Της Μαρίας Καπαράκη
Από τα μέσα Μάρτη μεγάλες διαδηλώσεις ιθαγενών έχουν παραλύσει τη χώρα του Εκουαδόρ. Οι εξεγέρσεις ξεκίνησαν μετά από κάλεσμα της Conaie, της Συνομοσπονδίας Ιθαγενικών Εθνοτήτων της χώρας, και μέσα σε 3 μέρες οι διαδηλώσεις επεκτάθηκαν σε 10 από τις 22 επαρχίες του Εκουαδόρ. Μάλιστα, στις 23 Μάρτη, πάνω από 3.000.000 κόσμος διαδήλωσε στους δρόμους του Εκουαδόρ. Οι διαδηλωτές κλείνουν τους δρόμους με αυτοσχέδια οδοφράγματα, χρησιμοποιώντας κορμούς, πέτρες και παλιά λάστιχα, ενώ παράλληλα αποκλείουν και πετρελαϊκές εγκαταστάσεις σε διάφορες επαρχίες.
Το βασικό αίτημα των ιθαγενών είναι το σπάσιμο της Συμφωνίας Ελεύθερου Εμπορίου (TLC) που βρίσκεται αυτή τη στιγμή στα σκαριά, μεταξύ της κυβέρνησης του Εκουαδόρ και των ΗΠΑ. Ακόμη, απαιτούν την ακύρωση του συμβολαίου με την αμερικάνικη πετρελαϊκή εταιρία "Οξιντένταλ" και τίθενται ενάντια στο "Σχέδιο Κολομβία" (τη συμφωνία χρήσης της βάσης Μάντα από τις ένοπλες δυνάμεις των ΗΠΑ).
Τα αιτήματα που θέτουν είναι η εθνικοποίηση των πηγών πετρελαίου και η άμεση έξωση των αμερικάνικων βάσεων άντλησης πετρελαίου από τη χώρα. Οι ιθαγενείς δηλώνουν αποφασισμένοι να αντισταθούν για όσο χρειαστεί, γιατί ξέρουν καλά ότι η υπογραφή μιας συμφωνίας τύπου TLC θα σημαίνει καθαρή κλοπή του φυσικού τους πλούτου εκ μέρους των ΗΠΑ και των πολυεθνικών. Πιο συγκεκριμένα ανακοίνωση της Conaie αναφέρει "…Δεν πρόκειται να επιτρέψουμε οι πολιτικοί και οι ισχυρές οικονομικά ομάδες να μοιραστούν τον πλούτο της χώρας συνεχίζοντας να κερδοσκοπούν σε βάρος του λαού του Εκουαδόρ".
Τα σημερινά τους αιτήματα είναι τα ίδια με αυτά που είχαν βάλει οι ιθαγενείς και οι εργάτες που δουλεύουν στα πετρέλαια, στη γενική απεργία που είχε πραγματοποιηθεί στη χώρα τον Αύγουστο του 2005. Τότε, η κυβέρνηση του Εκουαδόρ είχε κηρύξει τη χώρα σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, και είχε στείλει στρατό για να καταστείλει τη διαδήλωση.
Και σε αυτές τις κινητοποιήσεις ολόκληρες επαρχίες- σε περιοχές των Άνδεων και του Αμαζονίου- έχουν κηρυχτεί σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Αυτό επί της ουσίας προβλέπει την απαγόρευση των δημοσίων συναθροίσεων και των διαδηλώσεων και την επιβολή απαγορεύσεων κυκλοφορίας. Προς το παρόν δεν έχει σταλεί ακόμα στρατός για να καταστείλει τις κινητοποιήσεις, όμως η καταστολή εκ μέρους της αστυνομίας βρίσκεται σε έξαρση: 30 διαδηλωτές έχουν τραυματιστεί, πάνω από 300- ανάμεσα τους και πολλά παιδιά- έχουν αναπνευστικά προβλήματα λόγω της χρήσης χημικών, ενώ πάνω από 100 άτομα έχουν συλληφθεί.
Πρόσφατα, ο πρόεδρος της χώρας Αλφρέντο Παλάσιο παραιτήθηκε από τη θέση του, ενώ στο παρελθόν είχε χαρακτηρίσει τις διαδηλώσεις αυτές "προσπάθεια διάλυσης του έθνους". Κι ενώ επίσημα επικαλείται προσωπικούς λόγους, είναι αδιαμφισβήτητο ότι η παραίτησή του ήταν αποτέλεσμα των μεγάλων πιέσεων από το κίνημα του Εκουαδόρ. Ο Παλάσιο είναι ο τρίτος πρόεδρος που παραιτείται μέσα στα τελευταία 8,5 χρόνια, εξαιτίας των μεγάλων εξεγέρσεων και των μαζικών διαδηλώσεων που έχουν πραγματοποιηθεί στη χώρα.
Το Εκουαδόρ, είναι η 5η πετρελαιοπαραγωγός χώρα στη Λατινική Αμερική, και όπως η Βολιβία ή η Βενεζουέλα, έχει τεράστιο φυσικό πλούτο και πολύ φτωχό πληθυσμό. Αυτή τη στιγμή το 41% του πληθυσμού ζει κάτω από τα όρια της φτώχειας, ενώ ο πληθωρισμός έχει αγγίξει κατά περιόδους το 60%! Επίσημα η ανεργία ανέρχεται στο 11%. Αν όμως συνυπολογίσουμε το γεγονός ότι το 47% του πληθυσμού δουλεύει σε δουλειές ημιαπασχόλησης, αντιλαμβανόμαστε τα πραγματικά μεγέθη της φτώχειας και της ανεργίας.
Όλα αυτά τα χρόνια, οι πρόεδροι του Εκουαδόρ έχουν εφαρμόσει πιστά τις προσταγές της Παγκόσμιας Τράπεζας και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, οδηγώντας τη χώρα σε συνεχόμενες κρίσεις, νέα δάνεια, μεγαλύτερη λιτότητα και όλο και περισσότερες ιδιωτικοποιήσεις του δημοσίου τομέα.
Οι συνεχείς διαδηλώσεις και εξεγέρσεις που συμβαίνουν στο Εκουαδόρ τα τελευταία χρόνια, η δυναμικότητα των εργαζόμενων και των ιθαγενών της χώρας, καθώς και τα ριζοσπαστικά αιτήματα που βάζουν, δείχνουν ότι- όπως και σε πολλές χώρες της Λατινικής Αμερικής- ο κόσμος είναι διατεθειμένος να παλέψει δυναμικά και με αποφασιστικότητα. Για να έχουν, όμως αποτέλεσμα αυτοί οι αγώνες, είναι απαραίτητη σε πρώτη φάση η δημιουργία μιας κυβέρνησης εργατών, αγροτών και ιθαγενών που θα θέσει τέλος στην ακατάπαυστη εκμετάλλευση και τα προβλήματα του λαού του Εκουαδόρ.