Της Μαρίας Καπαράκη
Στις αρχές του περασμένου μήνα, ο βασιλιάς του Νεπάλ Σαχ Γκιανάντρα, έπαυσε την κυβέρνηση του Μπαχαντούρ Ντεούμπα, και ανέλαβε ο ίδιος την εξουσία, κηρύσσοντας τη χώρα σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Ο Γκιανάντρα έθεσε ως επιχείρημα ότι η κυβέρνηση απέτυχε να διοργανώσει εκλογές και να διατηρήσει στη χώρα το νόμο και την τάξη.
Όμως, η πραγματική αιτία του πραξικοπήματος είναι οι πολύ δυναμικές διαδηλώσεις που έγιναν σε διάφορες πόλεις από άνεργους νέους και φοιτητές, οι οποίοι διαμαρτύρονταν για την αλματώδη αύξηση στις τιμές των καυσίμων. Κατά τη διάρκεια των κινητοποιήσεων αυτών, η αστυνομία επιτέθηκε σε διαδηλωτές και τραυμάτισε πολλούς από αυτούς. Ταυτόχρονα με τις διαδηλώσεις, στην πρωτεύουσα Κατμαντού, υπήρξε αιματηρή εξέγερση από τους Μαοϊκούς αντάρτες. Τους τελευταίους τρεις μήνες έχουν σκοτωθεί πάνω από 450 άτομα σε τέτοιου είδους εξεγέρσεις.
Το Νεπάλ είναι μία πολύ φτωχή χώρα (το 40% του πληθυσμού ζει κάτω από τα όρια της φτώχειας). Η ανεργία φτάνει σε πολύ υψηλά επίπεδα, ενώ οι συνθήκες διαβίωσης για τις γυναίκες και τα χαμηλότερα στρώματα είναι απαράδεκτες. Η ελίτ της χώρας, σε συνεργασία με τους Ινδούς καπιταλιστές, ελέγχει την οικονομία, και εκμεταλλεύεται τα φτηνά εργατικά χέρια καθώς και την άφθονη υδροηλεκτρική ενέργεια του Νεπάλ.
Οι Μαοϊκοί αντάρτες ελέγχουν περίπου το 73% της χώρας. Πρόκειται, κυρίως, για αγροτικές περιοχές, στις οποίες κατοικεί το 88% του πληθυσμού. Οι αντάρτες οργανώνονται και καθοδηγούνται από το Κομμουνιστικό Κόμμα του Νεπάλ (Communist Party of Nepal/ CPN-Maoist), το οποίο στοχεύει στην ανατροπή της μοναρχίας και τη δημιουργία μιας κοινοβουλευτικής δημοκρατίας. Αυτές οι αντάρτικες δυνάμεις έχουν εμπλακεί σε έναν 6χρονο εμφύλιο πόλεμο με τη μοναρχία, ο οποίος έχει οδηγήσει σε θάνατο πάνω από 12.000 ανθρώπους. Οι Μαοϊκοί έχουν κερδίσει την υποστήριξη του κόσμου στις περιοχές που ελέγχουν, καθώς αποτελούν τη μόνη εναλλακτική λύση για την πάλη ενάντια στη μοναρχία και την καταπίεση.
Όμως, το πρόβλημα με τους αντάρτες, είναι ότι θέλουν να καταργήσουν τη μοναρχία, χωρίς τη βοήθεια των εργαζόμενων και της νεολαίας. Οι εργάτες αποτελούν, όντως, μειοψηφία στο Νεπάλ, σε σχέση με τους αγρότες. Όμως η θέση τους στην παραγωγή είναι καθοριστικής σημασίας και ο ρόλος που έχουν να παίξουν κεντρικός σ’ ότι αφορά τις μελλοντικές εξελίξεις.
Επιπλέον, το πρόγραμμα του CPN είναι πολύ περιορισμένο. Το βασικό του αίτημα είναι η πρόταση για δημιουργία κοινοβουλευτικής δημοκρατίας στο Νεπάλ, πράγμα που δεν πρόκειται να δώσει τέρμα στον εμφύλιο πόλεμο και να φέρει ειρήνη στη χώρα.
Αυτό που χρειάζεται πραγματικά, είναι ένα πρόγραμμα που θα περιλαμβάνει ουσιαστικές αγροτικές μεταρρυθμίσεις και εθνικοποίηση των μέσων παραγωγής, με δημοκρατικό έλεγχο και διαχείριση από τους εργαζόμενους και τους αγρότες. Μόνο με αυτόν τον τρόπο, σε συνδυασμό με ένα καθαρό σοσιαλιστικό πρόγραμμα, υπάρχει η δυνατότητα να ανατραπεί η μοναρχία, και κάθε άλλο καταπιεστικό καθεστώς και να δοθεί ένα τέλος στον εμφύλιο πόλεμο και την εξαθλίωση.
