Οι απεργίες των εργατών στα συνεργαζόμενα με τη Χόντα εργοστάσια, στην επαρχία Γκουαντόνγκ της Νότιας Κίνας, έχουν συνταράξει το «κάτεργο του πλανήτη». Το αγωνιστικό παράδειγμα των εργαζομένων στη Χόντα, πολλοί από τους οποίους είναι έφηβοι ή εικοσάρηδες, προκάλεσε κύμα παρόμοιων απεργιών στην Κίνα καθώς, ιδιαίτερα οι (εσωτερικοί) μετανάστες εργαζόμενοι σε ξένης ιδιοκτησίας εταιρίες, που δουλεύουν απάνθρωπα πολλές ώρες την ημέρα για μισθούς πείνας απαιτούν αυξήσεις, καλύτερες συνθήκες εργασίας και "αναδιοργάνωση" των συνδικάτων (εννοώντας δημοκρατικά κι ελεύθερα, νέα, συνδικάτα).
Οι μεγαλύτεροι απεργιακοί αγώνες από το 2002
Το απεργιακό κύμα που ξεκίνησε, στο βαθμό που συνεχιστεί και δυναμώσει, έχει τη δυνατότητα να αλλάξει το οικονομικό και πολιτικό τοπίο στην Κίνα. Είναι ήδη το πιο σημαντικό ξέσπασμα εργατικού αγώνα από το 2002, όταν εργαζόμενοι στη βαριά βιομηχανία αγωνίστηκαν να υπερασπιστούν τις δουλειές και τις συντάξεις τους, χωρίς όμως να μπορέσουν να νικήσουν, καθώς οι πρώην κρατικές βιομηχανίες πωλούνταν και συρρικνώνονταν.
Οι σημερινοί αγώνες αναπτύσσονται κύρια στον τομέα της βιομηχανίας και των εξαγωγών, στους οποίους υπάρχει μεγάλη συγκέντρωση εσωτερικών μεταναστών. Οι απεργίες αυτής της περιόδου και ιδιαίτερα το αίτημα για εκλογή των εκπροσώπων των συνδικάτων, δημιουργούν τεράστια προβλήματα στην άρχουσα «κομμουνιστική» δικτατορία, η οποία φοβάται την άνοδο ενός ανεξάρτητου εργατικού κινήματος περισσότερο από οτιδήποτε.
Η πρώτη απεργία στη Χόντα, στην πόλη Φοσάν της επαρχίας Γκουανγκτόνγκ, ήταν «η πιο μεγάλη και πιο αποτελεσματική απεργία που έχει γίνει ενάντια σε πολυεθνική στην Κίνα» σύμφωνα με την εφημερίδα South China Morning Post.
Ο Τέρι Γκου, ο δισεκατομμυριούχος πρόεδρος της Φόξκον (εταιρία γνωστή από τις αυτοκτονίες εργαζομένων που έχουν γίνει εκεί), τόνισε: «Αυτό ήταν. Δεν μπορείς πια να στηρίζεσαι στο φτηνό εργατικό δυναμικό της Κίνας».
Ο Γκου, ο οποίος αναγκάστηκε να ανακοινώσει μεγάλες αυξήσεις στην Φόξκον σε μια προσπάθεια να σταματήσει τον κύκλο των αυτοκτονιών νεαρών εργαζομένων αλλά και των κοινωνικών αντιδράσεων, πρόβλεψε ότι οι αυξήσεις μισθών για τους Κινέζους εργαζόμενους στην βιομηχανία θα γίνει «μια αμετάκλητη τάση». Πολλές επιχειρήσεις στη βιομηχανική περιοχή του Φοσάν όπου βρίσκεται το εργοστάσιο της Χόντα, έχουν αυξήσει τους μισθούς σαν ένα μέτρο πρόληψης -υπό την πίεση και της κυβέρνησης, πιθανά- για να σταματήσουν την εξάπλωση των απεργιών της Χόντα.
Το απεργιακό κύμα απλώνεται σε πολλές επαρχίες της χώρας
Τις τελευταίες μέρες ξέσπασαν απεργίες σε τουλάχιστον πέντε επαρχίες της Κίνας, επηρεάζοντας τη βιομηχανία μηχανών, ηλεκτρικών συσκευών, ελαστικών, αθλητικών ειδών, υποδημάτων και εργοστασιακών μηχανών ραπτικής. Πιο πρόσφατα, 8.000 εργάτες στην επαρχία Γιανξί που φτιάχνουν την "μπάλα του Μουντιάλ", κατέβηκαν σε απεργία. Σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις, οι απεργοί είπαν ότι πήραν θάρρος από τη νίκη στο Φοσάν. «Αν η απεργία τους δεν είχε νικήσει, οι εργαζόμενοι εδώ πιθανότατα να μην ήμασταν ενωμένοι όπως είμαστε τώρα», είπε ένας 22χρονος μετανάστης εργαζόμενος στο εργοστάσιο ανταλλακτικών στο Φένγκφου, δίπλα στο Φοσάν, στο οποίο 250 εργαζόμενοι κατέβηκαν σε 3ημερη απεργία από τις 7 ως τις 9 Ιούνη.
Παρά το γεγονός ότι η απεργία στο εργοστάσιο κιβωτίων ταχυτήτων στο Φοσάν, που ανήκει εξ ολοκλήρου στη Χόντα, κέρδισε αυξήσεις μισθών 24-32%, νεαροί εργάτες που μίλησαν στο chinaworker.info, εξέφρασαν τη δυσαρέσκειά τους και επέμειναν ότι η επιστροφή στη δουλειά θα είναι προσωρινή εφόσον η διεύθυνση της Χόντα δεν απαντήσει θετικά στη λίστα των 147 αιτημάτων τους. Η εταιρία ζήτησε 2 μήνες προθεσμία για να «εξετάσει» αυτά τα αιτήματα. Στην λίστα των εργαζομένων περιλαμβάνονται σημαντικά αιτήματα, όπως το δικαίωμα να γίνουν εκλογές για να αντικατασταθούν τα τσιράκια της διεύθυνσης στην ηγεσία του τοπικού τμήματος του επίσημου συνδικάτου που ελέγχεται από το κράτος.
Με μεγαλύτερη ορμή μετά τις πρώτες υποχωρήσεις των αφεντικών
Έχει περάσει μόλις ένας μήνας από την «διευθέτηση» της απεργίας των 1.900 εργαζομένων στο Φοσάν, αλλά ήδη η Κίνα φαίνεται να θυμίζει μια άλλη χώρα. Η απεργία που ξέσπασε στις 17 Μάη, συνεχίστηκε με μεγαλύτερη ορμή μετά τις 23 του μηνός, έπειτα από την απόφαση της διεύθυνσης να αυξήσει τους μισθούς μόνο κατά 55 γιουάν (σημ: το νόμισμα της Κίνας) το μήνα. Οι εργάτες ζητούσαν 800 γιουάν αύξηση το μήνα για να έρθουν οι μισθοί στα ίδια επίπεδα με τους μισθούς των εργαζομένων σε άλλα εργοστάσια της Χόντα που υπάρχουν στην χώρα. Η Χόντα είναι η 6η μεγαλύτερη αυτοκινητοβιομηχανία παγκοσμίως, ικανή να παράγει 650.000 αυτοκίνητα το χρόνο στην Κίνα, έχοντας μάλιστα σαν στόχο να φτάσει τα 830.000 μέχρι το 2012. Η 10μερη απεργία χαρακτηρίστηκε από καθολική συμμετοχή και αποφασιστικότητα παρά τις γκανγκστερικές προσπάθειες της διεύθυνσης, της τοπικής κυβέρνησης και του συνδικάτου–μαριονέτα να σπάσουν το ηθικό των εργατών.
Σε ένα δικτατορικό καθεστώς που απαγορεύει τις απεργίες και τα πραγματικά συνδικάτα, αυτό είναι μια καταπληκτική επιτυχία.
Σταματώντας τον εφοδιασμό ανταλλακτικών, η απεργία στο Φοσάν σταμάτησε τη λειτουργία των 4 εργοστασίων αυτοκινήτων της Χόντα στο Γκουανγκτζού και το Γουχουάν, πράγμα που κόστισε στη Χόντα απώλειες παραγωγής ύψους 130 εκ. δολάρια.
Αυτό δείχνει την συντριπτική δύναμη των εργατών στην εποχή της καπιταλιστικής παγκοσμιοποίησης με τις πολύπλοκες αλυσίδες εφοδιασμού και τις ταχύτατες μεθόδους παραγωγής.
Χωρίς επίσημες δομές και αντιμετωπίζοντας σοβαρότατες νομικές ποινές για τη συμμετοχή σε οποιαδήποτε ανεξάρτητη οργάνωση, ο αγώνας στήθηκε χρησιμοποιώντας αφίσες σε τοίχους εργοστασίων, sms και «κεραυνοβόλες» ανεπίσημες/παράνομες απεργίες όπου το ένα τμήμα καλούσε το άλλο να συμμετέχει στην απεργία.
Οι εργαζόμενοι έδειξαν μεγάλη τόλμη: όταν η διεύθυνση προσπάθησε να σπάσει την απεργία και κάποια τμήματα των εργαζομένων άρχισαν να υποκύπτουν στις πιέσεις, οργάνωσαν μια πορεία μέσα στον ίδιο τον χώρο του εργοστασίου με την συμμετοχή 500 ατόμων, ανυψώνοντας το ηθικό των εργατών και βάζοντας έτσι φρένο στην επίθεση των αφεντικών.
Ο εγκληματικός ρόλος των «συνδικαλιστών»
Στις 31 Μάη τα αφεντικά εντείνανε τις προκλήσεις προσπαθώντας να τσακίσουν την απεργία. Κινητοποίησαν στελέχη των συνδικάτων και καθηγητές από επαγγελματικά λύκεια, τα οποία στέλνουν στη Χόντα έναν τεράστιο αριθμό «μαθητευόμενων» – άλλος ένας μηχανισμός μέσω του οποίου οι πολυεθνικές κρατάνε τους μισθούς χαμηλά στην Κίνα. Οι καθηγητές και τα στελέχη του συνδικάτων είπαν στους εργαζόμενους-μαθητευόμενους να υπογράψουν νέα συμβόλαια με τα οποία δεσμεύονταν να μην συμμετέχουν σε απεργιακές κινητοποιήσεις, απειλώντας τους ότι δε θα λάβουν το τελικό πιστοποιητικό τους και ότι θα είχαν να κάνουν με την αστυνομία αφού είχαν παρανομήσει. Εικόνες που κυκλοφόρησαν και διεθνώς δείχνουν τραμπούκους με κίτρινα καπέλα του μπέιζμπολ να τραβούν βίντεο, να ουρλιάζουν δίνοντας διαταγές και να κακομεταχειρίζονται τους νεαρούς εργαζόμενους, λέγοντας τους να φύγουν από το εργοστάσιο αν δεν θέλουν να δουλέψουν. «Οι ενέργειές σας ζήμιωσαν σοβαρά την παραγωγή και τη λειτουργία του εργοστασίου», φώναζε ένας ηγετικός του συνδικάτου με ντουντούκα.
Τα «κίτρινα καπέλα» δεν ήταν άλλοι από τους εκπρόσωπους της Συνομοσπονδίας Συνδικάτων Κίνας, που είναι το μόνο νόμιμο συνδικάτο. Στο διαδίκτυο κυκλοφορούν φήμες ότι ο ηγέτης του τοπικού τμήματος του συνδικάτου πήρε 600.000 γιουάν για να κλείσει την απεργία, προσλαμβάνοντας πάνω από 100 γκάνγκστερ για 200 γιουάν τη μέρα προκειμένου να χτυπήσουν τους απεργούς. Αυτός είναι ο πραγματικός ρόλος των επίσημων συνδικάτων: εγκληματίες και απεργοσπάστες. Παρόλα αυτά, το μόνο που κατάφερε το περιστατικό στις 31 Μάη, ήταν να εξαγριώσει τους εργάτες περισσότερο.
«Τώρα δεν είναι μόνο ζήτημα αυξήσεων των μισθών αλλά και ζήτημα αξιοπρέπειας» είπε ένας 23χρονος εργάτης στην South China Morning Post. Την επόμενη μέρα, ο εκπρόσωπος του επίσημου συνδικάτου αναγκάστηκε να ζητήσει γραπτώς δημόσια συγγνώμη από τους απεργούς! Αυτό όμως κάθε άλλο παρά αρκετό ήταν για να ικανοποιήσει το αίτημα που υιοθέτησαν οι απεργοί αμέσως μετά την επίθεση, για τιμωρία των «συνδικαλιστών» που ήταν υπεύθυνοι για την επίθεση στους απεργούς.
Νέες υποχωρήσεις των αφεντικών – διαίρεση των εργαζομένων
Όταν η διεύθυνση κατάλαβε ότι δεν θα μπορούσε να σπάσει εύκολα την απεργία με τη βία και τον εκφοβισμό, έκανε πίσω προτείνοντας σημαντικά μεγαλύτερες αυξήσεις, κατά 400 περίπου γιουάν το μήνα. Αυτό βέβαια απείχε πολύ από το αίτημα των απεργών για αύξηση 800 γιουάν, όμως η νέα πρόταση κατάφερε να διαιρέσει τους εργάτες, ανάμεσα σε αυτούς που προτιμούσαν να την αποδεχτούν και αυτούς που ήθελαν να συνεχίσουν την απεργία.
Κάποιοι εργαζόμενοι στο Φοσάν που μίλησαν στο chinaworker.info ήταν αντίθετοι με την επιστροφή στη δουλειά και πιστεύουν ότι θα μπορούσαν να είχαν κερδηθεί περισσότερα, με δεδομένο το μαχητικό κλίμα και την αποφασιστικότητα που επέδειξαν οι απεργοί. Κάποιοι δέχτηκαν διστακτικά τη συμφωνία, την οποία βλέπουν σαν 2μηνη εκεχειρία, δηλώνοντας πως θα προχωρήσουν σε νέα απεργία αν δεν γίνουν περαιτέρω παραχωρήσεις.
Καθώς η 4η Ιουνίου, επέτειος της εξέγερσης στην πλατεία Τιεν Ανμεν (όταν χιλιάδες εργαζόμενοι και νεολαίοι δολοφονήθηκαν από τις δυνάμεις του κινέζικου στρατού) πλησίαζε, η κυβέρνηση έντεινε τις προσπάθειες να σταματήσει τις απεργίες, φοβούμενη την σύνδεση τους με την επέτειο της εξέγερσης και την περαιτέρω πολιτικοποίηση του κινήματος. Η 16μελης επιτροπή διαπραγματεύσεων των εργαζομένων, που είναι άγνωστο μέσα από ποιες διαδικασίες ορίστηκε δεδομένων των προβλημάτων της παρανομίας και του ρίσκου της στοχοποίησης, δέχτηκε μεγάλες πιέσεις για να λήξει την απεργία. Η κυβέρνηση επιστράτευσε ακόμα και ακαδημαϊκούς από το Πεκίνο για να «συμβουλέψουν» την επιτροπή διαπραγμάτευσης να λήξει τις κινητοποιήσεις πριν την επέτειο. Κατάφεραν έτσι να σταματήσουν την απεργία σε πολλά εργοστάσια και να ανακόψουν προσωρινά την εξάπλωση του αγώνα.
Οι συνθήκες παρανομίας, το διαδίκτυο και τα προβλήματα οργάνωσης των αγώνων
Η δημιουργία δομών ανεξάρτητου συνδικάτου κρυφά από την εταιρία και το κράτος, το οποίο έχει κατασκόπους και εξελιγμένες μεθόδους παρακολούθησης, δεν είναι εύκολο πράγμα στην Κίνα. Το διαδίκτυο έπαιξε έναν σημαντικό ρόλο κατά τη διάρκεια της απεργίας, ενώ φτιάχτηκε και ένα ανώνυμο «φόρουμ συζητήσεων» για τους εργαζόμενους σχετικά με τις τακτικές των επόμενων ημερών.
Οι συζητήσεις, αλλά ακόμα και οι διαφωνίες, ανάμεσα στους εργαζόμενους στη Χόντα αντανακλάστηκαν σε μια συνέντευξη ενός ανώνυμου εργαζόμενου στο Ρόιτερς (9 Ιουνίου, 2010):
«Έχουμε ακόμα να συζητήσουμε πολλά αιτήματα… Έχουν συμφωνήσει σε ένα μικρό αριθμό από αυτά, συμπεριλαμβανομένης μιας πολύ μικρής αύξησης, που είναι πολύ λιγότερο από αυτό που θέλαμε… Εμείς κατεβαίνουμε σ’ αυτό τον αγώνα επειδή απλά οι μισθοί μας είναι πολύ χαμηλοί. Αλλά η απεργία μας φαίνεται να έχει δημιουργήσει αρνητικό αντίκτυπο στην κοινωνία και προβλήματα στους τοπικούς αξιωματούχους. Δεν το θέλουμε αυτό… και κάποιοι από εμάς αποφασίσαμε να γυρίσουμε στη δουλειά.»
Μετά την προσωρινή υποχώρηση ξεσπούν νέες απεργίες
Αναμφισβήτητα, προσπαθώντας απεγνωσμένα να κλείσουν την απεργία πριν την επέτειο της 4ης Ιούνη, οι «κομμουνιστικές» αρχές έδρασαν για να κλείσει αυτή η συμφωνία σε αγαστή συνεργασία με την διοίκηση της Χόντα. Το τι είδους εγγυήσεις έδωσαν στη Χόντα παραμένει άγνωστο. Αλλά παρά την προσωρινή ανάπαυλα, το κλίμα στα εργοστάσια παραμένει τεταμένο. Η λαϊκή οργή εναντίον μίας άλλης πολυεθνικής, της Φόξκον, στην οποία είχαμε 12 αυτοκτονίες μόνο στα δύο μεγάλα εργοστάσιά της στο Σενζέν, φέτος, επηρεάζει σημαντικά την κατάσταση.
Η Φόξκον είναι πλέον συνώνυμη με την απάνθρωπη εκμετάλλευση του κινέζικου εργατικού δυναμικού και στα τεράστια εργοστάσιά της οι συνθήκες δουλείας θυμίζουν στρατιωτική δικτατορία. Αν ο στόχος της κυβέρνησης και της Χόντα ήταν να προλάβουν ένα πιθανό κύμα παρόμοιων απεργιών, τότε η στρατηγική τους ξεκάθαρα απέτυχε.
Λίγες μέρες μετά ξέσπασαν απεργίες σε άλλα δύο εργοστάσια στην Γκουανγκτόνγκ που συνδέονται με τη Χόντα. Η φύση του εργατικού δυναμικού -κυρίως νέοι μετανάστες- όπως και τα αιτήματα και οι τακτικές που εφαρμόζουν οι εργαζόμενοι, είναι παρόμοια με την απεργία στο Φοσάν. Καθώς γράφονται αυτές οι γραμμές (12/6), η απεργία στο εργοστάσιο ανταλλακτικών Φένγκφου στο Φοσάν έληξε αφού πρώτα κερδήθηκε μια αξιοπρεπής αύξηση, και μια άλλη απεργία στο Ζονγκσαν μπήκε στην τρίτη μέρα της με περίπου 85% συμμετοχή των 1.400 εργαζομένων. Το εργοστάσιο παράγει κλειδαριές για τη Χόντα.
Καταστολή
Κάποιες αναφορές στον διεθνή τύπο δίνουν την εντύπωση πως το κινεζικό καθεστώς αντιμετώπισε ήπια τις απεργίες -ειδικά όσες έγιναν σε εργοστάσια που ανήκουν σε ξένους καπιταλιστές- σαν αποτέλεσμα, υποτίθεται, μιας ευρύτερης στρατηγικής να ενισχύσει την αγοραστική δύναμη μέσω της αύξησης του εισοδήματος των εργαζομένων και να στρέψει την οικονομία από την ισχύουσα εξάρτηση από τις εξαγωγές στην αύξηση της εσωτερικής ζήτησης.
Αλλά αυτό δεν είναι καθόλου αλήθεια. Η αστυνομία και οι μπράβοι της εταιρίας επιτέθηκαν βάναυσα στους απεργούς εργάτες και στο Ζονγκσάν και αλλού κατόπιν εντολής των τοπικών αξιωματούχων. Ένας μετανάστης απεργός στο Ζονγκσάν είπε στην South China Morning Post ότι η αστυνομία μοίρασε φυλλάδια που απειλούσαν με 3 έως 5 χρόνια φυλάκιση όποιον απεργούσε. Οι εργαζόμενοι στο Φενγκφού αναγκάστηκαν να σταματήσουν την απεργία αφού πρώτα δέχτηκαν τρομακτική πίεση και απειλές. Η επιχείρηση -μια κοινοπραξία μεταξύ της ιαπωνικής Χόντα και μιας ταϊβανέζικης εταιρίας- διεμήνυσε στους εργάτες ότι η δράση τους θα αντιμετωπιστεί σαν «εξέγερση» και ότι η αστυνομία θα την καταστείλει άμεσα.
Στο Κουσάν της επαρχία Γιανγκσού, ξέσπασε στις 4/6 απεργία στην εταιρεία ελαστικών ΚΟΚ International. Οι εργαζόμενοι ζητούσαν αυξήσεις στους μισθούς, πληρωμή των υπερωριών και καταβολή των ασφαλιστικών εισφορών. Στις 6 Ιούνη αστυνομικές δυνάμεις επιτέθηκαν στους απεργούς και 50 εργαζόμενοι τραυματίστηκαν.
«Η αστυνομία χτύπησε χωρίς διακρίσεις… Κλότσησαν και ποδοπάτησαν τους πάντες, άντρες και γυναίκες» είπε μια εργαζόμενη. Τουλάχιστον 7 απεργοί συνελήφθησαν.
Τα ΜΜΕ προσπαθούν να αποπροσανατολίσουν τους εργαζόμενους και να σαμποτάρουν τον αγώνα
Στο Ζονγκσάν, καθώς και στην περίπτωση της ταϊβανέζικης εταιρεία ΚΟΚ στην επαρχία Γιανγκσού, ο επίσημος τύπος ανέφερε ψευδώς ότι η απεργία είχε τελειώσει. Αυτό ήταν εν μέρει ευσεβής πόθος, από την άλλη μια εσκεμμένη απόπειρα να δημιουργηθεί σύγχυση ανάμεσα στους εργαζόμενους, με δεδομένο ότι τα πάντα συζητιούνται κρυφά και έτσι μπορεί κάποιοι εργάτες να πιστέψουν τα ψέματα των ΜΜΕ. Αυτή η τακτική απέτυχε, τόσο σε αυτή την περίπτωση, όσο και στην απεργία στο Φοσάν.
Σε μια προσπάθεια να αποδείξουν ότι η απεργία τους, που μπαίνει στην τρίτη της μέρα, είναι ακόμα καθ’ όλα ζωντανή, οι εργαζόμενοι στο εργοστάσιο κλειδαριών της Χόντα μαζεύτηκαν στον φράχτη του εργοστασίου φωνάζοντας:
«Συμβιβαζόμαστε με 200; Όχι! 300; Ούτε! 400; Πάλι όχι!»
Άπλωμα του αγώνα και σε νέες περιοχές – πρώτα σημάδια εξάπλωσης και στις κρατικές βιομηχανίες
Οι εργάτες της ταϊβανέζικης εταιρείας ηχητικών συστημάτων Merry Electronics στην επαρχία Γκουανγκτόνγκ έκλεισαν τους δρόμους την Κυριακή 6 Ιούνη. Τα αφεντικά της εταιρίας υποχώρησαν άμεσα, υποστηρίζοντας ότι εδώ και καιρό είχαν αποφασίσει να αυξήσουν τους μισθούς κατά 10% από την 1η Ιουλίου «αλλά δεν το είχαν ακόμα ανακοινώσει στους εργάτες». Στις 7 Ιούνη, 2.000 εργάτες απέργησαν στην Yacheng Electronics στο Χουιζού.
Αλλά το απεργιακό κύμα έχει εξαπλωθεί και στις πόλεις γύρω από την Σαγκάη και στις επαρχίες της ενδοχώρας. Στην επαρχία Σαανχί, 900 εργαζόμενοι της Brother, μιας ιαπωνικής εταιρίας που φτιάχνει εργοστασιακές ραπτομηχανές, απέργησαν στο διάστημα 3 με 10 Ιούνη.
Στην επαρχία Πουντόνγκ της Σαγκάης, σε μια θυγατρική της Φόξκον, την TPO Displays, ξέσπασε μια απεργία που παρέσυρε σχεδόν όλο το εργατικό δυναμικό που εναντιώνεται στα σχέδια της εταιρίας για μετεγκατάσταση.
Οι απεργιακές μάχες όμως, δεν λαμβάνουν χώρα μόνο σε πολυεθνικές εταιρίες. Υπάρχει αναφορά για απεργία στο εργοστάσιο της κρατικής Qijiang Gear Transmission στο Τσονγκίνγκ την ίδια περίοδο με τον αγώνα στο Φοσάν.
Μισθοί-ψίχουλα παρά τις αυξήσεις που κερδήθηκαν
Μπορεί οι διψήφιες αυξήσεις μισθών που έγιναν από την εργοδοσία υπό την πίεση των αγώνων να φαίνονται πολύ μεγάλες, αλλά όπως αναφέρουν ακόμα και αστοί αναλυτές, οι αυξήσεις απλά καλύπτουν την απώλεια του εισοδήματος των εργατών, καθώς από τα τέλη του 2008, όταν η κρίση χτύπησε την Κίνα, οι μισθοί στη βιομηχανία παρέμεναν στάσιμοι.
Σε πολλές περιπτώσεις οι πραγματικοί μισθοί δεν έχουν βελτιωθεί από τα μέσα της δεκαετίας του ’90, ενώ την ίδια ώρα η άνοδος των τιμών ειδικά σε είδη πρώτης ανάγκης όπως το φαγητό, απορροφούν το μεγαλύτερο κομμάτι του μισθού και φουντώνουν τη δυσαρέσκεια των εργαζομένων.
Οι Κινέζοι εργαζόμενοι έχουν πολύ δρόμο μπροστά τους για να φτάσουν τους μισθούς των εργαζομένων σε άλλες «ανερχόμενες» οικονομίες. Οι βιομηχανικοί μισθοί στην Κίνα είναι μόλις στο 5% εκείνων στη Ν. Κορέα και στο 17% εκείνων στη Βραζιλία.
Το ποσοστό του ΑΕΠ που πάει στους μισθούς των εργαζομένων μειώνεται ασταμάτητα για 22 χρόνια, από το 57% το 1983 σε μόλις 37% το 2005. Αυτά τα στατιστικά δείχνουν ξεκάθαρα ποια τάξη έχει πληρώσει για τις καπιταλιστικές «μεταρρυθμίσεις» που έλαβαν χώρα εκείνη την περίοδο και ποιοι κέρδισαν. Την ίδια ώρα η παραγωγικότητα του μέσου εργαζόμενου στην Κίνα ανεβαίνει πάνω από 9% κάθε χρόνο τα τελευταία 5 χρόνια σύμφωνα με εκτιμήσεις αμερικάνων ειδικών (Wall Street Journal, 7 Ιούνη, 2010). Παρόλα αυτά τα επίσημα συνδικάτα πρόσφατα ανέφεραν ότι σχεδόν 1 στους 4 Κινέζους εργάτες δεν είχε καμία αύξηση στο μισθό του τα τελευταία 5 χρόνια. Συνεπώς το εργατικό κόστος είναι μόνο ένα πολύ μικρό κομμάτι των εξόδων των πολυεθνικών στην Κίνα.
Στη Χόντα για παράδειγμα 30% αυξήσεις στους μισθούς των εργαζομένων στα εργοστάσια θα επιβάρυνε τα λειτουργικά κόστη της εταιρίας κατά 0.6%. Ακόμα και με μηνιαίο μισθό 1.650 γιουάν που κέρδισαν οι εργαζόμενοι στο Φοσάν θα χρειάζονταν στο μέσο εργάτη 7.5 χρόνια εργασίας – αφαιρώντας τα γεύματα και άλλα έξοδα – για να αγοράσει το πιο φτηνό Χόντα Civic που κατασκευάζεται στην Κίνα. Όπως εξήγησε ο Μαρξ, η πηγή του κέρδους των καπιταλιστών είναι η εκμετάλλευση της εργατικής δύναμης – και σαν αποτέλεσμα οι εργαζόμενοι δεν είναι σε θέση να αγοράσουν αυτό που παράγουν, ωθώντας το σύστημα σε αναπόφευκτες κρίσεις και αστάθεια.
Εκρηκτικό μείγμα
Η κινέζικη οικονομία φαίνεται να βρίσκεται ξανά σε ραγδαία ανάπτυξη με το ΑΕΠ να αυξάνεται κατά 11.9% στο πρώτο τρίμηνο του 2010 σε σχέση με την ίδια περίοδο πέρυσι. Αυτό παρακινεί τα πιο εκμεταλλευόμενα τμήματα του κινέζικου εργατικού δυναμικού και μια σχετικά άφοβη γενιά νέων εργαζομένων να διεκδικήσουν το μερίδιο που τους αναλογεί από αυτή την οικονομική ανάπτυξη.
Αλλά υπάρχουν και άλλοι οικονομικοί και κοινωνικοί παράγοντες πίσω από την υπάρχουσα αγωνιστική διάθεση στα εργοστάσια ενώ και ο ρόλος των νεότερων γενιών μεταναστών είναι ξεχωριστός. Αυτοί οι εργαζόμενοι δεν βλέπουν πλέον την πόλη σαν ένα προσωρινό καταφύγιο με την προοπτική να γυρίσουν στην επαρχία αφού θα έχουν συγκεντρώσει λεφτά για να χτίσουν ένα σπίτι ή να κάνουν οικογένεια. Οργίζονται με τις διακρίσεις του συστήματος και της κακομεταχείρισης των μεταναστών εργατών. Μια σειρά παράγοντες στην κινεζική οικονομία και κοινωνία σήμερα (ειδικά η «φούσκα» της τρέχουσας οικονομικής ανάπτυξης) δημιουργούν ένα εκρηκτικό μείγμα. Η αρνητική του διάσταση φαίνεται από την απελπισία στη Φόξκον ενώ η θετική του πλευρά φαίνεται από τη φλόγα του αγώνα που περνά από τους νεολαίους εργαζόμενους στη Χόντα σε εργαζόμενους σε άλλα εργοστάσια της Κίνας.
Καρότο και μαστίγιο;
Για να αποτρέψει την εξάπλωση του κύματος των απεργιών, το κινεζικό καθεστώς μπορεί να ξεκινήσει έναν νέο γύρο αυξήσεων στους βασικούς μισθούς (με μεγάλες διαφοροποιήσεις ανάμεσα στις πόλεις και την επαρχία). Αυτό μπορεί να συνοδευτεί από μια μαζική προπαγάνδα ότι η κυβέρνηση πιστεύει πως οι εργαζόμενοι αξίζουν ένα δίκαιο κομμάτι της οικονομικής προόδου από τη μία, ενώ από την άλλη θα απειλεί ότι το καθεστώς δε θα ανεχτεί «απειλές ως προς τη σταθερότητά του». Πολλές φορές στο παρελθόν έχουμε δει αυτή την τακτική «καρότου και μαστιγίου» από το λεγόμενο «κομμουνιστικό κόμμα» για να κατευνάσει τα λαϊκά κινήματα. Αλλά ακόμα και αυτή η πρακτική έχει σημαντικά ρίσκα για το κινεζικό καθεστώς και τον καπιταλισμό παγκοσμίως, ο οποίος στηρίζεται πολύ στην Κίνα, ειδικά εάν οι συμβιβασμοί φανούν σαν αποτέλεσμα της πάλης των εργατών.
_____________________________________________
Chinaworker.info και Σοσιαλιστική Δράση
Το chinaworker.info, η ιστοσελίδα της CWI που αφορά το κινέζικο εργατικό κίνημα και παλεύει για την εξάπλωση των ιδεών του μαρξισμού στην Κίνα, καθώς και ο «Σοσιαλιστικός Αγώνας», η οργάνωση της CWI στο Χονγκ Κονγκ, έχουν οργανώσει και συμμετάσχει σε μια σειρά δράσεις και πρωτοβουλίες αλληλεγγύης με τους εργαζόμενους στη Χόντα στην Κίνα και επίσης τους εργαζόμενους στη Φόξκον.
Αγωνιζόμαστε μαζί με τους Κινέζους εργαζόμενους και νέους, και τους καλούμε να συντονίσουν την πάλη τους παλεύοντας για:
– Συνδικαλιστικές ελευθερίες – πάλη για το δικαίωμα στην απεργία!
– Πλήρη δημοκρατικά δικαιώματα – όχι στην κρατική καταστολή!
– Άμεσες αυξήσεις για όλους τους εργαζόμενους για να αντισταθμιστούν τα πολλά χρόνια στασιμότητας στους μισθούς και ανόδου των τιμών
– Βασικός μισθός 3.000 γιουάν για όλη την κινεζική επικράτεια
– Τέλος στην υποχρεωτική υπερωριακή εργασία
– Δημιουργία πραγματικών εργατικών επιτροπών για την υγεία και την ασφάλεια στον εργασιακό χώρο
Την ίδια ώρα υπογραμμίζουμε ότι ακόμα και αν πετύχουμε σημαντικές κατακτήσεις, όπως τις πιο πάνω, μόνο η ανατροπή της «κομμουνιστικής» δικτατορίας και το χτίσιμο μιας πραγματικά σοσιαλιστικής, δημοκρατικής κοινωνίας, με εργατικό έλεγχο και διαχείριση της οικονομίας, απόλυτη ελευθερία σκέψης, έκφρασης, οργάνωσης και πολυκομματισμό, μπορεί να εξασφαλίσει τα βασικά δικαιώματα, αξιοπρεπείς συνθήκες ζωής, εργασία και ευημερία για τους κινέζους εργαζόμενους.
Πιστεύουμε πως οι σκληροί αγώνες που δίνει η εργατική τάξη της Κίνας αυτή την περίοδο, δεν αποτελούν παρά το πρελούδιο των μεγάλων κινημάτων που έρχονται.
Ρόλος των μαρξιστών είναι να χτίσουν τις οργανώσεις που θα δώσουν προοπτική στους αγώνες των εργαζομένων και θα θέσουν τις βάσεις για την ανατροπή του βάρβαρου καπιταλιστικού συστήματος και της «κομμουνιστικής» δικτατορίας και το χτίσιμο του πραγματικού σοσιαλισμού, στηριγμένου στην εργατική δημοκρατία.
Σε αυτή την δύσκολη μάχη έχουν ριχτεί οι δυνάμεις της CWI στην περιοχή αυτή του πλανήτη.
