Οι ενδιάμεσες εκλογές του Νοέμβρη του 2006 ήταν ένας πολιτικός αντί-Μπους «τυφώνας», που τερμάτισε την 12ετή Ρεπουμπλικάνικη κυριαρχία και στα δύο κοινοβουλευτικά-εκτελεστικά σώματα (Βουλή των Αντιπροσώπων και Κογκρέσο). Επίσης το Δημοκρατικό Κόμμα ελέγχει πια και τον 3ο εκτελεστικό θεσμό που είναι η σύνοδος των κυβερνητών των πολιτειών.
Έτσι με άλλα δύο χρόνια να απομένουν για την ολοκλήρωση της θητείας του, ο Μπους θα γευτεί τον εξευτελισμό του τέλους της αλαζονείας του. Όμως τόσο ο ίδιος και το κόμμα του όσο και οι έχοντες την πρωτοβουλία των κινήσεων, Δημοκρατικοί, την πιο σημαντική πρόκληση που έχουν να αντιμετωπίσουν, είναι το πως θα χειριστούν το 60% της αμερικάνικης κοινής γνώμης (δημοσκοπήσεις), που διαφωνεί με τον πόλεμο στο Ιράκ και απαιτεί τα αμερικάνικα στρατεύματα να γυρίσουν πίσω.
Δεν ήταν μόνο το Ιράκ
Η περιπέτεια στο Ιράκ μπορεί να εξαγρίωσε τους Αμερικάνους ψηφοφόρους και να τους επηρέασε καταλυτικά στην εκλογική τους επιλογή, δεν ήταν όμως ο μοναδικός παράγοντας. Η εποχή Μπους ήταν σαρωτική για τους μισθούς, τις θέσεις εργασίας, τις παροχές του κράτους πρόνοιας, τις δημοκρατικές ελευθερίες, ακόμα και για την καθημερινή ασφάλεια των αμερικανών απέναντι σε απολύτως προβλέψιμα και αντιμετωπίσιμα περιβαλλοντικά φαινόμενα τύπου τυφώνα «Κατρίνα».
Ήταν μια εποχή πανηγυριού κερδών για τις αμερικάνικες πολυεθνικές. Στο τέλος του 2005 τα κέρδη των πολυεθνικών σαν μερίδιο του ΑΕΠ, έφτασαν το προηγούμενο ρεκόρ του 1968 (την περίοδο που ακόμα συνεχίζονταν η μακρόχρονη μεταπολεμική ανάκαμψη).
Ταυτόχρονα οι εργατικές οικογένειες επιδόθηκαν στο δανεισμό και την πίστωση για να ισοφαρίσουν τις απώλειες από την επίθεση στα εισοδήματα τους, με αποτέλεσμα τα χρέη των νοικοκυριών σήμερα στις ΗΠΑ να είναι μεγαλύτερα από ποτέ άλλοτε.
Πολυεθνικό χρήμα και πολιτική
για τις πολυεθνικές
Η κυριαρχία των μεγάλων οικονομικών συμφερόντων πάνω και στα δύο κόμματα που εναλλάσσονται στην εξουσία δεν ήταν ποτέ μεγαλύτερη. Οι ρεπουμπλικάνοι υποψήφιοι σ’ αυτές τις εκλογές ξόδεψαν 559 εκ. δολάρια, και οι Δημοκρατικοί 456, τα περισσότερα απ’ αυτά από καπιταλιστές σπόνσορες.
Βέβαια αυτή τη φορά οι αμερικάνικες πολυεθνικές στάθηκαν πιο …γενναιόδωρες με τους Δημοκρατικούς προβλέποντας τη νίκη τους. Μάλιστα από τους πιο γερούς χρηματοδότες τους ήταν οι πολεμικές βιομηχανίες, όπως του Lockheed Martin. Και με αυτή την έννοια αποδεικνύεται ότι η έτσι κι αλλιώς περιορισμένη «αντιπολεμική» κριτική των Δημοκρατικών είναι κυρίως για δημόσιες σχέσεις.
Οι Δημοκρατικοί δεύτερο κόμμα
του κατεστημένου
Η ήττα του Μπούς είναι πιο πολύ κατόρθωμα του ίδιου παρά των Δημοκρατικών. Σίγουρα οι Δημοκρατικοί ξόδεψαν πολλά χρήματα για να κερδίσουν, πάντως δεν …ξόδεψαν ούτε πολλά λόγια, ούτε προτάσεις, ούτε εναλλακτικές.
Οι Δημοκρατικοί είναι έτσι κι αλλιώς το δεύτερο κόμμα των πολυεθνικών επιχειρήσεων σε ένα πολιτικό σύστημα που χτίστηκε πάνω σε έναν ολοκληρωμένο αστικό δικομματισμό, που σχεδόν απαγορεύει «προκλήσεις» από τρίτα κόμματα.
Οι υποσχέσεις τους για αύξηση του κατώτερου μισθού στα 7,25 δολάρια την ώρα, για μείωση των τόκων στα φοιτητικά δάνεια και για περιορισμό της χρηματοδότησης της βιομηχανίας πετρελαίου ήταν τα απολύτως μίνιμουμ που υπολόγιζαν ότι θα τους χάριζαν τη νίκη.
Οι Δημοκρατικοί μετά τη νίκη τους εν χορώ υπόσχονται ότι θα δώσουν ένα τέλος στην εποχή Μπους. Μόνο που και οι ίδιοι είναι μέρος αυτής της εποχής. Πριμοδότησαν τον πόλεμο στο Αφγανιστάν και στο Ιράκ, ψήφισαν τον αντιτρομοκρατικό νόμο Patriot Act, ψήφισαν τις περικοπές των φόρων στο μεγάλο κεφάλαιο και μόλις πρόσφατα υποστήριξαν και το νέο νόμο περιστολής δικαιωμάτων του Μπους (“Military Commissions Act”). Όσο δε για τον πόλεμο στο Ιράκ, ελάχιστοι Δημοκρατικοί ψελλίζουν κάτι για χρονοδιαγράμματα αποχώρησης, μείωση των δαπανών, αλλά επί της ουσίας γνωρίζουν ότι η μοίρα τους είναι δεμένη με τις επιλογές των αμερικάνικων πολυεθνικών και του καπιταλισμού. Άλλωστε ποιος ξεχνά τις δικές τους «ανθρωπιστικές» επεμβάσεις στα Βαλκάνια και στη Σομαλία…;
Κατεχόμενο Ιράκ: μόνο κακά νέα
Οι μαζικότεροι θάνατοι στο Ιράκ αφορούν τις εθνο-εκκαθαριστικές επιχειρήσεις και τις συγκρούσεις μεταξύ Σουνιτών και Σιητών. Αυτή η υπό εκκόλαψη μαζική εμφυλιο-πολεμική σύρραξη είναι και η αιτία που 40.000 Ιρακινοί το μήνα φεύγουν σαν πρόσφυγες σε γειτονικές χώρες (στοιχεία Ηνωμένων Εθνών).
Αν προσθέσει κανείς την ακόμα κατεστραμμένη οικονομία και τις υποδομές –σύμφωνα με τους Financial Times η παραγωγή πετρελαίου είναι ακόμα στο 50% της προπολεμικής κι ακόμα χειρότερα είναι η παραγωγή νερού/ηλεκτρικής ενέργειας- τότε δεν είναι να απορεί κανείς που οι μόνοι που κάνουν «πάρτι» στο Ιράκ είναι τα στελέχη της Halliburton και των άλλων πολυεθνικών που καρπώθηκαν τα 8 δις δολάρια που έδωσαν οι ΗΠΑ για την περιβόητη ανοικοδόμηση-φάντασμα.
Ο κίνδυνος του εμφυλίου πολέμου
Είναι αλήθεια πως για μια ολόκληρη ιστορική περίοδο το καθεστώς του Σαντάμ Χουσείν στηρίχθηκε σε κομμάτια των Σουνιτών καταπιέζοντας τους Κούρδους και τους Σιήτες. Οι ίδιες οι ΗΠΑ πριν την εισβολή και κατοχή επιχειρώντας να ανατρέψουν το Σαντάμ χρηματοδότησαν και εκπαίδευσαν Κουρδικές και Σιητικές οργανώσεις βάζοντας φυτίλι στην άνοδο του εθνικισμού. Η ίδια η κατοχή όμως έθεσε εκτός ελέγχου τους αντίπαλους εθνικισμούς. Σαν αποτέλεσμα το σενάριο ενός γενικευμένου εμφυλίου πολέμου στο Ιράκ, είναι πολύ πιθανό.
Και γι’ αυτό άλλωστε ηχεί υποκριτικά γελοίο το επιχείρημα ότι η συνέχιση της κατοχής από τις ΗΠΑ λειτουργεί αποτρεπτικά σε έναν εμφύλιο πόλεμο στο Ιράκ. Αντίθετα επιταχύνει μια τέτοια εξέλιξη. Ακόμα και η προσπάθεια με τις εκλογές του Ιανουαρίου και την εκλογή της κυβέρνησης Αλ Μαλίκι να εμφανίσουν ότι το Ιράκ αναδομείται πολιτικά και ανασυγκροτεί τους κεντρικούς κρατικούς μηχανισμούς του, έχει ήδη ξεφτίσει και δε χαίρει καμιάς λαϊκής στήριξης.
Η μόνη δύναμη αποτροπής ενός πιθανού εμφυλίου στο Ιράκ σε τελική ανάλυση θα ήταν οι κοινοί αγώνες Σιητών, Σουνιτών και Κούρδων, ενάντια στην κατοχή, για να φύγουν τώρα τα ξένα στρατεύματα, ενάντια στην κυβέρνηση μαριονέτα των ΗΠΑ αλλά και σε όσους σχεδιάζουν μια νέα δικτατορία τύπου Σαντάμ, ενάντια στις άγριες καπιταλιστικές πολιτικές και την απίστευτη διαφθορά.
Μια πανάκριβη κατοχή
Από την άλλη το κόστος της κατοχής στο Ιράκ –σε συνδυασμό με τις άλλες στρατιωτικές δαπάνες για το Αφγανιστάν- χτύπησαν «κόκκινο». Όσο κόστισε όλη η ανοικοδόμηση-φάντασμα κοστίζει κάθε νέος μήνας κατοχής στο Ιράκ (8 δις δολάρια)!! Ξεπερνώντας δύο φορές πάνω το κόστος κάθε μήνα κατοχής στο Βιετνάμ, υπερφαλαγγίζοντας το συνολικό κόστος του διαστημικού προγράμματος «Απόλλων»!! Ακόμα χειρότερα υπολογίζουν ότι τα έξοδα για 3 μήνες κατοχής στο Ιράκ είναι ίσα με τα κέρδη από την ετήσια παραγωγή πετρελαίου στο Ιράκ!!
Ζητείται έξοδος κινδύνου
Σαν αποτέλεσμα του χάους στο Ιράκ, της πίεσης του διεθνούς αντιπολεμικού κινήματος, των ρηγμάτων στο εσωτερικό των κατοχικών στρατευμάτων (218 Αμερικανοί στρατιώτες απαίτησαν από το Κογκρέσο να αποφασίσει αποχώρηση) και της αντίθεσης από την ίδια την αμερικάνικη κοινωνία στα μετόπισθεν, κομμάτια της αμερικάνικης αστικής τάξης και του στρατιωτικού κατεστημένου, κατανοούν ότι αυτός ο πόλεμος στο τέλος-τέλος δεν πρόκειται να κερδηθεί και αναζητούν οδό διαφυγής για να περιορίσουν το μέγεθος της ήττας.
Η επιτροπή που φτιάχτηκε υπό τον Τ.Μπέηκερ –κυβερνητικό στέλεχος επί Μπους-πατέρα- έχει κυριολεκτικά αραδιάσει όλα τα πιθανά σενάρια στο τραπέζι. Κανένα όμως δεν τους …χαροποιεί ιδιαίτερα.
Πάρε το ένα και χτύπα το άλλο
Η πιθανότητα ενός «φιλικού» διαζυγίου των 3 κοινοτήτων, με τους Κούρδους να ελέγχουν το βορρά, οι Σιήτες το νότο και οι Σουνίτες το κέντρο (σε αντιστοιχία με την κατάσταση στην περιοχή επί Οθωμανικής Αυτοκρατορίας), είναι ουτοπική. Οι εθνικοί και κρατικοί διαχωρισμοί θα ήταν ανέφικτοι χωρίς ένα πλήρη εμφύλιο πόλεμο.
Ακόμα και η λύση μιας χαλαρής συνομοσπονδίας με τοπικές κυβερνήσεις και ένα κεντρικό κρατικό μηχανισμό που να αποσοβεί τις φυγόκεντρες στάσεις, χωλαίνει στο ποιοι και για πόσο καιρό θα μπορούν να συγκρατούν αυτό τον κεντρικό μηχανισμό από το να μην καταρρεύσει κάτω από τις υπαρκτές αντιφάσεις και ανταγωνισμούς. Και μια τέτοια κατάρρευση, θα ισοδυναμούσε φυσικά και πάλι με εμφύλιο πόλεμο.
Το αδιέξοδο που έχουν περιέλθει οι ΗΠΑ στο Ιράκ είναι τόσο μεγάλο που ακόμα και η πιθανότητα να αναζητήσουν …χείρα βοηθείας από τη Συρία και το Ιράν για να ελεγχθεί η Ιρακινή αντίσταση, συζητιέται!! Αναγνωρίζουν έτσι ότι όλα τους τα σχέδια για τη Νέα Τάξη στην Μ.Ανατολή, αν σίγουρα κάτι κατάφερε ήταν να ενισχύσει το ρόλο και την επιρροή των αντιπάλων τους στην περιοχή!
Και δε θα σταθούμε καθόλου στο τι θα σήμαιναν οι παραπάνω επιλογές για τις σχέσεις των ΗΠΑ με το Ισραήλ και την Τουρκία.
Οι άλλες επιλογές, όπως: α) να αποσύρουν την κυβέρνηση Αλ Μαλίκι, και να δοκιμάσουν με ένα πιο αυταρχικό καθεστώς τύπου Σαντάμ, β) να συγκεντρώσουν τις κατοχικές δυνάμεις μέσα στις Αμερικάνικες βάσεις και γύρω από τις εγκαταστάσεις πετρελαίου, εγκαταλείποντας το πολιτικό και κοινωνικό σκηνικό του Ιράκ στην τύχη του, γ) να αυξήσουν τα κατοχικά στρατεύματα πέραν των 150.000 ατόμων δ) να ξεκινήσουν σταδιακή αποχώρηση των στρατευμάτων ανεξάρτητα από τις συνέπειες, είναι όλες η μια πικρότερη από την άλλη. Και πάντως είναι όλες επιλογές κρίσης, αστάθειας και ήττας. Και το μόνο που θα καταφέρουν θα είναι να αντικαταστήσουν το σύνδρομο του Βιετνάμ και της πρώτης ταπεινωτικής ήττας των ΗΠΑ με το σύνδρομο του Ιράκ και μιας ακόμα ταπείνωσης της υπερδύναμης, με τεράστιες συνέπειες στο εσωτερικό των ΗΠΑ και διεθνώς.
Χριστίνα Ζιάκα
_________________
