Συνέντευξη με τον Φρανσίσκο Ραπόσο, μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής του Συνδικάτου Εργαζομένων στο Δήμο Λισαβόνας (STML), την Γκρανσίδα, γραμματέα του σωματείου των οδοκαθαριστών της Λισαβόνας, και τον Χοσέ Αλμέιδα, μέλος της ηγεσίας του STML.
Μετάφραση από το www.socialistworld.net: Φοίβος Γούζιος
Και οι τρεις συνδικαλιστές είναι μέλη του «Επαναστατικού Σοσιαλισμού» (αντίστοιχη οργάνωση του Ξεκινήματος στην Πορτογαλία). Σε μία κρίσιμη μάχη, και οι τρεις, αγωνίζονται ενάντια στις προσπάθειες του Δημοτικού Συμβουλίου της Λισαβόνας, που ελέγχεται από το Σοσιαλιστικό Κόμμα, να επιβάλει ένα πρόγραμμα «αναδιάρθρωσης» των δημοτικών υπηρεσιών, που θα βάλει τις βάσεις για μαζικές απολύσεις και ιδιωτικοποιήσεις. Αυτό το πρόγραμμα αποτελεί μια μετωπική επίθεση στα δικαιώματα των εργαζομένων, που όμοιά της δεν έχει ξαναδεί η περιοχή.
Ερώτηση: Μπορείτε να περιγράψετε τι ακριβώς είναι αυτό το «σχέδιο αναδιάρθρωσης» του Δήμου;
Φρανσίσκο: Σκοπός αυτού του σχεδίου είναι να περικόψει τις διάφορες υπηρεσίες του Δήμου Λισαβόνας και να τις δώσει σε ιδιωτικές εταιρίες ή διαδημοτικές επιχειρήσεις με ιδιωτικό μάνατζμεντ. Αφορά μια σειρά από υπηρεσίες: την καθαριότητα, (τις υπηρεσίες υγιεινής, το σύστημα αποχέτευσης, το φωτισμό των δρόμων αλλά επίσης τις υπηρεσίες ίντερνετ και τηλεπικοινωνιών, τη διαχείριση αθλητικών και πολιτιστικών κέντρων κλπ. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του STML (συνδικάτο εργαζομένων στο Δήμο) με το σχέδιο αυτό απειλούνται με απόλυση 3.000 με 4.500 εργαζόμενοι, σε συνολικό αριθμό 11.000. Αυτή είναι η μεγαλύτερη επίθεση που έχει γίνει ποτέ στις δημόσιες υπηρεσίες.
Χοσέ: Το δημοτικό συμβούλιο ετοιμάζει μια μεγάλη εκστρατεία για να αποκρύψει την πραγματικότητα. Παρουσιάζοντας το σχέδιο στους δημότες, προσποιούνται ότι «σπάνε» τις υπηρεσίες σε κομμάτια, έτσι ώστε να τις φέρουν «πιο κοντά στον πολίτη». Προφανώς, δε μιλάνε για το ότι θέλουν να προχωρήσουν σε μαζικές απολύσεις και για το ότι θέλουν να βάλουν μάνατζερ και να πουλήσουν αυτές τις υπηρεσίες σε ιδιώτες. Θα αυξήσουν τους δημοτικούς φόρους της Λισαβόνας, κάτι που βέβαια θα πλήξει περισσότερο τις οικογένειες της εργατικής τάξης και τους μικρομαγαζάτορες, ενώ η ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών θα πέσει σημαντικά για τους κατοίκους της πόλης.
Ποια είναι η αντίδραση των εργαζομένων;
Γκρανσίδα: Το μέλλον των εργαζομένων είναι εντελώς αβέβαιο, ειδικά σε αυτήν την περίοδο που η ανεργία έχει εκτοξευθεί. Αρνούνται να αποδεχτούν το σχέδιο και είναι σε θέση μάχης.
Φρανσίσκο: Η συμμετοχή στις τοπικές συναντήσεις που έχουμε οργανώσει σε πάνω από 50 περιοχές τις τελευταίες δύο εβδομάδες, υπήρξε μαζική. Ακόμα και σε εργασιακούς χώρους που συνήθως η συμμετοχή είναι πολύ χαμηλή, η παρουσία πολιτών γενικά αλλά και εργαζομένων ειδικότερα, εκτινάχθηκε. Γενικά μιλώντας, στο δικό μου εργασιακό χώρο, μία συνάντηση 30-40 εργαζομένων σε σύνολο 150 θεωρείται καλή. Αυτή τη φορά ήρθαν 87. Στην πανεθνική μέρα δράσης της 29/9 συμμετείχαν περίπου 1000 εργαζόμενοι του δήμου της Λισαβόνας που είναι ένας πολύ καλός αριθμός.
Γκρανσίδα: Κατά τη διάρκεια της διαδήλωσης, πολλοί εργατικοί χώροι του Δήμου έκλεισαν. Καλέσαμε 8ωρη απεργία και η ανταπόκριση ήταν μαζική, ιδιαίτερα στον τομέα της καθαριότητας και άλλων τεχνικών και κοινωνικών υπηρεσιών.
Χοσέ: Ακόμα και αρκετές βραδινές βάρδιες δεν έγιναν λόγω της απεργίας. Αυτή είναι η πρώτη δράση ενάντια στο σχέδιο και τα σημάδια είναι πολύ καλά. Ο χώρος της καθαριότητας είναι παραδοσιακά ένας πολύ μαχητικός τομέας και οι εργαζόμενοι εκεί είναι πολύ συσπειρωμένοι μεταξύ τους.
Φρανσίσκο: Ένα επίσης ενδιαφέρον στοιχείο σε ότι αφορά άλλους χώρους που δεν έχουν παραδόσεις αγώνων (όπως είναι ο αθλητικός και ο πολιτιστικός τομέας) είναι ότι ακόμα και αυτοί έχουν δείξει έτοιμοι να αντιπαλέψουν τις περικοπές και τις απολύσεις
Χοσέ: Ναι, ακόμα ένας τομέας που είναι έτοιμος να ριχτεί στη μάχη αποφασιστικά είναι οι εργαζόμενοι σε βρεφονηπιακούς σταθμούς και την πρωτοβάθμια εκπαίδευση.
Ποιά είναι τα επόμενα βήματα σε ότι αφορά την οργάνωση του αγώνα;
Χοσέ: Πιθανότατα, το επόμενο βήμα θα είναι η διοργάνωση μιας μαζικής συγκέντρωσης διαμαρτυρίας έξω από το Δημαρχείο, στην οποία θα εμπλακεί όλο το εργατικό δυναμικό, για να καταλάβει ο Δήμαρχος και το Συμβούλιο ότι θα απορρίψουμε κάθε συμβιβασμό που θα περιέχει περικοπές, απολύσεις και ιδιωτικοποιήσεις, ενώ θα συζητήσουμε προτάσεις για το πώς θα πάει παραπέρα ο αγώνας μας αν το Συμβούλιο αρνηθεί να πάρει πίσω το σχέδιο.
Γίνονται προσπάθειες να ανοίξει αυτή η εκστρατεία πέρα από τους εργαζόμενους του Δήμου και να προσπάθειες να κερδίσουμε την ευρύτερη υποστήριξη της κοινωνίας;
Φρανσίσκο: Αυτό είναι ένα κρίσιμο σημείο. Το έχουμε συζητήσει στις διάφορες συναντήσεις των εργαζομένων. Θα έρθουμε σε επαφή με εργαζόμενους άλλων χώρων προσπαθώντας να κάνουμε την εκστρατεία όσο πιο πλατιά γίνεται για να υπερασπιστούμε τις δημόσιες υπηρεσίες και να αποκαλύψουμε την κρυφή ατζέντα πίσω από το σχέδιο (την αύξηση των φόρων, την υποβάθμιση των υπηρεσιών). Πρέπει να εξηγήσουμε στους κατοίκους της πόλης ότι το σχέδιο τους αφορά όλους καθώς σημαίνει πως θα αναγκαστούν να πληρώσουν περισσότερα μόνο και μόνο για τα κέρδη ιδιωτικών επιχειρήσεων. Καλούμε επίσης τα αριστερά κόμματα, δηλαδή το Κομουνιστικό Κόμμα και το Μπλόκο της Αριστεράς, να στηρίξουν τον αγώνα μας. Βασικά οποιαδήποτε υποστήριξη και αλληλεγγύη είναι ευπρόσδεκτη, καθώς η μάχη θα είναι δύσκολη.
Γκρανσίδα: Ένα επιχείρημα που χρησιμοποιεί ο Δήμαρχος (ο οποίος παρεμπίπτοντως είναι από τα πιο ηγετικά στελέχη του Σοσιαλιστικού Κόμματος) είναι ότι το Συμβούλιο δεν έχει αρκετά χρήματα για δημόσιες επενδύσεις στις υπηρεσίες, άρα πρέπει να βρει τους πόρους από τον ιδιωτικό τομέα. Αυτά είναι ανοησίες. Και πρέπει να παρέμβουμε στον κόσμο για να το εξηγήσουμε αυτό.
Έχετε την υποστήριξη των κεντρικών ομοσπονδιών των Συνδικάτων; Έχουν στηρίξει τον αγώνα σας;
Φρανσίσκο: Όχι ακόμα. Καλούμε το συνδικαλιστικό κίνημα να πάρει ξεκάθαρη θέση και να θέσει το ζήτημα σε εθνικό επίπεδο. Αυτή είναι η μεγαλύτερη επίθεση στις δημόσιες υπηρεσίες και τις εργασιακές σχέσεις του δημοσίου που έχει γίνει ποτέ, και θα την επαναλάβουν και αλλού. Στην πραγματικότητα το έχουν ήδη κάνει. Έχουμε επιθέσεις παντού και υπάρχουν παρόμοια σχέδια σε αρκετές ακόμα πόλεις (σε μερικές μάλιστα από αυτές το Δημοτικό Συμβούλιο ελέγχεται από το ΚΚ!)
Έχουμε ήδη συζητήσει με τη Συνομοσπονδία Συνδικάτων της Λισαβόνας, όπως και με το Κοινό Μέτωπο των Συνδικάτων του Δημόσιου Τομέα, για ότι αφορά τη διεύρυνση της εκστρατείας, για να δείξουμε στους πολίτες της Πορτογαλίας ότι αυτή η κίνηση είναι σημαντική σε εθνικό επίπεδο. Οι αναγνώστες του socialistworld.net θα πρέπει να είναι έτοιμοι να δείξουν την αλληλεγγύη τους στον αγώνα μας, και εμείς θα ενημερώνουμε για τις εξελίξεις. Θα είναι πολύ σημαντικό να μπορέσει να πάρει αυτός ο αγώνας δημοσιότητα σε διεθνές επίπεδο.
Χοσέ: Η ηγεσία του συμβουλίου και ο Δήμαρχος δεν είναι καθόλου χαζοί πολιτικοί. Κρύβουν αυτήν την επίθεση πίσω από όμορφα λόγια. Εμείς όμως ξέρουμε τι θέλουν να κάνουν: θέλουν να γονατίσουν το εργατικό κίνημα της πόλης μας. Γι’ αυτό θα αγωνιστούμε μέχρι τέλους.
Γκρανσίδα: Οι εργαζόμενοι στην καθαριότητα ξέρουν ότι μπορούμε να κερδίσουμε αυτή τη μάχη. Έχουν άλλωστε το νικηφόρο παράδειγμα του 2008. Είμαστε αισιόδοξοι ότι μπορούμε να χτίσουμε μία μαζική αντεπίθεση και να ξανακερδίσουμε.
