Φέτος όλα δείχνουν ότι θα είναι μια χρονιά γενικού αναβρασμού στην παιδεία. Στα πανεπιστήμια, το φοιτητικό κίνημα του Μαΐου- Ιουνίου ανέστειλε τις κινητοποιήσεις του με την διάθεση για συνέχιση με την αρχή της νέας χρονιάς. Οι δάσκαλοι έχουν ήδη εξαγγείλει απεργία με το ξεκίνημα της σχολικής χρονιάς. Στους μαθητές, η εισαγωγή του πλαφόν θα παίξει ρόλο, μια και έχουν ήδη ξεκινήσει συζητήσεις για καταλήψεις στα σχολεία.
Όλα αυτά δημιουργούν τις προϋποθέσεις για ένα συνολικό κίνημα στην παιδεία, που μπορεί να αναγκάσει την κυβέρνηση σε υποχώρηση. Αν αυτό συνδυαστεί και με την αγανάκτηση που αναπτύσσεται σε ευρύτερα στρώματα της κοινωνίας ενάντια στην κυβερνητική πολιτική της ακρίβειας, της φορο-αφαίμαξης και της ανεργίας, θα υποχρεώσει τη ΝΔ να ξεχάσει τα σχέδιά της για τις προωθούμενες αλλαγές.
Ούτως ή άλλως η κυβέρνηση αυτή τη στιγμή είναι στριμωγμένη στην γωνία. Από κεί που προπαγάνδιζε ότι οι σαρωτικές αλλαγές στην παιδεία θα προχωρήσουν πάση θυσία το καλοκαίρι, το κίνημα την ανάγκασε σε υποχώρηση. Τώρα, με τις δημοτικές εκλογές να πλησιάζουν και τις βουλευτικές να φαίνονται στην γωνία, έχει λιγότερα περιθώρια ελιγμών. Η βάση του 10 που επέβαλλε στις πανελλαδικές εξετάσεις έχει δημιουργήσει τεράστια προβλήματα, αφήνοντας δεκάδες χιλιάδες μαθητές εκτός ΑΕΙ και ΤΕΙ, οδηγώντας ιδρύματα σε κλείσιμο, και δίνει μια πρώτη γεύση στους μαθητές για την «παιδεία ανοιχτών οριζόντων», που μετατράπηκε σε «παιδεία μαζικών αποκλεισμών».
Η μάχη στα πανεπιστήμια
Για να μπορέσει το φοιτητικό κίνημα να εκμεταλλευτεί αυτή την αδυναμία της κυβέρνησης και να νικήσει πρέπει να δείξει ότι το «συνεχίζουμε» με το οποίο έκλεισαν οι κινητοποιήσεις τον Ιούνη δεν ήταν λόγια αλλά θα γίνει πράξη. Το συντονιστικό που βγήκε μέσα από τις καταλήψεις πρέπει να καταρτίσει ένα καλά επεξεργασμένο πρόγραμμα δράσεων που να κρατάει το κίνημα ζεστό και να βάζει συγκεκριμένους στόχους για την επόμενη περίοδο. Ταυτόχρονα πρέπει να βγουν και τα συμπεράσματα από το κίνημα του Μαΐου- Ιουνίου, ώστε να μην ξαναγίνουν τα ίδια λάθη.
Εχθροί και φίλοι
Το πρώτο είναι ότι μέσα από το κίνημα αποκαλύφθηκε ποιοι είναι οι εχθροί και ποιοι οι φίλοι. Η ΔΑΠ, που υποτίθεται ήταν η παράταξη που κόπτεται για τα συμφέροντα των φοιτητών, όχι μόνο δεν συμφωνούσε για τις κινητοποιήσεις, αλλά τις σαμπόταρε ανοιχτά, φτάνοντας σε σημείο τραμπουκισμού σε πολλές σχολές (ΠΑΜΑΚ, ΤΕΦΑΑ). Η ΠΑΣΠ για αντιπολιτευτικούς λόγους και μόνο συμμετείχε σε κάποιες σχολές στις επιτροπές αγώνα, χωρίς όμως να ρίξει πραγματικές δυνάμεις, και χωρίς να ενδιαφέρεται για μια συνολική απάντηση στην κυβερνητική πολιτική (άλλωστε παρόμοια πολιτική εφάρμοζε και το ΠΑΣΟΚ). Η ΠΚΣ στην αρχή έριξε όλες της της δυνάμεις για να σταματήσει το κίνημα (κατεβάζοντας πλαίσια ενάντια στην κατάληψη και προτείνοντας «εναλλακτικές μορφές αγώνα»- που σήμαινε πρακτικά ότι δεν θα γινόταν τίποτα αφού θα υπήρχε η εξεταστική), εκ των υστέρων και αφού είδε ότι οι πιέσεις ήταν τεράστιες σύρθηκε πίσω απ’ αυτό, κάνοντας όμως πάλι ξεχωριστές δικές της συγκεντρώσεις και κατηγορώντας το συντονιστικό των καταλήψεων για «φιλοΠΑΣΟΚους».
Τα συντονιστικά
Το δεύτερο σημείο αφορά τα συντονιστικά. Λόγω της κακής οργάνωσης και των πολιτικών λογικών που επικράτησαν, το φοιτητικό κίνημα έμεινε χωρίς πανελλαδικό συντονισμό στην πιο κρίσιμη φάση του αγώνα. Η τελευταία πραγματική σύσκεψη του συντονιστικού έγινε μετά την πορεία της 1ης του Ιούνη, και το επόμενο ήταν κατά τη διάρκεια της συνόδου του ΟΟΣΑ, στις 27-28 Ιούνη. Αυτό σήμαινε ότι δεν υπήρχε συνολικό σχέδιο κατά την διάρκεια των καταλήψεων, και η κάθε πόλη έκανε ότι καταλάβαινε. Ταυτόχρονα, οι εξαντλητικές και πολύωρες διαδικασίες των συντονιστικών (στην Θεσσαλονίκη 19 ώρες!), απέκλειαν τους ανένταχτους και οδηγούσαν τελικά σε μια εκ των πραγμάτων συμφωνία μεταξύ των οργανώσεων. Ο μόνος τρόπος να λυθεί αυτό το πρόβλημα είναι να υπάρχουν δημοκρατικά εκλεγμένοι αντιπρόσωποι από κάθε σχολή, για να εξασφαλιστεί η λειτουργικότητα και η δημοκρατικότητα στα συντονιστικά.
Η κοινωνία κι εμείς
Το τρίτο σημείο αφορά την σχέση με τους εργαζόμενους και την κοινωνία. Παίρνοντας το παράδειγμα της Γαλλίας, ήταν κοινή συνείδηση σε πολλούς φοιτητές ότι χρειάζεται άνοιγμα στην κοινωνία για να καταφέρει ο αγώνας να νικήσει. Πραγματικά, οι φοιτητές αν μείνουν μόνοι τους στην μάχη ενάντια στην κυβέρνηση μπορούν μεν να πετύχουν υποχωρήσεις αλλά όχι μια συνολική νίκη. Για να γίνει αυτό χρειάζεται να πιεστούν τα συνδικάτα να καλέσουν απεργίες, και τελικά μια πανελλαδική γενική απεργία, που θα σταματήσει την παραγωγή και θα δώσει το μήνυμα στην κυβέρνηση ότι έχει ολόκληρη την κοινωνία εναντίον της. Αυτό έγινε τον Ιούνη με ένα συγκεχυμένο και αποσπασματικό τρόπο, στην επόμενη φάση της κινητοποίησης όμως θα είναι αποφασιστικής σημασίας.
“Σύγκρουση”
Τέταρτο σημείο είναι οι συγκρούσεις με την αστυνομία. Το κίνημα πολλές φορές αναγκάζεται να συγκρουστεί με τις δυνάμεις καταστολής για να εμποδίσει τις απαγορεύσεις που προσπαθούν να του επιβάλλουν. Αυτό όμως δεν έχει καμία σχέση με τις στημένες ολιγόλεπτες συγκρούσεις με τα ΜΑΤ στις οποίες επιδίδεται ένα κομμάτι των δυνάμεων της ΕΑΑΚ, και ούτε φυσικά με τον γνωστό πετροπόλεμο τον οποίο υιοθετεί κομμάτι του αναρχικού χώρου. Όταν το κίνημα περιφρουρεί τον αγώνα του, το κάνει αποφασιστικά, μαζικά, οργανωμένα και με σαφή στόχο, και τότε δεν υπάρχει καμία αστυνομία που να μπορεί να το εμποδίσει. Οι τηλεοπτικές συγκρούσεις συμβολικού χαρακτήρα, απομακρύνουν μεγάλο μέρος του μαζικού κινήματος, και επιτρέπουν στα ΜΑΤ να χρησιμοποιούν αυτές τις αψιμαχίες για να καταστείλουν ολόκληρη την πορεία.
Θέσεις
Πέμπτο, το ζήτημα των προτάσεων από την πλευρά του κινήματος. Σε μια επίθεση που κάνει η κυβέρνηση, η απάντηση δεν μπορεί να είναι ένα απλό «όχι». Πρέπει να ανοίξει η συζήτηση στις συνελεύσεις των φοιτητών για το «ποια παιδεία θέλουμε». Το ζήτημα αυτό είναι κρίσιμο όχι μόνο για τους φοιτητές, που είναι σημαντικό να ξέρουν γιατί παλεύουν και πως θα το πετύχουν, αλλά και για ολόκληρη την κοινωνία. Αν δεν υπάρχει μια συνολική πρόταση για την παιδεία που οραματιζόμαστε, αυτό δίνει το πάτημα στα ΜΜΕ να μιλάνε για «στείρο αρνητισμό», για «συντεχνίες» που δεν θέλουν να χάσουν τα «κεκτημένα» τους, κτλ. Εξάλλου, ενώ υπερασπιζόμαστε τις κατακτήσεις του δημόσιου πανεπιστημίου, δεν λέμε ότι είναι αυτό που θέλουμε, και πρέπει να πούμε ανοιχτά ότι έχει πολλά στραβά. Εμείς θέλουμε αλλαγές, όχι προς την κατεύθυνση που προσπαθεί να εφαρμόσει η κυβέρνηση αλλά προς την αντίθετη.
Είναι σημαντικό οι συζητήσεις για αυτά τα θέματα να ανοίξουν σε όλες τις σχολές, ώστε το κίνημα να μπορέσει να εμβαθύνει στα ζητήματα αυτά, και να βγεί με μεγαλύτερη εμπειρία για τις νέες κινητοποιήσεις.
Προτάσεις δράσης:
1. Συμμετοχή στην συγκέντρωση στις 9/9 στην ΔΕΘ.
2. Συμμετοχή στο πανεκπαιδευτικό συλλαλητήριο που καλούν οι καθηγητές στις 20/9- για να ξεκινήσει να μπαίνει σε πράξη η ιδέα του πανεκπαιδευτικού μετώπου.
3. Παρέμβαση των συντονιστικών στις εγγραφές των πρωτοετών (18-29/9) για να ενημερωθούν οι νέοι συνάδελφοιγια την κατάσταση και να καλεστούν να συμμετέχουν στις νέες κινητοποιήσεις.
4. Πρώτη φοιτητική πορεία στις 12/10 (3 μέρες πριν τις δημοτικές εκλογές) για να γίνει η πρώτη συσπείρωση των συλλόγων και να εκφραστεί σε πολιτική πίεση προς την κυβέρνηση.
5. Φοιτητική διαδήλωση στις 26/10 με κάλεσμα σε καθηγητές και μαθητές.
6. Ξεκίνημα των καταλήψεων από την πρώτη εβδομάδα του Νοέμβρη, και συνέχιση μέχρι να αποσύρει η κυβέρνηση τελείως το σχέδιο νόμου για τις αλλαγές στο νόμο πλαίσιο.
7. Συντονισμός με τους εργαζόμενους και κάλεσμα σε ΓΣΕΕ και ΑΔΕΔΥ για 24ωρη πανελλαδική γενική απεργία για την παιδεία.
Με αυτό το σχέδιο θα δώσουμε ένα μήνυμα στην κυβέρνηση ότι δεν θα σταθεί σε χλωρό κλαρί μέχρι να εγκαταλείψει κάθε σκέψη για παραπέρα επίθεση στην παιδεία.
Το ζήτημα κλειδί για να νικήσει η κινητοποίηση που ξεκίνησε τον προηγούμενο Μάη είναι η συγκρότηση ενός πανεκπαιδευτικού μετώπου με μαθητές και καθηγητές. Ειδικά στην τωρινή φάση που οι καθηγητές πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης έχουν εξαγγείλει απεργίες (ενώ υπάρχει αντίστοιχη συζήτηση και στους καθηγητές δευτεροβάθμιας), ενώ η εισαγωγή του πλαφόν του 10 στους μαθητές έχει προκαλέσει αγανάκτηση και οργή στα σχολεία. Ταυτόχρονα πρέπει να πιεστεί και η ΠΟΣΔΕΠ για να συμμετέχει στις κινητοποιήσεις. Αυτό το μέτωπο θα αφαιρέσει κάθε νομιμοποίηση από τον υποτιθέμενο διάλογο που επιχειρεί να στήσει η κυβέρνηση και θα δημιουργήσει κλίμα γενικευμένης εξέγερσης στην παιδεία. Επίσης, θα μπορέσει να απευθυνθεί στην κοινωνία για να την πείσει να στηρίξει τον αγώνα μας.