Η είδηση για το νέο περιστατικό σεξουαλικής παρενόχλησης σε λεωφορείο του ΟΑΣΘ, καταφέρνει να προκαλέσει οργή και αηδία που φτάνουν σε νέα επίπεδα: 65χρονος άντρας αυνανίστηκε μέσα στο -γεμάτο- λεωφορείο της γραμμής 57 μπροστά σε δύο κοπέλες και εκσπερμάτισε πάνω στο χέρι της μίας από αυτές!
Αν υπάρχει κάτι ευχάριστο σε αυτή την είδηση είναι ότι ο οδηγός του λεωφορείου αντέδρασε άμεσα και ο 65χρονος συνελήφθη. Το ζήτημα όμως που αναδεικνύεται από αυτό το συγκεκριμένο περιστατικό είναι το εξής: ότι τελικά, για να υπάρξουν αντιδράσεις σε ένα περιστατικό παρενόχλησης στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς (ΜΜΜ), θα πρέπει να είναι «ακραίο» όπως το προαναφερθέν.
Σεξουαλική παρενόχληση στα ΜΜΜ: ένα καθημερινό φαινόμενο
Γιατί, η πραγματικότητα είναι πως, από τον τύπο που θα απλώσει το χέρι του στον πισινό που θα βρεθεί μπροστά του, στον τύπο που θα εκμεταλλευτεί το γεμάτο λεωφορείο για να κολλήσει πάνω στην μπροστινή του γυναίκα όταν αυτό φρενάρει και από αυτόν που θα στριμώξει τη γυναίκα που είχε την ατυχία να κάθεται στη διπλανή «εσωτερική» θέση, μέχρι αυτόν που θα αρχίσει να χαϊδεύεται κοιτώντας προκλητικά μία κοπέλα, η σεξουαλική παρενόχληση στα ΜΜΜ αποτελεί καθημερινό φαινόμενο για τις γυναίκες που τα χρησιμοποιούν.
Καθημερινό φαινόμενο επίσης είναι αυτού του είδους τα περιστατικά να συνοδεύονται από την αίσθηση ντροπής εκ μέρους του θύματος -λες και αυτή είναι υπεύθυνη- και από σιωπή. Κι αυτό γιατί οι γυναίκες έχουν μάθει πως αν αντιδράσουν, οι συνεπιβάτες και ο οδηγός συνήθως θα αδιαφορήσουν ή ακόμα και θα τους ζητήσουν να κάνουν ησυχία και να μη φωνάζουν, γιατί στην τελική «χάνουν το δίκιο τους».
Ας μην ξεχνάμε εξάλλου το περιστατικό με τον υποτιθέμενο παπά που παρενόχλησε και πάλι σε λεωφορείο του ΟΑΣΘ μία φοιτήτρια, η οποία το κατήγγειλε μέσω facebook, ενώ ανάρτησε και φωτογραφίες του περιστατικού. Πολλοί τότε, επέλεξαν να μην την πιστέψουν και να την κατηγορήσουν πως έχει «πειράξει» τη φωτογραφία. Άλλοι την πίστεψαν, αλλά και πάλι την κατηγόρησαν, επειδή, δεν μπορεί, με κάποιον τρόπο θα τον προκάλεσε για να φτάσει ο άνθρωπος να πετάξει το πέος του έξω! Έφταιγε το ντύσιμο της; Το έντονο χρώμα στα μαλλιά της; Όλο το παρουσιαστικό της; Σίγουρα πάντως έφταιγε!
Να σπάσουμε τη σιωπή για να σπάσει η ντροπή!
Δεν είναι λοιπόν να ξαφνιάζεται κανείς που η επιλογή της σιωπής και της ντροπής είναι τόσο «δημοφιλής» ανάμεσα στα θύματα, αφού η απόφαση να αντιδράσει μία γυναίκα μπορεί να αποβεί εξίσου κακοποιητική και οδυνηρή με την ίδια τη σεξουαλική παρενόχληση.
Βέβαια, η αλήθεια είναι πως υπάρχουν και περιπτώσεις που επιβάτες έχουν σταθεί στο πλευρό του θύματος. Πέρα από την ιστορία του 65χρονου όμως, συνήθως η στήριξη του θύματος είναι πιο «σιωπηλή». Θα έρθει κυρίως από κάποια άλλη γυναίκα, που θα αναγνωρίσει τα σημάδια και θα προσπαθήσει να προστατέψει το θύμα. Θα της κάνει χώρο να σταθεί δίπλα της κοιτώντας τη με νόημα στα μάτια στέλνοντας το μήνυμα «σε καταλαβαίνω». Θα τη ρωτήσει ψιθυριστά αν ο διπλανός της την ενοχλεί και αν χρειάζεται βοήθεια. Θα τα κάνει όλα αυτά χωρίς φωνές, χωρίς να τραβήξει την προσοχή, πιστεύοντας εκείνη την ώρα πως προστατεύει το θύμα από τη ντροπή, τις ενοχές, τα αδιάκριτα βλέμματα που θα κρίνουν το θύμα και όχι τον θύτη.
Αλλά έχει έρθει πλέον ο καιρός αυτή η σιωπή να σπάσει! Η αλληλεγγύη που μπορεί να γεννηθεί ανάμεσα στο θύμα και μία συνεπιβάτισσα (ή και συνεπιβάτη) πρέπει να αποκτήσει φωνή! Φωνή απαλλαγμένη από κάθε αίσθηση ντροπής και ενοχής, που να δυναμώσει μέσα από την πεποίθηση ότι καμία γυναίκα, ποτέ και πουθενά δεν προκάλεσε την παρενόχληση που υπέστη, δεν ευθύνεται για τις πράξεις του θύτη της, δεν οφείλει να απολογηθεί που ένας τύπος μέσα σε ένα λεωφορείο, αποφάσισε να παραβιάσει την προσωπικότητα και το σώμα της!
Είναι εξαιρετικά σημαντικό να αντιδράμε σε κάθε περιστατικό παρενόχλησης ή βίας, να στηρίζουμε το θύμα και καμία γυναίκα να μη νιώθει πως πρέπει να δώσει τη μάχη ενάντια στην κακοποίησή της μόνη της. Η απάθεια ή η αδιαφορία μπροστά σε τέτοια περιστατικά σίγουρα φαντάζει η πιο «ασφαλής» επιλογή, τελικά όμως φέρνει τα αντίθετα αποτελέσματα. Δίνει αυτοπεποίθηση στους θύτες πως δεν τους αγγίζει τίποτα και τους αποθρασύνει, ενώ την ίδια ώρα τα θύματα νιώθουν ανήμπορα να αντιδράσουν και ανυπεράσπιστα. Αντιθέτως, όταν αποφασίζουμε να σπάσουμε τη σιωπή και να υπερασπιστούμε τον εαυτό μας ή άλλα θύματα, όσο τρομακτικό και αν φαίνεται αρχικά, τελικά καταφέρνουμε να κάνουμε τα ΜΜΜ λιγότερο «φιλόξενα» για τους εν δυνάμει δράστες και περισσότερο ασφαλή για όλες τις γυναίκες.
