Αυτές τις μέρες είναι διαθέσιμο δωρεάν το ντοκιμαντέρ «Τα Κορίτσια της Χρυσής Αυγής». Με αυτή την ευκαιρία αναδημοσιεύουμε παλιότερο άρθρο που είχε γραφτεί με αφορμή την προβολή του ντοκιμαντέρ στον χώρο ΤΑΚΙΜ στην Θεσσαλονίκη από τις «Μαχητικές & Ελεύθερες».
Τη Παρασκευή 8 Νοέμβρη, οι «Μαχητικές & Ελεύθερες» διοργάνωσαν προβολή του ντοκιμαντέρ «Τα κορίτσια της Χρυσής Αυγής» στον χώρο ΤΑΚΙΜ στην Θεσσαλονίκη. Στη προβολή συμμετείχαν περισσότερα από 80 άτομα, με κάποιους/ες να κάθονται στο πάτωμα επειδή δεν υπήρχαν περισσότερες καρέκλες, ενώ μετά τη προβολή, πολλοί και πολλές παρέμειναν στον χώρο και συμμετείχαν στη συζήτηση που ακολούθησε.
Φασισμός και γυναικείο ζήτημα
Το ντοκιμαντέρ καταπιάνεται με μία σειρά «μύθους» που επικρατούν γύρω από το ζήτημα του φασισμού αλλά και το γυναικείο ζήτημα. Οι δημιουργοί έρχονται σε επαφή με γυναίκες της Χρυσής Αυγής, την κόρη του φύρερ Μιχαλολιάκου, Ουρανία, τη σύζυγο του βουλευτή Γιώργου Γερμενή, Ευγενία και τη μητέρα του επίσης βουλευτή Παναγιώτη Ηλιόπουλου, Δάφνη, κατά την διάρκεια της περιόδου που τα στελέχη της Χρυσής Αυγής βρίσκονται προφυλακισμένα, μετά τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα. Εκείνη τη περίοδο υποτίθεται οι γυναίκες της Χρυσής Αυγής βγήκαν μπροστά για να καλύψουν το κενό που άφησαν οι φυλακισμένοι χρυσαυγίτες.
Καθ’ όλη τη διάρκεια του ντοκιμαντέρ, παρακολουθούμε δύο παράλληλες ιστορίες, δύο διαφορετικούς χαρακτήρες για κάθε μία από τις πρωταγωνίστριες. Ενώ προσπαθούν να παρουσιαστούν ως στοργικές κόρες, μαμάδες, γιαγιάδες, ως ευαίσθητες, όπως όλες οι γυναίκες, ως μορφωμένες και καλλιεργημένες, οι εκφράσεις τους αλλάζουν απότομα όταν η συζήτηση παίρνει ενοχλητικές για τις ίδιες τροπές. Τα ερωτήματα που τίθενται από τους παραγωγούς σπάνε την εικόνα που προσπαθούν να δημιουργήσουν. Είναι ναζίστριες; Τις ενοχλούν οι επιθέσεις των αντρών χρυσαυγιτών σε μετανάστες; Πώς ένιωσαν με τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα;
Ευαισθησία ή ναζιστική ιδεολογία
Ο εκνευρισμός τους είναι έκδηλος σε κάθε τέτοιο ερώτημα, ενώ την ίδια ώρα προσπαθούν να αποδείξουν πως για όσους χαρακτηρισμούς και κατηγορίες ακολουθούν τη Χρυσή Αυγή ευθύνονται τα ΜΜΕ που τους ρίχνουν λάσπη και τους συκοφαντούν. Έτσι, τελικά, δίνονται αβίαστα απαντήσεις σε ερωτήματα που απασχολούν κάποιο κόσμο.
Η αντίληψη πως οι γυναίκες από τη φύση τους είναι πιο γλυκές και συμπονετικές ισοπεδώνεται και είναι φανερό πως η ιδεολογία κυριαρχεί, η άρνησή τους να επιδοκιμάσουν ή να αποδοκιμάσουν το ναζισμό αποκαλύπτει ξεκάθαρα την κάλυψη που δίνουν στα ναζιστικά εγκλήματα.
Έντονα συναισθήματα
Όπως φάνηκε και κατά τη διάρκεια της προβολής, τα συναισθήματα που γεννά το ντοκιμαντέρ είναι έντονα. Η υποκρισία που ακολουθεί κάθε τους λέξη, η αντίφαση των εικόνων που βλέπουμε σε σχέση με τα λόγια τους προκαλούν από καγχασμό μέχρι οργή. Παρακολουθούμε μία γιαγιά να δίνει στα εγγόνια της όπλα για να παίξουν, να τα ρωτάει αν τα «ξένα παιδάκια» στο σχολείο δημιουργούν προβλήματα και λίγη ώρα αργότερα να συμβουλεύει την εγγονή της ότι πάνω από όλα, σημασία έχει η «αγάπη»!
Παρακολουθούμε μία κόρη να μιλάει με στοργή για το πατέρα της και στη συνέχεια να καμαρώνει βλέποντας μία φωτογραφία του με φόντο τη σβάστικα και να χαιρετάει ναζιστικά. Παρακολουθούμε μία σύζυγο να υπερασπίζεται με πάθος τον σύζυγό της που συμμετείχε στο σπάσιμο των πάγκων μικροπωλητών λέγοντας ότι «δεν είναι και κανένα φοβερό έγκλημα».
Ζωντανή συζήτηση
Μιάμιση ώρα μετά, στο τέλος του ντοκιμαντέρ, αυτό που σίγουρα κυριάρχησε στις εντυπώσεις ήταν ο κυνισμός που χαρακτήρισε τόσο τις πρωταγωνίστριες, όσο και τα υπόλοιπα στελέχη της Χρυσής Αυγής.
Όσα παρακολουθήσαμε γίνανε σκέψεις και προβληματισμοί στη συζήτηση που ακολούθησε. Η ανάγκη να διαχωρίσουμε το ρόλο που παίζουν τα στελέχη της Χρυσής Αυγής σε σχέση με τους ψηφοφόρους και κατ’ επέκταση η στάση του αντιφασιστικού κινήματος απέναντι στους μεν και τους δε, οι συνθήκες κάτω από τις οποίες η Χρυσή Αυγή απέκτησε δυναμική, η σχέση της προσωπικής στάσης απέναντι στην οικογένεια με τον κοινωνικό ρόλο των φασιστών, ήταν κάποια από τα ζητήματα που μας απασχόλησαν.
Παράλληλα, εκφράστηκε ένας προβληματισμός, κατά πόσο ένα ντοκιμαντέρ σαν αυτό που παρακολουθήσαμε θα ήταν αρκετά ξεκάθαρο για τα μηνύματα που περνάει για κόσμο που δεν εμπλέκεται με το αντιφασιστικό κίνημα, προβληματισμός που βοήθησε τη κουβέντα να προχωρήσει στην ανάγκη του αντιφασιστικού κινήματος να ανοίξει γέφυρες επικοινωνίας με την κοινωνία, τους ανθρώπους που μέσα στη κρίση νιώθουν οργισμένοι και μπερδεμένοι.
Δεν μας μπερδεύουν!
Η προσπάθεια των ναζί να παρουσιαστούν σαν «κανονικοί άνθρωποι» δεν πρέπει να μας μπερδεύει. Φυσικά, ακόμα και οι άνθρωποι που έχουν διαπράξει τα πιο τερατώδη εγκλήματα έχουν και προσωπική ζωή. Οι εικόνες του Χίτλερ να γελάει αγκαλιάζοντας παιδάκια, εικόνες αξιωματικών των SS να χαϊδεύουν μικρά ζώα, ιστορίες για το πως βασανιστές ήταν πολύ τρυφεροί απέναντι στα παιδιά τους, δεν αναιρούν τον κοινωνικό ρόλο που επιτελούσαν: ήταν ένα δολοφονικό όργανο στα χέρια μιας κατασταλτικής μηχανής.
Ενώ ακούστηκαν πολλές και διαφορετικές απόψεις, το μόνο σίγουρο είναι ότι όλες και όλοι φύγαμε από τη προβολή λίγο πιο κεφάτοι και αισιόδοξοι. Όχι λόγω του περιεχομένου του ντοκιμαντέρ, αλλά γιατί με αφορμή το ντοκιμαντέρ βρεθήκαμε και συζητήσαμε μεταξύ μας άνθρωποι που δίνουμε μαζί τη μάχη κατά του φασισμού, μαζί με την μάχη για την γυναικεία απελευθέρωση. Και ξέρουμε πως «τα κορίτσια της Χρυσής Αυγής» είναι απέναντί μας!