Ανακοίνωση (αποσπάσματα) του chinaworker.info, κινέζικου σάιτ της CWI
Το 19ο Συνέδριο του κυβερνώντος Κομμουνιστικού Κόμματος Κίνας (ΚΚΚ) που έλαβε χώρα τον περασμένο Οκτώβρη, επιβεβαίωσε τη μετάβαση της Κίνας σε μια μονοπρόσωπη δικτατορία υπό τον γενικό γραμματέα του κόμματος και πρόεδρο της χώρας, Ξι Τζινπίνγκ και ήταν το πιο σημαντικό συνέδριο του κόμματος στον αιώνα που διανύουμε. Αυτό έχει σημαντικές συνέπειες για το μέλλον, όχι μόνο στην Κίνα, αλλά και σε διεθνές επίπεδο. Το συνέδριο χρησιμοποιήθηκε σαν μια διεθνής πλατφόρμα για τον Ξι για να επιδείξει την κυριαρχία του πάνω στον κομματικό μηχανισμό, αλλά επίσης και για έναν υποτιθέμενα ανανεωμένο και πλήρη έλεγχο του καθεστώτος πάνω «στο κόμμα, την κυβέρνηση, τον στρατό, τον λαό, την επιστήμη, την Ανατολή, τη Δύση, το Βορρά, το Νότο και το Κέντρο» (από την τροποποίηση στο καταστατικό του ΚΚΚ όπως εγκρίθηκε ομόφωνα από το συνέδριο).
Κρίσιμο επίσης ήταν ότι το συνέδριο σχεδιάστηκε έτσι ώστε να στείλει ένα θριαμβευτικό μήνυμα για την ασταμάτητη άνοδο της Κίνας σαν διεθνούς υπερδύναμης. Με βάση τις ισοτιμίες αγοραστικής δύναμης, οι οποίες προσαρμόζουν τις συναλλαγματικές ισοτιμίες για να ληφθούν υπόψη οι εθνικές διακυμάνσεις των τιμών, το ΑΕΠ της Κίνας είναι ήδη μεγαλύτερο κατά 15% από των ΗΠΑ και με τις τρέχουσες τάσεις θα είναι κατά 50% μεγαλύτερο μέχρι το 2023.
Μια τεράστια μετατόπιση έχει ήδη λάβει χώρα στις αντιλήψεις για την Κίνα διεθνώς, με το 46% των Βρετανών και το 41% των Γερμανών πολιτών να δηλώνουν πως η Κίνα είναι η κορυφαία οικονομική δύναμη στον κόσμο, σύμφωνα με μελέτη του αμερικάνικου κέντρου ερευνών Pew. Μόνο το 31% και το 24% αντίστοιχα πίστευαν ότι οι ΗΠΑ εξακολουθούσαν να κατέχουν τη πρώτη θέση.
Η επίσημη επίσκεψη στη Κίνα του πιο αδύναμου προέδρου των ΗΠΑ των τελευταίων δεκαετιών, μόλις 15 μέρες μετά το συνέδριο του ΚΚΚ, ενίσχυσε αυτό το μήνυμα. Ένας αποδυναμώμενος Τραμπ, που επιμένει να αναφέρεται στην «μεγάλη χημεία» ανάμεσα στον ίδιο και τον Ξι Τζινπίνγκ, εμφανίστηκε αγνώριστος σε σχέση με την φιλοπόλεμη αντι-κινεζική προεκλογική του εκστρατεία. Κινέζοι αναλυτές περιέγραψαν την επίσκεψη του Τραμπ σαν «προσκύνημα» για να δει τον Ξι, ενώ ο Ντέιβιντ Ρόθκοπφ έγραψε στους Λος Άντζελες Τάιμς πως ήταν η πρώτη επίσκεψη «στην οποία ένας Αμερικάνος πρόεδρος ανακάλυψε πως ταξίδεψε μέχρι το Πεκίνο για να συναντήσει τον πιο ισχυρό άνδρα του κόσμου».
«Ισόβιος Αυτοκράτορας»
Αντί για ένα πραγματικό συνέδριο, με αντιπροσώπους και ψηφοφορίες, η πιο σημαντική διαδικασία του ΚΚΚ που λαμβάνει χώρα 2 φορές κάθε δεκαετία, έμοιαζε με άψογα χορογραφημένη τελετή στέψης για τον Ξι, ο οποίος πιθανά τώρα γίνεται «ισόβιος αυτοκράτορας» σύμφωνα με τον σχολιαστή Ουίλυ Λαμ από το Χονγκ Κονγκ. Ο καθαρά διακοσμητικός χαρακτήρας αυτού του συνεδρίου δεν είναι φυσικά καινούργιο φαινόμενο στην ιστορία του ΚΚΚ και των άλλων σταλινικών καθεστώτων, αλλά το 19ο Συνέδριο πιθανά αποτέλεσε μια ποιοτική τομή.
Οι υποτιθέμενοι αντιπρόσωποι δεν ήταν κάτι πολύ περισσότερο από πληρωμένοι χειροκροτητές σε μια γιγαντιαία εκδήλωση. Εκείνοι που έδωσαν συνεντεύξεις στα ΜΜΕ περιορίστηκαν στο να πλέξουν το εγκώμιο του ηγέτη, ενώ οι μαθητές σε όλη την χώρα αναγκάστηκαν να παρακολουθήσουν την, διάρκειας 3 ωρών και 20 λεπτών, ομιλία του Ξι στη τηλεόραση.
Επιβεβαιώνοντας τη στροφή προς την αύξηση της καταστολής και του ελέγχου, ακόμη και στα κορυφαία επίπεδα του κόμματος και του κράτους, ο Ξι εγκατέλειψε την θεωρία της «εσωκομματικής δημοκρατίας». Αυτή είχε προωθηθεί, κάπως λειψά, από τους προκατόχους του Τζιανκ Ζεμίν και Χου Τζιντάο, για τη δημιουργία ορισμένων θεσμικών ισορροπιών στη λειτουργία του ΚΚΚ. Η συμβουλευτική «ψηφοφορία» των αντιπροσώπων που διεξήχθη στα δυο τελευταία συνέδρια του κόμματος (και της οποίας τα αποτελέσματα ποτέ δεν δημοσιεύτηκαν) για να καταγραφούν οι απόψεις όσον αφορά την επιλογή της ηγεσίας – του 25μελούς Πολιτικού Γραφείου και της 7μελους γραμματείας του- εγκαταλείφθηκε από τον Ξι Τζινπίνγκ.
Χωρίς διάδοχο
Η ενίσχυση της θέσης του Ξι φάνηκε από την συμπερίληψη της «θεωρίας» του στο καταστατικό του κόμματος και τη σύγκρουση του με τη καθιερωμένη διαδικασία διαδοχής – που αποτελούσε έναν βασικό περιορισμό στην εξουσία των προκατόχων του. Χωρίς έναν προσχεδιασμένο διάδοχο στην ανασχηματισμένη ηγεσία του κόμματος – μια κατάσταση που δεν έχει υπάρξει ξανά για δεκαετίες – ο δρόμος είναι ανοιχτός για τον Ξι να επεκτείνει την εξουσία του επίσημα ή από τα παρασκήνια και μετά την λήξη της θητείας του 2022.
Ενώ η σύνθεση της νέας γραμματείας του κόμματος αντικατοπτρίζει ένα βαθμό φαινομενικής ισορροπίας στο όνομα της «ενότητας του κόμματος», αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στο γεγονός ότι το πρώην παντοδύναμο όργανο είναι σημαντικά πιο αδύναμο υπό τον Ξι.
Η συγκέντρωση εξουσίας στα χέρια του Ξι βάζει την κινέζικη δικτατορία σε μια επικίνδυνη κατεύθυνση. Το γεγονός ότι η σύγκρουση του με το μοντέλο συλλογικής ηγεσίας των τριών τελευταίων δεκαετιών έχει κερδίσει σε μεγάλο βαθμό την αποδοχή των ηγετικών κύκλων του ΚΚΚ είναι ένα μέτρο της αίσθησης απελπισίας τους και της επερχόμενης κρίσης πίσω από την πρόσοψη του θριάμβου.
Στοίχημα υψηλού ρίσκου
Αντί να οδηγήσει στο ξεπέρασμα των εντάσεων στις γραμμές του κινέζικου κράτους και της ελίτ, οι οποίες σε τελική ανάλυση αντανακλούν ισχυρές αντιφάσεις στην βάση της κοινωνίας, η άνοδος του Ξι ανοίγει μια νέα φάση, γεμάτη ρίσκα για τον κινέζικο καπιταλισμό και το αυταρχικό κράτος του. Τα θεμέλια της κυριαρχίας του – ιστορικά πρωτοφανή επίπεδα χρέους και οικονομικής κερδοσκοπίας, ένταση της καταστολής και του εθνικισμού- συνιστούν μια διαδοχή κρίσεων που περιμένουν να συμβούν.
Την επόμενη περίοδο αναμφισβήτητα θα δούμε τον γίγαντα που ονομάζεται κινέζικη εργατική τάξη να ξυπνάει. Το καθήκον μας είναι να χτίσουμε υποστήριξη για το πρόγραμμα του γνήσιου σοσιαλισμού και του εργατικού διεθνισμού με τους οποίους μπορούμε να μεταμορφώσουμε τη Κίνα και τον κόσμο.
