Του Ανδρέα Παγιάτσου
Η εξέγερση της ελληνικής νεολαίας έκλεισε ήδη 17 μέρες. Έχει ανοίξει συζητήσεις σε όλα τα μήκη και πλάτη όχι μόνο της Ευρώπης, αλλά του πλανήτη. Και έρχεται, στην εποχή της παγκοσμιοποίησης, να συμπληρώσει τις κοινωνικές εκρήξεις και τα μεγάλα κινήματα σε άλλες χώρες και άλλες ηπείρους, συμβάλλοντας στη δημιουργία ενός διεθνούς και ταυτόχρονα διεθνιστικού κινήματος.
Η ελληνική κυβέρνηση, αλλά και οι κυβερνήσεις της ΕΕ, προσπαθούν ακόμα να καταλάβουν τις βαθύτερες αιτίες και παρακολουθούν με τρόμο τις εξελίξεις. Ο Σαρκοζί δήλωσε καθαρά ότι φοβάται την εξάπλωση παρόμοιου κινήματος στη Γαλλία. Σε μια σειρά ευρωπαϊκές χώρες οι «μεταρρυθμίσεις για την παιδεία», δηλαδή νέες επιθέσεις ενάντια στο δικαίωμα της ελεύθερης και ποιοτικής δωρεάν δημόσιας εκπαίδευσης, αναβάλλονται. Οι κυβερνήσεις του κεφαλαίου, φοβούνται.
Θα έχουν κι άλλες «εκπλήξεις»
Η άρχουσα τάξη και τα επιτελεία της, νομίζουν πως μπορούν χωρίς συνέπειες να κτυπούν αλύπητα τα δικαιώματα, τους μισθούς, τις συντάξεις, την Υγεία, την Παιδεία, το 40ωρο, το 8ωρο, τα πάντα… Φαίνεται να πιστεύουν πως μπορούν να καταδικάζουν τη νέα γενιά, μετά από ένα εξοντωτικό λύκειο και πανεπιστήμιο, στα 300 – 500 – 700 € το μήνα, χωρίς διαμαρτυρία και αν τολμήσουν να αμφισβητήσουν ή να συνδικαλιστούν, να απολύονται επί τόπου και να αποχωρούν με το κεφάλι σκυμμένο. Φαίνεται να νομίζουν πως μπορούν την ίδια στιγμή που εφαρμόζουν αυτές τις πολιτικές, αυτοί οι ίδιοι, οι εξουσιαστές, να ζούνε μέσα στην προκλητική χλιδή, τη διαφθορά και τα σκάνδαλα, και να χαρίζουν απλόχερα τον πλούτο της κοινωνίας στους κολλητούς τους, τους εφοπλιστές, τους καλόγερους και τους τραπεζίτες. Δεν έχουν καταλάβει καλά!
Η άρχουσα τάξη παρακολουθεί έκπληκτη την έκταση της ελληνικής έκρηξης. Όμως μόνο αυτοί είναι έκπληκτοι. Οι εργαζόμενοι και ειδικά οι νέοι, έχουν πλήρη γνώση και κατανόηση των αιτιών που οδήγησαν στην εξέγερση της ελληνικής νεολαίας. Γι’ αυτό και στη μεγάλη τους πλειοψηφία την στηρίζουν.
Ένα πράγμα είναι σίγουρο: η άρχουσα τάξη και τα επιτελεία της θα έχουν κι άλλες «εκπλήξεις».
Επιβεβαίωση του μαρξισμού
Για μια ακόμα φορά ο μαρξισμός επιβεβαιώνεται ιστορικά.
Πρώτο, γιατί προβλέπει τα αδιέξοδα στα οποία το καπιταλιστικό σύστημα οδηγεί την κοινωνία – μέσα από κρίσεις οικονομικές, κοινωνικές, πολιτικές.
Δεύτερο γιατί προβλέπει την ίδια την εξέγερση. Εκτιμώντας την κρίση στην οποία οδηγεί ο καπιταλισμός, ο μαρξισμός προβλέπει μεγάλες κοινωνικές εκρήξεις, εξεγέρσεις, και στο τέλος επαναστάσεις.
Η εξέγερση της ελληνικής νεολαίας είναι ένα τέτοιο φαινόμενο, ένας σπασμός της ελληνικής κοινωνίας. Και θα έχει συνέχεια. Η νεολαιίστικη εξέγερση δεν είναι το τέλος ενός δρόμου. Είναι στοιχείο μιας πιο μακράς διαδικασίας η οποία προετοιμάζει κι άλλες εκρήξεις.
Και παράλληλα με τις εκρήξεις, προκαλεί τεράστιες ανατροπές στις συνειδήσεις. Οι νέοι, οι εργαζόμενοι, οι καταπιεσμένοι, αναζητούν απαντήσεις και λύσεις. Στρέφονται σε ριζοσπαστικές ιδέες, καθώς κατανοούν πως μόνο μέσα από αγώνες μπορούν να υπερασπιστούν τα δικαιώματά τους, μπορούν τελικά να ζήσουν.
Αυτά τα βλέπουμε ήδη να αναπτύσσονται. Υπάρχει μαζική στροφή στην αναζήτηση μαρξιστικών και σοσιαλιστικών ιδεών (πραγματικών, όχι των σοσια-ληστρικών ιδεών της ηγεσίας του ΠΑΣΟΚ). Στη Γερμανία τα βιβλία του Μαρξ εμφανίζουν αλματώδη αύξηση στις πωλήσεις – μέχρι και 300% (Καθημερινή, 18.10.08) ενώ τα στοιχεία του google μιλούν για πρωτοφανή εκτίναξη των αριθμών όσων χρησιμοποιούν τη λέξη «σοσιαλισμός» στην «αναζήτηση» (http://www.google.com/trends?q=socialism&ctab=0&geo=all&date=all&sort=0)
Βαθύτερη κρίση
Έχει ελπίδα, είτε η παρούσα κυβέρνηση είτε κάποια επόμενη στην υπηρεσία του καπιταλισμού, να ελέγξει την κατάσταση, να ηρεμήσει τα πράγματα, να επιφέρει την «κοινωνική ειρήνη» την οποία τόσο επιθυμούν, υποτίθεται, οι κυβερνώντες;
Αυτό θα μπορούσε θεωρητικά να ισχύσει στην περίπτωση που ο ελληνικός καπιταλισμός έμπαινε σε μια περίοδο ραγδαίας οικονομικής ανάπτυξης και αύξησης του παραγόμενου πλούτου. Σε μια τέτοια περίπτωση η κυβέρνηση θα μπορούσε, θεωρητικά πάντα, να προχωρήσει σε κάποιου είδους, μικρή έστω, αναδιανομή του παραγόμενου πλούτου προς όφελος των εργαζομένων και των λαϊκών στρωμάτων…
Πρόκειται για ένα σενάριο φαντασίας. Η ελληνική οικονομία δεν μπαίνει σε περίοδο οικονομικής ανάπτυξης αλλά οικονομικής κρίσης. Αποτέλεσμα όχι μόνο της άθλιας κατάστασης του ελληνικού καπιταλισμού αλλά και της πιο μεγάλης κρίσης που χτυπά τον διεθνή καπιταλισμό από τη δεκαετία του 1930. Αυτή η κρίση θα σημαίνει μαζικό κλείσιμο επιχειρήσεων, μαζική αύξηση της ανεργίας και νέες επιθέσεις ενάντια στις κατακτήσεις και τα δικαιώματα των εργαζομένων.
Αν λοιπόν οι Έλληνες εκπρόσωποι του κεφαλαίου ελπίζουν πως τα χειρότερα έχουν περάσει, θα ανακαλύψουν πως κάνουν λάθος. Η ελληνική κοινωνία δεν πρόκειται να ηρεμήσει. Ας μην ξεχνάμε πως πριν το φόνο του Αλέξη Γρηγορόπουλου και την έκρηξη που τον ακολούθησε, είχε προηγηθεί το εκπληκτικό φοιτητικό κίνημα του 2006-7, με 10 μήνες ασταμάτητων αγώνων. Ούτε είναι τυχαίο που πριν από τα τωρινά γεγονότα είχαμε 3 γενικές απεργίες για το ασφαλιστικό, με την τελευταία, στις 19 Μάρτη 2008, να έχει κατεβάσει 150 χλ εργαζόμενους στους δρόμους της Αθήνας και δεκάδες χιλιάδες σε άλλες πόλεις.
Εξέγερση – πώς μπορεί να νικήσει;
Κάθε εξέγερση, μικρή ή μεγάλη, θέτει μια σειρά από κεφαλαιώδη ζητήματα. Το κεντρικό, είναι πως θα νικήσει, πως θα φέρει αποτελέσματα! Για την πορεία του κινήματος αυτό είναι ένα πολύ σημαντικό κεφάλαιο. Μπορεί για κάποια στρώματα η εξέγερση να αποτελεί ένα στόχο καθεαυτό – ιδιαίτερα για κάποιες ομάδες αναρχικών, η ιδέα της εξέγερσης ή ακόμα και της καταστροφής, είναι στόχος καθ’ εαυτός. Όμως για τη μεγάλη μάζα, ιδιαίτερα των εργαζομένων, μια εξέγερση πρέπει να έχει αποτελέσματα, πρέπει να φέρει νίκες, έστω μικρές – διαφορετικά η εξέγερση μπορεί να προκαλέσει αρνητικά αποτελέσματα για το κίνημα, να ενισχύσει τις δυνάμεις του κατεστημένου, να πάει το κίνημα, ιδιαίτερα το εργατικό, που είναι λιγότερο ευκίνητο απ’ το νεολαιίστικο, πίσω.
Μ’ αυτή την έννοια το «Ξ» θεωρεί πως είναι εξαιρετικά σημαντικό, για τη σημερινή εξέγερση να ξεκαθαρίσει τους στόχους της καθώς και τους τρόπους που θα μπορέσει να τους φέρει σε πέρας. Ο μεγαλύτερος κίνδυνος, για μια εξέγερση, είναι να μην ξέρει που πάει και πώς – αυτό αποτελεί το ιδανικό πλεονέκτημα για τον αντίπαλο, που είναι η άρχουσα τάξη και το κράτος της. Γιατί αυτοί έχουν και σχέδιο, και μέσα, και επιτελεία και επιτελάρχες και τεράστιους μηχανισμούς πολύ καλά οργανωμένους.
Αυτό το κίνημα έχει θέσει ένα στόχο, ψηλό, την ανατροπή της κυβέρνησης. Αυτός ο στόχος δεν είναι καθόλου εύκολος, όσο και αν η πλειοψηφία της κοινωνίας σύμφωνα με τις πρόσφατες δημοσκοπήσεις τον υιοθετεί. «Επαναστατικές κραυγές» του είδους «αυτή η κυβέρνηση θα πέσει» δεν είναι αρκετές για να την ρίξουν.
Το «Ξ» θεωρεί πως για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος το κίνημα πρέπει να οργανώσει την πάλη του, αποφασιστικά και αποτελεσματικά.
Για να πέσει αυτή η κυβέρνηση – προτάσεις του «Ξ»
1. Το πρώτο, βέβαια, είναι η συνέχιση του κινήματος και μετά το τέλος των διακοπών των Χριστουγέννων, με το άνοιγμα των σχολών και σχολείων στις αρχές Γενάρη. Αυτό απαιτεί γενικές συνελεύσεις φοιτητών και μαθητών στις οποίες να παρθούν αποφάσεις για συνέχιση των καταλήψεων.
2. Θέλουμε μαζικές συνελεύσεις με δημοκρατικές διαδικασίες και ειλικρινή προσπάθεια για κοινά πλαίσια από το σύνολο των αριστερών δυνάμεων. Οι διασπαστικές τακτικές, οι καυγάδες και όχι σπάνια και οι προπηλακισμοί ανάμεσα στις παρατάξεις της αριστεράς προκαλούν τεράστια ζημιά καθώς απομακρύνουν τεράστιους αριθμούς φοιτητών, περιορίζουν τη συμμετοχή στις γενικές συνελεύσεις και κατ’ επέκταση στο κίνημα. Επιμένουμε στην ανάγκη συνεργασίας της αριστεράς όσο κι αν σε πρώτη φάση αυτό ακούεται ανέφικτο – αν όχι τίποτε άλλο, για να ξέρει το κίνημα τη θέση του καθενός και να αναλαμβάνει ο καθένας τις ευθύνες που του αναλογούν.
3. Προτείνουμε λειτουργικές καταλήψεις, σε σχολεία και σχολές, με εκδηλώσεις, αντι-μαθήματα, καταλήψεις ανοιχτές στην κοινωνία και περιφρουρημένες από τις καταστροφές και τα μπάχαλα που εκθέτουν το κίνημα μας, το αποξενώνουν από την κοινωνία και δίνουν επιχειρήματα στα ΜΜΕ και τους εκπροσώπους του κατεστημένου και τους αντιπάλους μας. Προτείνουμε περιφρούρηση του ασύλου από τους ίδιους τους καθηγητές και φοιτητές, όπως έγινε στο Αριστοτέλειο στη Θεσ/νίκη (βλ: https://xekinima.org/news/display.php?tbl=news&id=701).
4. Δημοκρατική λειτουργία των συντονιστικών των μαθητών και των φοιτητών, με πραγματική εκπροσώπηση των διαφορετικών χώρων (λυκείων και σχολών αντίστοιχα) και με ουσιαστική συζήτηση. Τα Συντονιστικά που λειτουργούν σήμερα, είτε στους μαθητές είτε στους φοιτητές είναι καπελωμένα και μάλιστα με χονδροειδή τρόπο – τα πρώτα από το ΚΚΕ τα δεύτερα από τα ΕΑΑΚ. Η δημοκρατική εκπροσώπηση και η ελεύθερη ανταλλαγή απόψεων μέσα στις γραμμές του κινήματος αποτελούν ζητήματα κορυφαίας σημασίας και βασική προϋπόθεση για να μπορεί το κίνημα να έχει μαζικότητα και να μπορεί να νικήσει.
5. Για να μπορούν τα Συντονιστικά να έχουν τα στοιχεία της μαζικής εκπροσώπησης και της δημοκρατικής λειτουργίας θα πρέπει να αποτελούνται από αντιπροσώπους διαφορετικών σχολών ή σχολείων αντίστοιχα. Διαφορετικά θα μπορεί όποιος έχει τα περισσότερα μέλη (κουκιά) να ελέγχει τις διαδικασίες και να διώχνει τους υπόλοιπους (όπως κάνει το ΚΚΕ στους μαθητές και τα ΕΑΑΚ στους φοιτητές). Οι εκπρόσωποι αυτοί θα πρέπει να έχουν την ευθύνη του απολογισμού, της ενημέρωσης δηλαδή των γενικών συνελεύσεων στους χώρους τους και να είναι ανακλητοί ανά πάσα στιγμή – δηλαδή η γενική τους συνέλευση να μπορεί να τους αντικαθιστά αν κρίνει ότι δεν ανταποκρίνονται επαρκώς σε όσα η γενική συνέλευση ζητά απ’ αυτούς.
6. Το «Ξ» επιμένει και θα συνεχίσει να επιμένει στην αναγκαιότητα των αντιπροσωπευτικών Συντονιστικών, σαν βασική μορφή έκφρασης και οργάνωσης του κινήματος. Η παρουσία αντιπροσώπων δεν αναιρεί το ανοιχτό των συνεδριάσεων των συντονιστικών και την ελευθερία του οποιουδήποτε να παρευρίσκεται και να εκφράζεται. Όμως η ευθύνη των αποφάσεων πρέπει να ανήκει στους αντιπροσώπους των εκατοντάδων σχολών κι όχι στις εκατοντάδες «παρόντες» 3-4 σχολών. Έχουμε εμπιστοσύνη ότι σταδιακά το κίνημα θα μπορέσει να βγάλει αυτά τα συμπεράσματα. Εξ άλλου, μεγάλα κινήματα του εξωτερικού όπως η πάλη ενάντια στο νόμο CPE στη Γαλλία, την άνοιξη του 2006 στηρίχτηκαν σε αντιπροσωπευτικά συντονιστικά, και πέτυχαν μια περιφανή νίκη.
7. Προτείνουμε τη δημιουργία κοινού συντονιστικού μαθητών – φοιτητών – εκπαιδευτικών όλων των βαθμίδων, τοπικά και κεντρικά. Για το συντονισμό όλων των χώρων της παιδείας, για τη δημιουργία του πανεκπαιδευτικού μετώπου.
8. Λειτουργία του κοινού συντονιστικού σε τοπικό επίπεδο για τον συντονισμό και την οργάνωση τοπικών πρωτοβουλιών και κινητοποιήσεων. Άνοιγμα του Συντονιστικού των μαθητών-φοιτητών-εκπαιδευτικών στην τοπική κοινωνία με εκστρατείες ενημέρωσης και κινητοποιήσεις. Στόχος η συσπείρωση γύρω από το κίνημα της παιδείας της τοπικής κοινωνίας και του τοπικού εργατικού κινήματος. Εργαζόμενοι στις τράπεζες, τη ΔΕΗ τον ΟΤΕ, εργαζόμενοι στους δήμους, τα λιμάνια, τις μεταφορές, τα νοσοκομεία, κλπ, μπορούν εύκολα να συσπειρωθούν γύρω από ένα κίνημα που ζητά να φύγει αυτή η κυβέρνηση, γιατί όλοι πλήττονται από τις πολιτικές της.
9. Κινητοποίηση όλων των στρωμάτων των τοπικών κοινωνιών συμπεριλαμβανομένων και των μικρομεσαίων, των μαγαζάτορων κλπ. Είναι πολύ πιο αποτελεσματικό οι μαγαζάτορες να πορεύονται μαζί με χιλιάδες νέους κι εργαζόμενους στο αστυνομικό τμήμα, προκαλώντας τοπικές (ανά πόλη ή δήμο) γενικές απεργίες, αντί να ζητούν προστασία από την αστυνομία από φόβο μην διάφορες ομάδες «μπάχαλων» κάψουν τα καταστήματά τους.
10. Συμμετοχή με όλες τις δυνάμεις στην πανεκπαιδευτική απεργία και στα πανεκπαιδευτικά συλλαλητήρια που καλούνται στις 9 Γενάρη από τις ομοσπονδίες των εκπαιδευτικών, ημέρα δολοφονίας του Νίκου Τεμπονέρα.
11. Συνέχιση των πανεκπαιδευτικών κινητοποιήσεων σε όλες τις πόλεις, στα πρότυπα του φοιτητικού κινήματος του 2006-7 και κάλεσμα Πανελλαδικού Συλλαλητηρίου στην Αθήνα την περίοδο 15 – 20 Γενάρη.
12. Γενική Απεργία. Πίεση μέσα από τα Συντονιστικά των μαθητών-φοιτητών-εκπαιδευτικών και τα πρωτοβάθμια σωματεία των εργαζομένων στις ηγεσίες των ΓΣΕΕ και ΑΔΕΔΥ, για κάλεσμα γενικής απεργίας μέσα στο Γενάρη. Περαιτέρω συνέχιση και κλιμάκωση των κινητοποιήσεων
Εξαγωγή πολιτικών συμπερασμάτων
Παράλληλα με το σχέδιο δράσης και κινητοποιήσεων, μια σειρά πολιτικών συμπερασμάτων είναι απαραίτητα για να μπορεί το κίνημα να προχωρήσει μπροστά.
Ένα τέτοιο συμπέρασμα αφορά τα περιβόητα μπάχαλα. Χρειάζεται ασφαλώς κατανόηση στην οργή του 16χρονου ο οποίος θέλει να στείλει το μήνυμα της αντίστασης και του αγώνα στα σώματα ασφαλείας πετώντας νεράντζια ή πέτρες. Χρειάζεται εξήγηση πως υπεύθυνος γι’ αυτή την οργισμένη στάση δεν είναι ο μαθητής που πετάει πέτρες, αλλά οι κυβερνώντες και το κράτος που με τις πολιτικές που εφαρμόζουν έχουν φέρει τη νεολαία στα όρια της απόγνωσης και της έκρηξης. Όμως η αυθόρμητη και οργισμένη αντίδραση του μαθητή που πετάει νεράντζια είναι διαφορετικό πράγμα από τα οργανωμένα μπάχαλα τα οποία υποστηρίζονται από τις ομάδες των αναρχικών και στα οποία αποδεδειγμένα πια (φωτό και βίντεο, Λαζόπουλου και Κούλουγλου) συμμετέχουν ασφαλίτες – προβοκάτορες (βλ. «Πόλη που καίγεται, λουλούδι που ανθίζει…» πιο κάτω).
Ένα ακόμα συμπέρασμα αφορά τον ρόλο του ΚΚΕ στις κινητοποιήσεις. Όσο κι αν ακούγεται παράδοξο, όσο διασπαστικός κι αν είναι ο ρόλος του ΚΚΕ στον αγώνα άλλο τόσο πιο εμφατικά οι δυνάμεις που αγωνίζονται για ένα πλατύ και ενωτικό κίνημα πρέπει να το καλούν σε συνεργασία. Αυτός είναι ο μόνος τρόπος να σπάσει η πολιτική της περιχαράκωσης των μελών του κόμματος από την ηγεσία. Όπως δείχνουν οι δημοσκοπήσεις η κομματική βάση του ΚΚΕ δεν είναι καθόλου αδιάφορη στα ενωτικά καλέσματα του ΣΥΡΙΖΑ (βλ άρθρο «ΣΥΡΙΖΑ – ΚΚΕ, μπορεί να υπάρξει συνεργασία…» πιο κάτω).
Υπάρχει ένα ακόμα πολύ σοβαρό ερωτηματικό που απασχολεί την κοινωνία, ακόμα και τους υποστηριχτές του κινήματος: ας πούμε ότι πέφτει η κυβέρνηση της ΝΔ – θα έρθει το ΠΑΣΟΚ; Τότε τι καταφέραμε; Η απάντηση σ’ αυτό δεν μπορεί να είναι απλά, καλύτερα το ΠΑΣΟΚ από τη ΝΔ επειδή ερχόμενο το ΠΑΣΟΚ θα φοβάται ένα κίνημα που έχει ρίξει την προηγούμενη κυβέρνηση. Αυτό ισχύει σε μεγάλο βαθμό, αλλά το κίνημα δεν μπορεί να έχει σαν πρόταση αυτό – δηλαδή την επιστροφή του ΠΑΣΟΚ. Η μόνη πρόταση που μπορεί να γίνει είναι ότι στόχος της αριστεράς δεν μπορεί παρά να είναι μια κυβέρνηση της αριστεράς, στηριγμένη στο κίνημα. Αν αυτή η πρόταση και προοπτική σκοντάφτει στην άρνηση του ΚΚΕ, τότε να πάρει το ΚΚΕ την ευθύνη της άρνησης. Ο ΣΥΡΙΖΑ όμως, που υιοθετεί την πρόταση της κυβέρνησης της αριστεράς οφείλει να επιμένει στην πρόταση – τα λαϊκά και εργατικά στρώματα θα το αναγνωρίσουν και θα τον επιβραβεύσουν. Σταδιακά θα δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για την αποδοχή και στήριξη του αιτήματος και της προοπτικής αυτής από στην κοινωνία.
Eρωτήματα – προοπτικές
Θα συνεχίσει αυτό το κίνημα δυναμικά και μετά τις γιορτές; Σ’ αυτή την ερώτηση δεν μπορεί να υπάρξει σίγουρη απάντηση. Θα μπορέσει αυτό το κίνημα να νικήσει; Σ’ αυτό και αν δεν μπορεί να υπάρξει απάντηση.
Η έκβαση όλων των κινημάτων είναι θέμα πάλης. Θέμα πάλης των δυνάμεων του κινήματος ενάντια στον εχθρό του κινήματος που είναι η κυβερνητική εξουσία. Θέμα πάλης, ταυτόχρονα, στο εσωτερικό του κινήματος των διαφορετικών απόψεων – αυτών που πάνε το κίνημα μπροστά, κι αυτών που το φρενάρουν, το συμβιβάζουν, το διασπούν και το απογοητεύουν. Επομένως σίγουρο αποτέλεσμα, σίγουρη πρόβλεψη, όταν πρόκειται για μεγάλα κινήματα και την ταξική πάλη δεν μπορεί να υπάρξει.
Όμως κάθε κίνημα προετοιμάζει το επόμενό του. Μέσα από τις νίκες, το κίνημα βγάζει συμπεράσματα. Μέσα από τις ήττες το ίδιο – συχνά μάλιστα τα συμπεράσματα που βγαίνουν μετά από μια ήττα είναι πιο βαθιά και πιο σημαντικά.
Μέσα από την άντληση τέτοιων συμπερασμάτων το κίνημα μπορεί να πάει μπροστά. Μέσα από σκαμπανεβάσματα, μέσα από προχωρήματα και οπισθοχωρήσεις, μέσα από νίκες και από ήττες, μικρές ή και μεγαλύτερες, το ένα κύμα θα προετοιμάζει το επόμενο. Το θέμα είναι μέσα από κάθε κύμα να βγαίνουν τα σωστά συμπεράσματα. Αυτό είναι το καθήκον με το οποίο είναι αντιμέτωπος κάθε αγωνιστής. Αυτό είναι το καθήκον με το οποίο είναι αντιμέτωπα όλα τα κόμματα και οι οργανώσεις της αριστεράς.