαλιστικών μέτρων που τελικά θα οδηγήσουν στην αποδυνάμωση του καπιταλισμού, γεγονός που θα έχει διεθνή απήχηση. Αν όμως το κόμμα που δημιουργείται, και οι μεταρρυθμίσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη καταλήξουν υπό τον έλεγχο της ήδη υπάρχουσας τάσης που επιχειρεί να συγκεντρώσει την εξουσία στα χέρια κομματιών της γραφειοκρατίας και της ηγετικής ομάδας του Τσάβεζ, θα αποδυναμωθεί η συνειδητή και ενεργή συμμετοχή της εργατικής τάξης. Οι εθνικοποιήσεις που προτείνονται, πρέπει να συνδυαστούν με την εγκαθίδρυση εργατικού ελέγχου, σαν ένα πρώτο βήμα που θα οδηγήσει στην εργατική διαχείριση. Εργατικός έλεγχος σημαίνει ότι οι εργάτες, μέσα από τις εκλεγμένες επιτροπές τους, θα έχουν απόλυτο έλεγχο πάνω σε ζητήματα προσλήψεων και απολύσεων, μισθών, και καθημερινής διαχείρισης του χώρου εργασίας τους. Για να αποφευχθεί η διαφθορά, θα πρέπει να υπάρξει όριο στους μισθούς των προϊσταμένων, οι οποίοι θα πρέπει να εκλέγονται και να υπάρχει η δυνατότητα ανάκλησής τους. Τελικά οι εθνικοποιημένες βιομηχανίες θα πρέπει να είναι μέρος ενός μεγαλύτερου σχεδίου παραγωγής σε εθνική κλίμακα, ώστε να χρησιμοποιούνται όλες τους οι δυνατότητες στο μέγιστο.
Ο τρόπος με τον οποίο η κυβέρνηση του Τσάβες κατάφερε να επενδύσει σε δημόσιες υπηρεσίες, υποδομές και εκπαίδευση είναι ένα δείγμα για το τι είναι δυνατό να γίνει στην βάση μιας δημοκρατικά σχεδιασμένης οικονομίας αντί για την πολιτική που εφαρμόζεται τώρα, που απλά προσπαθεί να κατευθύνει τις χαοτικές δυνάμεις της αγοράς με περιορισμένη κρατική λειτουργία και παρέμβαση.
Στην βάση του εργατικού ελέγχου και της διοίκησης των στρατηγικών κομματιών της οικονομίας θα ήταν δυνατόν να σχεδιαστεί η οικονομία και η κοινωνική πρόοδος. Η συντριπτική πλειοψηφία του πετρελαϊκού πλούτου θα πήγαινε στην «ανοικοδόμηση» των ζωών των απλών κατοίκων της Βενεζουέλας αντί να βρίσκεται στις τσέπες ιδιωτών. Μια δημοκρατικά οργανωμένη οικονομία θα μπορούσε σταδιακά να αλλάξει την κοινωνία της Βενεζουέλας και τις ζωές εκατομμυρίων εργαζομένων και φτωχών. Η πραγματοποίηση πραγματικής εργατικής δημοκρατίας μπορεί να επιτευχθεί μόνο στην βάση της μαζικής συμμετοχής της εργατικής τάξης στις πολιτικές διαδικασίες και στο χτίσιμο οργάνων που θα ελέγχουν, θα διοικούν και θα σχεδιάζουν την οικονομία. Θα πρέπει να φτιαχτούν επιτροπές σε κάθε εργασιακό χώρο, στα πανεπιστήμια και περιοχές με αντιπροσώπους εκλεγμένους και ανακλητούς.
Αυτό θα μπορούσε να είναι ο καλύτερος εγγυητής για την διασφάλιση της επανάστασης στην Βενεζουέλα τόσο σε εθνικά πλαίσια όσο και σε διεθνή καθώς και της σύνδεσης της με τις άλλες χώρες της Λατινικής Αμερικής για τον σχηματισμό μιας σοσιαλιστικής ομοσπονδίας της Λατινικής Αμερικής.
