Παραθέτουμε στη συνέχεια την ομιλία της συντρόφισσας Μαρί-Ζοζέ Ντουέ (που συμμετείχε στην εξέγερση στην πόλη της Ρουέν) στις δύο εκδηλώσεις που οργάνωσε το «Ξεκίνημα» στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη για τα 50 χρόνια από το Μάη του ’68.
Αύριο, Πέμπτη 24/5, θα δημοσιεύσουμε την ομιλία της συντρόφισσας Νάγιας Νικολάου, από την Αριστερή Ριζοσπαστική Κίνηση
_________________
Καλησπέρα σε όλες και όλους,
Θέλω να ευχαριστήσω τους συντρόφους για την πρόσκληση και να σας μεταφέρω τους αδερφικούς χαιρετισμούς της «Επαναστατικής Αριστεράς», αδερφής οργάνωσης του Ξεκινήματος στη Γαλλία.
Το 1968 ήταν μια επαναστατική χρονιά. Στη Γαλλία η φοιτητική εξέγερση συνδέθηκε με την γενική εργατική απεργία. Το καθεστώς του Ντε Γκωλ έτρεμε. Είχαμε μπροστά μας μια ευκαιρία για την ανατροπή του καπιταλισμού σε μια από τις πιο ισχυρές χώρες του πλανήτη.
Η διεθνής κατάσταση στα τέλη της δεκαετίας του ’60 σε πολλές χώρες του δυτικού κόσμου και του «ανατολικού μπλοκ» σημαδεύτηκε από φοιτητικούς και εργατικούς αγώνες. Κοινωνική και πολιτική αναταραχή συντάραξε χώρες όπως η Πολωνία, οι ΗΠΑ, η Τσεχοσλοβακία με την Άνοιξη της Πράγας αλλά και το Πακιστάν.
***
Η γενική απεργία του Μάη- Ιούνη δεν ήρθε τυχαία. Τις προηγούμενες χρονιές συντελέστηκαν πολλοί αγώνες και απεργίες. Ιδιαίτερα το ‘67 ήταν χρονιά κινητοποιήσεων κατά της κυβέρνησης του Ντε Γκωλ.
Το 1958, 60 χρόνια πριν, ο Ντε Γκωλ ανεβαίνει στην εξουσία. Είχε ως αποστολή από την άρχουσα τάξη να διευθετήσει την πολιτική κρίση που σχετιζόταν με την Ινδοκίνα και την Αλγερία.
Η πολιτική του ήταν να κάνει την γαλλική οικονομία πιο ανταγωνιστική και για να το πετύχει επιτίθεται στα δικαιώματα της εργατικής τάξης και εγκαθιδρύει μια αυταρχική εξουσία.
Καταστέλλει τους εργατικούς αγώνες αλλά και τους αγώνες των αγροτών ενάντια στην «Κοινή Ευρωπαϊκή Αγορά» της ΕΟΚ που καθιερώνει την ελεύθερη κυκλοφορία των εμπορευμάτων στην Ευρώπη.
***
Ο Μάης του ’68 ήρθε μετά από χρόνια οικονομικής ανάπτυξης που όμως δεν είχε κανένα όφελος για τους εργαζόμενους. Μπορεί τα κέρδη να αυξάνονταν, οι μισθοί όμως παρέμεναν σε χαμηλά επίπεδα, ειδικά σε σύγκριση με άλλες χώρες (Αγγλία, Γερμανία).
Το κράτος και οι καπιταλιστές προωθούν την εκβιομηχάνιση στην επαρχία, για να απομακρύνουν τα εργοστάσια από τις μεγάλες πόλεις και την επιρροή των συνδικάτων.
Ακόμη και πριν από τα παριζιάνικα οδοφράγματα του Μάη, οι εργάτες της Saviem (κατασκευαστική φορτηγών) στην Καεν, αντιμετώπιζαν την αστυνομική καταστολή.
Αυτό το αυταρχικό καθεστώς πνίγει επίσης την νεολαία. Το ένα τρίτο του πληθυσμού είναι κάτω των 20 χρονών. Από το 1966 μέχρι το 1968 δημιουργούνται σχολικές επιτροπές ενάντια στα «λύκεια- στρατώνες» και επιτροπές φοιτητών ενάντια στα «πανεπιστήμια- εργοστάσια». Μέσα στα αιτήματά τους ήταν οι κτιριακές εγκαταστάσεις και τα επιδόματα σπουδών.
Ο καθωσπρεπισμός υπάρχει παντού και είναι ανυπόφορος για εμάς, κυρίως για τις γυναίκες. Δικαίωμα ψήφου έχουν οι νέοι από τα 21 τους χρόνια και το χάπι της αντισύλληψης υπάρχει ήδη από το 1967 όμως λίγες γυναίκες τολμούν να το πάρουν.
***
Το 1968 ήμουν 21 και συμμετείχα ενεργά στην μεγαλύτερη γενική απεργία στη Γαλλία. Ήμουν φοιτήτρια στην Ρουέν, μέλος της Κομμουνιστικής Επαναστατικής Νεολαίας (πρόγονος της LCR και του NPA- Νέου Αντικαπιταλιστικού Κόμματος).
Όπως πολλοί, πολιτικοποιήθηκα στους αγώνες ενάντια στους αποικιακούς πολέμους και τον πόλεμο του Βιετνάμ.
Στις 22 Μάρτη καταλαμβάνεται το κτίριο διοίκησης του πανεπιστημίου της Ναντέρ κοντά στο Παρίσι. Σαν απάντηση, ο πρύτανης κλείνει το πανεπιστήμιο στις 2 Μαίου και οι μπροστάρηδες στέλνονται για να περάσουν πειθαρχικό στο Παρίσι. Οι φοιτητές συγκεντρώνονται για συμπαράσταση στη Σορβόννη. Η αστυνομία εισέρχεται μετά από μια φασιστική πρόκληση και συλλαμβάνει 574 φοιτητές.
Στις 3 και 6 Μάη στήνονται τα πρώτα οδοφράγματα στο Παρίσι. Νέοι εργαζόμενοι ενώνονται με τους φοιτητές και μαθητές. Στις 7 Μάη, κάνουμε κατάληψη στη σχολή μας στη Ρουέν και μπαίνουμε σε απεργία. Παλεύουμε για ένα πανεπιστήμιο ελεύθερο, λαϊκό, ανοιχτό στους εργαζόμενους. Τα πράγματα συνεχίζουν έτσι για όλο τον Μάη.
Στις 10 Μάη γίνεται μια μεγάλη κινητοποίηση των φοιτητών και των μαθητών. Γνωστή και ως «η νύχτα των οδοφραγμάτων». Οι συγκρούσεις είναι εξαιρετικά βίαιες. Ο κόσμος στηρίζει τους νέους, ρίχνοντας γλάστρες στους αστυνομικούς και κρύβοντας τους νέους στα σπίτια τους για να ξεφύγουν από τις συλλήψεις.
***
Η βίαιη αυτή καταστολή κάνει τους εργαζόμενους να μπούνε στον αγώνα. Στις 13 Μάη τα συνδικάτα CGT, CFDT, FEN καλούν σε 24ωρη γενική απεργία. Οι κινητοποιήσεις είναι γιγάντιες: Παρίσι 700.000, Νάντη 50.000, Ρουεν 30.000, κα. Οι απεργοί φτάνουν τα 5 εκατομμύρια.
Τα συνδικάτα πίστευαν ότι όλος ο κόσμος μετά από αυτό θα ξαναγύριζε στην δουλειά αλλά δεν υπολόγισαν την αποφασιστικότητα των νέων εργαζομένων να συγκρουστούν με την εξουσία.
Πρέπει να πούμε ότι οι συνθήκες εργασίας ήταν άθλιες, με εξαντλητικούς ρυθμούς εργασίας και κάτω από τις καταπιεστικές εντολές των επιστατών.
Οι πρώτοι που μπήκαν στην απεργία διαρκείας στις 14 Μαίου, ήταν οι εργαζόμενοι του εργοστασίου αεροναυπηγικής του Νοτου, δίπλα στη Νάντη. Στη συνέχεια οι εργαζόμενοι της αυτοκινητοβιομηχανίας Renault Cleon κοντά στην Ρουέν, μετά της Renault Billancourt, της Flins και της χημικής βιομηχανίας.
***
Από τις 20 μέχρι τις 29 Μαΐου η απεργία γενικεύεται. Λιμενεργάτες, εργάτες σιδηροδρόμων, εργάτες σε διυλιστήρια πετρελαίου, στις μεταφορές, εκπαιδευτικοί, πωλητές, κομμωτές, ποδοσφαιριστές. Οι απεργοί θα φτάσουν τα 10 εκατομμύρια. Τα εργοστάσια βρίσκονται σε κατάληψη και η διαχείριση βρίσκεται στα χέρια των εργαζομένων.
Στη Ρουέν συγκεντρωνόμαστε σε γενικές συνελεύσεις, μαζί με τους νέους εργαζόμενους της Renault. Συζητάμε για τα πάντα, για την καπιταλιστική κοινωνία που μας καταπιέζει, για το ποια κοινωνία θέλουμε, για τους αντιιμπεριαλιστικούς αγώνες σε όλο τον κόσμο, για την Κουβά, τον σταλινισμό…
Όλα αυτά συμβαίνουν μέσα σε μεγάλη σύγχυση αλλά με μεγάλη χαρά και αγάπη. Εν συντομία, τελικά ζούσαμε!
***
Η κυβέρνηση παραπαίει. Στην πραγματικότητα η εξουσία έχει περάσει στα χέρια των εργαζομένων και των νέων. Υπάρχουν παραδείγματα δυαδικής εξουσίας στην Νάντη: αγρότες, εργάτες και φοιτητές οργανώνονται σε απεργιακές επιτροπές και σε επιτροπές αγώνα. Αυτές οργανώνουν τη διανομή των καυσίμων και της τροφής και οι αγρότες κάνουν μπλόκα στους δρόμους με τα τρακτέρ τους, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να περάσει κανένας αστυνομικός.
Τα μαζικά μπλόκα σε όλη την χώρα προκαλούν πανικό στα αφεντικά και την κυβέρνηση. Το Κομμουνιστικό Κόμμα Γαλλίας (PCF) αριθμεί 500 000 μέλη. Είναι το βασικό κόμμα της εργατικής τάξης. Η Κομμουνιστική Συνδικαλιστική Συνομοσπονδία (CGT) έχει 2,5 εκατομμύρια μέλη. Το Σοσιαλιστικό κόμμα έχει μικρή επιρροή στους εργαζόμενους.
Το Κομμουνιστικό Κόμμα (ΚΚΓ) και η CGT υποστηρίζουν τους απεργούς όμως πολύ γρήγορα θα αλλάξουν γραμμή υποστηρίζοντας εκλογές. Ο Ντε Γκωλ θα καταλάβει την αδυναμία της Αριστεράς και θα την xχρησιμοποιήσει. Στις 29 Μαΐου ο Ντε Γκωλ κάνει μια προσέγγιση στον στρατό για να εξασφαλίσει πως θα έχει την υποστήριξή του στην περίπτωση που θα χρειαστεί να τον χρησιμοποιήσει ενάντια στους απεργούς. Όμως όπως και στην αστυνομία, οι στρατιώτες δεν θέλουν να στραφούν ενάντια στους απεργούς. Ο στρατηγός Massu τον συμβουλεύει να διαλύσει την Βουλή και να προκηρύξει εκλογές. Και έτσι κάνει.
***
Το ΚΚΓ εκμεταλλεύεται την ευκαιρία και αλλάζει γραμμή. Οργανώνει τις τεράστιες κινητοποιήσεις στις 29 και 30 Μάιου με συνθήματα όπως «δημοκρατική και λαϊκή κυβέρνηση με τη συμμετοχή κομμουνιστών υπουργών». Εντελώς εκτός τόπου και χρόνου και χωρίς καμία πρόταση σχετικά με την εξέγερση και τη γενική απεργία που ακόμα κρατούσε.
Ο Ντε Γκωλ στην ουσία κατάφερα να πάρει το πάνω χέρι χάρη σε αυτή τη στάση του ΚΚΓ.
Οι συνδικαλιστικές ηγεσίες θέλουν να ανοίξουν τα εργοστάσια και να επιστρέψουν στις δουλειές τους οι εργαζόμενοι. Η καταστολή είναι άγρια στα εργοστάσια της Renault και της Sochaux Peugeot. Υπάρχουν νεκροί. Το εργοστάσιο της Renault κοντά στη Ρουέν θα «κρατήσει» την απεργία μέχρι τις 17 του Ιούνη.
***
Οι εκλογές στα τέλη του Ιούνη θα είναι ένας θρίαμβος για το Κόμμα των Γκωλικών. Το ΚΚΓ χάνει μισό εκατομμύριο ψήφους.
Η απεργία του Μάη του 68 βασίστηκε μόνο πάνω στην ενέργεια των εργαζομένων και των νέων που ρίχτηκαν στον αγώνα. Πολλά πράγματα άλλαξαν, είδαμε έναν άλλο κόσμο, μια άλλη ζωή. Όλος αυτός ο αγωνιστικός μήνας περικλείεται σε μια φράση ενός νέου εργαζομένου: «είμαστε εξολοκλήρου ο εαυτός μας, ανήκουμε στον εαυτό μας, αισθανόμαστε ότι ζούμε στον σοσιαλισμό».
***
Το 1968 φωνάζαμε «Ντε Γκωλ: 10 χρόνια, φτάνει πια!». Το 2018 φωνάζουμε: «Μακρόν ένας χρόνος, φτάνει πια!».
Σήμερα ο Μάης του 68 είναι ακόμη επίκαιρος και τον βλέπουν με μεγάλη συμπάθεια κυρίως οι εργαζόμενοι και οι νέοι που αγωνίζονται. Και υπάρχουν τόσοι πολλοί αγώνες και απεργίες.
Το 2017 ήταν μια χρονιά ρεκόρ για τα κέρδη των μεγαλοεταιριών και τα μερίσματα των μετόχων του δείκτη CAC40 του χρηματιστηρίου του Παρισιού αυξήθηκαν κατά 13%.
Ο Μακρόν, πρώην τραπεζίτης, μείωσε δραστικά την φορολογία των πλουσίων και την ίδια στιγμή επέβαλε ακόμη μεγαλύτερη φορολογία στους συνταξιούχους, μειώνοντας το ύψος των συντάξεων.
Είναι ο πρόεδρος των πλουσίων, εκλεγμένος από το 18% των ψηφοφόρων.
Έχει θέσει σε εφαρμογή ένα σχέδιο, μια πραγματική επίθεση ενάντια στην κοινωνική ασφάλιση για να σπάσει όλα τα κεκτημένα, συμπεριλαμβανομένων αυτών του ‘68 όπως τα συνδικαλιστικά δικαιώματα. Το κοινωνικό κράτος δέχεται συνολική επίθεση (μεταφορές, παιδεία, υγεία, ταχυδρομεία).
***
Η Γαλλία είναι η χώρα που οι εταιρείες καταβάλουν τα μεγαλύτερα μερίσματα στους μετόχους τους παγκοσμίως. Ο Μακρόν είναι εδώ για αυξήσει την κερδοφορία τους, πάνω στις πλάτες των εργαζομένων. Το σπάσιμο της εργατικής νομοθεσίας επιτρέπει στα αφεντικά να απολύουν με μεγαλύτερη ευκολία.
Η οργή είναι μεγάλη και ένα μέρος της κοινωνίας μπαίνει στην αντίσταση: οι φοιτητές ενάντια στο σύστημα εισαγωγής στα πανεπιστήμια, οι σιδηροδρομικοί για να υπερασπιστούν τον δημόσιο χαρακτήρα των σιδηροδρόμων, οι υπάλληλοι των μεγάλων σουπερ μάρκετ ενάντια στις απολύσεις.
Οι εργαζόμενοι ξέρουν ότι όλες οι επιθέσεις γίνονται εις βάρος τους και θέλουν να παλέψουν. Όμως το επίπεδο της ταξικής συνείδησης είναι χαμηλό και το επίπεδο οργάνωσης της εργατικής τάξης και της νεολαίας έχει οπισθοχωρήσει από τη δεκαετία του ‘90.
Χρειάζεται να χτίσουμε ένα ενιαίο μέτωπο ενάντια στον Μακρόν, μέσα από ένα μαζικό κίνημα που εναντιώνεται στις πολιτικές του. Απεργίες γίνονται, όμως αυτό που λείπει, είναι ένα καθαρό σχέδιο αγώνα. Οι ηγεσίες των συνδικάτων είναι ένα μόνιμο φρένο. Χωρίς πρόγραμμα, κινούνται σπασμωδικά και κοντόφθαλμα, χωρίς να μπορούν να δώσουν προοπτική σε αυτούς που θέλουν να παλέψουν.
***
Χρειάζεται μια μαζική γενική απεργία για να σταματήσουμε τον Μακρόν. Η κατάσταση ωριμάζει όμως χωρίς να ξεσπά. Πιστεύουμε ότι είναι δυνατή η δημιουργία ενός ενιαίου μετώπου αγώνα με αιτήματα απλά, που θα στέκονται εμπόδιο στα σχέδια του Μακρόν. Υπάρχει η ανάγκη μιας εναλλακτικής πολιτικής, στη λογική της εργατικής εξουσίας αλλά και της δημιουργίας ενός μαζικού επαναστατικού σοσιαλιστικού κόμματος. Το Σοσιαλιστικό κόμμα Γαλλίας έχει διαλυθεί. Το Κομμουνιστικό Κόμμα είναι σε κρίση και αργοπεθαίνει.
Η «Επαναστατική Αριστερά» στηρίζει κριτικά την «Ανυπότακτη Γαλλία» του Μελανσόν, που για λίγο δεν κατάφερε να περάσει στον 2ο γύρο των προεδρικών εκλογών κόντρα στον Μακρόν. Η «Ανυπότακτη Γαλλία» έχοντας σήμερα 7 εκατομμύρια ψήφους και 14 βουλευτές, είναι η μόνη αριστερή αντιπολίτευση στην πολιτική του Μακρόν.
Η «Ανυπότακτη Γαλλία» απαντά εν μέρει στα οράματα μιας σημαντικής μερίδας των νέων και των εργαζομένων και έχει κερδίσει την συμπάθεια ενός μεγάλου στρώματος του πληθυσμού προτείνοντας κεντρικές πολιτικές κινητοποιήσεις και δίνοντας βάση στους αγώνες.
Ωστόσο δεν έχει την μορφή ενός δημοκρατικά οργανωμένου κόμματος. Ο Μελανσόν διατηρεί ένα κίνημα με χαλαρές δομές χωρίς μέλη.
Αν θέλει η «Ανυπότακτη Γαλλία» να προχωρήσει χρειάζεται δημοκρατική οργάνωση, και συζήτηση για το πώς μπορούμε να αντισταθούμε για να ανατρέψουμε την κατάσταση. Είναι προβληματικό απλά να περιμένει να είναι ο εκφραστής της οργής του κόσμου στις επόμενες εκλογές. Οι συζητήσεις που γίνονται στο εσωτερικό της «Ανυπότακτης Γαλλίας» είναι ελάχιστες, όμως πολλοί την βλέπουν ως μια προοπτική ενάντια Μακρόν.
***
Ο Μακρόν αυτή τη στιγμή φαίνεται κυρίαρχος, όμως ο Μάης του ’68 έχει δείξει ότι ο συσχετισμός δύναμης ανάμεσα στους καπιταλιστές και εμάς μπορεί να αντιστραφεί.
Η δύναμη της γενικής απεργίας του Μάη του ’68 πρέπει να μας γεμίσει με εμπιστοσύνη για τις δυνατότητες που έχουμε όχι μόνο να ταρακουνήσουμε την καθεστηκυία τάξη, αλλά και να ανατρέψουμε τον καπιταλισμό. Αυτό που έλειπε το ’68 ήταν η ύπαρξη ενός μαζικού επαναστατικού κόμματος που να θέτει την προοπτική της κατάληψης της εξουσίας για μια πραγματικά εναλλακτική, σοσιαλιστική κοινωνία.
Το 2018 αυτό το κόμμα μένει να χτιστεί, και αυτό μας γεμίζει καθήκοντα αλλά και ενθουσιασμό!
