Το κίνημα των φοιτητικών καταλήψεων στη Θεσσαλονίκη απελευθέρωσε μία πολύ μεγάλη δυναμική αλλά ταυτόχρονα είχε και πολλές αντιφάσεις στο εσωτερικό του. Οι καταλήψεις ξεκίνησαν από λίγες σχολές (Χημικό, Βιολογικό και Πολυτεχνικές) αλλά εξαπλώθηκαν με μεγάλη ταχύτητα μέχρι που όλα τα τμήματα του Α.Π.Θ., του ΠΑ.ΜΑΚ. και των Τ.Ε.Ι. βρέθηκαν κατειλημμένα. Και πραγματικά, σημαντικό χαρακτηριστικό των κινητοποιήσεων ήταν ο αυθορμητισμός και η κατανόηση από τους φοιτητές πως θίγονται πολύ σημαντικά δικαιώματά τους, κεκτημένα χρόνων. Ειδικά το πρώτο διάστημα των κινητοποιήσεων, που πραγματοποιήθηκαν οι μαζικότερες γενικές συνελεύσεις της τελευταίας δεκαετίας τουλάχιστον, όσες σχολές βρίσκονταν σε κατάληψη έστελναν αντιπροσώπους για να παροτρύνουν και άλλες σχολές να πάρουν αντίστοιχες αποφάσεις. Γινόταν δηλαδή μια καταρχήν δουλειά ενημέρωσης και κινητοποίησης των ίδιων των φοιτητών οι οποίοι πρώτη φορά μετά από χρόνια διψούσαν για ενημέρωση, μελετούσαν στην κυριολεξία προκηρύξεις και προτάσεις δράσης και σε πολλές σχολές ήθελαν και έκαναν αυτές τις διαδικασίες κομμάτι της καθημερινότητάς τους.
Ακόμη και το ΠΑ.ΜΑΚ., με αυτοδύναμη τη ΔΑΠ-ΝΔΦΚ (60% ποσοστό στις τελευταίες φοιτητικές εκλογές και 1000 άτομα στο ψηφοδέλτιό της!) μετά την πρώτη Γενική Συνέλευση πραγματοποίησε αυθόρμητη πορεία! Και σε αυτή την συνέλευση συμμετείχαν πάνω από 2000 φοιτητές και πρώτη φορά μετά από χρόνια ο σύλλογος εκεί αμφισβήτησε σθεναρά την πολιτική της ΔΑΠ και πήρε απόφαση για μία τόσο δυναμική κινητοποίηση όσο η κατάληψη! (η ΔΑΠ πήρε μόλις 500 ψήφους).
Ο πρωταρχικός στόχος των καταλήψεων, δηλαδή η ενημέρωση των ίδιων των φοιτητών, εκπληρώθηκε σε μεγάλο βαθμό αλλά όχι με ιδανικό τρόπο. Αυτό που έχει σημασία δεν είναι μόνο να παίρνονται μαζικές αποφάσεις για κλείσιμο των σχολών αλλά αυτές οι αποφάσεις να υλοποιούνται και μαζικά. Από εκεί και πέρα το κίνημα πρέπει να βάζει, και έβαλε, στόχους πιο εξωστρεφείς. Υπήρχαν σχολές που ναι μεν αποφάσισαν να μπουν στο κίνημα αλλά δεν πέτυχαν τον βασικό στόχο να κάνουν τις καταλήψεις ζωντανές, να συμμετέχει η πλειοψηφία του κόσμου σε αυτές και να περιλαμβάνουν κουβέντες, πολιτικές ζυμώσεις και εκδηλώσεις. Αυτές οι σχολές συχνά δεν είχαν καθόλου παρουσία, άρα και θέση, στο συντονιστικό της πόλης και παρακολούθηση των εξελίξεων και των προγραμματισμένων κινητοποιήσεων. Σε ένα κίνημα είναι η πλειοψηφία του κόσμου που πρέπει να διαμορφώνει αυτές τις αποφάσεις και όχι μόνο οι συνδικαλιστικές παρατάξεις.
Είναι όμως σημαντικό να αναφέρουμε πως υπήρξαν τμήματα που οι καταλήψεις ήταν μαζικές και ζωντανές όπως στο τμήμα Ψυχολογίας. Ενώ η Π.Κ.Σ. είναι 1η δύναμη εδώ και 8 χρόνια, αδυνατούσε να πείσει τον κόσμο με τις προτάσεις της το πρώτο διάστημα. Αρχικά μιλούσε στην καλύτερη περίπτωση για συμβολικές καταλήψεις, έβαζε το ζήτημα πως οι φοιτητές για να δείξουν πως αγωνίζονται πρέπει να διαβάζουν κιόλας (άρα να μην παίρνουν αποφάσεις για πολυήμερες καταλήψεις) και κατηγορούσε ως «απολιτίκ» τα πλαίσια που πρότειναν οι φοιτητές να συσπειρωθούν σε ένα μίνιμουμ αιτημάτων ενάντια στις προτάσεις του υπουργείου. Ενώ μετά την στροφή που έκανε πανελλαδικά, βλέποντας πως θα είχε τεράστιο πολιτικό κόστος στη σχολή, άρχισε να συμμετέχει στις διαδικασίες της κατάληψης. Και πάλι, δεν έριξε όλες της τις δυνάμεις σε αυτό παρά έστελνε αντιπροσώπους για να δηλώσει ένα τυπικό «παρούσα». Αυτό που μπορεί να αποκαλύψει αυτές τις πολιτικές είναι ο ανένταχτος κόσμος που παρεμβαίνει ουσιαστικά και βγάζει συμπεράσματα για το τι είδους οργάνωση χρειαζόμαστε και για το γεγονός ότι κομματικά παιχνίδια δεν χωράνε σε τέτοια κινήματα.
Παράλληλα ένα από τα σημαντικότερα συμπεράσματα που έβγαλαν οι φοιτητές της συγκεκριμένης κατάληψης, ήταν πως το φοιτητικό κίνημα πρέπει πάντα να διεκδικεί την επαφή με τους εργαζόμενους και το έκαναν πράξη καλώντας συμμετοχή στις απεργιακές κινητοποιήσεις μέσα στους χώρους δουλειάς, σε κέντρα ψυχικής υγείας, σε νοσοκομεία, ακόμα και σε εργοστάσια.
Το τμήμα Φιλοσοφίας και Παιδαγωγικής είναι κι αυτό ένα παράδειγμα για το πώς το κίνημα βγάζει κυριολεκτικά στο περιθώριο πολιτικές όπως αυτή της ΔΑΠ-ΝΔΦΚ. Με αυτοδύναμη την τελευταία μετά τις φοιτητικές εκλογές του Απρίλη και μέσα από μαζικότατες Γενικές Συνελεύσεις (στο Φ.Π. είχε 9-10 χρόνια να γίνει συνέλευση!) αποκαλύφθηκε τόσο ο συντηρητισμός της ΔΑΠ όσο και η πολιτική ανεπάρκεια της Π.Κ.Σ. ενώ έγινε φανερό πόσο πρωτοπόρα κομμάτια των φοιτητών παίρνουν την κατάσταση στα χέρια τους. Για όλον αυτό τον κόσμο πρέπει να υπάρξει μία διαφορετική πολιτική εναλλακτική. Οι υπάρχουσες έχουν φανερώσει τα όριά τους.
Άννα Κλείτσα
μέλος Δ.Σ. ψυχολογικού ΑΠΘ
