Των Βαγγέλη Στογιάννη και Ανδρέα Παγιάτσου
Ο επίλογος των αγροτικών κινητοποιήσεων έφτασε. Σε όλα τα μπλόκα τα τρακτέρ αποσύρονται και ο αγώνας θα… συνεχιστεί με «τις μορφές πάλης που είναι κάθε φορά οι πιο κατάλληλες», όπως αποφάσισε η Πανελλαδική Επιτροπή Μπλόκων μετά τη συγκέντρωση που κάλεσε στο Κιλελέρ.
Ξέρουμε βέβαια ότι τέτοιες φράσεις χρησιμοποιούνται για να καλύψουν το οριστικό κλείσιμο των κινητοποιήσεων.
40 μέρες σκληρής μάχης
Μετά από 40 και πλέον μέρες αγώνα το αγροτικό κίνημα γνωρίζει μια ήττα, καθώς τα βασικά μέτρα όσον αφορά το ασφαλιστικό και το φορολογικό παραμένουν.
Η κυβέρνηση βέβαια, «δεσμεύτηκε» για βελτιωτικές τροποποιήσεις, όπως η θέσπιση του ατομικού αφορολόγητου στα 9.500 ευρώ και η διατήρηση του ΟΓΑ ως ανεξάρτητου οργανισμού μέσα στον ενιαίο ασφαλιστικό φορέα. Φυσικά αυτές οι παραχωρήσεις βρίσκονται στον «αέρα», γιατί δεν είναι κάτι περισσότερο από προφορικές «δεσμεύσεις» που για να υιοθετηθούν θα πρέπει να έχουν την έγκριση των «θεσμών»…
Οι υπόλοιπες «δεσμεύσεις» που απέσπασαν οι αγρότες αποτελούν «ευχές» και αοριστολογίες (πχ προσπάθεια για να μην γίνουν κατασχέσεις κατοικιών και χωραφιών για τα «κόκκινα δάνεια», στήριξη της αγροτικής παραγωγής κλπ) είτε απλά εφαρμογή των μέτρων σε μεγαλύτερο χρονικό ορίζοντα (πχ κλιμάκωση των εισφορών για ηπιότερη μετάβαση στο προβλεπόμενο ύψος, μέχρι το 2021).[1]
Η ουσία των μέτρων, έτσι κι αλλιώς, δεν έχει αλλάξει. Όσα προβλέπονται για τον αγροτικό πληθυσμό, θα οδηγήσουν σε δραματική μείωση του αγροτικού εισοδήματος σπρώχνοντας χιλιάδες αγρότες στην εγκατάλειψη της παραγωγής.
Στα αιτήματα των αγροτών που αφορούν το κόστος παραγωγής και είναι τα πιο βασικά για την παραγωγή, δεν υπήρξε καμία βελτίωση. Η κατάργηση του αφορολόγητου πετρελαίου (οι μόνοι αγρότες στην ΕΕ που δεν έχουν αφορολόγητο πετρέλαιο!!) παραμένει, όπως και η επιβάρυνση με 23% ΦΠΑ σε γεωργικά εφόδια και ζωοτροφές (ενώ στην ΕΕ ο αντίστοιχος ΦΠΑ κυμαίνεται μεταξύ 6 – 9%).
Καμία βελτίωση δεν υπήρξε επίσης στη φορολογία για το τσίπουρο και το κρασί, προϊόντα που παράγονται σε όλη την Ελλάδα και εκτός από τους κατά κύριο επάγγελμα αμπελουργούς, μικροποσότητες παράγουν και πάρα πολλοί άλλοι αγρότες για να συμπληρώνουν το εισόδημά τους.
H κρίσιμη καμπή της 12ης και 13ης Φλεβάρη
Το αρνητικό αποτέλεσμα του αγώνα των αγροτών οφείλεται στον τρόπο με τον οποίο οι ηγεσίες του αγροτικού κινήματος κινήθηκαν. Σ’ αυτό, το ΚΚΕ έπαιξε δυστυχώς για μια ακόμη φορά ένα «θλιβερό» ρόλο, καθώς όπως έχουμε γράψει ξανά (Αγροτικό Κίνημα: Μια μεγάλη ευκαιρία χάνεται;) ποτέ δεν θέλησε την ουσιαστική κλιμάκωση του αγώνα.
Στις 12 και 13 Φλεβάρη οι αγρότες κατέβηκαν στην Αθήνα και «κατασκήνωσαν» στο Σύνταγμα. Η ενέργεια αυτή θα μπορούσε να λειτουργήσει σαν σημείο αναφοράς για όλα τα αγωνιζόμενα κομμάτια της κοινωνίας και να συμβάλει στη δημιουργία ενός παλλαϊκού μετώπου ενάντια στα μέτρα λιτότητας της κυβέρνησης. Αυτό δεν έγινε.
Οι ευθύνες γι’ αυτό βαραίνουν βασικά το ΚΚΕ καθώς δεν θα μπορούσαμε να περιμένουμε από τους αγροτοσυνδικαλιστές της ΝΔ ή του ΠΑΣΟΚ μια αντίστοιχη συγκρουσιακή στάση.
Παρά το γεγονός ότι το ΚΚΕ έχει πολύ σημαντικές δυνάμεις σε εργατικά Σωματεία και Ομοσπονδίες, ποτέ δεν επιχείρησε να τις αξιοποιήσει για να κατευθύνει μαζικά τα εργατικά και λαϊκά στρώματα έτσι ώστε να συντονίσουν την πάλη τους με ουσιαστικό τρόπο με τους αγρότες. Ποτέ δεν κατέθεσε συγκεκριμένες προτάσεις για το πώς ο αγώνας θα προχωρήσει, θα κλιμακώσει και θα «αγκαλιάσει» όσο το δυνατόν μεγαλύτερο κομμάτι των λαϊκών στρωμάτων. Δεν κατέθεσε ποτέ ένα σχέδιο κινητοποιήσεων που να δίνουν την προοπτική νίκης του κινήματος.
Ο Β. Μπούτας στην ομιλία του το Σάββατο 13/2 στους συγκεντρωμένους αγρότες του Συντάγματος τους κάλεσε να μαζέψουν τις σκηνές (Σάββατο μεσημέρι, κι όχι Κυριακή 14 που θα τελείωνε, υποτίθεται, η κατάληψη με βάση τις αρχικές αναφορές) έτσι ώστε να συνεχίσουν τις κινητοποιήσεις τους με «άλλες μορφές αγώνα»!
Δηλαδή τη στιγμή της κορύφωσης του αγώνα, με την παρουσία («κατάληψη») στο Σύνταγμα ο επικεφαλής των αγροτών του ΚΚΕ σάλπιζε υποχώρηση!
Επειδή όμως η ηγεσία του ΚΚΕ πρέπει να κλείνει τους αγώνες κραυγάζοντας «έφοδος» και «νίκη», μετά τη συνάντηση των αγροτών με τον Τσίπρα στις 22 Φλεβάρη, τόσο το ΚΚΕ όσο και η Πανελλαδική Επιτροπή Μπλόκων απέρριψαν τις «βελτιωτικές» προτάσεις της κυβέρνησης, καλώντας τους αγρότες σε συνέχιση του αγώνα.[2] Όμως, και πάλι, δεν έκανε τίποτα για να ενισχύσει τις κινητοποιήσεις και να τις συνδέσει με άλλα στρώματα της κοινωνίας, επιτυγχάνοντας τη «λαϊκή συμμαχία» που ευαγγελίζεται.
Η στάση του ΠΑΜΕ σε ΓΣΕΕ και ΑΔΕΔΥ
Αυτή η διάθεση αποκλιμάκωσης εκφράστηκε από τις δυνάμεις του ΚΚΕ και μέσα στα συνδικάτα.
Διαβάζουμε σε δημοσίευμα του «Ριζοσπάστη» ότι η Εκτελεστική Επιτροπή της ΓΣΕΕ αποφάσισε συλλαλητήριο στις 9 Μάρτη και 48ωρη απεργία «όταν και αν» κατατεθεί το ασφαλιστικό νομοσχέδιο στη Βουλή, μετά από πρόταση του ΠΑΜΕ. Μάλιστα χαρακτηρίζεται η απόφαση αυτή ως κλιμάκωση![3] Την ίδια πρόταση είχε καταθέσει το ΠΑΜΕ και στην Εκτελεστική Επιτροπή της ΑΔΕΔΥ.[4]
Την καραμέλα της κλιμάκωσης με 48ωρη, όταν κατατίθεται το νομοσχέδιο, το ΚΚΕ την «περιφέρει» εδώ και ένα μήνα περίπου. Η πρόταση αυτή όχι μόνο δεν αποτελεί κλιμάκωση αλλά ακριβώς το αντίθετο: εκτόνωση της λαϊκής δυσαρέσκειας.
Αρχικά, αναρωτιέται κανείς: δεν προκαλεί εντύπωση στο ΚΚΕ ότι αυτή η πρόταση έγινε αποδεκτή από την πλειοψηφία της ηγεσίας της ΓΣΕΕ; Πιστεύει μήπως ότι οι συνδικαλιστικές γραφειοκρατίες θα συμφωνούσαν σε μια πρόταση αν αυτή αποτελούσε πραγματικά μαχητική απάντηση στα σχέδια της κυβέρνησης; Ρητορικό φυσικά το ερώτημα…
Ας περάσουμε όμως στην ουσία: το να καλείς απεργίες τις ημέρες που ψηφίζονται τα νομοσχέδια αποτελεί εγγύηση ήττας και αποδοχή της ήττας.
Τα λαϊκά στρώματα καταλαβαίνουν πολύ καλά ότι το «παιχνίδι» δεν παίζεται τις ημέρες ψηφοφορίας αλλά το τι κάνεις πριν φτάσει το πράγμα εκεί. Το αν μέχρι τότε θα υπάρξουν μαζικές και καλά σχεδιασμένες απεργιακές κινητοποιήσεις, που θα βάζουν σε αγωνιστικό βηματισμό όλο και περισσότερα τμήματα της κοινωνίας. Αν δηλαδή μέχρι τότε διαμορφωθούν οι όροι μιας μαζικής λαϊκής πίεσης στην κυβέρνηση, που μόνο αυτή είναι ικανή να ανατρέψει το ασφαλιστικό έκτρωμα.
Το πραγματικό πρόβλημα
Το «Ξ» έχει καταθέσει σε προηγούμενα άρθρα του προτάσεις για το πώς το αγροτικό κίνημα θα μπορούσε να συσπειρώσει γύρω του την πλειοψηφία των πληττόμενων λαϊκών στρωμάτων.[5] Εξηγούσαμε επίσης, ότι το να ζητάς «απλά» την απόσυρση του ασφαλιστικού δεν αρκεί. Και αυτό είναι το βασικό σημείο στο οποίο «σκοντάφτει» η πολιτική της ηγεσίας του ΚΚΕ. Εξηγούμαστε.
Σε αυτές τις συνθήκες, το αίτημα «να μην περάσει το Ασφαλιστικό» ισοδυναμεί με αίτημα εκ βάθρων ανατροπής των πολιτικών της κυβέρνησης. Κι αυτό με τη σειρά του θέτει το θέμα της επιβίωσης ή όχι της κυβέρνησης και της παραμονής ή όχι της χώρας στο ευρώ.
Το Ασφαλιστικό, αποτελεί μνημονιακή δέσμευση και προαπαιτούμενο για να πάρουμε την επόμενη δόση, να κλείσει η αξιολόγηση κ.ο.κ. Αν δεν γίνει αυτό, θα επανέλθει η γνωστή συζήτηση για το Grexit.
Απέναντι σε αυτή την αντικειμενική πραγματικότητα η Αριστερά οφείλει να έχει θέση και πειστική αντιπρόταση! Μια απάντηση που να εξηγεί ότι η έξοδος από το ευρώ και η σύγκρουση με την ΕΕ και τις πολιτικές λιτότητας δεν είναι καταστροφή. Αντίθετα, αν η ρήξη γίνει στη βάση ενός αντικαπιταλιστικού/ σοσιαλιστικού προγράμματος, τότε δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για να σταματήσει η κατρακύλα και να καταφέρει η κοινωνία να σταθεί στα πόδια της. Η κοινωνία, σε αντίθεση με όσα υποστηρίζει το ΚΚΕ, είναι έτοιμη να ακούσει και να πειστεί από μια εναλλακτική μαχητική αντιπρόταση (δείτε ενδεικτικά: Μερικά συμπεράσματα από την τελευταία δημοσκόπηση της MRB).
Το ΚΚΕ όμως δεν πάει τη συζήτηση τόσο «μακριά». Για το ΚΚΕ η «λαϊκή εξουσία» είναι κάτι που θα προκύψει στο μακρινό μέλλον και όχι ένα αίτημα συνδεδεμένο διαλεκτικά με τις σημερινές διεκδικήσεις. Αυτή του η «αδυναμία» το οδηγεί σε τραγικές αντιφάσεις. Γιατί σημαίνει ότι, όντας επικεφαλής ενός μαζικού αγώνα, κάνει ό,τι μπορεί για να περιορίσει τα αιτήματα και τη δυναμική του έτσι ώστε να μην «ξεφύγει» και να μην θέσει ζητήματα που για την ηγεσία του κόμματος είναι «εκτός πραγματικότητας» . Με αυτόν τον τρόπο προσπαθεί να δημιουργήσει αγωνιστικές εντυπώσεις ενώ στην πραγματικότητα οδηγεί το κίνημα στα «βράχια».
Και για του λόγου το αληθές, διαβάζουμε (για παράδειγμα) στην ανακοίνωση της Πανελλαδικής Επιτροπής Μπλόκων:
«Δεν έχουμε την αυταπάτη ότι με μια κινητοποίηση –όσο μαζική και δυναμική και αν είναι, και όσες μέρες και αν διαρκέσει– θα μπορέσουμε να ανατρέψουμε την Κοινή Αγροτική Πολιτική της ΕΕ που μας ξεκληρίζει. Η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, ακολουθώντας το “ντορό” των προηγούμενων κυβερνήσεων της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, εφαρμόζει, με συνέπεια, την ΚΑΠ της ΕΕ και δεν πρόκειται να “κάνει πίσω”».[6]
Εδώ βλέπουμε μια ωμή παραδοχή ότι για την ηγεσία του ΚΚΕ ο αγώνας αυτός εξαρχής δεν είχε νικηφόρες προοπτικές. Τότε όμως γιατί ξεκίνησε τον αγώνα με αίτημα την απόσυρση του νομοσχεδίου και μάλιστα, αρχικά, την άρνηση οποιασδήποτε διαπραγμάτευσης με την κυβέρνηση αν αυτή δεν απέσυρε το νομοσχέδιο; Έλεγε ψέματα στον κόσμο;
Ο πόλεμος, ασφαλώς, δεν έχει τελειώσει…
Αυτός ο κύκλος των αγροτικών κινητοποιήσεων έκλεισε. Μια ακόμα σημαντική μάχη χάθηκε. Όμως ο πόλεμος αυτός είναι μακρύς… Το κίνημα των φτωχών αγροτών αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι του λαϊκού κινήματος. Χρειάζεται να βγουν τα απαραίτητα συμπεράσματα από το τελευταίο 40ήμερο έτσι ώστε στις μελλοντικές κινητοποιήσεις να μην έχουμε παρόμοια τραγικά αποτελέσματα.
____________________
[1] Αφορολόγητο 9.500 ευρώ απέσπασαν οι αγρότες στη συνάντηση με τον Τσίπρα
[2] Ανακοίνωση του Γραφείου Τύπου για τη συνάντηση του πρωθυπουργού με τους αγρότες και τις δηλώσεις της κυβερνητικής εκπροσώπου και Η κυβέρνηση να απαντήσει συγκεκριμένα για καθένα από τα συγκεκριμένα αιτήματά μας
[3] Κλιμάκωση με 48ωρη απεργία, αν η κυβέρνηση φέρει νομοσχέδιο στη Βουλή
[4] Δήλωση των εκπροσώπων των Παρεμβάσεων στην ΕΕ της ΑΔΕΔΥ
[5] Αγροτικό Κίνημα: Μια μεγάλη ευκαιρία χάνεται;, Όλοι στο Σύνταγμα μαζί με τους αγρότες και Ο πιο κρίσιμος αγώνας στη σύγχρονη ιστορία του αγροτικού μας κινήματος!
[6] Ο αγώνας μας αφήνει μεγάλη παρακαταθήκη
