«Ποτέ δε θα αποδεχτώ ότι ηττηθήκαμε», δήλωσε η Cindy Sheehan, ακτιβίστρια του αντιπολεμικού κινήματος, μετά το εντυπωσιακό αποτέλεσμα των 29.951 ψήφων (17%) που πήρε στις εκλογές για το Κογκρέσο στην Καλιφόρνια. Η Sheehan κατέβηκε στις εκλογές ενάντια στη Nancy Pelosi, επικεφαλής των Δημοκρατικών οι οποίοι πρόδωσαν κάθε υπόσχεση που έδωσαν στις εκλογές του 2006 απ’ τις οποίες και βγήκαν νικητές. Η εκστρατεία της θάφτηκε από τα μέσα ενημέρωσης, και η αντίπαλός της (η Πελόζι) αρνήθηκε επανειλημμένα τις προτάσεις της για δημόσια αντιπαράθεση.
Ωστόσο, με την υποστήριξη μαχητικών εθελοντών, η Sheehan κατάφερε να γίνει η έκτη ανεξάρτητη υποψήφια στην ιστορία της Καλιφόρνια, που ξεπέρασε τις συμπληγάδες του εκλογικού νόμου, καταφέρνοντας να συγκεντρώσει 500.000 δολάρια και να οργανώσει μια πολύ δυναμική εκστρατεία.
Η Sheehan έγινε γνωστή σε πανεθνικό επίπεδο, από τις αντιπολεμικές κινητοποιήσεις τον Αύγουστο του 2005 έξω από τη φάρμα του Μπους, μετά το θάνατο του γιου της Casey, στο Ιράκ. Ελπίζοντας στον τερματισμό του πολέμου, η Sheehan υποστήριξε τους Δημοκρατικούς στις εκλογές του 2006, στις οποίες πέτυχαν μια μεγάλη νίκη βασισμένη στις (ψεύτικες) υποσχέσεις τους για απόσυρση των στρατευμάτων από το Ιράκ και τερματισμό της νεοφιλελεύθερης πολιτικής του Μπους.
Ωστόσο, από τους πρώτους μήνες του 2007, όταν οι Δημοκρατικοί ψήφισαν υπέρ της αύξησης των δαπανών για τον πόλεμο, η Sheehan διέκοψε τη σχέση της με το κόμμα. Σε ομιλία της κατά τη διάρκεια της προεκλογικής της εκστρατείας ενάντια στην Pelosi, εξήγησε:
«Το Νοέμβρη του 2006, ένα εκλογικό σώμα αηδιασμένο από την κυβέρνηση του Μπους, έδωσε στους δημοκρατικούς την πλειοψηφία στο Κογκρέσο. Ψηφίσαμε για να αλλάξει η κατάσταση, ωστόσο το Κογκρέσο, υπό την ηγεσία των Δημοκρατικών, δεν έκανε τίποτα άλλο, από το να προστατεύει τα συμφέροντα των επιχειρήσεων, και από την εκλογή τους και μετά, η κατάσταση στη Μέση Ανατολή επιδεινώνεται δραματικά με τη συνδρομή του Κογκρέσου! Δεν τους εκλέξαμε γι αυτό!»
Η συνέντευξη
Την συνέντευξη πήρε ο σύντροφος Τάι Μουρ (Ty Moore)
Ήταν 13 Οκτώβρη, τρεις βδομάδες πριν από τις εκλογές, όταν συναντηθήκαμε με την Cindy Sheehan και την υπεύθυνη της προεκλογικής της εκστρατείας, Tiffany Burns. Συζητήσαμε για την εκστρατεία της, αλλά αυτό για το οποίο ενδιαφερόμουνα να μάθω περισσότερες λεπτομέρειες, ήταν η ανακοίνωση που είχε κάνει, ότι σκόπευε να προχωρήσει στη δημιουργία ενός νέου κόμματος μετά τις εκλογές της 4ης Νοέμβρη.
«Από τότε που εγκατέλειψα τους Δημοκρατικούς, αλλά ακόμη και πιο πριν, έγραφα ότι δεν μπορούσαν να φέρουν σημαντικές αλλαγές στο δικομματικό σύστημα», μου εξήγησε η Sheehan. «Έχω παρατηρήσει τη σημαντική κινητικότητα γύρω από την εκστρατεία του Ralph Nader και της Cynthia McKinney, και βέβαια βλέπω το ίδιο καθημερινά στη δική μου εκστρατεία. Βλέπω ότι και οι τρεις μας ουσιαστικά παλεύουμε για τα ίδια πράγματα. Ακόμη και μέσα στις γραμμές των υποστηρικτών του ο Ron Paul, (ένας υποψήφιος των Ρεπουμπλικανών, που ασκεί αντιπολίτευση στο ζήτημα του πολέμου στο Ιράκ, αλλά το συνδυάζει με ένα συνολικά δεξιό, αντεργατικό πρόγραμμα) υπάρχουν πολλοί που στην πραγματικότητα έχουν επαναστατικές, αντιιμπεριαλιστικές διαθέσεις – οι οποίοι βέβαια δεν καταλαβαίνουν όλα τα σημεία του προγράμματός του. Αντί λοιπόν να υπάρχει μια τόσο μεγάλη διάσπαση, γιατί να μην ενώσουμε τις δυνάμεις μας για να δημιουργήσουμε ένα ευρύτερο κίνημα, ένα υπολογίσιμο, πιθανά, τρίτο κόμμα;»
Σε προηγούμενη συνέντευξή της, η Sheehan είχε ανακοινώσει την απόφασή της να ονομάσει το νέο σχηματισμό «Πρώτο Κόμμα». Η ανησυχία μου όπως της εξήγησα, ήταν ότι η εξαγγελία της δημιουργίας ενός νέου κόμματος, με όνομα και πρόγραμμα ήδη προαποφασισμένα, μπορεί να αποξενώσει δυνάμεις που μπορεί να ενδιαφέρονται να συμμετάσχουν στη διαδικασία.
«Ποτέ δεν είπα ότι θα ανακοινώσω τη δημιουργία ενός τρίτου κόμματος», μου εξήγησε. «Είπα απλά, ότι θα προσπαθήσω να συγκεντρώσω τις δυνάμεις που υπάρχουν αυτή τη στιγμή στο κίνημα, ώστε να ενοποιηθεί. Η ιδέα μου είναι να το ονομάσουμε ”Πρώτο Κόμμα”. Προς το παρόν είναι ακόμη μια ιδέα. Μίλησα με την McKinney σχετικά, όπως και με κάποιους από τους συνεργάτες του Nader. Αμέσως μετά τις εκλογές, ανεξάρτητα με το αποτέλεσμα, δεσμεύομαι να δουλέψω προς αυτή την ενωτική κατεύθυνση».
Η υπεύθυνη της εκστρατείας, Tiffany Burns πρόσθεσε ότι «θέλουμε να βρεθούμε όλοι μαζί, και να δημιουργήσουμε ένα χώρο, στον οποίο όλοι όσοι συμμετέχουν θα ξέρουν ποιο ακριβώς είναι το κόμμα, και τι αντιπροσωπεύει, πολύ σύντομα μετά τις εκλογές, γιατί θέλουμε να αξιοποιήσουμε την ενέργεια που θα προκύψει από αυτές».
Είναι η κατάλληλη στιγμή;
Της ανέφερα ότι έχουν γίνει πολλές αποτυχημένες προσπάθειες για τη δημιουργία νέων αριστερών και εργατικών κομμάτων, ωστόσο το δικομματικό σύστημα στις ΗΠΑ, έχει αποδειχτεί ανθεκτικό απέναντι στις προκλήσεις, περισσότερο από κάθε άλλο σύστημα στην ιστορία του σύγχρονου καπιταλιστικού κόσμου. Τι κατά τη γνώμη της έχει αλλάξει σήμερα;
«Η πιο γρήγορα αναπτυσσόμενη δύναμη σε αυτή τη χώρα, είναι τα ανεξάρτητα κινήματα. Οι ανεξάρτητοι είναι η δεύτερη μεγαλύτερη πολιτική ομάδα στο Σαν Φρανσίσκο. Η πολιτική που εφαρμόζεται τα τελευταία οκτώ χρόνια, έχει ταρακουνήσει τον κόσμο, και μέχρι πρόσφατα πολλοί πίστευαν ότι υπήρχαν δύο επιλογές, (οι Ρεπουμπλικάνοι και οι Δημοκρατικοί), ή τουλάχιστον είχαν την ψευδαίσθηση της επιλογής. Ωστόσο, κι αυτοί τελικά είδαν τους Δημοκρατικούς να προδίδουν τη χώρα, το σύνταγμα, και τον κόσμο που τους ψήφισε, ξανά και ξανά. Νομίζω λοιπόν ότι είναι καιρός να προχωρήσουμε στο χτίσιμο του κινήματος για το ”Πρώτο Κόμμα”».
Ξεκίνησα να ρωτάω, «Με την οικονομική κρίση και την προσπάθεια να ενισχυθούν οικονομικά οι τράπεζες για να σωθούν από αυτή, στην οποία η Pelosi έπαιξε βασικό ρόλο…» αλλά η Cindy με διέκοψε:
«Δεν έπαιξε απλά βασικό ρόλο. Επέβαλε τη διάσωση των τραπεζών. Έπαιξε το ρόλο του ”εξολοθρευτή”, κάνοντας τα πάντα για να περάσει η απόφαση, με κάθε τρόπο».
«Η οικονομική κρίση κινητοποιεί τον κόσμο, γιατί αγγίζει τη ζωή του. Το νέο κόμμα θα πρέπει να είναι σαφώς κόμμα των εργαζομένων, με συμμετοχή των ίδιων, και με δημοκρατικές δομές, πραγματική οργάνωση, πραγματική συμμετοχή… Σε πανεθνικό επίπεδο δεν υπάρχει ουσιαστική δυνατότητα επιλογής, παρά μόνο κατ’ επίφαση, μια βιτρίνα που κρύβει το πραγματικό περιεχόμενο. Πρόκειται για τον ιμπεριαλισμό και τον καπιταλισμό που κλυδωνίζεται, ό,τι κι αν κάνουν για να τον σώσουν, και νομίζω ότι ο κόσμος έχει αρχίσει να το συνειδητοποιεί».
Το χτίσιμο του κινήματος
Η συζήτησή μας κινήθηκε στη συνέχεια γύρω από το θέμα του χτισίματος του κόμματος. Υποστήριξα ότι το βασικό λάθος του κόμματος των Πρασίνων είναι ότι επικεντρώνουν τις προσπάθειές τους στο να στηρίζουν τους υποψηφίους τους στις εκλογές, και δεν έχουν καμία ουσιαστική συμβολή στην οργάνωση κινητοποιήσεων και τοπικών αγώνων. Ενώ πολλά από τα μέλη τους είναι ενεργά στο αντιπολεμικό κίνημα, σε περιβαλλοντικές εκστρατείες, κλπ, το ίδιο το κόμμα σπανίως ασχολείται με άλλες εκστρατείες πέρα από τις εκλογικές, επιτρέποντας ουσιαστικά σε οργανώσεις που σχετίζονται με τους Δημοκρατικούς να κυριαρχούν στα κοινωνικά κινήματα, χωρίς καμία άλλη πολιτική δύναμη να τους αμφισβητεί.
Η Sheehan φάνηκε να συμφωνεί.
«Το νέο κόμμα πρέπει να είναι πολυσυλλεκτικό και κινηματικό. Δεν μπορεί απλά να αποτελείται από ανθρώπους με κάρτες μέλους που θα τριγυρνάν εδώ κι εκεί και θα προσπαθούν να βρουν υποστηρικτές. Πρέπει να είναι κάτι απτό, που ο κόσμος θα νιώθει ότι τον βοηθάει. Πιστεύω ότι οι Πράσινοι είναι μια καλή πρώτη προσπάθεια, αλλά δεν πρόκειται για μια προσπάθεια να χτιστεί το κίνημα, αλλά για να εκλεγούν οι υποψήφιοί του. Δεν πρόκειται να γίνει ένα βιώσιμο τρίτο κόμμα, αν δεν γίνει κινηματικό. Κι αν υπάρχουν κι άλλοι που διαφωνούν με αυτή τη λογική και θέλουν να μας βοηθήσουν…
Είχαμε μέχρι στιγμής αρκετούς Πράσινους που εγκατέλειψαν την εκστρατεία μας γιατί το μόνο που τους ενδιέφερε ήταν να εκλεγούν – αλλά αυτό που κάνουμε δεν έχει σχέση με τέτοιες στενές προσδοκίες».
Η Burns συμπλήρωσε εξηγώντας ότι έχουν μια:
«τελείως διαφορετική προσέγγιση σε σχέση με τις πολιτικές εκστρατείες. Και μέχρι στιγμής είχαμε σημαντικές επιτυχίες, πράγμα αρκετά ενοχλητικό για όσους βλέπουν μια εκστρατεία μόνο από τη σκοπιά των εκλογών, και συγκεκριμένα της δικής τους εκλογής. Δεν είμαστε απλά μια καμπάνια που εμφανίζεται με τα φυλλάδιά της σε μια αντιπολεμική διαδήλωση. Την οργανώνουμε και μπαίνουμε μπροστά για να πετύχει, κι αυτό είναι κομμάτι της τακτικής μας».
Η εκστρατεία
Ρώτησα την Tiffany σχετικά με την πορεία της εκστρατείας, και μου απάντησε:
«Ξεκινήσαμε από μια πολύ μικρή ομάδα εθελοντών. Άλλες φορές έχουμε 40 ανθρώπους που συμμετέχουν ενεργά, αλλά δουλεύουν σαν αν ήταν 400. Άλλες πάλι έχουμε 100 που μπορούν να αφιερώσουν μόνο ένα σαββατοκύριακο. Έχει σκαμπανεβάσματα. Έχουμε μια μικρή ομάδα επαγγελματιών. Ένα συνηθισμένο σαββατοκύριακο έχουμε συνήθως ομάδες 20-25 ανθρώπων που παρεμβαίνουν στις γειτονιές, αλλά μιλάμε για ανθρώπους πολύ πιο αφοσιωμένους από το μέσο όρο των εθελοντών που συναντάμε συνήθως».
«Μόλις την προηγούμενη εβδομάδα καταφέραμε να ξεπεράσουμε το όριο των 500.000 δολαρίων, το οποίο είναι πραγματικό φαινόμενο! Αρχίσαμε με μια λίστα 8.000 ανθρώπων, και οι αρχικές μας προσδοκίες ήταν να φτάσουμε τις 50.000. Δεν είχαμε κανέναν άλλο πόρο ή χρηματοδότηση».
Η εκστρατεία της Cindy Sheehan έχει ήδη κλείσει ένα χρόνο δράσης στη διεκδίκηση της πολιτείας του Σαν Φρανσίσκο. Έχουν ήδη ανακοινώσει τα σχέδιά τους να ξανακατέβουν στις εκλογές του 2010 ενάντια στην Pelosi, αλλά η Sheehan ελπίζει ότι μέχρι τότε το νέο κόμμα για το οποίο συζητήσαμε θα έχει δημιουργηθεί και θα έχει δράση και υποψηφίους σε όλη τη χώρα. Αν τα σχέδια αυτά της Sheehan πετύχουν ή όχι, θα φανεί στο μέλλον. Υπάρχουν πολλοί πιθανοί κίνδυνοι. Αλλά δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τα επόμενα χρόνια θα ανοιχτούν πρωτόγνωρες ευκαιρίες για να αποκτήσει η εργατική τάξη στις ΗΠΑ τη δική της ανεξάρτητη φωνή.