Το μαζικό κίνημα της νεολαίας στη Χιλή ενάντια στην απόφαση της κυβέρνησης Πινιέρα για αύξηση των τιμών των εισιτηρίων στα μέσα μαζικής μεταφοράς, μετρά ήδη 11 νεκρούς, αφού βρέθηκε αντιμέτωπο με σκληρή καταστολή. Η αποφασιστικότητα, η μαζικότητα αλλά και οι δράσεις έμπρακτης άρνησης πληρωμής εισιτηρίων στα μέσα μεταφοράς, ανάγκασαν την κυβέρνηση σε υποχώρηση. Ταυτόχρονα, το κίνημα της νεολαίας έχει προκαλέσει απεργιακές κινητοποιήσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη αυτή τη στιγμή. Διαβάστε παρακάτω άρθρο της Ειρήνης Εμινίδου, φοιτήτριας στο ΕΚΠΑ, που περιγράφει τα βασικά γεγονότα που οδήγησαν στην υποχώρηση της κυβέρνησης. Τις επόμενες μέρες, δεδομένου ότι η κατάσταση στη Χιλή παραμένει έκρυθμη, θα δημοσιεύσουμε αναλυτικό άρθρο για τις εξελίξεις και τις προοπτικές του κινήματος.
Στις 6 Οκτωβρίου, ο δεξιός δισεκατομμυριούχος πρόεδρος της Χιλής Σεμπαστιάν Πινιέρα, δήλωσε ότι θα αυξήσει την τιμή του εισιτηρίου στο μετρό του Σαντιάγκο. Συγκεκριμένα, από 800 πέσος θα πήγαινε στα 830 πέσος για τις ώρες αιχμής (ποσό που αντιστοιχεί με 1,04 ευρώ), ενώ είχε ήδη προηγηθεί αύξηση τον Ιανουάριο κατά 20 πέσος. Μετά από αυτή την ανακοίνωση και με την πρωτοβουλία κυρίως των μαθητών και των φοιτητών, ο κόσμος βγήκε στους δρόμους για να διαμαρτυρηθεί. Κατά κύριο λόγο υπήρξε μαζική κινητοποίηση στα εκδοτήρια εισιτηρίων του Μετρό, όπου οι διαδηλωτές άφηναν τον κόσμο να περάσει από τον έλεγχο στις μπάρες χωρίς να χρειαστεί να βγάλει εισιτήριο. Η δήλωση του υπουργού οικονομικών Χουάν Αντρές Φοντέν ότι θα πρέπει ο κόσμος να ξυπνάει νωρίτερα για να χρησιμοποιήσει τα μέσα και να είναι φτηνότερα (και όχι στις ώρες αιχμής) προκάλεσε ακόμα περισσότερη οργή και αγανάκτηση.
Σε μια χώρα που μαστίζεται από φτώχεια και ανισότητες, η αύξηση της τιμής των εισιτηρίων ήταν μια αφορμή για να ξεσπάσει η οργή απέναντι στο κόστος ζωής και τις συνθήκες διαβίωσης της πλειοψηφίας του πληθυσμού. Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης χρησιμοποιήθηκε το hastag #EvasiónMasiva που σημαίνει «μαζική εισβολή» (στους σταθμούς του μετρό). Με αυτόν τον τρόπο, οι διαδηλωτές καλούσαν τον κόσμο σε διαρκή κατάληψη των εκδοτηρίων και των σταθμών ελέγχου εισιτηρίων. Την ίδια στιγμή, ο Πρόεδρος της Χιλής, ανέθεσε στον στρατηγό Ιτουριάγκα ντελ Κάμπο να τηρηθεί η ασφάλεια στην πόλη και έτσι κήρυξε κατάσταση έκτακτης ανάγκης για 15 ημέρες στο Σαντιάγκο και σε άλλες πόλεις της Χιλής. Συγκεκριμένα ο Πινιέρα αναφέρει:
«Κήρυξα κατάσταση έκτακτης ανάγκης και, για τον σκοπό αυτό, όρισα τον υποστράτηγο Χαβιέρ Ιτουριάγκα ντελ Κάμπο επικεφαλής της εθνικής προστασίας, σύμφωνα με τις διατάξεις της νομοθεσίας μας σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης».
Ταυτόχρονα, ο Πινιέρα αποκάλεσε τους διαδηλωτές «παραβατικούς».
Ένα από τα μέτρα του Πινιέρα ήταν και η απαγόρευση της κυκλοφορίας των πολιτών στους δρόμους της πόλης από τις 22.00 ως τις 07.00 τοπική ώρα, χωρίς να διευκρινίζεται πόσο θα κρατήσει! Η κατάσταση ξέφυγε όμως από τον έλεγχο, με τους διαδηλωτές να συγκρούονται βίαια με την αστυνομία, στήνοντας οδοφράγματα και τις αρχές να απαντούν με χρήση αντλιών νερού και δακρυγόνα. Ο Πινιέρα έβγαλε τον στρατό και τα τανκς στους δρόμους, προκαλώντας ακόμη περισσότερες αντιδράσεις, ενώ η επέμβαση είχε ήδη ως αποτέλεσμα 11 νεκρούς. Πρέπει βέβαια να αναφέρουμε πως η κατάσταση αυτή ξυπνάει μνήμες σε μια χώρα με ένα από τα σκληρότερα δικτατορικά καθεστώτα, αυτό του Πινοσέτ που κρατήθηκε στην εξουσία μέχρι το 1990.
Έγιναν 1.500 συλλήψεις μετά τις συγκρούσεις με την αστυνομία και πάνω από 150 αστυνομικοί τραυματίστηκαν, σύμφωνα με τις αρχές. Ο στρατός κινητοποίησε 10.000 στρατιώτες για να καταστείλει την εξέγερση. Μια ακόμα εικόνα που προκάλεσε οργή και αντιδράσεις από τους διαδηλωτές ήταν και η φωτογραφία του Σεμπαστιάν Πινιέρα, ο οποίος έτρωγε πίτσα και μάλλον απολάμβανε τη χαρά της ζωής ανενόχλητος, ενώ η πόλη ήταν σε αναβρασμό. Τελικά μετά από την πίεση που του ασκήθηκε από τις κινητοποιήσεις, ο Πινιέρα ανέστειλε την αύξηση της τιμής των εισιτηρίων, χωρίς όμως αυτό να είναι αρκετό για να σταματήσουν οι κινητοποιήσεις στην πρωτεύουσα της Χιλής και άλλες πόλεις, όπου οι διαδηλωτές διεκδικούν ακόμα περισσότερα για να καλυτερεύσουν οι ζωές τους. Αυτή η πρώτη νίκη στη Χιλή μας αποδεικνύει ότι όταν μπαίνουμε μαζικά στον αγώνα και διεκδικούμε πράγματα με αποφασιστικότητα, τελικά καταφέρνουμε να έχουμε αποτελέσματα.